Lối Rẽ

Giang Bình Tâm khóc tới nỗi không kiềm chế nổi. Thiệu Trí Tân đang không biết phải làm sao thì Từ Ngọc quay lại. Cô ấy giữ vai Giang Bình Tâm, để cô ta dựa vào mình, dịu dàng xoa đầu cô ta.

Học sinh chào cờ xong liền lục đục quay về lớp học. Mấy người nháo nhào xông vào cửa, thấy bầu không khí không ổn bèn im bặt lại. Mấy người đứng ở phía sau xì xào to nhỏ, không biết có nên đi lên trước làm phiền không.

Giang Bình Tâm nghe thấy tiếng động, vội lau mặt, không khóc nữa. Cô ta kiềm chế mọi cảm xúc trong lòng, sau đó đẩy ghế ra, nhanh chóng đi tới nhà vệ sinh bên cạnh.

Thiệu Trí Tân và Từ Ngọc nhìn nhau, cuối cùng vẫn không đi theo. Giáo viên thấy đã tới tiết sau liền cầm giáo án đi vào, lịch sự gật đầu với đối phương, hai cảnh sát cũng rời khỏi trường học.

Trên đường quay về, hai người đều im lặng. Suốt chặng đường, cho tới tận khi dừng xe ở bãi đỗ xe đồn cảnh sát, họ chỉ nói với nhau hai câu.

Khi đi vào văn phòng, Thiệu Trí Tân hỏi: “Anh Hoàng đâu?”

Đồng nghiệp giơ tay lên chỉ: “Ngoài hành lang ấy.”

Mọi người thường coi đầu hành lang là nơi hút thuốc, ở đó thông thoáng, không tới nỗi nồng nặc mùi thuốc lá.

Anh Hoàng đứng trước cửa sổ, tóc bị gió thổi tung, hai mắt híp lại, thất thần nhìn mấy người đang cãi nhau trên phố đối diện phía xa. Nghe thấy tiếng bước chân, anh ấy quay đầu lại, cười hỏi: “Có thu hoạch gì không?”

Thiệu Trí Tân nghi hoặc, bản thân cậu cũng không chắc chắn: “Cũng coi như là có nhỉ?”

“Có là có, không có là không có, cái gì mà cũng coi như?” Anh Hoàng hất cằm cười chế nhạo: “Nhìn dáng vẻ sầu đời của cậu kìa, tới mức vậy sao?”

Thiệu Trí Tân đứng đối diện anh ấy, quay lưng về phía bức tường trắng, nghĩ một hồi rồi đi lên trước hai bước, hỏi: “Anh Hoàng, rốt cuộc vụ án của Giang Tĩnh Trừng là sao?”

Anh Hoàng quay người, quay lưng vào cửa sổ: “Cô ta nói gì với cậu?”

Thiệu Trí Tân nói lại chuyện ở lớp học hôm nay một lần, anh Hoàng vô cảm nghe hết, ánh mắt bình thản, gật đầu, cười hỏi: “Cậu muốn biết sao?”

Thiệu Trí Tân cảm nhận được điều chẳng lành, cậu vô thức muốn từ chối, há hốc miệng, nhưng vẫn đáp: “Vâng.”

Anh Hoàng lấy hộp thuốc, rút một điếu ra, ngậm vào miệng. Ánh lửa đỏ chập chờn, anh ấy do dự gần nửa phút rồi phả ra một làn khói trắng, hai ngón tay kẹp điếu thuốc, nói: “Chị cô ta không có căn cước công dân, cậu biết không?”

Thiệu Trí Tân không hiểu lời mở đầu này: “Hả?”

Anh Hoàng nói: “Hộ khẩu của Giang Tĩnh Trừng bị giữ ở quê, cô ấy không dám quay về lấy. Năm đó việc quản lý không nghiêm như bây giờ, cô ấy có thể tìm được một vài việc tay chân nên cứ sống như vậy.”

Thiệu Trí Tân khó hiểu: “Hộ khẩu của Giang Bình Tâm moi đâu ra? Không phải người ở đó móc nối quan hệ, làm hộ khẩu cho họ sao?”

Anh Hoàng gẩy tàn thuốc, lắc đầu: “Không phải, khi đó Giang Bình Tâm còn quá nhỏ, còn chưa hiểu gì. Thành phố A không có hộ khẩu có thể cho cô ta trú ngụ. Cũng coi là may mắn đi, khi hai chị em họ lưu lạc ở khu phía Nam thì gặp được một người tốt bụng. Người đó cũng từ quê lên, là một người phụ nữ đơn độc, dắt theo con trai, thấy họ khó khăn nên đã đồng ý cho hai chị em họ viết tên của Giang Bình Tâm vào hộ khẩu nhà người phụ nữ đó. Chị cô ta là một người rất liều lĩnh, đi ra đầu phố tìm mấy người làm căn cước giả, ngụy tạo một chập tài liệu chứng minh rồi mang đi nộp. Người ở phường thấy họ đáng thương nên đã móc nối quan hệ, giải quyết vấn đề hộ khẩu cho Giang Bình Tâm trước, để cô ta có thể nhập học bình thường. Nếu không chỉ với hai bé gái còn chưa thành niên như họ, có khi bị đưa tới viện phúc lợi lâu rồi.”

Thiệu Trí Tân bàng hoàng: “Ồ, thì ra là vậy.”

Anh Hoàng nghiêng đầu, nhả khói ra ngoài cửa sổ. Ngọn gió nhanh chóng cuốn bay làn khói thuốc, một phần nhỏ vẫn còn vương vẩn trong hành lang.

“Giang Bình Tâm còn nhỏ, lúc đó mới bảy tuổi, người phụ nữ kia cũng có hộ khẩu nông thôn, quản lý ở dưới quê không nghiêm như thành phố, lấy lý do không có kế hoạch hóa gia đình là có thể lừa được mọi người. Giang Tĩnh Trừng thì không được, bản thân cô ấy cũng sợ bị người ở quê phát hiện ra nên đã lén đi làm chui.”

Thiệu Trí Tân hỏi: “Người phụ nữ giúp đỡ họ thì sao? Trên danh nghĩa thì chắc bà ấy là mẹ của Giang Bình Tâm nhỉ?”

Anh Hoàng thổn thức: “Cũng chết rồi, đội trưởng Hà của các cậu đã giải quyết giúp hậu sự và giấy tờ của bà ấy. Thật ra bà ấy cũng không dễ dàng gì, ở gần nhà Giang Bình Tâm, có thể miễn cưỡng chăm sóc cho đôi chút, nhưng bản thân bà ấy còn lo không nổi.”

Thiệu Trí Tân tưởng mình nghe ra được mùi gian ác, vẻ mặt nghiêm túc: “Sao bà ấy lại chết?”

Anh Hoàng quở trách: “Con trai vào tù, mang trên mình một khoản nợ lớn, cảm thấy không sống nổi nên nghĩ quẩn tự sát chứ sao. Hai vụ án không liên quan tới nhau, cậu đừng suy diễn linh tinh.”

Thiệu Trí Tân ngại ngùng: “Ồ.”

Anh Hoàng bị cậu ấy ngắt lời, suy nghĩ chạy đi xa. Anh ấy nghĩ lại rồi mới nói tiếp: “Giang Bình Tâm nói chị cô ta luôn làm thu ngân ở siêu thị, thật ra thì không phải. Chị cô ta làm việc ở một club, công việc hàng ngày là uống rượu, nói chuyện với khách.”

Thiệu Trí Tân sững sờ, vô thức nói: “Không thể nào, không phải cô ấy… Sao có thể chứ?”

Trong đầu cậu ấy chợt xuất hiện ba, bốn suy nghĩ, tâm trạng cũng cuồn cuộn lên theo, về mặt lý trí, cậu đã hiểu ra mọi chuyện, nhưng về mặt cảm xúc, cậu vẫn không thể chấp nhận điều này. Cuối cùng cậu chỉ có thể nghi hoặc nói: “Hả?”

Anh Hoàng chép miệng: “Cậu tự nghĩ đi. Giang Tĩnh Trừng không học nhiều, học cấp hai qua quýt, còn không cả biết dùng điện thoại, lại không có căn cước, sao có thể tìm được công việc ổn định? Cho dù thật sự tìm thấy, lương của nhân viên thu ngân cùng lắm là hơn hai nghìn tệ, học phí, sinh hoạt phí, tiền học thêm của Giang Bình Tâm, còn có tiền nhà, tiền điện nước, sao cô ấy có thể gánh nổi?”

Thiệu Trí Tân không nói gì, cậu chưa bao giờ phải đối diện với loại áp lực này.

Rất nhiều chuyện vụn vặt trong cuộc sống trông có vẻ nhỏ lẻ, nhưng khi nó thật sự đè lên người mình, nó sẽ nặng như núi Thái Sơn.

Anh Hoàng nuốt nước bọt, khó chịu nói: “Ban đầu Giang Tĩnh Trừng bưng bê ở club, lương ở đó khá cao, quản lý thấy cô ấy xinh nên lúc nào cũng khuyên cô ấy đi theo mình làm việc. Lúc đầu Giang Tĩnh Trừng không dám, từ chối ngay, nhưng tình cảnh ấy mà, cho dù cậu không làm thì bị động tay động chân cũng lẽ chuyện rất đỗi bình thường. Hơn nữa xung quanh đều là mấy người có suy nghĩ lệch lạc, ở trong đó mãi dễ bị ảnh hưởng, dần dần cô ấy cũng vào ngành.”

Có lẽ là sặc thuốc nên anh Hoàng ho mấy tiếng, nhưng cảm giác khó chịu ấy vẫn quẩn quanh người, như những hạt cát li ti kẹt trong cổ họng.

Một cô gái chưa thành niên, đưa em gái trốn khỏi quê, ngày nào cũng bôn bê làm việc, chỉ vì có thể sống một cuộc đời độc lập.

Giang Tĩnh Trừng dũng cảm, quả quyết, kiên cường, cần cù, có rất nhiều ưu điểm mà nhiều người không có được.

Thế nhưng số phận lại không thể đưa ra lời phản hồi công bằng cho cô ấy, xã hội luôn là cửa ải khốn khó với sự phân tầng rõ rệt. Giang Tĩnh Trừng qua được một cửa, hoàn cảnh khốn cùng và học lực vẫn bám riết lấy cô ấy không buông, ép cô ấy không thể thẳng lưng, ưỡn ngực mà sống.

Sự tồn tại của Giang Bình Tâm là một xiềng xích khác của cô ấy. Khi bỏ đi, cô ấy tràn trề ý chí, quyết tâm, cuối cùng lại bị sự tàn khốc của cuộc sống đánh cho thành từng hạt cát nhỏ bé, mất đi ánh sáng.

Cô gái còn chưa kịp cảm nhận sự vô thường của số phận đã bị đẩy tới con đường không có lựa chọn.

“Đồng nghiệp của Giang Tĩnh Trừng nói, cô ấy rất hướng nội, luôn u sầu, khi không làm việc cô ấy sẽ không nói gì. Chỉ có Giang Bình Tâm cảm thấy chị gái là người lạc quan, vui vẻ.”

Anh Hoàng li3m môi, không có tâm trạng hút thuốc tiếp.

“Ngày cô ấy xảy ra chuyện vốn là ngày cô ấy xin ông chủ cho tan làm sớm từ trước đó, kết quả khi gần đi thì có mấy khách quen tới, kiên quyết đặt cô ấy. Ông chủ không muốn đắc tội với khách nên không cho cô ấy đi. Cô ấy chỉ có thể uống rượu với khách cả đêm, tới gần 11 giờ mới ra về.”

Cảnh tượng tối đó hiện lên rất rõ trong đầu anh.

Mưa bão kèm theo gió to, trên con đường đất ướt nhẹp đọng lại vô số vũng nước. Đôi chân bị bụi cỏ che mất thâm tím lại trong gió lạnh ngày thu.

Người phụ nữ tiếc tiền xe nên đã bảo tài xế taxi dừng ở chỗ rẽ trên đường, một mình che ô, đi xuyên qua con đường nhỏ.

“Tối đó trời đổ mưa, trên đường không có lấy một ngọn đèn, cô ấy uống nhiều, bước đi loạng choạng, đi được nửa đường thì ngã, chân bị dây sắt dưới đất cứa vào. Vết thương dài hơn mười phân, máu liên tục chảy ra ngoài, quần áo cũng bị bẩn. Trên chỗ đó một chút là bờ sông cô ấy tự sát. Cô ấy cởi áo ra, xếp gọn rồi bỏ vào túi, ngâm mình xuống nước. Vốn dĩ cô ấy đã uống rượu, chân còn bị thương, vùng vẫy được một lúc thì không còn sức lực bò lên. Tới khi được phát hiện đã là sáng sớm ngày hôm sau.”

Anh Hoàng “ha” một tiếng, bất lực, châm biếm bản thân: “Sao chúng tôi có thể trả lời những manh mối Giang Bình Tâm cung cấp chứ? Lẽ nào chúng tôi phải nói với một học sinh vừa lên lớp 8 là người nhà duy nhất của cô bé, chị ruột của cô bé, vì lo cho cô bé ăn học nên đã làm gái tiếp khách trong club sao? Để cậu đi nói cậu dám không?”

Thiệu Trí Tân thở dài, hai tay chống lên bệ cửa sổ, cúi đầu liền nhìn thấy một con côn trùng đang bò men theo khe tường, quanh quẩn một vòng rồi lại quay về hướng cũ.

Anh Hoàng nói: “Chúng tôi đều không biết nói thế nào. Hơn nữa đây không phải một vụ án hình sự, không do chúng tôi phụ trách, chuyện còn lại giao cho đồn cảnh sát là được. Có lẽ người ở bên đó cũng ngại nói rõ ràng, không ai ngờ cô ta có thể kiên trì nhiều năm như vậy.”

Thiệu Trí Tân hỏi: “Vậy club đó thì sao?”

Anh Hoàng dí đầu thuốc lá vào phiến đá trên thùng rác, nói: “Về sau bị bên phòng chống bán dâm tới xử lý, vấn đề là có tác dụng gì sao? Người cũng không còn nữa rồi.”

Hai người đứng bên ngoài một lúc lâu, anh Hoàng lấy một viên kẹo bạc hà ra, cắn ra ngay, sau đó hà hơi vào lòng bàn tay, thấy miệng không nặng mùi thuốc nữa thì chuẩn bị quay về làm việc.

Thiệu Trí Tân như bừng tỉnh khỏi giấc mộng, vội gọi anh ấy lại, nói: “Có khi nào Giang Tĩnh Trừng không hề tự sát mà là chết ngoài ý muốn không?”

Anh Hoàng dừng bước, im lặng nhìn cậu ấy.

Thiệu Trí Tân khoa tay múa chân thị phạm cho anh: “Anh nhìn xem, cô ấy ngã một cái, chân chảy máu, quần áo toàn bùn đất, cô ấy đi một lúc thì cảm thấy như vậy có lẽ sẽ làm Giang Bình Tâm sự nên quyết định ra bên kênh rửa tay. Quần áo mùa đông quá dày, không tiện cử động nên cô ấy mới c ởi đồ ra, đặt sang một bên, kết quả khi ngồi ở gần bờ, chỗ vũng nước, thì mất thăng bằng, trượt xuống dưới, bất cẩn bị chết chìm. Cũng không phải không thể có khả năng này, đúng không?”

Anh Hoàng do dự một lúc, ngẩng lên nhìn vào mắt cậu ấy, ẩn ý nói: “Trí Tân, tôi nói với cậu nhé, sau vụ án của Giang Tĩnh Trừng, tôi và đội trưởng Hà tới hiện trường phát hiện án ba lần. Lần nào trời cũng mưa, cũng đều là 11 giờ tối. Đội trưởng Hà cầm ô, đi đi lại lại trên con đường Giang Tĩnh Trừng từng đi, sau đó đi xuống kênh rồi lại bò lên. Chúng tôi hiểu rất rõ toàn bộ quá trình, có thể có sự cố ngoài ý muốn hay không, chúng tôi cũng biết rõ.”

Nhiệt huyết trong mắt Thiệu Trí Tân dần lạnh đi, sự chua xót khiến cậu phải nhắm mắt lại.

Anh Hoàng nói rất chậm, đồng thời cũng gằn giọng nói: “Chưa nói tới nguyên nhân bị chết chìm ngoài ý muốn hoặc nhảy sông tự sát không phải do đội hình sự chúng ta phụ trách phán đoán. Khi đó vấn đề chúng tôi phải đối mặt không phải chuyện này. Đối với một đứa bé 13 tuổi, chúng tôi cần phải để cô bé ôm theo sự tức giận, tiếp tục chấp mê bất ngộ, hay cho cô bé biết rõ sự thật, để cô ấy biết cô ấy khiến cuộc sống của chị gái mình nặng nề tới nhường nào. Đây mới là vấn đề quan trọng nhất, không ai giải quyết được.”

“Chúng tôi đã nói rõ kết quả điều tra với cô ta, hiện trường không có dấu chân của người thứ hai, đây không phải vụ án hình sự. Cậu nghĩ tại sao Giang Bình Tâm không thể chấp nhận kết luận chị gái mình tự sát? Thật ra trong lòng cô ta hiểu rõ, cô ta chỉ không thể chấp nhận điều này thôi, là vì cô ta cảm thấy mình đã trở thành một người bóc lột, bào mòn chị gái mình. Chúng tôi nói với cô ta, Giang Tĩnh Trừng chết ngoài ý muốn, cậu cảm thấy đối với cô ta lúc đó, hai điều này có khác biệt lớn không?”

Thiệu Trí Tân khịt mũi, nghiêm túc lắng nghe, một lúc lâu sau cậu khẽ nói: “Em biết rồi.”

Anh Hoàng nhớ tới một chuyện, bình thản nói với cậu: “Khi chúng tôi họp, đội trưởng Hà của các cậu, khi đó cô ấy vẫn chỉ là một cảnh sát bình thường, ngồi ở góc cuối bàn họp, nghe mọi người nói về nghĩa vụ và trách nhiệm gì đó, về tương lai, về tam quan, về đạo đức, sau đó cô ấy đã đứng dậy.”

Đội trưởng khi đó hỏi cô ấy có ý kiến gì, Hà Xuyên Châu nhẹ nhàng nói: “Làm bừa đi.”

Có lẽ cô ấy là người có thể đồng cảm với Giang Bình Tâm nhất.

Đội trưởng cười: “Làm bừa là ý kiến gì?”

Anh Hoàng: “Cô ấy nói với chúng tôi, làm gì cần suy xét nhiều thế, cố chấp cũng là một cách sống, không nhất thiết phải học cách buông bỏ vào lúc này. Khi nào có thể chấp nhận được thì đối diện với hiện thực sau, không có gì sai hết, đúng không? Vậy nên khi ấy chúng tôi quyết định che giấu nghề nghiệp của Giang Tĩnh Trừng, đợi sau khi Giang Bình Tâm tốt nghiệp cấp ba, nếu cô ta còn muốn biết, chúng tôi sẽ nói.”

Thiệu Trí Tân gật đầu.

Anh Hoàng vỗ vai cậu ấy: “Sau này trọng trách này giao cho cậu.”

Thiệu Trí Tân bất ngờ: “Hả?”

Cậu ấy đuổi theo anh Hoàng, lắp bắp từ chối: “Đừng mà, anh Hoàng, em không giỏi chuyện này đâu.”

Anh Hoàng bịt tai mình lại, Thiệu Trí Tân càng hét to hơn: “Anh Hoàng, đừng mà, anh đừng mơ!”

Hai người đi vào khu văn phòng, Từ Ngọc vội đi ra, giơ ngón tay về phía họ, ra hiệu nhỏ tiếng.

“Người trên thành phố xuống rồi, xuỵt, giữ hình tượng đi!”