VỊ ĐẮNG CỦA NHỮNG CU HỎI
Chỉ một tuần sau ngày sinh nhật của Liesel vào giữa tháng Hai, con bé và Rosa cuối cùng cũng nhận được một bức thư chi tiết từ Hans Hubermann. Con bé lao vào nhà từ chỗ thùng thư và đưa lá thư ấy cho mẹ nó xem. Rosa bảo nó đọc to lá thư lên, và hai mẹ con không thể ngăn được sự phấn khích của mình khi Liesel đọc đến đoạn cái chân gãy. Con bé bàng hoàng đến mức nó chỉ đọc câu tiếp theo trong lá thư đủ lớn để mình nó nghe thấy.
“Cái gì thế?” Rosa hỏi dồn. “Đồ con lợn?”
Liesel ngẩng nhìn bà và gần như đã gào lên. Viên trung sĩ đã giữ đúng lời nói của mình. “Bố sắp về nhà, Mẹ ơi. Bố sắp về nhà!”
Họ ôm chầm lấy nhau trong nhà bếp, và lá thư bị ép chặt giữa hai tấm thân. Một cái chân gãy hẳn là một điều đáng để ăn mừng.
Khi Liesel chuyển cái tin tức ấy sang cho hàng xóm của họ, Barbra Steiner như mê đi. Bà chà xát vào cánh tay của con bé và gọi những thành viên còn lại của gia đình mình ra. Trong gian bếp của họ, những người nhà Steiner vô cùng phấn chấn với tin Hans Hubermann sắp về nhà. Rudy mỉm cười, rồi cười thành tiếng, và Liesel có thể thấy là ít nhất thì thằng nhóc cũng đang cố gắng. Dù vậy, con bé cũng có thể cảm nhận được cái vị đắng cay của những câu hỏi nơi miệng thằng bạn mình.
Tại sao lại là ông ấy?
Tại sao lại là Hans Hubermann mà không phải là Alex Steiner?
Nó có lý do của mình khi nghĩ thế.
MỘT BỘ ĐỒ NGHỀ, MỘT NGƯỜI CHẢY MÁU, MỘT CON ǴU
Kể từ khi bố nó được tuyển vào quân đội hồi tháng Mười, cơn giận dữ của Rudy đã lớn lên một cách đáng kể. Cái tin Hans Hubermann sắp trở về là tất cả những gì nó cần để mang cơn giận ấy tiến xa thêm vài bước nữa. Nó không nói với Liesel về việc này. Không có lời phàn nàn nào rằng điều đó thật là bất công. Quyết định của thằng bé là hành động.
Nó mang một hộp kim loại đi trên phố Thiên Đàng vào quãng thời gian vẫn thường xảy ra những vụ ăn trộm, lúc chiều đang tối dần.
BỘ ĐỒ NGHỀ CỦA RUDY
Cái hộp loang lổ màu đỏ và hơi dài hơn hộp giày một chút.
Nó chứa những thứ sau:
Dao bỏ túi gỉ sét: 1 cái
Đuốc nhỏ: 1 cái
Búa: 2 cây (một cây cỡ vừa, một cây cỡ nhỏ)
Khăn lau tay: 1 cái
Tuốc nơ vít: 3 cái (cỡ khác nhau)
Mặt nạ trượt tuyết: 1 cai
Tất chân sạch: 1 đôi
Gấu bông: 1 con
Liesel nhìn thấy thằng bạn mình từ chỗ cửa sổ nhà bếp – những bước chân đầy quả quyết và khuôn mặt đầy quyết tâm của nó, hệt như cái ngày mà nó ra đi để tìm cha. Nó nắm cái quai cầm của thùng đồ nghề chặt hết sức có thể, và những chuyển động của nó như cứng rắn hơn với cơn cuồng nộ.
Kẻ trộm sách đánh rơi cái khăn nó đang cầm trên tay, và thay thế cái khăn bằng một suy nghĩ duy nhất.
Thằng bạn nó đang đi ăn trộm.
Con bé chạy ra ngoài để gặp nó.
“Rudy, cậu đang đi đâu vậy?”
Rudy vẫn bước tiếp và nói qua bầu không khí lạnh lẽo ở trước mặt nó. Ở đoạn gần đến khu tập thể nhà của Tommy Muller, thằng bé nói, “Cậu biết gì không, Liesel, tớ đang nghĩ trong đầu một điều thế này. Cậu hoàn toàn không phải là một kẻ trộm,” và thằng nhóc không để con bé có cơ hội trả lời. “Người đàn bà đó đã để cho cậu vào. Thậm chí bà ta còn chừa bánh bích quy cho cậu nữa chứ, lạy Chúa. Tớ không gọi đó là ăn trộm đâu. Ăn trộm là điều mà quân đội đã làm. Họ đã bắt cha cậu đi, và cả cha tớ nữa.” Thằng nhóc đá một viên đá nhỏ và nó đập vào một cánh cổng, phát ra âm thanh lanh lảnh. Nó bước nhanh hơn. “Lũ trộm cướp là bọn Quốc xã giàu có ở trên kia, trên phố Grande, phố Gelb, phố Heide.”
Liesel không thể tập trung được vào việc gì cả, mà chỉ có thể tiếp tục đi theo bạn mình. Chúng đã đi qua cửa hàng của mụ Diller, và đang bước vào phố Munich. “Rudy…”
“Nói tớ nghe xem, việc đó đem lại cảm giác như thế nào?”
“Cái gì mang lại cảm giác như thế nào cơ?”
“Khi cậu lấy đi một trong những quyển sách đó ấy?”
Vào khoảnh khắc đó, con bé chọn cách giữ im lặng. Nếu thằng bạn nó muốn có một câu trả lời, thì nó sẽ phải quay lại, và thằng nhóc đã làm thế. “Sao nào?” Nhưng một lần này, Rudy là người trả lời, trước khi Liesel mở miệng nói. “Cảm giác ấy thật tuyệt, có phải không hả? Thật tuyệt khi ăn trộm lại một cái gì đó thuộc về mình.”
Liesel hướng sự chú ý sang thùng đồ nghề, cố làm thằng bạn mình đi chậm lại. “Cậu có gì trong đó thế?”
Thằng kia cúi người xuống và mở cái thùng đồ ra.
Mọi thứ trong đó xem ra đều có mục đích rõ ràng, ngoại trừ con gấu bông.
***
Khi chúng đi tiếp, Rudy giải thích đầy đủ chi tiết về cái thùng đồ nghề, và nó sẽ làm gì với mỗi món. Ví dụ, những cây búa dùng để đập vỡ kính cửa sổ, còn cái khăn tay là để bọc đầu búa lại, để không phát ra tiếng động khi đập.
“Còn con gấu bông thì sao?”
Con gấu ấy thuộc về Anna-Marie Steiner và không to hơn một quyển sách của Liesel là bao. Bộ lông của con gấu bờm xờm và mòn vẹt. Hai con mắt và đôi tai nó đã được khâu lại nhiều lần, tuy nhiên con gấu trông vẫn rất thân thiện.
“Cái đó,” Rudy đáp, “là một nước cờ xuất sắc của tớ. Nếu một đứa trẻ con bước vào khi tớ đang kẹt trong nhà nó, thì tớ sẽ đưa con gấu này cho nó để khiến nó bình tĩnh lại.”
“Và cậu định trộm cái gì thế?”
Rudy nhún vai. “Tiền, thức ăn, nữ trang. Bất cứ thứ gì tớ có thể chạm tay vào được.” Nghe thật là đơn giản làm sao.
Mãi đến mười lăm phút đồng hồ sau, khi Liesel quan sát sự im lặng đột ngột trên gương mặt của thằng bạn, con bé mới nhận ra rằng Rudy sẽ không ăn trộm cái gì cả. Lời cam kết trước đó đã biến mất, và mặc dù thằng bé vẫn đang ngắm nhìn vầng hào quang tưởng tượng của việc ăn trộm, thì giờ đây con bé có thể thấy rằng thằng nhóc không tin vào điều đó nữa rồi. Nó đang cố gắng tin vào điều đó, và đó không bao giờ là một dấu hiệu tốt. Cái sự phạm tội cao cả của nó đang phất phơ trải ra trước mắt nó; khi những bước chân chậm lại và hai đứa quan sát những ngôi nhà, thì sự nhẹ nhõm của Liesel thật tinh khiết và buồn bã làm sao.
Đó là phố Gelb.
Tất cả những ngôi nhà đó, thật tối tăm và khổng lồ.
Rudy cởi đôi giày dưới chân nó ra và cầm chúng bằng tay trái. Tay phải thằng bé cầm thùng đồ nghề.
Giữa những đám mây, có một mặt trăng. Ánh sáng tỏa ra từ mặt trăng đó có biên độ chừng một dặm.
“Tớ đang chờ cái gì vậy?” Thằng bé hỏi, nhưng Liesel không đáp lại. Một lần nữa, Rudy lại mở miệng, nhưng không nói ra lời nào cả. Nó đặt thùng đồ nghề xuống đất và ngồi lên đó.
Đôi tất của nó lạnh lẽo và ướt sũng.
“Thật may là có một đôi khác ở trong thùng đồ nghề,” Liesel gợi ý, và nó có thể thấy thằng bạn mình đang cố gắng để không phá lên cười, không sỉ nhục chính mình.
Rudy dịch sang một bên và ngoảnh mặt đi chỗ khác, và bây giờ đã có chỗ cho cả Liesel ngồi nữa.
Kẻ trộm sách và người bạn thân nhất của nó ngồi tựa lưng vào nhau trên cái thùng đồ nghề màu đỏ loang lổ ở giữa con đường. Mỗi đứa đều ngoảnh mặt đi một hướng khác nhau, và chúng cứ giữ nguyên như thế trong một lúc. Khi đứng dậy và đi về nhà, Rudy thay đôi tất và bỏ lại đôi tất cũ của nó trên đường. Một món quà, thằng bé tự nhủ, dành cho phố Gelb.
