Đầu thu chín năm trước, Doãn Kham mười tám tuổi cùng mẹ mình là Lâm Ngọc Xu cùng nhau xuôi vào nam, đi đến thành phố N cách thủ đô hơn ngàn km.
Đường đi rất dài, lúc xuống tàu Doãn Kham còn bị bầu không khí khác hẳn so với thủ đô làm cho ngẩn người, Lâm Ngọc Xu đã thăm dò đường trước, dẫn anh chen chúc trên con tàu điện ngầm tuyến số một, ngoài miệng không ngừng thúc giục: “Nhanh lên, muộn chút nữa chủ nhà sẽ ngủ mất.”
Thành phố này đang trong giai đoạn phát triển cao tốc, mới cũ luân phiên, giữa những tòa nhà cao tầng mọc lên khắp nơi có thể thấy mấy ngôi nhà cổ kính nằm đan xen, thậm chí đến nay vẫn còn rất nhiều cửa hàng theo phong cách cũ.
Xuống tàu điện ngầm đổi thành đi bộ, lúc kéo hành lý đi qua trước con hẻm nhỏ, Doãn Kham thấy trong đó có một cửa hàng đang sáng đèn, không có bảng hiệu, bên trong treo vài bộ sườn xám mang phong cách Giang Nam, là một tiệm quần áo.
Đi qua một đoạn đường bê tông đầy những ổ gà nhấp nhô, cái gọi là “nhà mới” là một ngôi nhà nhỏ cũ hai phòng ngủ trong khu chung cư cũ kỹ.
Một chân vừa bước vào đã đạp phải một cục gạch vàng nhạt bị nát một nửa, Doãn Kham cúi đầu nhìn, dùng mũi chân nghiến một chút, hòn gạch vỡ phát ra một tiếng vang lạch cạch nho nhỏ.
Nhấc rương hành lý lên, Doãn Kham vòng qua mặt đất đã bị chia thành từng miếng, im lặng đi vào gian phòng Lâm Ngọc Xu đã chỉ, mở rương hành lý ra bắt đầu sắp xếp đồ đạc.
Khả năng cách âm của phòng rất kém, cửa đang đóng lại, vậy mà tiếng cò kè mặc cả giữa Lâm Ngọc Xu và chủ nhà lại rơi vào tai của Doãn Kham không sót một chữ nào.
“67m2? Tôi thấy 50m2 còn chưa tới.”
“Trên hợp đồng đã viết giấy trắng mực đen cả rồi, nhà cũ không có nửa miếng đất chung, có cần tôi phải làm giấy ngay tại đây luôn không?”
“Thế sao gạch sàn nhà lại như thế này, nói đồ dùng đầy đủ mà đâu cả rồi?”
“Tủ lạnh điều hòa máy giặt có cái nào không có? Sàn gạch không nằm trong hợp đồng.”
“Thế còn bồn tắm với bồn cầu…”
“Ây dà dùng tạm đi, không tìm được người tới sửa. Tôi thấy các người là người từ ngoài đến thuê nên mới lấy giá đó đấy, nếu ở thì ký một cọc ba, không thuê thì tiễn.”
….…
Thanh âm dần nhỏ xuống, Doãn Kham biết Lâm Ngọc Xu đã thỏa hiệp.
Anh đứng lên nhìn xung quanh, một tấm phản kê dựa vào tường, một chiếc bàn gỗ có thể miễn cưỡng dùng làm bàn học, bên cạnh đặt một cái tủ quần áo với hai cánh cửa đang mở, ba món đồ dùng này hợp thành một gian phòng ngủ đơn sơ.
Hành lý của Doãn Kham rất ít, quần áo nhét vào ngăn tủ, sách chồng lên góc bàn là xong.
Bình nóng lạnh cũ kỹ bật cả buổi vẫn chưa chuyển đèn xanh, Doãn Kham không muốn chờ bèn mở nước máy tắm qua một lượt.
Rốt cuộc cũng coi như không còn ngửi thấy mùi mồ hôi khi đi xe lửa đường dài nữa, nhưng Doãn Kham vẫn trằn trọc không ngủ được.
Anh nằm trên chiếc giường xa lạ, ngửi mùi mốc phát ra từ mặt tường cũ kỹ, nhìn chằm chằm trần nhà ngả vàng, mãi đến khi viền mắt chua xót mới từ từ nhắm mắt lại.
Ngày tiếp theo là một ngày âm u, Doãn Kham dậy lúc sáu giờ như thường lệ, đẩy cửa phòng đi ra ngoài, Lâm Ngọc Xu đã đặt chiếc nồi đang tỏa hơi nóng lên bàn.
“Về sau nhớ dậy sớm nửa tiếng.” Lâm Ngọc Xu vừa húp mì vừa nói: “Hôm qua quên nói con biết, tiết sáng lớp mười một trường này vào học sớm.”
Ba chữ “lớp mười một” khiến Doãn Kham cảm thấy hốt hoảng, theo lí năm nay anh đã lên lớp mười hai. Nhưng anh nhanh chóng nhớ lại đây là sắp xếp của mẹ mình, vì sách giáo khoa và chương trình dạy mà thành phố N sử dụng khác rất nhiều so với thủ đô, Lâm Ngọc Xu lo con mình không theo kịp chương trình, vậy nên quyết định cho anh học lại một năm lớp mười một.
Quyết định này của bà không cần thương lượng với bất kỳ ai, Doãn Kham ngày hôm qua lên tàu cũng mới biết. Học bạ đã chuyển qua đây, tên cũng đã báo, cho dù có ngồi cãi lý đi chăng nữa thì cũng đã muộn.
Doãn Kham bèn gật đầu đồng ý, ngồi xuống ăn sáng.
Ăn xong đeo cặp sách lên, Lâm Ngọc Xu lại ló đầu ra khỏi phòng bếp: “Có nhớ đường đến trường không?”
Doãn Kham khom người thay giày: “Nhớ.”
Lâm Ngọc Xu lau tay, muốn ra ngoài tiễn anh.
Cách bố cục căn nhà không hợp lý, cửa bếp nhỏ bé chật hẹp, lúc đi ra không cẩn thận đập vai vào mép cửa, đây là lần thứ ba trong ngày Lâm Ngọc Xu bất mãn mà “chậc” một tiếng.
“Đến trường mới nhớ hòa đồng với bạn.” Thừa dịp Doãn Kham chưa rời nhà, Lâm Ngọc Xu dặn dò, “Trường học ở nơi càng nhỏ thì càng phải khiêm tốn, mẹ không dễ gì mới đưa được con tới đây, đừng để mẹ phải lo lắng.”
Thắt dây giày xong, Doãn Kham đứng thẳng lên, trước khi đóng cửa thấp giọng đáp lại: “Ừm.”
Trường trung học số Mười Lăm thành phố N, tên cũng chưa đặt, vừa nghe là biết ngay một ngôi trường cấp ba phổ thông dành cho beta.
Người trên thế giới này, ngoại trừ lúc sinh ra chia thành nam và nữ thì sau khi bước vào kỳ trưởng thành sẽ phân hóa thành giới tính thứ hai.
Alpha là nhóm xuất sắc nhất trong đó, ưu thế gen giúp bọn họ có cơ thể khỏe mạnh, đầu óc nhanh nhẹn, lúc bước vào xã hội thường sẽ chiếm các vị trí quan trọng như lãnh đạo tiên phong; Omega có khả năng sinh sản cùng kỳ phát tình không thể khống chế, là quần thể cần được bảo vệ, mà beta chiếm bảy phần mười số nhân khẩu lại bình thường không có gì mới lạ, chỗ nào cũng có họ, cũng không có gì kiệt xuất.
Trường học được lập ra tùy theo giới tính thứ hai đã phân hóa, alpha từ nhỏ đã được nhận hết những tinh anh của nền giáo dục, omega được bảo vệ trong các bức tường cách ly cao, beta thì cứ tùy tiện nuôi thả, có thể thành tài thì càng tốt, không thể thành tài thì cứ làm người bình thường mà sống, nổi bật hơn người gì đó vốn không phải mục tiêu trong cuộc đời của bọn họ.
Vì vậy đến cái cổng cũng có thể thấy trường cấp ba beta ở đây không khác mấy so với trường ở thủ đô, giữa hai cột vuông là hai cánh cửa sắt đối diện nhau, trước cửa dùng mấy cột rào vây lại thành nơi cho học sinh để xe, lúc này bên trong mới chỉ có thưa thớt mấy chiếc xe đạp, có thể thấy số học sinh còn chưa đến một nửa.
Về phương diện thời gian thì hiển nhiên Lâm Ngọc Xu đã lo xa rồi, Doãn Kham đã đi học kiểu trường này thành quen, tất nhiên sẽ hiểu rõ họ hơn cả.
Ngày đầu tiên Doãn Kham đi học không có đồng phục học sinh để mặc, lúc đi qua sân thể thao để vào lớp còn bị vài học sinh dùng ánh mắt khác lạ soi mói.
“Bạn gì ơi.” Có người gọi anh, “Bạn học lớp nào? Sao hôm nay là lễ khai giảng mà bạn không mặc đồng phục?”
Người gọi anh chạy rất chậm, đi vòng từ phía sau ra tới trước, Doãn Kham dừng lại, đưa mắt nhìn tấm thẻ “Trực nhật” gắn trước ngực nam sinh, hỏi: “Lớp 11-3 đi đường nào?”
Nam sinh thấp gầy đẩy đẩy cái kính trên sống mũi: “Hả? Lớp 11-3 nằm ở tầng hai, tòa số hai đi về phía bắc.”
Doãn Kham nói cảm ơn xong liền đi, nam sinh vẫn cố ý bám theo: “Bạn ơi, này bạn ơi, bạn muốn tìm người hay là…”
“Học sinh chuyển trường.” Doãn Kham không để ý người ta mà bước nhanh về phía trước, “Lớp 11-3.”
Khoảng hai mươi phút sau, phòng học hơn năm mươi chỗ đã đầy, một người đàn ông trung niên trọc nửa đầu bước vào phòng học, dùng sách giáo khoa trong tay vỗ xuống bục giảng, tiếng đọc sách thưa thớt lập tức ngừng lại.
“Kỳ mới lớp mới, nhìn bộ dáng chưa tỉnh ngủ của các em đi!” Nam trung niên vừa mở miệng đã mang khẩu khí tiêu chuẩn của một giáo viên chủ nhiệm chỉ hận rèn sắt không thành thép: “Có cần tôi đi nói với giáo viên dạy toán hai tiết đầu khoan đã lên lớp, để các em ngủ cho no luôn không?”
Vài câu uể oải “Không muốn” xem lẫn vài tiếng “Muốn muốn muốn”, giáo viên chủ nhiệm lại mạnh tay đập sách giáo khoa: “Lên tinh thần hết cho tôi, đợi lát nữa vào tiết tôi sẽ đứng ngoài canh, ai ngủ gật là tóm, đến giờ nghỉ giữa trưa sẽ kéo ra cột cờ đứng với thầy hiệu trưởng!”
Đám học sinh ngồi dưới lười biếng đáp lời, có mấy người còn vất vả ngồi thẳng lên, lần “đe dọa” này xem như có chút hiệu quả.
Dán thời khóa biểu mới lên bảng thông báo, bàn giao cho lớp trưởng nhờ vài học sinh đi nhận sách xong, giáo viên chủ nhiệm mới kẹp quyển sách hóa học đã bị chà đạp thê thảm dưới nách chuẩn bị đi, nam lớp trưởng đeo gọng kính đen bỗng đứng lên: “Thầy ơi, lớp chúng ta có bạn học mới vẫn chưa giới thiệu với mọi người.”
Lời này vừa nói ra, một đám học sinh nằm như cá chết dồn dập ngồi dậy, nhìn ngó một vòng xung quanh lớp học, hỏi lớp trưởng bạn học mới ngồi chỗ nào.
Lớp trưởng chỉ dãy cuối cùng: “Cậu ấy tới sớm, trước tiên xếp cho cậu ấy ngồi ở đó.”
Chủ nhiệm lớp được nhắc nhở mới nhớ ra có chuyện như vậy, quay về bục giảng mở danh sách ra: “Học sinh mới tên Doãn… Doãn Trạm(1) phải không? Vậy chúng ta mời bạn mới lên bục tự giới thiệu đi.”
Doãn Kham bèn đứng lên, đi từ hành lang lên bục giảng.
Dưới cái nhìn chằm chằm của hơn năm mươi con mắt, anh ung dung dùng phấn viết họ tên lên bảng, lúc quay mặt lại nhìn mọi người, khuôn mặt vẫn lạnh nhạt như cũ: “Tôi tên Doãn Kham, về sau xin mọi người hãy giúp đỡ tôi.”
Lời nói lễ phép khách sáo, làm việc cũng rất chu đáo.
Mọi người nhìn theo anh quay về chỗ ngồi, quay đầu lại nhìn bảng đen, trên đầu hai chữ “Doãn Kham” rồng bay phượng múa đều có chú âm(2), đặc biệt là chữ “Kham” có chú âm to bằng miệng chén.
Trong tiếng cười trộm của đám học sinh, giáo viên chủ nhiệm lúng túng hắng giọng một cái, cắp sách rời đi.
“Thầy Tôn là giáo viên chủ nhiệm của bọn tớ năm lớp mười, ông ấy rất tốt.” Qua tiết đầu tiên, lớp trưởng Thích Nhạc theo lệnh tới sắp xếp chỗ ngồi cho Doãn Kham, “Có thể do ở đây ít khi có học sinh chuyển trường, hơn nữa khai giảng nhiều việc nên thầy ấy quên mất.”
Nói trắng ra là vì học sinh nhiều mà chuyển trường thì ít nên thầy Tôn quên mất, đến cả tên học sinh cũng không nhớ. Doãn Kham vốn không để chuyện này trong lòng, nghe lớp trưởng nói xong chỉ “Ừ” một tiếng.
Thích Nhạc chạy từ tổ bốn lên tổ một rồi chậm rãi quay trở về, biểu cảm có chút khó xử: “Chỗ trống trong lớp không nhiều, vóc người của bạn Doãn lại cao, chỉ sợ không còn chỗ tốt nữa…”
Doãn Kham nghe ra ý của cậu ta: “Để tôi ngồi đây đi.”
Thích Nhạc chính là một trong số những học sinh có mặt trong sân thể dục vào sáng nay, lúc này thấy Doãn Kham ngồi xuống vẫn rất cao, chân để dưới bàn học duỗi không được, hâm mộ nói: “Bạn Doãn cao quá đi, chẳng giống beta chút nào cả.”
Người nói vô tâm người nghe cố ý, Doãn Kham thu chân lại, lạnh nhạt nói: “Tôi đi học muộn, lớn hơn các cậu một tuổi.”
“Thế cũng rất cao, tớ dám bảo nhóm lớp mười hai không ai cao bằng cậu.”
Doãn Kham nhớ tới lời dặn của mẹ, đang muốn nói gì đó, nam sinh hàng phía trước cũng tham gia vào: “Các cậu đang bàn chuyện làm sao để cao lên hả? Ngoại trừ việc uống sữa bò thì beta còn cách nào khác để cải thiện chiều cao sao?”
Là một nam sinh mắt một mí đầu cạo trọc, ban nãy lúc còn trong tiết sớm có nhiệt tình trao đổi họ tên với Doãn Kham, nói mình tên Hạ Gia Huân, mười bảy tuổi, cung Bạch Dương.
Thích Nhạc: “Tớ cũng muốn biết, hay là cậu hỏi bạn học Doãn thử đi.”
Hạ Gia Huân chuyển hướng sang Doãn Kham, ánh mắt tràn ngập chờ mong: “Anh Doãn à…”
Doãn Kham không thích bị người ta gọi như vậy, cái này khiến anh nhớ tới một người khác gọi mình là anh.
Trong mắt lóe lên một tia mù mịt, Doãn Kham cố gắng nhịn xuống, không để nó lộ ra mặt.
Anh nhất định phải quen với cuộc sống với chiếc mặt nạ của mình.
Dời một chồng sách mới phát tới giữa bàn, tách bàn tay đang đặt trên mép của Hạ Gia Huân, Doãn Kham qua quýt nói: “Di truyền.”
Lễ khai giảng được sắp xếp vào giờ giải lao sau tiết thứ hai, vì Doãn Kham không có đồng phục, chủ nhiệm lớp sợ anh đứng vào hàng sẽ làm ảnh hưởng tới sự hài hòa đồng nhất của học sinh nên bảo anh ở trong lớp.
Như vậy lại rất hợp ý Doãn Kham, anh sợ ồn ào, không thích nơi đông người, lúc phòng học lớn hơn năm mươi chỗ này đủ người thì phải chen chúc nhau, bây giờ chỉ còn lại mình anh, trống trải khiến anh cảm thấy thoải mái không thôi.
Hôm qua ngủ khá muộn, lúc này trong đầu cứ mơ mơ màng màng, Doãn Kham đã ngủ hết một tiết rưỡi toán, thừa dịp ý thức còn đang tỉnh mở sách ra học bù, dựa theo những chi tiết trọng điểm mà giáo viên giảng trong nửa tiết còn lại để làm vài ví dụ mẫu, sau đó khép sách định ngủ thêm một lát, tiếng nhạc ầm ĩ đột nhiên vang lên bên tai.
“Vận động viên tiến hành khúc” là hiệu lệnh cho học sinh ra sân thể dục.
Doãn Kham buồn bực vò tóc, đẩy ghế ra đứng lên.
Sáng nay dưới sự nhiệt tình chỉ đường của lớp trưởng Thích Nhạc, anh đã thăm dò toàn bộ phòng ốc trong tòa nhà này. Đi một vòng trên hành lang uốn khúc nối giữa tòa số một và tòa số hai, mua một bình nước khoáng trong canteen, vừa vặn nắp ra uống một hớp đã bị chủ nhiệm lớp không biết nhảy ra từ đâu bắt gặp: “Lớp nào? Sao không tham gia lễ khai giảng?”
Anh giải thích vì không có đồng phục nên giáo viên chủ nhiệm bảo ở lại trong phòng học, nữ giáo viên xương gò má cao với tướng mạo cay nghiệt ngẩng đầu lên dò xét: “Thật là lớp 11?”
Trong lòng Doãn Kham biết với chiều cao của mình mà đứng trong một đám beta thì chói lóa tới mức nào, nói thẳng họ tên lớp học của mình cho giáo viên nữ đó đi xác nhận, dưới cái nhìn đầy hoài nghi xoay người đi, vừa rẽ vào góc khuất liền đội mũ trùm đầu lên kéo khóa lại.
Anh không hề thích bị người khác để ý, càng ghét bị người ta nhìn chằm chằm. Những beta đó luôn dùng ánh mắt kinh ngạc nhìn anh, trông cứ như phát hiện một người khác loài với bọn họ.
Uống một hơi hết bình nước, tiện tay vò bình ném vào thùng rác, Doãn Kham thuận đường đi tới phòng vệ sinh.
Trường học này từ trên xuống dưới đều là beta, ngay cả giáo viên cũng không ngoại lệ, nhà vệ sinh chỉ chia thành hai bên là nam và nữ. Cho nên khi nhìn thấy nhà vệ sinh nam đóng cửa, Doãn Kham có cảm thấy kỳ lạ cũng không nghĩ quá nhiều, tay hơi dùng sức đẩy cửa ra.
Chỉ nghe một tiếng rắc rắc đầy kỳ quái vang lên, nhìn thấy cái chổi quét dùng để chặn cửa gãy làm đôi lăn xuống bên chân, Doãn Kham mới biết đối với anh là “đẩy bừa một cái”, còn đối với người khác thì chưa biết.
Người ở bên trong hiển nhiên không nghĩ tới sẽ có người xông vào, đồ đạc để dưới đất cũng chưa kịp thu dọn, theo phản xạ mà che mặt đầu tiên.
Doãn Kham nhìn đống khăn giấy vứt bừa bãi ra sàn, lại nhìn bóng người co lại trong góc đưa lưng về phía anh, trong lòng lập tức đoán ra.
Nhưng như vậy cũng chẳng liên quan gì đến anh.
Doãn Kham đi vào trong phòng riêng, lúc xả xong đi ra rửa tay, người kia vẫn đang ngồi chồm hỗm trên đất nhặt rác, từ góc độ này có thể thấy một đoạn cổ trắng ngần lộ ra.
Trước bồn rửa tay là một chiếc gương lớn, Doãn Kham mở vòi nước, trong khoảnh khắc ngẩng đầu lên, tầm mắt không hẹn mà chạm phải người cũng đang nhìn về phía gương.
Người kia đầu tóc rối tung, trên mặt còn không biết bôi trét thứ gì mà vừa vàng vừa xám, đường nét khuôn mặt mơ hồ, mũi miệng sắp lẫn vào nhau.
Đôi mắt cậu ta lại sạch sẽ thuần khiết, lúc trừng lên nhìn Doãn Kham còn không rời mắt, trông như đang chột dạ.
Doãn Kham không trùm mũ lên đầu, vì đứng ngược sáng nên hơn nửa khuôn mặt đều bị bóng tối che khuất, hơn nữa thân hình cao lớn, cảm giác tồn tại trong không gian nhỏ hẹp lại càng thêm mãnh liệt.
Dù rằng anh thật sự chỉ đi rửa tay, không hề có ý đi rình mò người khác.
“Nhìn gì mà nhìn?” Nam sinh cổ một màu mặt một màu giơ giấy trong tay lên, dùng giọng điệu hung dữ lớn tiếng, ánh mắt lại né tránh không dám nhìn gương, “Chưa thấy beta tẩy trang bao giờ à?”
**************
Chú thích:
(1) Doãn Trạm: Tên của công là Doãn Kham (尹谌), thầy giáo nhầm thành Doãn Trạm (尹湛), chỉ khác nhau có cái bộ thủ đầu chữ thôi nhé, Kham là bộ ngôn, còn Trạm là bộ ba chấm thủy.
(2) Chú âm: là một loại chữ viết dùng để ký hiệu cách phát âm các chữ Hán trong tiếng Quan Thoại Trung Quốc. Bảng chữ cái chú âm gồm có 37 ký tự và 4 dấu thanh và có thể ký hiệu được toàn bộ các âm Quan Thoại của chữ Hán.
