Hỷ đích tam xuân mỹ cảnh,
đào lê hạnh hoa khai phóng.
Hòa phong dẫn động thiếu niên lang,
giai bả giáp y hoán thương.
Đề thủ ngọc dịch đồng nương,
đặc khích bằng hữu nhất bang.
Thượng lâm uyển nội hạ xuân quang,
xúc hòa thiên khí khả cuồng.
Xuân hạ thời hậu hưu đề,
duy hữu trung thu phong quang.
Thiên khí thạnh lãng nhân tinh sảng,
Quế hoa như kim khai phóng.
Vãn hữu minh nguyệt như kính,
tảo thời hòa noãn thái dương.
Ngũ cốc phong thu thương liễu trường,
hương nông gia gia giai mang.
Thanh thần giao ngoại nhất vọng,
bất ty biệt thời phong quang.
Thi thuổng đoản công náo nang nang,
thùy gia cố ngã bang mang.
Hảo địa liên lợi cơ mẫu,
thư tường thu mạch chủng thương.
Thu đích lương thực mãn liễu thương,
nam nữ hỷ khí dương dương.
Dịch thơ:
Vui sao ba xuân cảnh đẹp
Hoa hạnh mận đào nở khắp
Chàng tuổi trẻ theo gió mơn man
Đã thay không mặc áo kép
Tay xách bình rượu ngon
Bầu bạn rủ nhau một đoàn
Trong vườn Thượng lâm mừng ánh xuân
Khí trời êm ái thật đẹp.
Thời tiết xuân hè nhắc chi
Chỉ có trung thu phong quang
Khí trời trong sáng người thoải mái
Hoa quế như vàng rờm rợp
Đêm trăng sáng như gương
Ban ngày mát mẻ vầng dương
Ngũ cốc được mùa đã về sân
Nhà nông ai cũng vội vàng
Nhìn ra ngoài đồng buổi sáng
Không giống mùa khác phong quang
Tiếng người làm thuê ngoài chợ ồn ào
Nhà ai thuê ta làm mùa màng
Cày bừa trước đi mấy mẫu
Giống mạch thu đem trỉa xuống
Lương thực thu về đầy kho
Trai gái có niềm vui lâng lâng.
Lại nói chuyện Lưu đại nhân muốn phá vụ án tử thi bị ném xuống giếng nên sai bảo chính thôn Lý Gia Định đi lo công quán. Lý bảo chính trả lời, nói:
- Trong thôn này không có khách điếm, quán trọ gì. Ban phía đông thôn có một ngôi chùa tên gọi An Quốc tự, rộng rãi, sạch sẽ lại rất tiện lợi. Xin mời đại nhân nghỉ tạm trong đó, không biết ý đại nhân thế nào?
Lưu đại nhân nghe vậy, nói:
- Tốt lắm!
Rồi sai Lý Thái đi trước dẫn đường. Không lâu sau đã tới trước cổng chùa An Quốc. Lý Thái gõ cửa. Cửa mở ra, một hòa thượng xuất hiện, hỏi:
- Gõ cửa có việc gì?
Lý Thái nói:
- Khâm sai đại nhân đi ngang qua đây, muốn nghỉ lại tại chùa.
Hòa thượng nghe vậy, vội dẫn mọi người tới thiền phòng.
Lưu đại nhân vào thiền đường, ngồi xuống. Tiểu sa di dâng trà lên. Lưu công dùng trà xong, hỏi:
- Ai là trụ trì chùa này?
Tiểu hòa thượng trả lời, nói:
- Sư phụ của tiểu tăng trong người không được khỏe, không thể ra nghênh đón đại nhân. Mong đại nhân lượng tình tha thứ.
Lưu công nghe vậy gật đầu.
Chợt lại nghe thấy phía hậu viện có tiếng phụ nữ khóc lóc thảm thiết vọng tới. Đại nhân liền hỏi:
- Đây là chùa của sư nam, tại sao lại có tiếng khóc của phụ nữ?
Tiểu hòa thượng nghe hỏi, sững người, đổi sắc mặt, trả lời nói:
- Hôm qua có người anh họ của sư phụ tiểu tăng muốn tới phủ Đông Xương thăm người thân, trời tối, đã nghỉ lại tại chùa. Anh ta bị nhiễm lạnh, bị đau bụng, tới tận hôm nay vẫn chưa khỏi. Do đó mới có tiếng khóc lóc.
Lưu công nói:
- Ngươi hãy gọi anh ta tới đây, bản bộ có chuyện muốn hỏi anh ta.
Tiểu hòa thượng nói:
- Anh ta không có trong chùa. Đã đi vào thành cắt thuốc rồi.
Lưu công nghe vậy, trong lòng sinh nghi, lập tức hạ lệnh:
- Lưu An, Trương Thành, mau tới nhà sau gọi cô gái đang khóc lên đây, bản bộ có việc muốn hỏi cô ta.
Hai người tuân lệnh, đi ra. Không lâu sau đã dẫn cô gái vào, quỳ trước sảnh đường. Đại nhân thấy cô gái xinh đẹp, tuổi độ trên dưới hai mươi, tóc mây buông xõa, trên mặt còn ngấn lệ bèn hỏi:
- Cô gái kia, nhà ở đâu? Tại sao lại ở trong chùa của nam tăng? Mau khai rõ ra.
Cô gái trả lời, nói:
- Bẩm đại nhân. Nạn nữ tên gọi Hàn Tú Anh, sống tại Bát Lý Doanh bên ngoài cửa Tây thành huyện Chư, thuộc phủ Thanh Châu, tỉnh Sơn Đông. Bố chồng nạn nữ tên gọi Điền Tiên Thụy, tùng giữ chức tuần phủ Sơn Tây. Chồng của nạn nữ tên gọi Điền Tú, mười bảy tuổi đi học, năm nay đã hai mươi. Chẳng may bố chồng nạn nữ qua đời, chỉ còn lại hai vợ chồng nạn nữ. Cuộc sống khó khăn, cả hai đành phải lên Bắc Kinh, tôi ở nhờ trong nhà cô chồng để học hành.
Lưu công vội hỏi:
- Cô chồng các người tên là gì? Tại sao lại ở trong chùa này?
Hàn Tú Anh nói:
- Bẩm đại nhân. Nhà cô chồng bọn tiểu nhân vốn là nhà của Lưu lại bộ thượng thư. Còn hỏi tại sao tiện nữ có mặt trong chùa này. Là bởi vợ chồng nạn nữ đi qua đây, bị đám hung tăng bắt vào trong chùa. Chúng ép nô gia phải thành thân với chúng. Chồng nạn nữ tức giận, chửi bới chúng. Lũ hung tăng nổi giận, đẩy Chồng nạn nữ ra tiền viện, tới giờ không biết lành dữ ra sao. Nạn nữ may được đại nhân cứu mạng. Nếu không, chỉ còn con đường chết, quyết không sống nổi.
Cô gái chưa nói hết lời, chợt thấy bảo chính Lý Thái tiến tới trước mặt, quỳ xuống, nói:
- Xác chết vớt dưới giếng lên giờ đã thở trở lại. Anh ta đã sống lại, xin đợi đại nhân chỉ thị.
Lưu công nghe vậy, dặn dò:
- Khiêng anh ta tới thiền đường, bản đường muốn hỏi anh ta vài câu!
Trương Thành, Lưu An ứng tiếng, đi ra. Một lúc sau đã khiêng người bị nạn vào thiền phòng. Hàn Tú Anh vừa nhìn thấy người ấy đã nói ngay:
- Bẩm đại nhân, đây chính là Điền Tú, chồng của nạn nữ. Không biết tại sao lại bị ném xuống giếng?
Lưu công nghe vậy, dặn dò:
- Không được để một tên tăng nhân nào trong chùa chạy thoát. Trói hết bọn chúng lại, giải lên đây cho ta.
Lưu An, Trương Thành ứng tiếng, trở ra. Chỉ huy đám sai dịch đi lùng các nơi, bắt được mười lăm gã hung tăng giải tới thiền phòng. Lưu công hạ lệnh:
- Lôi ra ngoài kia, chém hết cho ta.
Đám sai dịch động dưới thềm dạ ran. Chỉ nghe thấy một loạt tiếng "soạt, soạt" vang lên, máu tươi văng đầy nền. Mười lăm tên hung tăng đồng loạt đi chầu Diêm vương. Tên hung tăng đầu sỏ bị giải tới thiền phòng. Hắn đứng sừng sững, không chịu quỳ. Lưu công quát lớn:
- Tại sao không chịu quỳ xuống?
Tên hung tăng đầu sỏ trợn tròn mắt, nói:
- Ta là thế tăng của nhà nước, người dám làm gì ta?
Luu công nổi cơn lôi đình, quát lớn:
- Giỏi cho tên hung tăng. Ngươi không giữ giới luật tu hành, biết luật mà vẫn phạm pháp, lại dám ngông cuồng. Vương tử phạm pháp tội cũng như thứ dân. Ngươi đâu! Lôi tên hung tăng này ra, chém làm ba đoạn cho ta!
Tên hung tăng lập tức bị chém làm ba khúc.
Lưu công quay sang, nói với Điền Tú:
- Cháu à. Ta chính là Lưu Dung, anh trai của mẹ cháu đây. Ta phụng mệnh Hoàng thượng đi tra xét một việc quan trọng. Hai vợ chồng cháu hãy lên kinh gặp bác gái. Đây ta cho cháu năm mươi lạng bạc làm tiền đi đường. Tới kinh thành phải chăm chỉ học tập, chớ phụ ý người đời trước.
Vợ chồng Điền Tú nhận bạc, quỳ lạy bác rồi lên kinh thành.
Lưu công ở lại trong chùa một đêm. Sáng sớm hôm sau, có châu quan tới hầu. Lưu đại nhân giao lại việc trong chùa cho châu quan quản lý, tiếp tục lên đường tới phủ Tế Nam. Đói ăn, khát uống, đêm nghỉ, ngày đi. Tới huyện Đức Bình cách phủ Tế Nam hơn một trăm hai mươi dặm liền tìm công quán nghỉ lại. Đại nhân rửa ráy, dùng trà xong, lại dùng cơm cùng Phạm Mạnh Đình. Trong lúc uống rượu, Luu công nói:
- Tên tự của hiền đệ nghe không được nhã lắm. Vào phủ Tế Nam, người ta hỏi tên tất sẽ chê cười. Nay đại ca sẽ đặt cho đệ một hiệu khác là Phạm Hạo Nhiên. Không biết đệ có hài lòng hay không?
Phạm Mạnh Đình nghe vậy vội đứng dậy, chắp tay vái, nói:
- Đa tạ đại nhân ban cho tên gọi. Từ nay trở đi, tên của tiểu đệ sẽ là Phạm Đỉnh, tự Mạnh Đình, hiệu là Hạo Nhiên.
Hai người uống rượu xong, dọn mâm bát, lại ngồi uống trà nói chuyện vui vẻ.
Khi ấy đã độ canh hai. Chợt thấy Lưu An từ ngoài bước vào, chắp tay vái Lưu công, nói:
- Bẩm đại nhân, có tổng trấn Đăng Châu Hàn Thái Xương đợi ngoài công quán, nói là học trò của đại nhân, muốn được vào gặp thầy có chuyện cơ mật muốn bẩm.
Lưu công nghe vậy, nói:
- Nếu là Hàn Thái Xương, hãy cho anh ta vào gặp. Phạm hiền đệ, hãy tạm lánh đi một lúc.
Không lâu sau có một người tiến vào. Người ấy chắp tay thi lễ thỉnh an Lưu đại nhân, miệng nói:
- Thầy vẫn mạnh giỏi chứ? Học trò Hàn Thái Xương xin khấu đầu trước thầy.
Lưu công nhìn sang, thấy người mới tới chính là võ trạng nguyên Hàn Thái Xương, bèn nói:
- Miễn lễ. Cháu hãy ngồi xuống nói chuyện. Sao không trấn giữ Đăng Châu mà tự ý rời vùng mình quản lý, đêm tối tới đây, không biết có chuyện cơ mật gì muốn báo?
Hàn Thái Xương khom mình vái, nói:
- Bẩm thầy, có chuyện này hẳn thầy chưa biết. Không phải học trò tự ý rời vùng quản lý, mà do tuần phủ Quốc Thái điều tổng binh phủ Đông Xương là Viện Đại Nhiệm, tổng binh phủ Cảnh Châu là Tần Khai Sơn, tổng binh phủ Tào Châu là Mã Phi Vân, tổng binh phủ Đăng Châu là học sinh, bốn lộ tổng binh vào tỉnh, không phải để làm phản, cũng không phải để dẹp dân làm loạn hay tiễu trừ thổ phỉ gì. Vì vậy, hắn bị học trò chọc giận mấy câu, chưa kịp giận dữ thì học trò đã lui ra. Ba lộ tổng binh kia khuyên học trò nên tạ tội với hắn. Học trò nghĩ, dù gì hắn cũng là cấp trên của mình nên đành tới tạ tội hắn. Sau đó, hắn lên đài điểm quân. Nhưng học sinh không để xảy ra sơ suất gì cả binh sĩ không thiếu một người, hắn chẳng có cớ gì trách tội học trò. Nay học trò tới đây, một là để thỉnh an thầy, hai là muốn báo với thầy chuyện đại sự cơ mật. Quốc Thái từ khi nhận chức tuần phủ Sơn Đông hại khổ dân chúng. Sơn Đông ba năm liền bị thiên tai, mất mùa, dân chúng không thu hoạch định gì, hắn lại thúc thuế quá ngặt. Dân chúng không có gì để ăn, đói khát đầy đường. Nếu ai không chịu nộp trả hết thuế, lập tức bị đóng gông rong chợ, bị đánh dập. Có hơn chục vị cử nhân, tiến sĩ tới kêu xin hắn thương dân, hoãn chuyện thúc thuế lại. Quốc Thái nổi giận, sai lôi hết đám giám sinh, cử nhân ấy ra chém đầu. Nay Quốc Thái đã nghe tin thầy phụng chỉ đi bắt hắn hỏi tội nên hắn đã triệu tập quân sĩ về, doanh trại các quân tề tựu cả trong đại đường của hắn. Một khi thầy vào tới phủ viện, xin hãy tùy cơ hành sự. Nếu làm hắn giận, hắn chỉ cần lệnh xuống một câu. Nói trói, là phải trói. Ai không tuân lệnh hắn, lập tức sẽ bị chém đầu. Bởi vậy tối nay học trò mới tới đây báo tin với thầy. Mong thầy sớm có sự chuẩn bị, đề phòng mới được.
Lưu công nghe vậy, bật cười ha hả, nói:
- Cháu ngoan chớ quá lo lắng, sợ hãi. Bản bộ đương phụng chỉ tới đây, vốn đã không sợ nguy hiểm, coi thường chuyện sống chết rồi.
Hàn tổng binh nói:
- Thầy xin chớ coi thường Quốc Thái. Khi làm quan trong kinh thành, Quốc Thái chẳng có uy quyền gì, không dám ngạo mạn với thầy. Một khi thầy tới phủ Tế Nam, nếu Quốc Thái không tuân thánh chỉ, lúc ấy thầy sẽ phải làm sao?
Lưu công nói:
- Theo lời cháu nói, Quốc Thái quả không coi vương pháp ra gì ư?
Hàn tổng binh nói:
- Vương pháp của nước nhà hắn vốn chẳng coi ra gì. Quân lệnh của hắn rất nghiêm, học trò phải trở về Tế Nam ngay. Xin cáo biệt thầy.
Đúng là:
Hỗn thủy bất phân liên công lý, thủy thanh phương kiến lưỡng thuyền ngư.
Lại nói chuyện hôm ấy Quốc Thái đang ngồi buồn trong thư phòng, nghĩ thầm. "Thánh thượng sai ta làm quan bên ngoài, mọi việc đều do ta xếp đặt. Nay Lưu Dung xuống Sơn Đông không biết ông ta muốn điều tra chuyện gì? Tuy ta có nhiều tật xấu, nhưng quyền thế của ta cực lớn. Hắn làm gì nổi ta? Lệnh vua không thể lớn hơn lệnh quân. Nếu để cho hắn thấy sự uy nghiêm của ta, chắc hắn sẽ sợ đến mất hồn mất vía. Còn đang suy nghĩ, chợt thấy rèm cửa lay động, một người tiến vào vái chào, nói:
- Bẩm đại nhân. Có đội binh mã tiền trạm của Lưu trung đường tới báo Lưu trung đường sắp tới đây rồi.
Quốc Thái nghe báo, vội hạ lệnh gióng trống thăng đường. Lên công đường, ngồi xuống, thấy bốn vị tổng binh cùng các viên phó tướng, tham tướng, du kích, thủ bị, thiên tổng, bả tổng, ngoại úy, kinh chế đều đã có mặt ở đó cả. Bọn họ vái chào Quốc Thái, sắp hàng đứng hai bên. Quốc Thái rút ra một cây lệnh tiễn, hô vang:
- Bốn lộ tổng binh nghe lệnh: Dàn quân bắt đầu từ phủ đường ra cách thành ba dặm. Bản bộ viện muốn đi bộ ra nghênh đón Lưu trung đường. Các người tất cả đều phải cung giương sẵn tên, đao tuốt khỏi vỏ. Đội ngũ phải chỉnh tề. Ai chống lệnh, chém.
Bốn lộ tổng binh nhận lệnh, đi sắp xếp đội ngũ. Quốc Thái lại rút ra một cây lệnh tiễn, nói:
- Quan trung quân nghe lệnh.
Viên quan trung quân vội bước ra chắp tay, nói:
- Mạt tướng Liêu Kế Đan tham kiến đại nhân.
Quốc Thái nói:
- Ngươi nhận cây lệnh tiễn này đi trước. Thấy ta nghênh đón Lưu trung đường vào thành, ngươi hãy ngăn cản, không cho binh sĩ ông ta mang tới vào thành, sợ làm rúng động lòng người. Bảo họ hạ trại bên ngoài thành.
Liêu trung quân nhận lệnh tiễn, đi ra.
Quốc Thái rút tiếp một cây lệnh tiễn, hô lớn:
- Thủ thành doanh nghe lệnh.
- Mạt tướng Hoàng Đại Thiên tham kiến đại nhân.
Quốc Thái nói:
- Sau khi thấy ta và Lưu trung đường vào thành, hễ thấy ai bộ dạng khả nghi, không cho vào thành.
Hoàng Đại Thiên nhận lệnh, lui ra.
Quốc Thái dặn dò xong, đứng dậy, bước ra ngoài. Thấy phía trước có bốn mươi tấm kim bài, đao, thương, kiếm, kích bày la liệt cờ phướn bay phấp phới. Phía sau là đám quan văn, võ theo hầu, trên đầu đội mũ quan xanh, đỏ. Tới trước phủ viện, nổ chín tiếng pháo. Rời khỏi cổng thành, lại nổ chín tiếng pháo.
Lại nói chuyện Lưu lại bộ tới gần thành, thấy Quốc Thái bày trận nghênh đón, thực là binh sơn tướng hải, người nào người nấy cung lắp sẵn tên, đao tuốt khỏi vỏ, đội ngũ chỉnh tề, ngay ngắn vô cùng. Thánh thượng lệnh hắn rời kinh làm quan, ban cho hắn kim bài, vương mệnh, có quyền điều động binh sĩ toàn tỉnh, thực lợi hại hơn cả ngọc phù, chu thư. Xem cảnh này, nếu hắn làm phản, bản bộ đường ắt gặp họa ngay. Lại thấy Quốc Thái đi bộ tới đón, bộ dạng vô cùng cung kính. Đại nhân đành phải xuống kiệu, đứng đợi. Quốc Thái tươi cười, nói:
- Lão trung đường đại nhân quang lâm tệ tỉnh, thực là phúc ba đời mới được. Dọc đường ngài đã chịu sương gió, vất vả nhiều rồi.
Lưu công mỉm cười, nói:
- Quốc cữu đại nhân vẫn khỏe mạnh chứ?
Quốc Thái nói:
- Hay, tại hạ có tài cán gì lại phiền trung đường hỏi thăm! Thực không dám nhận. Trung đường đại nhân đường xá mỏi mệt, mời vào công quán nghỉ ngơi.
Lưu công nói:
- Đa tạ quốc cửu đề cao, bày đội ngũ đón tiếp long trọng. Họ Lưu đất Sơn Đông tôi thực lấy làm vinh dự. Hôm khác về kinh xin được tạ ơn.
Hai người cười nói với nhau một hồi, cùng dắt tay nhau đi bộ vào thành. Không lâu sau đã tới phủ viện nha môn, lên đại đường, phân ngôi chủ khách, ngồi xuống. Quốc Thái hỏi:
- Trung đường đại nhân quang lâm tệ tỉnh, không biết có chuyện gì cần giải quyết?
Lưu công nói:
- Bản bộ đường phụng chỉ tới đây thăm thú tình hình, khao thưởng ba quân.
Quốc Thái nói:
- Tới khao quân sao chưa thấy chỉ dụ, cũng không thấy ngài mang đồ khao quân tới.
Lưu công nói:
- Đằng sau còn có khâm sai và Hòa đại nhân cũng sắp tới.
Quốc Thái nghe vậy, nhăn mày, nói:
- Hòa Thân với tôi là chỗ họ hàng thân thích, ông ta không nên kéo ngã Nhị quốc cữu Quốc Thịnh. Bởi vậy, tuy thân nhưng cũng không thân nữa.
Lại nói:
- Lão trung đường, chúng ta quen biết nhau đã lâu, không có gì phải ngại. Rốt cuộc xin hỏi, ngài tới đây có việc gì? Chớ để tôi phải tức giận.
Lưu công nghiêm giọng, nghiêm mặt, nói:
- Lão phu phụng mệnh tới đây kiểm tra, khao quân còn việc gì khác nữa? Tự mình sinh nghi, phải chăng ngươi có điều chi mờ ám, hay đã làm chuyện xấu xa, tệ hại gì?
Quốc Thái cười nhạt, nói:
- Lưu Dung, ngươi phụng chỉ tới Sơn Đông, ta cũng đã biết. Phải chăng do có kẻ lên kinh tố cáo ta mười tội, đúng không? Hôm nay người hãy mau nói thực ra. Ha ha, nói thực cho ngươi biết. Ở kinh thành, thì ra tuân theo chỉ dụ của Hoàng thượng. Trong triều, Lưu Dung người muốn làm gì thì làm, nhưng nay đã tới phủ Tế Nam này, mọi chuyện ngươi không thể tự quyết đâu. Đừng nói là thánh chỉ, cho dù đương kim Hoàng thượng đích thân tới cũng phải để ta là người quyết định. Ngươi mau nói thực ra, mọi chuyện sẽ êm xuôi. Nếu không, ta sẽ khiến người khó lòng trụ lại.
Không biết Lưu công sẽ trả lời ra sao. Mời quý vị xem tiếp hồi sau