**1**.
Hôm nay Thanh vừa trở về liền bắt ép cậu Bình về quê.
Cậu Bình sững sờ hỏi tại sao.
Thanh không trả lời, cứ khăng khăng bắt cậu rời khỏi Long thành.
Hắn làm dữ đến mức, cậu Bình rơi cả nước mắt.
Vậy mà hắn vẫn kiên quyết không cho cậu ở lại
Chuyện là thế này.
**2**.
Còn một tháng nữa là lễ vạn thọ của đức thánh thượng.
Quan lại trong triều mỗi năm vào dịp này đều chi tiêu không ngớt tay.
**3**.
Cậu Bình gần đầy có giao du nhiều với mấy vị công tử tiểu thư cùng mệnh phụ ở Long thành.
Cậu sinh ra ở miền quê, lại được giữ trong nhà, trước giờ đâu có biết thế nào là xã giao quan hệ. Thế nhưng từ khi lên kinh thành, có tiếng là "người nhà" của thượng thự Nguyễn Thanh, cậu không thể cứ mãi chúi rúc trong nhà.
Thành ra cũng phải qua qua lại lại với người khác.
Ở đất Long thành, đi đâu cũng là người quyền quý, con nhà quan lại. Lễ vạn thọ của đức thánh thượng đến gần, vương tôn công tử, tiểu thư quyền quý tụ tập lại một chỗ uống trà, cứ mở miệng là toàn nói cha ông chú bác của bọn họ làm quan trong triều bỏ ra bao nhiêu tiền, thuê bao nhiêu thợ thủ công, lại lặn lội đi đến những nơi rừng thiêng nước độc để mang về lễ vật quý giá thế nào.
Có người ý tứ che miệng cười nói: "Các vị cứ lấy những món quý bảo ra so bì với nhau. Lại không bằng với đại học sĩ viện Hàn Lâm. Năm ngoái, ngài ấy có lén lút dâng lên cho đức thánh thượng một báu vật. Đức thánh thượng mặc dù không công khai khen thưởng ngài ấy. Nhưng kể từ đó trọng dụng viện Hàn Lâm hơn hẳn."
"Cô đừng đùa, báu vật kia là gì mà ghê gớm thế?"
"Trên đời này có món vật quý nào như thế sao?"
Vị tiểu thư kia nhỏ giọng nói: "Báu vật ở đây...là một mỹ nam nhân..."
Mọi người nghe xong liền lén lút nhìn nhau, khe khẽ che miệng cười.
Cậu út Bình nghe người ta nói không hiểu lắm, chỉ ngồi một chỗ.
Một hồi sau, có người hỏi cậu anh Thanh chuẩn bị lễ vật gì dâng lên đức thánh thượng.
Cậu trả lời là không biết.
**4**.
Cậu út Bình về nhà hỏi anh Thanh.
"Anh Thanh, lễ vạn thọ của đức thánh thượng, anh có chuẩn bị cái gì chưa?"
Thanh nghe xong thì mỉm cười: "Đức ngài thích chơi đàn bầu. Tôi cho người đặt làm một chiếc từ gỗ quý."
Cậu út Bình cảm thấy lễ vật của Thanh vậy là thỏa đáng, sau đó không để ý nữa.
**5**.
Chiều tà.
Cậu út Bình hôm nay ra ngoài mua sách.
Cậu hồi nhỏ cũng được học chữ, nhưng đầu óc cậu dở, học không cao.
Trước đây cậu chỉ biết vừa đủ chữ để theo mợ cả học kiểm kê sổ sách trong nhà. Nhưng bây giờ cậu ở cùng một chỗ với anh Thanh. Anh ấy là thượng thư trong triều. Mấy vị công tử tiểu thư kia mở miệng một cái toàn là thành ngữ tục ngữ, mở miệng hai cái thì là văn tập thi thơ. Cậu tuy sinh ra ở làng quê, nhưng cũng không thể để người ta nghĩ mình là kẻ dốt nát không biết gì.
Cậu muốn đọc thêm sách, nhưng sách trong phủ của anh Thanh khó quá, cậu đọc không hiểu. Cuối cùng, cứ thỉnh thoảng lại ra ngoài mua sách về đọc.
Hôm này cậu đi mua sách, vô tình đụng trúng một người, đồ đạc rơi hết. Vị công tử kia mặt mày sáng sủa tuấn tú, lại ăn mặc sang trọng. Cậu Bình nhắm chừng gã là con nhà quan lại quý tộc. Không dám đặc tội.
"Xin lỗi...xin lỗi ngài...tôi vô ý quá..."
Rất may, cái vị công tử kia là người đàng hoàng. Gã không chỉ không sinh sự,còn nhìn cậu hòa nhã hỏi: "Ta nhìn xiêm y cậu đây cảm thấy không giống người dân thường. Nhưng cũng không phải con cháu nhà quan lại. Có thể cho ta mạn phép hỏi danh tính?"
Cậu Bình thấy người kia ăn nói có lễ có phép, phong thái trang nhã, trong lòng tự nhiên căng thẳng, sợ sẽ vô tình bất kính với người ta.
"Dạ...dạ tôi là người nhà của ngài thượng thư Nguyễn Thanh, tên là Trần Bình ạ."
Vị công tử nọ thấy cậu nói chuyện lắp ba lắp bắp thì mỉm cười: "À...hóa ra..."
Gã chưa nói hết câu, không hiểu tại sao lại dừng lại, nói chuyện khác.
"Ta thấy sách của cậu rơi hết ra đất rồi, tại sao vẫn chưa nhặt lên?"
Cậu Bình luống cuống ngồi xuống nhặt: "Vâng...vâng tôi nhặt."
Vị công tử kia lại nhìn cậu cười: "Ta có làm gì đâu mà cậu sợ."
Nói rồi, gã ngồi xuống, giúp cậu nhặt sách lên.
"Giữ cho chặt, kẻo không làm rơi quyển nào nữa thì khổ."
Vừa nói, gã vừa xếp cây quạt trên tay gõ nhẹ lên đầu cậu.
Cậu Bình sững sờ.
Vị công tử kia thản nhiên quay đi.
**6**.
Trong đống sách cậu mới mua về không hiểu sao bị mất một cuốn.
Rõ ràng lúc nãy cậu đã nhặt lên hết, đâu còn quyển nào rơi trên đất đâu.
Thật kì lạ...
**7**.
Hôm nay Thanh đi ăn cỗ nhà ngự sử đại nhân.
Ban văn toàn là người nho nhã, uống rượu cũng có chừng mực.
Nhưng đám võ quan thì khác, được nửa ngày, bọn họ đã hơi quá chén, nói chuyện bắt đầu càn rỡ.
"Này ngài thượng thư, tôi nghe nói ngài lúc mới nhậm chức có dẫn theo người thương từ dưới quê. Là người hiền lành tốt tính. Tại sao ngài ở trên triều làm quan cả năm nay rồi mà lại không cho chúng tôi gặp mặt?"
"Đốc tướng ngài cứ đùa giỡn với Nguyễn Thanh mãi. Vàng ngọc thì phải giấu kĩ trong nhà! Chứ chẳng lẽ lại để ngoài đường cho bọn trộm cướp dòm ngó!"
"Ngài đốc tướng với Phiêu Kị tướng quân đừng nói vậy. Cậu Trần Bình cậu ấy là con của người ơn, cưu mang ngài thượng thư từ nhỏ. Bây giờ ngài ấy mang con trai người ơn về chăm lo là để giả cái ơn dưỡng dục đó ấy mà."
"Ngự sử đại nhân là quan văn nên nói chuyện cứ văn vẻ, nói giúp giùm ngài thượng thư! Còn ban võ chúng tôi thì chỉ biết cái cậu họ Trần ấy nghe nói mặt mũi dung nhan đẹp đến lạ lùng. Không biết đây gọi là giả ơn, hay là hưởng phúc đây."
"Mấy ngày trước tôi có chuộc thân cho một kỹ nhân tại lam quán. Đệ nhị kim bài, một vạn hoàng kim! Bây giờ tôi nghĩ lại, giá mà tôi cũng mồ côi cho người ta nhặt về nuôi. Thì có phải bây giờ tôi đã đỡ tốn một vạn hoàng kim rồi không?"
Bọn người võ quan không có mấy người nhã nhặn, uống rượu vào, càng nói chuyện càng vô duyên.
Thanh nghe tới đây, dù biết bọn họ không có ý xấu, trong lòng vẫn khó chịu, muốn bỏ về. Nếu không phải ngự sử đại nhân ngăn hắn lại, bảo hắn lơ đi, hắn đã về rồi.
Ngự sử đại nhân lại lên tiếng giúp hắn nói lái sang chuyện khác: "Lại nói, lễ vạn thọ của đức thánh thượng sắp đến. Không biết lễ vật năm nay, các ngài đã chuẩn bị đến đâu rồi?"
"Ta chỉ biết đánh trận. Lễ vật không có gì nhiều, chỉ biết dâng cho đức thánh thượng một thanh kiếm từng được Đức Thánh Tổ tiền triều sử dụng."
"Tôi thì ngàn dặm xa xôi mua về một chiếc bình gồm sứ xanh của một thợ thủ công trứ danh ở Bắc quốc. Nghe nói là danh tác cuối đời của ông ta."
"Tôi thì dâng cho bề trên một viên xá lị thỉnh từ chùa Đại An trên núi về..."
Bao nhiều đồ vật quý hiếm lần lượt được nhắc đến. Đến phiên Thanh thì hắn nói: "Tôi nghe nói đức thánh thượng mê đàn bầu. Nên cho người..."
Hắn còn chưa nói hết câu liền có người cười: "Ngài thượng thư tinh tế quá. Đức thánh thượng quả nhiên là rất mê đàn bầu. Bao nhiêu danh cầm trên cả Nam quốc, thánh thượng đều tìm cách thu về tay. Không phải tôi chê lễ vật của ngài sơ sài. Nhưng đã thấy Thái Sơn thì đâu ai quan tâm đến hòn sỏi ven đường."
Thanh nghe đến đây, trong lòng hơi xấu hổ.
"Tôi nghe nói những triều đại trước, từng có chuyện quan lại dâng thê thiếp trong nhà lên hầu hạ cho bề trên. Trong nhà ngài thượng thự có viên ngọc quý. Đức thánh thượng lại thích ngọc. Ngài tại sao lại không..."
Ngự sử đại nhân lập tức chen vào: "Phiêu Kị tướng quân ngài quá chén rồi. Việc bề trên để thê thiếp của quan lại hầu hạ là việc của thuở khai quốc, nề nếp trật tự chưa có, họ mới làm vậy. Bây giờ đại Nam chúng ta đã qua mấy đời vua, sao có thể làm như thế!!"
"Ôi ôi ôi, quan văn các vị người nào người đó đoan trang nhã nhặn, không biết nói đùa. Tôi xin tôi xin."
"Tướng quân nói vậy cũng không sai đâu. Các ngài đã nghe qua tin đồn của Hàn Lâm Viện đại học sĩ chưa? Trong nhà ông ta có nuôi một tên nam hầu vô cùng xinh đẹp. Năm ngoái có lén lút dâng lên cho thánh thượng."
"Hỏi làm sao viện Hàn Lâm cả năm nay thuận buồm xuôi gió."
"Thế nhưng tôi đã từng thấy dung mạo của cậu Trần Bình rồi. So với tên nam hầu nhà đại học sĩ còn đẹp hơn rất nhiều. Ngài thượng thư, ngài giữ cho kĩ đấy. Long thành là đất ngay dưới chân vua. Ngài mà không để ý, ngọc trong nhà không biết chừng sẽ đi mất đấy."
Vốn dĩ ngự sử đại nhân đã cố lái quá chuyện lễ vạn thọ, cuối cùng vẫn quay qua nói chuyện giữa hắn và cậu út, hơn nữa còn nói theo cách vô cùng bất nhã.
Thanh trước giờ ít qua lại với võ ban. Hôm nay hắn nể mặt ngự sử đại nhân mới qua bàn này tiếp chuyện cùng bọn người này. Một lần này thôi, không có lần sau.
**8**.
Hôm nay anh Thanh qua nhà ngự sử đại nhân dự đại thọ của sinh mẫu ngài ấy. Cậu út Bình đang xem sổ sách chi tiêu trong nhà thì gia nhân trong phủ chạy đến báo.
"Bẩm cậu, ở ngoài có vị khách nói đến tìm người ạ."
Cậu Bình nói: "Anh Thanh anh ấy đi từ sớm rồi, cậu báo lại với người ta, đừng để họ đợi."
Gia nhân liền chạy ra ngoài đuổi khách. Cậu Bình lại tiếp tục xem sổ sách.
Không ngờ gia nhân lại chạy vào: "Bẩm cậu, người kia nói không có tìm ông, mà là tìm cậu đấy ạ."
Cậu Bình cảm thấy thắc mắc, ai lại vào xế chiều mà tìm cậu thế kia?
Cậu không muốn người ta đợi, nên ra ngoài đón tiếp.
Hóa ra lại là cái vị công tử hôm nọ.
**9**.
"Ta thiết nghĩ trong phủ thượng thư trăm công nghìn việc. Vốn là không dám tới đây làm phiền. Thế nhưng hôm nọ tình cờ gặp mặt, cậu có lỡ đánh rơi quyển thi tập này. Ta không dám giữ làm của riêng, càng không dám tự tiện đem vứt, nên đành phải đến đây xin phép trả lại."
Hôm bữa cậu Bình trở về thì đúng là có đánh rơi một quyển sách, không ngờ người ta lại cất công đến tận đây trả đồ. Thật là có lòng.
Cái vị công tử kia vẻ ngoài sang trọng, ăn nói cư xử lại có khuôn phép. Cậu Bình càng ở gần gã, không hiểu sao càng sợ sẽ vô tình bất kính với gã.
"Nếu công tử không chê, thì mời vào trong nhà dùng ít trà bánh." Cậu cẩn thận nói.
Cái vị công tử kia nhìn cậu Bình, mỉm cười: "Bây giờ cũng đã quá trưa, mặt trời oi bức. Nếu thật sự có thể dùng chút trà cho qua cơn khát thì không gì bằng. Vì cậu đã có ý mời, ta xin phép nghe theo."
**10**.
Cái vị công tử kia nói chuyện nghe thật hay. Cậu Bình mới gặp hắn hai lần mà có cảm giác như chỗ tâm giao.
Giữa sảnh lớn trong phủ có đặt một cây đàn bầu.
"Không ngờ, cậu Bình đây cũng biết chơi độc huyền cầm."
Cậu út cười xấu hổ. Cậu nói: "Lúc nhỏ anh trai trong nhà có xin thầy cho học chơi. Anh tôi chơi hay lắm, tôi nghe xong cũng muốn học. Nhưng tôi không có khiếu chơi nhạc, tập luyện nhiều năm, tiếng đàn nghe cũng chỉ tạm được."
Cái vị công tử kia liền có nhã ý: "Nếu cậu Bình không chê, ta xin được phép đánh thử một bài."
Cậu liền vội vàng lấy đàn xuống cho hắn chơi.
Cái vị công tử kia vừa chạm vào dây đàn, không khí xung quanh liền thay đổi.
Khúc nhạc này tên là Tương Tư Sầu.
Âm thanh da diết, vừa nghe là đã biết người có nghề. Gã chơi xong, gia nhân quanh nhà không hiểu sao đều vô cớ rơi nước mắt.
**9**.
Cùng lúc này thì có người chạy vào báo.
"Bẩm cậu, ngài thượng thư về đến rồi ạ."
Cái vị công tử kia liền nói.
"Trời bây giờ cũng đã quá giờ thân. Ta không tiện ở lại làm phiền gia chủ. Đành xin phép cậu, ta về."
"Công tử không cần phải khách sáo. Lần sau nếu không ngại, có thể qua đây uống chén trà."
Vị công tử kia liền chắp tay: "Vậy thì ta tạ ơn nhã ý của cậu."
Cùng lúc này thì anh Thanh bước vào.
Anh ấy trợn to hai mắt nhìn cái vị công tử kia.
Vị công tử kia thì mỉm cười nhìn anh ấy.
Sau đó gã xếp quạt, chắp tay bái một cái có lễ, rồi rời đi.
**10**.
"Cậu út, cái...cái người vừa rồi...đến đây làm gì vậy?"
Cậu út Bình thành thật nói: "Hôm qua, tôi có đánh rơi một quyển sách trên đường, người ta đến trả lại."
"Thế....thế đức...cái người đó có làm gì không?"
Cậu Bình: "Công tử chỉ uống trà nói chuyện phiếm với tôi thôi, sau đó còn đàn một khúc nhạc."
Khúc Tương Tư Sầu.
Thanh nghe vậy liền hít một hơi sâu: "Thế...thế....gã có nói gì không?"
Cậu Bình cười: "Công tử có khen tôi vài câu thôi."
"Khen...khen..cái gì."
"Công tử khen tôi văn mỹ lắm. Nhưng chung quy ý nói tôi đẹp. Cái này mười người gặp tôi thì mười người đều nói, tôi quen rồi."
Thanh: "..."
**11**.
Sáng hôm sau, đức thánh thượng cho gọi Thanh vào thư phòng.
Bề trên vừa chơi đàn, vừa nói: "Trẫm vốn biết chuyện trong nhà khanh có người, vậy mà cả năm nay mới được gặp. Lễ vạn thọ sắp tới của trẫm, khanh cho cậu Bình đi theo đi."
**12**.
Thanh vừa về lại phủ thượng thư liền bắt ép hối thúc cậu Bình thu gom đồ đạc trở về quê.
