Vân Châu bốn mùa không rõ ràng, "Đông không lạnh hè không nóng", quanh năm nhiệt độ chênh lệch không lớn. Cho nên, khi A Mỗ bẩm báo nói lão Thôi chờ ở bên ngoài để xin ý kiến liên quan đến hạng mục công việc ngày tết thì ta không khỏi có chút kinh ngạc, đã sắp đến tết?
A Mỗ kéo ta qua nhẹ nhàng nói: "A niếp, chuyện của Thu Đồng tiểu tinh đều đã sắp xếp chu toàn, y sư cùng bà mụ đều là người ở thôn trang, có chuyện gì xảy ra bọn họ tự sẽ chiếu ứng, A Mỗ biết con không yên tâm người ngoài, nhưng phụ nhân sanh con không giống như những chuyện khác, con là một cô nương tuy là mỗi ngày đều ở chỗ này, nhưng có tác dụng gì với nàng ta? Hai vị thiếu gia để con chủ trì công việc của thôn trang, trách nhiệm to lớn, nếu như có gì sơ suất thì biết ăn nói sao?"
Ý tứ của A Mỗ rất rõ ràng, so với trách nhiệm nặng nề mà Nhị thúc giao phó, chuyện Thu Đồng sanh con thật sự không tính là gì, cho dù nàng ta sanh con trai, nhiều nhất chỉ là một con thứ, thân phận địa vị không sánh nổi đầu ngón tay Trí Nhân.
Ta lại chưa hề nghĩ như vậy, bất kể đích thứ, sinh mạng đều là thứ đáng quý. Ngày sinh dự tính của Thu Đồng đã qua bảy ngày, đại phu nói nếu không sinh, chỉ sợ cả hai mẹ con đều nguy hiểm. Riêng Tam thúc ở thời điểm mấu chốt này lại không biết chạy đi đâu, phái Tư Thanh ra ngoài tìm, cuối cùng ngay cả bóng dáng Tư Thanh cũng không thấy đâu.
Cốt nhục của Tam thúc, ta sao có thể xem nhẹ? Thu Đồng không sanh được, trong lòng lo lắng sợ hãi, một ngày nháo loạn vài lần. Nhóm thị tỳ không có biện pháp đối với nàng ta, ta đành phải trấn giữ coi chừng dùm, như thế mới có thể khiến nàng ta an tâm. Nhưng A Mỗ nói cũng không sai, công việc của thôn trang càng quan trọng hơn, mấy ngày kế tiếp, công việc tích thành một đống, nếu không xử lý, lão Thôi chỉ sợ đã nóng lòng.
Ta vội vã giao phó thị tỳ bà đỡ, giây lát không được rời Thu Đồng nửa bước. A Mỗ thấy ta không yên lòng, liền nói nàng lưu lại coi chừng, để cho ta nhanh chóng đi gặp lão Thôi.
Địa hình Vân Châu phức tạp, cao hơn rất nhiều so với mặt nước biển, khí hậu hay thay đổi, thiên tai khá nhiều. Từ sau khi gieo lúa mạch xuống, còn chưa được một trận mưa, lão Thôi rất lo lắng. Ta hỏi phải chăng có cách ứng phó? Lão Thôi nói có, nhưng phải dẫn nước từ trong núi xuống tưới, có điều tình hình hạn hán nghiêm trọng, mặc dù dẫn được nước tới mương cũng chỉ có thể giải quyết được vấn đề cấp bách nhất thời, nếu như trời vẫn không mưa, năm sau thu hoạch sẽ giảm ít nhất năm phần.
Đây là thời đại kiếm cơm nhờ trời, không có chuyện thử làm ra mưa. Ta không hiểu việc đồng áng, chỉ có thể yêu cầu lão Thôi gắng sức chống hạn, mọi chuyện chiếu theo lệ làm, còn nói phải làm lễ mừng năm mới, ban cho trên dưới thôn trang vô luận quản sự hay là tạp dịch, theo thường lệ mà phát thưởng, mỗi người phát hơn năm cân thịt heo.
Lão Thôi vô cùng cảm kích, tự giác đi làm việc.
Gần tối, bụng Thu Đồng rốt cuộc có động tĩnh. Trải qua cả đêm gào thét, rốt cuộc cũng sanh hạ một nữ nhi. Nhìn cục thịt phấn nộn trong tả mềm, trong lòng ta tự dưng có cảm giác thành tựu. Thu Đồng giùng giằng muốn xuống giường dập đầu với ta, nói không có ta liền không có tính mạng hai mẹ con nàng. Ta ngăn lại nàng, dặn bảo nàng không nên suy nghĩ nhiều, quan trọng là an tâm tĩnh dưỡng thân thể.
Mọi chuyện đều thỏa đáng, ta viết thư cho Nhị thẩm, báo cho Người biết Thu Đồng đã sinh một nữ nhi.
Một năm mới vui mừng trong thời tiết lạnh lạnh cứ như vậy đến. Dán câu đối, cắt giấy làm hoa, từ trên xuống dưới người người nở nụ cười.
Ta cùng Trí Duệ ngồi nhìn một bàn các món ăn, hắn nhìn sang ta...ta nhìn sang hắn, đều cảm thấy không thú vị. Tam thúc không có ở đây, nông trang to như vậy chỉ có hai bọn ta là chủ tử nghiêm, năm này trôi qua thật vắng lạnh. Yên lặng ăn vài miếng cơm, Trí Duệ không nhịn được, thận trọng đề nghị: "A tỷ, hay là đón giao thừa cùng A Mỗ các nàng đi?"
Ta do dự, từ xưa“chủ tớ phân biệt chỗ ngồi”, đừng nói là A Mỗ các nàng, mà Thu Đồng cũng không có tư cách ngồi cùng bàn ăn cơm với bọn ta. Lễ giáo nghiêm khắc, cấp bậc rõ ràng, ta thì không sao cả, nhưng A Mỗ khẳng định là không muốn. Trí Duệ thấy ta không nói lời nào, cầu khẩn. Ta không đành lòng, gật đầu cho phép hắn đi thử một chút.
Trí Duệ reo hò nhảy nhót chạy đi.
Ta ngồi không nhúc nhích. Chỉ trong thời gian chốc lát, A Mỗ vẻ mặt nghiêm túc dắt Trí Duệ tới, "A niếp, Duệ công tử không hiểu chuyện, các trưởng bối không có ở đây, con thân là trưởng tỷ nên dạy dỗ nhiều hơn mới phải. . . . ." Ta bất đắc dĩ cười cười, nháy mắt với Trí Duệ, xem đi, liên lụy A tỷ bị dạy dỗ.
Ngày đầu năm.
Sớm tinh mơ, ta còn chưa tỉnh đã bị Trí Duệ ăn mặc vui tươi cứng rắn banh mắt lật mí cho tỉnh, ". . . . . . A tỷ, , mau dậy đi, người làm đều quỳ gối ở bên ngoài chờ chúc tết Người đấy. . . . . ." Ta mơ mơ màng màng liếc nhìn đồng hồ cát tính giờ, ông trời ơi, còn chưa đến bảy giờ.
Cửa"Két" một tiếng bị đẩy ra, A Mỗ mang theo ba nha đầu Tử Hà, Thanh Vân và Thanh Hàn đi vào, trong miệng nói qua mấy lời may mắn, quỳ xuống chúc tết ta. Ta cùng Trí Duệ nhận quà tặng, đợi các nàng lạy xong, ta từ trong ngăn kéo nhỏ đầu giường lấy ra hồng bao đã sớm chuẩn bị xong, đưa Trí Duệ phát tiền thưởng. không đề cập tới A Mỗ, thưởng hay không thưởng cho nàng cũng không sao cả, đối với người đã dành nửa đời cho ta cùng mẫu thân mà nói, lòng trung thành của nàng tuyệt không phải vật thế gian phàm tục có thể đả động.
Tử Hà Thanh Vân và Thanh Hàn cầm hà bao phồng lên, trên mặt không che giấu được vui mừng tràn đầy. Ba nha đầu thân thế đáng thương, vào phủ lúc ký văn tự đều là bán đứt, tuy nói kiếp này vô luận sống chết đều là người của nhà chủ, nhưng sinh mạng rốt cuộc là ba mẹ cho, quan hệ máu mủ là lẽ thường, tuyệt không phải một tờ khế ước có thể cách trở, tiền thưởng của ta nhỏ nhặt không đáng kể, nhưng với gia đình các nàng mà nói, một năm mới có thể ấm no không lo.
Năm mới bầu không khí mới, năm mới mặc quần áo mới.
Ta bị A Mỗ trang điểm một bộ vui mừng giống Trí Duệ, hai tỷ đệ bị bọn nha đầu vây quanh cười toe toét đi tới ngoại viện. Chính giữa đất trống bày hai cái ghế, lão Thôi dẫn chúng trang bộc quỳ chờ đợi. Đợi ta và Trí Duệ ngồi vào chỗ của mình, lão Thôi dẫn đầu, chúng bộc theo sau, nhóm này thay phiên nhóm kia dập đầu bái lạy chúc mừng năm mới.
Ngày thứ tư đầu năm, cuối cùng Tam thúc cũng xuất hiện, râu ria chắp nối bẩn thủi không còn thấy hình dáng, không biết những ngày qua đã chui vào cái núi nào đi. Ta nhìn mà đau lòng, không nhịn được trách cứ mấy câu. Tam thúc không cho là đúng, vui vẻ nói về nhà vẫn là tốt hơn, ngay cả chất nữ càu nhàu đều dễ nghe.Trong lòng ta một hồi chua xót, thầm giận Tổ phụ không nên kéoTam thúc vốn bằng lòng cuộc sống tiêu dao, Tiếu ngạo giang hồ, vào tranh đấu triều đình.
Tam thúc rất mệt mỏi, không rửa mặt chải đầu liền trực tiếp chui vào chăn, ngủ đến chẳng biết trời đất mù mịt, phong lôi biến sắc, hai ngày sau mới rời giường.Ăn no một bữa, Tam thúc khôi phục tinh thần, ở trước mặt ta tự kỉ vòng quanh đi tới đi lui, hỏi ta Người không phải vẫn đẹp trai phóng khoáng như trước chứ? Ta cười ha ha.
Cười đùa một trận, trở lại chuyện chính, ta hồi báo chuyện Thu Đồng sinh bảo bảo. Lời nói một nửa, Trí Duệ chạy vào, xông thẳng tới chỗ Tam thúc, lôi kéo tay Người vội vã muốn dẫn Người đi nhìn tiểu muội muội.
Chú cháu ba người tới chỗ Thu Đồng, vú em đang cho bú sữa.Thu Đồng thấy Tam thúc, vui quá mà khóc. Tam thúc lập tức tới chỗ vú em, đỡ lấy đứa bé vào ngực, thận trọng hôn một cái, trên mặt đều là vẻ dịu dàng. Ta nhìn khuôn mặt Tam thúc tràn đầy hạnh phúc, trong đầu không khỏi nghĩ tới hình dáng Trí Nhân , tiểu tử kia còn chưa gặp qua phụ thân. . . . . .
"Tam thúc Tam thúc, tiểu muội muội xinh đẹp không?"Trí duệ ríu rít nói. Tam thúc giao đứa bé cho vú em, vuốt đầu Trí Duệ cười híp mắt nói: "Nũ nhi của Thúc đương nhiên là xinh đẹp." Trong phòng một tràng tiếng cười.
Thu Đồng đôi mắt nhi đỏ bừng, si ngốc nhìn Tam thúc. Nữ nhân đáng thương, lần này có thể yên tâm, lúc trước tỳ nữ trực đêm bẩm báo ta nói Thu Đồng hàng đêm khóc thút thít, chỉ sợ Tam thúc ghét bỏ nàng sanh nữ nhi. Ngày tiếp đó, lại đi thăm Thu Đồng ta lặng lẽ nhắc nhở Tam thúc, đừng quên đặt tên cho hài tử.
Tam thúc nhíu mày, trầm ngâm một lát, nói: "Ta nhiều việc, nhất thời nghĩ không ra, con là trưởng tỷ, con đặt đi."
Ta: ". . . . . ."
Hôm sau rời giường, Trí Duệ chạy tới nói với ta, không thấy Tam thúc.Không thấy thì không thấy, có cái gì kỳ quái đâu?Ngày tiếp theo, Thu Đồng phái thị tỳ tới mời ta, hỏi rõ nguyên do sự việc, hẳn là vì chuyện đặt tên cho hài tử, nói là Tam thúc trước khi ra ngoài dặn dò nàng tìm ta làm chủ. Ta nhức đầu, Tam thúc người này không theo khuôn phép, cứ tưởng Người chỉ là tùy tiện nói một chút, ta căn bản là không để ở trong lòng.
Người cổ đại coi trọng tên gọi, từ đế vương trở đi, cho tới lê dân bách tính đều vô cùng chú trọng. Tên không chỉ có là ký hiệu, tên còn thể hiện Ngũ Hành sinh khắc kiềm chế biến hóa, biểu thị số phận cả đời, không phải tùy tùy tiện tiện là có thể đặt. Lại nói về bối phận, ta còn chưa nghe nói nhà ai cha mẹ đứa bé còn sống khoẻ mạnh, mà lại do tỷ tỷ đặt tên.
Tam thúc thật là quá đáng.
Thu Đồng lại không nghĩ như vậy, nói mạng hai mẹ con nàng là ta cho, đứa bé nếu được trưởng tỷ cũng là ân nhân ban tên cho, tương lai nhất định phúc trạch thâm hậu , khẩn cầu ta đừng từ chối vân vân... Ta không thể làm gì khác là nhận lời, nói muốn suy nghĩ thật kỹ, sau khi nghĩ xong sẽ phái người đưa tên tới.
Nhận ủy thác của người hết lòng làm việc cho người.
Ta không hiểu Ngũ Hành kinh dịch bát quái các loại, không thể làm gì khác hơn là chui vào thư phòng Tam thúc lật sách. Suy nghĩ nửa ngày, viết mấy cái tên tự nhận là không tệ rồi tuyển chọn cầm cho Trí Duệ xem, để cho hắn quyết định dùng tên nào.
Tiểu tử vẻ mặt mê mang nhìn ta...ta lập tức cảm giác mình cùng Tam thúc thật giống nhau. Nhưng nghĩ lại, Trí Duệ là huynh trưởng, tương lai là chủ gia đình, đặt tên cho em gái, còn danh chính ngôn thuận hơn ta. Ta giải thích hàm nghĩa mỗi tên một lần, Trí Duệ nghe xong quyết định dứt khoát: "Hữu mĩ nhất nhân, uyển như thanh dạng” ( đại loại là: có một người người đẹp, mắt trong ngài đẹp, dịu dàng xinh tươi , tiểu muội muội gọi là Trí Uyển nghe rất hay.
Qua nửa tháng, Tam thúc lại mang bộ dạng từ trong núi trở về, vẫn ngủ hai ngày như cũ, sau khi tỉnh lại nghe nói tên đứa bé là Trí Uyển, rất là vui mừng, bế Trí Duệ lên thật cao biểu dương một phen. Thân thể Thu Đồng hồi phục không tệ, có lúc sẽ ôm Trí Uyển tới tìm ta trò chuyện. A Mỗ có vẻ không vui, nhắc nhở ta nên đề phòng một chút, nói nàng cảm giác Thu Đồng có âm mưu. Ta không để ý, so tâm tư với ta, Thu Đồng mười tám tuổi vẫn còn quá non.
Tổ chức xong lễ đầy tháng cho Trí Uyển, Tam thúc lại dẫn một nhóm người lên núi. Lần này làm không phải là làm chuyện gì thần bí, mà lên núi đào mương chống hạn, ông trời vẫn không chịu mưa, đất đã bắt đầu cằn cỗi, nếu không nghĩ ra biện pháp, sản lượng giảm năm phần cũng coi như là được mùa rồi.
Nửa năm sống ở thôn quê để cho ta cảm nhận sâu sắc được làm nông dân không dễ, cảm thấy cuộc sống ngày trước thương xuân bi thu với thách thức sinh tồn trước mặt quả thật có chút buồn cười, nếu đã vượt ngàn dặm về quê làm ruộng, ta quyết định phải làm một nông dân đạt chuẩn.
Chờ lão Thôi từ trên núi xuống, ta nhờ ông tìm bộ sách về việc đồng áng. Lão Thôi vừa nghe có chút không hiểu, nói trồng trọt là thiên tính của nông dân, đều là tổ tông truyền xuống, chưa nghe nói có ai là xem sách để học làm ruộng. Ta nói nhất định là có, bảo ông đi tìm.
Minh triều có bản khắc về nông nghiệp và thủ công nghiệp, gọi là “thiên công khai vật”, ta quan sát thời đại này quan sát, mặc dù bộ sách này phổ biến, nhưng tìm sách tương tự hẳn là có thể.
Lão Thôi tìm mấy ngày qua, rồi nói với ta, không có. Ta không cam lòng, nhờ ông sai người đi thành trấn bên cạnh tìm xem một chút. Hết một vòng, lão Thôi nói quả thật là không có, nói còn cho người đi nha môn hỏi, quan gia cũng chưa nghe nói là có loại sách này.
Ta nghĩ đây là quận Vân Châu quận xa xôi cách trở, văn hóa sản nghiệp vẫn còn lạc hậu, vì vậy chuyện gì không biết thì hỏi A Mỗ. A Mỗ suy nghĩ hồi lâu rồi nói là không có ấn tượng. Ta có chút thất vọng, A Mỗ không đành lòng nhìn, xoay người đi tìm hộ vệ theo tới từ kinh thành hỏi, đều nói không biết.
Ta cắn răng nghiến lợi oán hận Tam thúc, mỗi lần cần đến Người lại không thấy bóng dáng đâu. Ta không thèm tức giận, lập tức viết thư cho Nhị thúc, nhờ Người giúp một tay tìm thử xem. Trong thời gian chờ thư hồi âm, ông trời khai ân, cho trận mưa không to không nhỏ, giảm bớt tình hình hạn hán.
Ta không nhàn rỗi, không có bộ sách, người sống sờ sờ. Ta nhờ lão Thôi tìm lão nông có kinh nghiệm phong phú, trước ttiên bắt đầu từ nhận diện hoa màu ngũ cốc , rồi đến cách trồng trọt, thu hoạch rồi sự ảnh hưởng của khí hậu thiên tai đến thu hoạch, cuối cùng muốn lão Thôi dẫn ta và Trí Duệ khảo sát từ ngoài đồng đến bờ ruộng để hiểu được căn kẽ. . . . . .
Xong một loại quy trình, thư hồi âm của Nhị thúc cũng đến, trong thư nói tra tìm ở Kinh thành, bổn triều quả thật không có bộ sách chuyện về việc đồng áng. Chỉ là thấy ta có nhu cầu, Nhị thúc vẫn là suy nghĩ tất cả biện pháp mang đến ít tin tức từ quan viên phụ trách nuôi tằm thuỷ lợi, viết rõ ràng cặn kẽ để ta tham khảo.
Ta sửa sang lại tin tức Nhị thúc gửi cho một lần rồi đưa cho lão Thôi, để ông xem có dùng được hay không. Lão Thôi nghiêm túc nhìn qua một lần, chưa nói được hoặc không được, chỉ cẩn thận nói hiểu biết của ông có hạn, muốn ta cho ông chút thời gian để kiểm chứng.
Ta rất thưởng thức thái độ làm việc nghiêm túc của lão Thôi, nói được, nhưng mà sớm một chút. Năm ngày sau, lão Thôi trả lời ta, nói ông thỉnh giáo gần trăm vị nông dân kinh nghiệm phong phú, đều nói trên giấy nói hơn năm phần là vượt qua tầm hiểu biết.
Ta nghe xong khóc nức nở, vẫn là lời Mao gia gia nói sâu sắc, chưa điều tra thì không có quyền lên tiếng! Cả một đám quan lại không biết gì lại trông coi việc đồng áng quốc gia, không xảy ra vấn đề tới mới là lạ. Khó trách Đại hoàng tử bị tố tội, xem ra không hề oan uổng hắn.