Mùa xuân đến, tản mạn bầu không khí ngây ngất, an tĩnh mà thư thái ở góc sân phía đông nam
Cành lá xanh biếc của cây ngô đồng đung đưa trong gió, âm thanh xào xạc. Ánh nắng xuyên qua những khe hở tán lá chiếu xuống, rực rỡ mà chói mắt, dường như đang chờ đợi phượng hoàng dừng chân.
Trong truyền thuyết, phượng hoàng không thấy ngô đồng không đỗ lại.
Trong Tam Quốc có viết: Phượng bay cao, phi ngô đồng không đỗ, Sĩ ẩn mình, phi minh chủ không thờ (1).
Càng không cần phải nói đến thời Ngũ Hồ loạn Hoa, câu chuyện xưa phượng hoàng đậu cây ngô đồng giữa hai người đàn ông Mộ Dung Xung xinh đẹp tuyệt thế, tiểu tự Phượng Hoàng, và Đại đế Tiền Tần Phù Kiên chấn động trời đất, câu chuyện tình yêu đau đớn máu nhuốm núi sông (2).
Phượng hoàng, ngô đồng. Một truyền thuyết thật đẹp.
Xung quanh thân cây ngô đồng cao lớn trong góc sân Tứ Nghi Đường được bao phủ khí chất vương giả cao quý, chốn trở về của phượng hoàng.
Cây ngọc lan dựa sát vào thân cây ngô đồng có hai loại. Một loại là cây ngọc lan thân thấp, mùa hè nở hoa, lá cây xanh biếc cùng với những bông hoa e ấp thon dài, hương hoa thanh nhã, thấm vào lòng người. Loại kia là cây ngọc lan trắng thân cao, là loài cây đặc biệt nở hoa trước rồi mới mọc lá. Đầu xuân nở hoa, cành cây không có lá chỉ có những bông hoa trắng tinh khiết xinh đẹp, giống như hoa sen, khung cảnh tươi đẹp không gì sánh bằng. Một buổi sớm mai thức dậy, Vân Yên mở cửa phòng, nhận ra những cây ngọc lan trong góc sân đã đua nhau nở, từng bông hoa trắng muốt đáng yêu, những bông tuyết tinh khôi tung bay trên bầu trời, cùng tỏa sáng với cây ngô đồng xanh biếc, tựa như lạc trong tiên cảnh.
Vân Yên ngắm khung cảnh đến ngây người, trong đầu hiện lên gốc cây ngọc lan trắng dưới lầu kí túc xá đại học, thời thanh xuân tươi đẹp hồn nhiên đã trôi qua. Tất cả mọi người đều gọi nó là —— Những năm tháng dưới gốc cây ngọc lan.
- Phượng hoàng minh hĩ, vu bỉ cao cương. Ngô Đồng sinh hĩ, vu bỉ triêu dương. Bổng bổng thê thê, ung ung dê dê. (Chim phượng hoàng hót, tiếng trên ngọn núi cao. Cây ngô đồng mọc, trong ánh nắng sớm. Tươi tốt xanh xanh, hài hòa vui vẻ —— Kinh thi.)
Sau lưng vang lên giọng nói thuần hậu của Dận Chân. Ngữ điệu Bắc Kinh du dương của chàng ngâm lên câu thơ trong Kinh thi, vừa mạnh mẽ vừa mềm mại, giống như đang ngâm nga một khúc nhạc, giọng của chàng rất thi vị, làm say đắm lòng người.
Vân Yên hoàn hồn lại vội vàng xoay người, thấy chàng đang chắp tay sau lưng hơi ngẩng đầu thưởng thức cây cối ngoài viện, gió thổi nhẹ làm một góc tà áo triều phục màu tím của chàng tung bay.
Vân Yên để chàng yên lặng đứng một lúc, rồi mới nhẹ nhàng đội mũ quan lên cho chàng.
- Đến ngày gieo hạt giống hoa quế, bảo bên dưới để lại một ít trồng ở Tứ Nghi Đường, giữ lại một bao đưa cho Bát phủ cách vách.
Dận Chân vén bím tóc về sau lưng, bước chân ra khỏi cửa. Tua vàng trên mái tóc vẽ thành một vòng cung xinh đẹp trên không trung, chỉ một cái nhấc tay lơ đãng cũng tạo thành một cử chỉ mang đậm khí phách riêng biệt không hề hay biết, một phần nhờ vào bộ triều phục hình rồng trang trọng chàng mặc trên người.
Sau khi Tiểu Thuận Tử tiễn Dận Chân rời đi, Vân Yên đi tìm Tiểu Ngụy Tử nói lại chuyện hoa quế. Sau đó Tiểu Ngụy Tử lấy hoa quế, Vân Yên cẩn thận chia thành hai bao. Nàng hơi dừng lại, tuy biết rằng, đi đưa hoa quế rất có thể sẽ được gặp lại Bích Nguyệt và Phúc Nhi, cũng biết rằng, chỉ đi đưa một bao hoa quế không nhất định sẽ gặp phải chủ nhân Bát phủ. Nhưng mà, nàng cắn môi, cuối cùng vẫn khiêm nhường bảo Tiểu Ngụy Tử đưa hoa quế cho Bát phủ cách vách, Tiểu Ngụy Tử cũng vui vẻ đưa đi.
Tiếp theo trước tiên nàng vào phòng ngủ thu dọn lại giường chiếu và dọn dẹp phòng ốc, cất bữa sáng còn lại một ít vào hộp thức ăn. Thu dọn sạch sẽ bồn rửa mặt và bát đũa, trong phòng lại sáng sủa gọn gàng.
Vân Yên lấy bao hoa quế còn lại ra khỏi phòng, đến phòng bên cạnh muốn hỏi mượn Tiểu Ngụy Tử cuốc, thùng nước và một vài đồ làm vườn. Đúng lúc thấy Tiểu Ngụy Tử đang quay về ở phía xa, khuôn mặt tươi cười. Đến gần nàng nói, đi đưa hạt giống đúng lúc gặp Bát gia vừa ra khỏi cửa, còn vui vẻ tự mình ban thưởng cho y. Vân Yên nghe xong huyệt Thái Dương bỗng nhiên nhảy dựng lên, thở phào nhẹ nhõm. Tiểu Ngụy Tử đưa nàng đến phòng hạ nhân làm vườn vừa tìm cuốc, thùng nước và dụng cụ khác, vừa cẩn thận hỏi quá trình thao tác gieo trồng. Vân Yên cảm ơn sự giúp đỡ của người làm vườn và Tiểu Ngụy Tử. Tự mình quay trở lại sân, chuẩn bị xới đất trồng hoa quế, tuy không biết nhiều lắm, nhưng đã làm hạ nhân, thì chuyện gì cũng phải học, huống hồ đây cũng là một chuyện khá thú vị.
Nàng cũng không vội, xới từng lớp đất một, từ không thành thạo đến dần quen tay. Mặt trời dần dần ló bóng, ánh nắng rơi trên cơ thể và những sợi tóc của nàng, ánh sáng lấp lánh. Trán nàng đã có một lớp mồ hôi mỏng, dưới ánh sáng rực rỡ của mặt trời, lộ ra khuôn mặt bình thản mà nhu hòa.
Ngón tay nàng bị cán cuốc cọ vào hơi đau, nhưng so với thời gian trước giã gạo và chuyển củi, thì những đau đớn nhỏ nhặt này không đáng để nhắc tới. Dù sao nàng không phải là thiên kim tiểu thư. Từ xưa đến nay, những người bình thường, chỉ có chuyện không được hưởng phúc, chứ làm gì có chuyện không phải chịu khổ? Những ngày tháng hiện tại, cuộc sống an tĩnh yên ổn, đã là sự ưu đãi của ông trời rồi. So với với trước đây, những ngày tháng ở thế kỉ hai mươi mốt làm cô trợ lý quèn hàng đêm phải tăng ca, khi về nhà còn phải chăm sóc mẹ trên giường bệnh, nàng cảm thấy tốt hơn rất nhiều. Vân Yên thật sự rất thỏa mãn, từ thỏa mãn đến cảm giác chỉ cần có bất cứ hoài niệm ảo giác về người thân trước kia cũng có thể phá vỡ hạnh phúc của nàng
Vân Yên đào xong bốn cái hố, lấy hạt giống hoa quế ra cẩn thận đặt rễ mầm hơi nghiêng, sau đó nhẹ nhàng lấp đất lên, rồi tưới nước.
Mấy ngày sau, Vân Yên thấy hạt giống hoa quế nàng gieo xuống vẫn không có dấu hiệu nảy mầm, cảm thấy kì quái nhưng không biết phải làm sao, mỗi ngày chỉ có thể đến chỗ bốn cái hố để xem xét. Một ngày sau giờ ngọ, Dận Chân trong thư phòng đốt đàn hương yên lặng sao chép kinh văn, sao hết một trang kinh mới phát hiện Vân Yên không ở bên người, bèn ngẩng đầu lên nhìn qua cửa sổ thì thấy nàng đang ngồi xổm ở một góc trong sân, nét mặt ảo não nhìn lên mặt đất.
Vân Yên tính toán thời gian, thật sự không dám khen ngợi kỹ thuật trồng trọt của mình. Đâu thể đợi đến lúc hoa quế trong phủ đều nở, mà hoa quế nàng trồng còn chưa nảy mầm? Thật mất mặt, năng lực nghiệp vụ chưa tới, mà làm việc còn không đến nơi, xem ra buổi chiều phải đi thỉnh giáo lại nhân tài mới được.
- Tất cả hoa quế đều do ngươi gieo à?
Sợ điều gì tất sẽ gặp điều đó, giọng nói Bắc Kinh quen thuộc này không phải chủ từ của nàng thì là ai. Vân Yên nghe thấy âm thanh phía sau lưng mình, giật mình một cái. Vội vàng đứng lên xoay người trả lời.
- Vẫn chưa có động tĩnh gì?
Dận Chân nhìn thoáng qua Vân Yên đang gục đầu xuống, Vân Yên lúng túng gật đầu.
Dận Chân không nói gì thêm, vén áo choàng ngồi xổm xuống. Vân Yên nhìn thấy, vội khom lưng cẩn thận giúp chàng nâng vạt áo, không để vạt áo lấm bùn đất.
Chàng chăm chú nhìn mặt đất, hình như hiểu rất rõ những chuyện này. Không quay đầu lại nói:
- Có phải ngươi chỉ lấp đất lên không
Vân Yên nói vâng. Chàng bình thản nói:
- Xuống dưới tìm ít rơm rạ mang lên đây, mang cả hạt giống và dụng cụ nữa.
Vân Yên vội vàng đứng lên đi ra ngoài tìm Tiểu Thuân Tử, lấy một ít rơm rạ, chạy một quãng đường nên hơi thở nàng gấp gáp, khuôn mặt thanh tú hơi đỏ ửng. Sợ ông chủ phải chờ lâu.
Dận Chân vẫn khoan thai ngồi xổm ở chỗ cũ, ánh mắt trời trải dài trên áo choàng trong suốt màu thiên thanh của chàng, kỳ ảo mà tinh tế.
Dận Chân giơ tay nhận đồ mà Vân Yên đưa, chính mình tự tay làm. Trong phút chốc khiến Vân Yên sửng sốt, đành phải đứng bên cạnh phụ giúp.
Thấy chàng chọn lại hạt giống một lần nữa, cẩn thận đặt rễ mầm của hạt giống hơi nghiêng. Giữa các ngón tay thon dài tinh tế của chàng là các hạt giống mấp mô, trông rất đẹp mắt. Sau khi chàng chọn hạt xong, phủ một lớp đất dày chỉ bằng một nửa ngón tay lên, sau đó nhẹ nhàng trải một lớp rơm rạ, dùng bình tưới tưới ướt đẫm đất.
Từ đầu đến cuối Vân Yên vẫn luôn ngồi xổm bên cạnh phụ giúp Dận Chân, cẩn thận nhìn động tác của chàng. Cho đến khi làm xong tất cả, Dận Chân phủi tay đứng lên. Nói:
- Rửa tay đi, về phòng mài mực.
Vân Yên thu đồ, nhanh chóng bưng nước tới hầu hạ chàng rửa tay, rồi cũng tự mình rửa tay sạch sẽ, đến bên bàn hầu chàng viết chữ.
Nắng xuân đẹp vô hạn, văn chương tự nhiên thơm.
Ba ngày sau trong mảnh sân của Tứ Nghi Đường, tại một góc sân an tĩnh, hoa quế âm thầm nẩy mầm .
(1) Bản dịch của Phan Kế Bính.
(2) Mộ Dung Xung (359 – 386), là hoàng tử nước Yến, là đệ nhất mỹ nam của thời Ngũ Hồ loạn Hoa lúc bấy giờ. Nhưng trước khi lên ngôi, thì nước Yến đã bị nước Tần tiêu diệt, Mộ Dung Xung khi đó mới 12 tuổi và chị gái ruột là công chúa Thanh Hà đã trở thành chiến lợi phẩm của vua Tần Phù Kiên, vị vua có sở thích biến thái thích cả nam lẫn nữ.
