Thân là một thế hệ bị tiểu thuyết độc hại, Doãn Thọ An, Thẩm Tĩnh Thù, Thượng Quan Yến và Tô Giang Tả hợp lại, thêm tuổi trẻ khí thịnh liền lập tức lên án và biểu thị sự căm phẫn đối với những lời dối gạt của tiểu thuyết. Đương nhiên bọn họ không ai thừa nhận là mình cũng bị lừa, mà chỉ sắm vai người qua đường, âm thầm đưa ra nhận xét, bình luận.
Tỷ như loại truyện mô tả học đường luôn thịnh hành kiểu tiểu thư khuê các phẫn nam trang đi dọc, trong lúc tắm sông liền bị phát hiện ra thân phận nữ nhi, từ đó cùng các sư huynh đệ đồng học dây dưa không rõ. Cũng từ đó một đám thiêu niên trong trường luôn đi khám xét quần áo bạn học xem có phải là nữ phẫn nam trang hay không. Cũng từ đó học đường vốn là nơi nghiêm trang trở nên náo nhiệt, yêu đương tưng bừng.
Tỷ như loại văn xuyên không, hoàn hồn thì luôn rất ưu ái cho nữ chính, từ thiên kim tiểu thư cho tới cô nương chốn dân gian đều là dạng mặt hoa da phấn, văn hay chữ tốt. Sau khi nhờ kỳ tích mà sống lại ở một thế giới khác, thay đổi thân phận cùng với một đống nam nhân làm ra chuyện tình yêu kinh thiên động địa. Loại văn xuyên không, hồn hoàn này lưu hành phổ biến ở Đại Doãn vương triều trong một thời gian dài, làm cho nhiều cô nương thiếu phụ có bịnh cũng chịu chữa, ra đường thì cứ muốn đâm đầu vào xe ngựa…thế nhưng lại không chết được, tỉnh lại vẫn còn là chính mình. Tùy tiện vào một thư quán nào cũng thấy bày bán nhan nhản loại sách này. Dân chúng Đại Doãn vương triều không thể tiếp tục bị đầu độc như vậy nữa.
Bốn người lời lẽ chính khí lẫm liệt, thống nhất rằng loại tiểu thuyết như vậy nên bị xóa bỏ để cho mọi người sống tích cực hơn, thực tế hơn. Vì thế Doãn Thọ An nhanh chóng lợi dụng đặc quyền của hoàng đế, vừa ra lệnh vừa cầu xin Lễ bộ nhanh chóng ban hành lệnh kiểm soát văn học trong nước, từ tiểu thuyết tình cảm tới văn học lịch sử hay truyền thuyết dã sử, thậm chí là thuyết thư nơi quá trà…hết thảy đều phải kiểm tra nghiêm ngặt, nhất định phải kiên quyết bài trừ loại văn chương độc hại đầu óc, phá hư không khí trong lành của xã hội, tuyệt không nương tay.
Lễ bộ sau khi tiếp nhận mệnh lệnh, lập tức triệu tập hội nghị khẩn cấp, suốt đêm bàn bạc mới thống nhất đưa ra chỉ thị. Sau đó triệu tập các học sĩ của Hoằng Văn quán đến từng thư quán, thu thập tất cả văn thư, tiểu thuyết các loại rồi tiến hành sắp xếp, phân loại, kiểm tra. Những tác phẩm nào có xu hướng mị dân hay xa rời thực tế đều bị tịch thu và xóa bỏ.
Vì thế, các đại học sĩ của Hoằng Văn quán suốt nửa tháng qua mỗi ngày đều mở to mắt đọc một đống sách chất cao như núi, cố tìm ra những từ, những đoạn làm người đọc hoang tưởng. Lúc đầu bọn họ cũng rất nghiêm túc, chăm chỉ kiểm tra từng dòng từng chữ nhưng rồi càng đọc càng thấy miệng khô lưỡi đáng, tâm hồn rạo rực. Cuối cùng các đại học sĩ không chịu được sự giày vò nữa, cùng nhau thượng tấu lên Lễ bộ thượng thư, đề nghị nên khoanh vùng câu chữ cụ thể để nâng cao hiệu quả làm việc.
Lễ bộ cũng tiếp thu đề xuất, lựa chọn ra một số ngôn từ không hợp lẽ viết ra giấy để các đại học sĩ dán lên tường mà phân biệt. Như vậy khi các đại học thẩm tra chỉ cần chiếu theo đó là được, không cần phải đọc quá chi tiết. Nhờ đó mà rất nhanh đám sách chất cao như núi đã được giải quyết gọn gàng.
Sau đó, Lễ bộ đem những cuốn sách trong vòng cấm liệt kê ra, rồi thông báo đến khắp các vùng miền, lệnh cho quan viên trấn thủ phải nghiêm túc chỉnh đốn văn hóa địa phương. Các loại tiểu thuyết diễm tình phải bị tiêu hủy, những cuốn sách cần phải chỉnh sửa thì sau khi chỉnh xong mới được lưu hành, các sách sắp xuất bản thì phải nghiêm chỉnh chấp hành theo quy định mới, miêu tả chuyện tình yêu nam nữ cũng phải lựa chọn ngôn từ cần thận, có chừng mực, chỉ cho phép liếc mắt đưa tình, tối đa là nắm tay chỗ vắng vẻ mà thôi.
Rất nhanh, công tác chỉnh đốn văn hóa liền được triển khai, khí thế hừng hực: đốt sách, sửa văn, khoanh vùng…chấn động không ít. Đời sau gọi thời kỳ này là cách mạng văn hóa.
Theo sử quan đánh giá, lần cải cách văn hóa này có tác dụng rất tích cực, xóa bỏ được không ít dâm thư ô uế, đả kích mạnh mẽ các tác phẩm chuyên mê hoặc lòng người, tạo thành sự hoang tưởng cho người đọc. Nhưng chuyện gì cũng có hai mặt, vì lần cải cách này quá rộng, hơn nữa căn cứ vào từ ngữ để xét đoán thì cũng tạo thành không ít án sai. Một số tác giả dù ý tưởng không vi phạm lệnh cấm nhưng lại có một vài từ ngữ không thích hợp mà gặp họa. Tỷ như trong Du Quỷ Phủ có một câu “ Cô nương trời sinh tính yêu hoa” liền lập tức bị liệt vào danh mục sách cấm.
Không chỉ có thế, có nhiều quan viên địa phương vì muốn lấy lòng thượng cấp, có thành tích để báo cáo triều đình mà tự ý tăng thêm vài quy định, mấy từ như xuân/quang…cũng bị liệt vào từ cấm. Vì thế lửa càng cháy càng lớn, từ đầu phố đến cuối thôn đều là tiếng oán than dậy trời, nội dung lại chỉ có một: cứ thế mãi thì thiên hạ không còn sách hay.
Dân chúng thì tự giễu với nhau: chỉ cho quan đốt nhà lại cấm dân thắp đèn.
Người đọc sách thì cười tủm tỉm, thản nhiên nói: gió thu không biết chữ, cớ gì? Loạn hết rồi.
Tục ngữ nói, thượng có chính sách hạ có đối sách, để ứng phó với sự kiểm soát nghiêm ngặt này, các lão bản thư quán cũng vắt hết óc để nghĩ cách, nào là di hoa tiếp mộc, trộm long tráo phượng…chiêu nào cũng đem ra xào. Vì thế sách gối đầu giường của các phu nhân hào môn từ Dụ Tăng Truyền đổi thành Truyền Thuyết Phật Môn, sách giấu đáy hòm của các đầy tớ nhà quan thì từ Nhục Bồ Đoàn biến thành Thao Thiết Nhớ. Ngay cả Ngân Quán Lan đệ nhất tiểu thuyết diễm tình từng được tái bản vài lần cũng được gọi bằng cái tên mộc mạc Tên Gọi Đồ Ngủ và Sự Vật.
Ngay khi cuộc cải cách văn hóa huyên náo ồn ào sắp kết thúc thì tập thể ngôn quan rốt cuộc không nhịn được nữa, cùng dâng tấu tập thể.
******************************
Ngôn quan là cái gì? Nói một cách dễ nghe thì chính là “ Khuyên ngăn can gián quân chủ, duy trì trật tự bách quan, lắng nghe ý kiến của dân chúng”. Nói một cách khó nghe thì chính là suốt ngày lải nhải đủ chuyện với hoàng đế, khi dễ quần thần. Bọn họ tập trung ở một nơi gọi là Ngự Sử đài, đứng đầu là Ngự Sử đại phu, kế tiếp là trung thừa, còn một đám cấp dưới thành tích và chiến tích không huy hoàng bằng nên chỉ được gọi chung là ngôn quan.
Thân là ngôn quan, phải có học thức lại thêm tính cách chính trực vô tư, phẩm hạnh trung liệt, trên thông thiên văn dưới tường địa lý, mở miệng ra là dẫn chứng lời thánh nhân để khiến cho hoàng thượng và bách quan đều không thể cãi lại. Đồng thời bọn họ cũng phải sống thanh bần đạo hạnh, một lòng trung quân ái quốc, làm việc liêm khiết, thùy thời phải có quyết tâm và dũng khí xả thân vì việc nghĩa, không sợ cường quyền, dù chết cũng không sờn lòng.
Phương thức can gián của ngôn quan có tấu gián, quỳ gián, đàn gián, huyết gián, tử gián…Phương thức ôn hòa nhất mà bọn họ thường làm đó là nhân lúc tuyết rơi mà dâng sớ tấu gián với Hoàng đế. Nếu Hoàng đế không nghe lời khuyên nhủ, nhóm ngôn quan sẽ cùng hẹn một ngày nắng nóng gay gắt hay là tuyết bay đầy trời cùng kéo đến quỳ trước kim điện, tiến hành hình thức đàn gián tập thể. Nếu hoàng đến vẫn tiếp tục không nghe, như vậy sẽ tới phiên nhân vật cấp cao tự mình ra tay, cắt cổ tay lấy máu viết thư can ngăn hoặc là đập đầu vào cột đá, cái này gọi là huyết gián. Ngự sử đại phu hiện nay chính là trung thừa được thăng cấp sau khi tiền nhiệm của hắn vì khuyên can tiên đế quá hăng, đập đầu hơi mạnh cho nên huyết gián biến thành tử gián.
Tóm lại, khẩu hiệu của các ngôn quan chính là: tuyệt đối không được để hoàng đế thoải mái. Đập đầu đừng ngại, đổ máu thì có tính là gì, đòn roi coi như là gãi ngứa thôi, một ngôn quan này ngã xuống sẽ có trăm ngàn ngôn quan khác đứng lên.
Mà Trần Sơ chính là ngôn quan nhỏ bé nhất, tầm thường nhất trong số các ngôn quan.
Hắn năm nay mới mười bốn tuổi, là ngôn quan dự bị của Ngự Sử đài, nhiệt huyết tuổi trẻ lại thêm thời thời khắc khắc ghi nhớ châm ngôn của ngôn quan, kiên quyết đoàn kết nhân sự của Ngự Sử đài, lấy việc khuyên can đối nghịc cùng hoàng thượng làm phương châm sống, lấy việc hi sinh vì thế hệ mai sau làm mục tiêu phấn đấu.
Hôm nay, chính là thời điểm Trần Sơ chịu khảo nghiệm, toàn thể ngôn quan của Ngự Sử đài đều nhận được mệnh lệnh của Ngự sử đại nhân, cùng lên án tập thể đối với cuộc cải cách văn hóa của Doãn Thọ An.
Trần Sơ miệng ngậm bút lông ngồi trước bàn học, chau mày suy nghĩ nên viết thế nào, tai lắng nghe các ngôn quan hăng say lên án Doãn Thọ An tới mức nước miếng văng tứ tung. Nói có sách mách có chứng, lấy việc Tần Thủy Hoàng đốt sách chôn người hiền ra làm ví dụ là chính xác nhất. Còn phải bồi thêm vài câu đại loại như “ Thần vô cùng đau đớn, bi phẫn không hiểu , nếu Hoàng thượng không đồng ý, thần chỉ có lấy cái chết để tạ tội với tiên đế nơi cửu tuyền”. Nếu cần thì viết bằng máu, hiệu quả chắc chắn sẽ được tăng thêm.
Trần Sơ khó hiểu hỏi một câu, “Như vậy có phải hơi quá mức hay không? nếu lỡ Hoàng thượng tức giận muốn xử trí chúng ta thì sao?”
Mấy người kia lập tức kích động, khoanh tay nhìn hắn “ Hoàng thượng nếu thực sự giết chết chúng ta thì tốt rồi, chúng ta tình nguyện chết vì bá tánh, chết có ý nghĩa, sử sách lưu danh còn hơn là sống hèn ah”
Trần Sơ không nói gì, yên lặng tiếp tục tham khảo các gián nghị trước kia, nhưng mà xem tới xem lui cũng không có ý nào mới. Nhìn thấy các đồng nghiêp khác múa bút lưu loát, chữ kín đầy giấy hắn càng gấp đến vò đầu bứt tai.
Giám thị trông coi kỳ khảo sát cũng đang bước vào phòng, tình thế cấp bách, Trần Sơ đành phải vung bút, viết vài dòng tâm huyết rồi nộp bài. Vừa run run trình tấu chương, hắn vừa âm thầm cầu nguyện: Hoàng thượng nhất định phải bận rộn, không rảnh xem gián nghị của ta nha.
Kết quả, đầu giờ chiều, trong cung đã truyền đến tin tức, Doãn Thọ An muốn tiếp kiến ngôn quan Trần Sơ của Ngự Sử đài.
Mang theo tâm thần bất an tiến vào ngự thư phòng, Trần Sơ vừa hành lễ xong đã thấy Doãn Thọ An xuất hiện trước mặt hắn, cao thấp đánh giá một phen rồi nắm tay hắn, hưng phấn nói “ Ngươi chính là Trần Sơ? Quả nhiên là nhân tài”
Trần Sơ âm thầm ngẩng đầu nhìn vị hoàng đế còn nhỏ hơn mình mấy tuổi, không dám tiếp lời, chỉ dám ngẩng đầu nói “ Thần không dám”
“Di, ngươi cần gì phải khiêm tốn như vậy, ta thích gián nghị của ngươi, viết rất hay, đơn giản mà sảng khoái, so với đám người kia đều hay hơn nhiều”. Trải qua thời gian được lục bộ huấn luyện, Doãn Thọ An khi thảo luận chính sự cùng quần thần đã thể hiện được uy nghiêm của hoàng đế. Hắn khom lung, mỉm cười nhìn Trần Sơ “những người khác đều nói tràng giang đại hải những lời vô nghĩa, vấn đề quan trọng lại đề cập sau cùng mà cũng chỉ có một câu. Mỗi lần đọc xong ta đều choáng váng đầu, cái gì mà thần khóc không ra nước mắt, Hoàng thượng không thể là hôn quân như Kiệt, Trụ…lời lẽ sáo rỗng lại cũ rích, mở to hai mắt cũng không thấy ý bọn họ muốn viết là gì, phiền toái muốn chết”
Vừa nói, Doãn Thọ An vừa thong thả đi đến trước ngự án, cầm lấy gián nghị của Trần Sơ, đắc ý cười “ Vừa rồi Tiểu Huyền Tử “không cẩn thận” làm đổ nước trà, làm ẩm ướt các gián nghị của Ngự Sử đài. Ta cũng không kịp xem, chỉ tùy tiện lấy một cái có vẻ lành lặn nhất, nào ngờ phát hiện ra ngươi, nói rất đúng trọng tâm ah”
Trần Sơ suýt chút nữa thì ngã ngồi, âm thầm đưa mắt nhìn chồng gián nghị thư chất cao một đống, không khỏi tiếc hận cho các vị đồng nghiệp chăm chỉ múa bút. Lại nghe Doãn Thọ An học bộ dạng người lớn nói “ Trần Sơ ngươi đã kiên trì viết như vậy, gián nghị này ta chuẩn tấu”
“…”
Từ ngự thư phòng đi ra, Trần Sơ trán đầy mồ hôi, ngẩng đầu nhìn trời không nói gì, yên lặng trở lại Ngự Sử đài thì đã thấy một đám đồng nghiệp sớm nhận được tin tức ào ra chúc mừng, tán thưởng hắn thiếu niên đầy hứa hẹn, vừa ra tay đã không giống người thường. Còn có người truy vấn hắn viết huyết thư thế nào mà lại được Hoàng thượng tán thưởng như vậy,còn lập tức cho đình chỉ cuộc cải cách văn hóa.
Trần Sơ dài thở dài một hơi, không đành lòng nói cho bọn họ, thực ra gián nghị của hắn viết vỏn vẹn có mười từ
“Hoàng thượng, không cần cải cách văn hóa nữa”
