Dương Phàm hơi ngơ ngác, nghĩ nghĩ một lát, giãn mặt ra cười:
- Đối với Dương Phàm, lão tiền bối là một vị trưởng giả đức cao vọng trọng, sao có thể trêu đùa hậu bối như vậy.
Lão già tóc bạc kia hơi ngạc nhiên, hỏi:
- Sao lão phu lại trên đùa ngươi?
Dương Phàm nói:
- Một đứa nhỏ nhà quê, mẫu thân bảo nó đi cắt cỏ về cho lợn. Nó cắt đầy một giỏ cỏ quay về, cắt cỏ bị dính bùn, không thể nói nó đi ra ngoài chỉ vì một nắm bùn chứ? Đạo lý tương tự, vãn bối chưa bao giờ nói đọc sách là bùn, chỉ nói kẻ đọc sách cả ngày chỉ ngâm thơ làm phú, hoang phế chủ nghiệp, đây mới là kẻ quên cắt cỏ cho lợn, chỉ mải nghịch bùn.
Lão giả tóc bạc nhíu mày, nói:
- Có gì khác nhau?
Dương Phàm nói:
- Có khác nhau! Rất khác nhau! Học vấn mà người đọc sách nghiên cứu, học tập là tri thức, là đạo lý mà có trí tuệ. Tác dụng của thi từ ca phú tựa như một bài hịch trước trận đấu, như quân ca trong chiến đấu, như một bài ca chiến thắng. Còn cái thứ dệt hoa trên gấm, chẳng phải vô dụng sao? Ha ha ha.
Kinh quốc không dùng nó được, quần thần viết tấu không dùng nó được, Thái Sử Công chép lại lịch sử không dùng nó được. Dù là vãn bối tại nơi này nhận được khảo nghiệm của các vị trưởng giả suy nghĩ câu trả lời cũng không dùng nó được. Tiền bối nghĩ, nó không phải bùn khi cắt cỏ sao chứ?
Lão đầu nhi giận dữ nói;
- Hôm nay Lý công mở tiệc, cả sảnh đường vui mừng, khách mời như mây. Nhị Lang lại lôi một đống bùn ra so sánh, Lý Công có thể vui sao?
Người đọc thi thư tuy vẫn thường làm thơ, nhưng khiến cho bọn họ trong chốc lát đã ứng biến làm được thơ cũng không phải chuyện dễ, huống chi biểu hiện của Dương Phàm rõ ràng cho thấy hắn không am hiểu thi từ, nói cho cùng, lão đầu nhi này vẫn cho rằng Dương Phàm khinh bỉ thi từ là vì mình không hiểu thi từ, lại không nghĩ tới hắn khiến cho các thế gia đệ tử kia mất mặt mà vẫn còn ra vẻ cao ngạo, bởi vậy vẫn muốn làm khó hắn, gọt đi phần ngạo khí của hắn.
Lão nói xong, làm một số người từng có chút thưởng thức đối với Dương Phàm cũng thấy có chút không ổn. Lý Mộ Bạch mặc dù cũng muốn dạy dỗ Dương Phàm một trận, nhưng cũng không muốn hắn mất mặt trước nhiều người như này, nhưng người hỏi là đứng đầu Trịnh thị Vinh Dương, còn ông lại là người tiến cử Dương Phàm, cũng không nên quá mức thiên vị, liền đánh mắt sang Độc Cô Vũ để y giải vây cho Dương Phàm.
Độc Cô Vũ hiểu ý, vội ho khan một tiếng, giải cứu cho Dương Phàm:
- Đang ngồi ở đây đều là trưởng giả tiền bối, Nhị Lang không cần lo lắng. Tùy ý ngâm vài câu thơ để cho các tiền bối đánh giá một chút là được. Nhị Lang tinh thông quân sự, thành thạo văn trị, lại thông hiểu cơ mưu quyền biến, bản lĩnh vậy đã là không tầm thường. Tinh lực của người là có hạn, cho dù không am hiểu thi từ cũng không tính là gì. Ha ha…
Mới vừa rồi Trịnh lão lên tiếng, Dương Phàm cúi đầu không nói gì, lần này Độc Cô Vũ giảng hòa cho hắn, Dương Phàm cũng không nói gì, chỉ cúi đầu nặng nề. Lúc này ánh mắt của mọi người chăm chú nhìn hắn, thầm tò mò:
- Không lẽ… Dương Phàm thật đúng là muốn nặn “một nắm bùn”?
Một lúc lâu sau, Dương Phàm chậm rãi ngẩng đầu lên, cười với Trịnh lão:
- Trưởng giả có mệnh, vãn bối không dám chối từ. Vậy vãn bối sẽ trát một nắm bùn lên tường nhà, chỉ cầu có thể mua vui lấy một nụ cười của thọ tinh, coi như thể hiện một phần tâm ý của vãn bối.
Mọi người nghe xong đều có vẻ kinh ngạc, chẳng lẽ Dương Phàm này thật sự sẽ làm thơ? Thật sự có thể làm ra được một bài thơ chỉ trong một thời gian ngắn như vậy? Chỉ trong chút thời gian đó, chỉ gieo vần làm vè cũng đã không dễ, không biết vị Dương Nhị Lang so ngâm thơ với bùn sẽ làm như thế nào.
Nhất thời các trưởng giả thế gia đều nín thở trông chờ nhìn nắm bùn của Dương Phàm.
Ninh Kha không chớp mắt chăm chú nhìn Dương Phàm, sắc mặt khẩn trương.
Dương Phàm vừa giáng chức thơ thành bùn, giờ hắn có làm ra thơ dở tệ cũng chẳng sao, dù sao hắn cũng nói tất cả ở đây là bùn rồi, cho thấy về phương diện này, trình độ của hắn cũng vào loại bình thường. Nhưng Ninh Kha lại rất ít khi quan tâm đến một người, Dương Phàm lại là một trong số rất ít đó, đương nhiên nàng vẫn hy vọng Dương Phàm có thể nở mày nở mặt, lúc này khó tránh khỏi lo lắng cho hắn.
Dương Phàm nói:
- Trịnh lão tiền bối đã yêu cầu, vậy vãn bối xin làm một bài thơ thất ngôn, hy vọng mang chút sôi nổi cho bữa tiệc hôm nay.
Trịnh lão cũng hơi bất ngờ, thu lại ý khinh thị, trầm giọng nói:
- Chăm chú lắng nghe!
Dương Phàm nhìn xung quanh, hiển nhiên đang tìm ý tưởng.
Hắn nhìn kỹ từ mười hai tấm bình phong hình vẽ hoa tử đàn phía đối diện, lại nhìn lò hương trầm bằng sẽ đặt trên bàn nhỏ trong góc phòng, cuối cùng nhìn đến tấm vải đỏ trong góc phòng, trước khi Dương Phàm tới, nơi này vừa trình diễn một bài múa mang tên “Lục yêu”, trên đó vương lai một đóa hoa hồng cài trên mái tóc vũ nữ.
Dương Phàm khẽ mỉm cười, bờ môi cong cong như mạn thuyển nửa vầng trăng, giọng nói tràn trề cảm xúc:
- Họa bình thâm yểm thụy vân quang
La khỉ hoa phi bạch ngọc đường
Ngân sủy tửu khuynh ngư vĩ đảo
Kim lô hôi mãn áp tâm hương
Khinh diêu lục thủy thanh nga liễm
Loạn xúc hồng ti họa oản cầu
Khẩu kim nhật ân vinh hứa đồng thính
Bất từ thẩm túy nhất thiên cân.
Yên tĩnh. Rất yên tĩnh.
Trong sảnh đều là các vị gia chủ thế gia và các vị bề trên, ai nấy đều đọc đủ thứ thi thư, bài thơ này của Dương Phàm cũng không tính là tác phẩm kinh thế, cũng tuyệt đối không phải tác phẩm thượng thừa xuất sắc trong bữa tiệc mừng thọ, nhưng ứng với tình cảnh hiện tại, cả đường phú quý đều được miêu tả ra hết.
Chỉ trong thời gian ngắn mà làm ra một bài thơ như vậy, đương nhiên không tệ, mà trước đó Dương Phàm luôn biểu hiện sự khinh thường đối với thi từ, hiển nhiên trước kia hắn cũng chưa bao giờ bỏ công bỏ tâm lực đi nghiên cứu, vậy mà hắn có thể làm ra được bài thơ này, lại càng thể hiện bản lĩnh.
Thái độ và thành tựu tương phản mạnh mẽ mới khiến cho người ta kinh diễm, ai nấy đều đang đợi hắn ném ra một nắm bùn, ai ngờ hắn lại nặn ra một bức tượng đất y như thật, xem ra thái độ khinh khỉnh vừa rồi của hắn không phải là làm bộ làm tịch, mà là thật sự khinh thường.
Ánh mắt Ninh Kha đột nhiên thoáng chút kỳ lạ, Lý Mộ Bạch vê được một nửa chòm râu khựng lại, một lúc lâu sau mới chậm rãi cười mãn nguyện, ánh mắt nhìn Dương Phàm cũng hiện lên vài phần ý cười. Dương Phàm ngâm hết bài thơ này, thấy không ai nói gì một lúc lâu, đành tiếp tục chấm dứt biểu diễn, chắp tay với mọi người:
- Bêu xấu! Bêu xấu!
Dương Phàm từ nhỏ đã được dạy dỗ, nhất là từ khi phụ thân hắn bị giáng chức tới Lĩnh Nam, lão bèn ký thác hết hy vọng chấn hưng danh dự gia đình vào đứa con trai độc nhất, hao hết tâm tư dạy dỗ hắn.
Sau đó, Dương Phàm lại theo sư phụ đi ra hải ngoại, Thái sư phó Cầu Nhiêm Khách tuy tướng mạo tục tằn, năm đó lại là đầu lĩnh lục lâm, nhưng lại là con trai của thủ phủ Dương Châu, từ nhỏ cũng đã được mời danh sư dạy dỗ, cũng đầy bụng học vấn. Năm đó lão muốn tranh thiên hạ, chỗ dựa cũng không phải võ công tuyệt thế vô song, mà là đầy bụng kinh luân, tài trị thế.
Ở hải ngoại mấy năm nay, Cầu Nhiêm Khách chưa từng dạy cho đệ tử chút võ công nào, nhưng văn ngao cũng là tự mình ra tay dạy dỗ, tài văn chương của Dương Phàm đương nhiên không tệ.
Một vị lão giả nói:
- Cung vi đức thủ, thận vi hành cơ! Người trẻ tuổi, ngươi vừa tùy ý đặt một bài thơ. Trong hậu hoa viên, khi chúng thế gia đệ tử mời ngươi ngâm thơ làm phú, mặc kệ trong lòng ngươi khinh thường bao nhiêu, tùy ý làm một bài thì có làm sao? Cần gì phải cố ý hạ thấp, lấy lòng mọi người? Cần phải hiểu thế bất nghi thị, khí bất nghi cuồng, tức là cần phải biết tiến thoái, đó mới là người khiêm tốn.
Dương Phàm chắp tay nói:
- Vị trưởng giả này là…
Độc Cô Vũ đáp thay lão:
- Vị trưởng giả này là Thôi Công - Bác Lăng.
Hóa ra là Thôi Công - Bác Lăng, vậy thì mặc kệ lão không phải là Thôi gia chủ thì vẫn là một vị trưởng giả quan trọng của Thôi gia, hẳn là một nhân vật cực kỳ lớn. Dương Phàm thành khẩn nói:
- Trước mặt trưởng giả, dám không nói thẳng nói thật? Vãn bối cũng không lấy lòng mọi người, mà quả thực có cái nhìn như vậy đối với thi từ chi đạo.
Vãn bối không nói dối, cần gì phải che giấu sự khinh mạn của mình. Hôm nay tại đây, nếu không có trưởng giả yêu cầu, vãn bối cũng sẽ không làm bài thơ này. Nếu là thiên hạ thái bình, vãn bối lại xuất thân cao môn thế gia, không cần lo nước lo dân, không cần bôn ba vì miếng ăn, không chừng cũng có thể nhàn nhã thoải mãi cùng các công tử đây tự đắc ngâm thơ làm phú.
Nhưng hôm nay An Tây tứ trấn đã quy thuận triều đình. Tứ trấn đã đoạt được, Thổ Phiên và Đột Quyết vẫn không chịu buông tha việc cắt đường lui của ta, muốn cướp lại An Tây tứ trấn. Trong Nam Cương đủ mọi biến loạn, tuy lúc này đã trấn an được nhưng quan trọng vẫn là kế sách sau này của triều đình, nếu không phản loạn tái khởi sẽ là đại họa.
Trong triều ác quan hoành hành, chư vị bề trên hẳn cũng biết rõ những việc vãn bối đã làm, vậy cũng rõ vãn bối và ác quan tranh đấu thảm thiết. So với đủ loại đại sự quốc kế dân sinh, gia quốc thiên hạ, đương nhiên thi từ chi đạo chỉ là một nắm bùn loãng rồi. Nếu bài thơ này của vãn bối lọt được vào pháp nhãn của các vị trưởng bối, vãn bối cũng chỉ thấy nó là một nắm bùn tốt hơn một chút, thực không có ích nhiều.
Thôi Công còn muốn lên tiếng, Lý Mộ Bạch đột nhiên cười nói:
- Thôi lão đầu, ngươi muốn bàn chuyện với Nhị Lang là chuyện gia quốc thiên hạ hay thi từ ca phú? Ngươi đang tính thuyết phục Nhị lang, để sau này hắn chìm đắm trong thi từ, trở thành nhất đại từ tông hay đại gia thi đàn hay làm trung thần triều đình hay sao?
Thôi Công sửng sốt, không nhịn được cười. Chuyện này thật sự lão không cần phải giằng co với Dương Phàm. Trong lòng lão, quan trọng nhất là gia tộc kế thừa, thiên hạ thái bình, mấy thứ thi từ đã nhiều năm không để ý. Hiện giờ Lý Mộ Bạch thích sưu tầm đồ cổ, còn lão thích du sơn ngoạn thủy. Nếu đại sự cần, những thứ đó cũng có thể hy sinh bất cứ lúc nào. Dương Phàm có coi trọng thi từ hay không lão đâu có để ý, sao lại vì chuyện này mà tranh chấp?
Những vị trưởng giả đó cũng là rộng rãi, nghĩ thông liền cười xòa. Thôi Công không nhắc đến thi từ nữa, mà nghiêm mặt nói:
- Nhị lang có biết, mấy lão nhân chúng ta hôm nay muốn gặp ngươi là vì cái gì không?
Dương Phàm như cười như không đáp:
- Vãn bối phỏng đoán một chút. Đại khái tiền bối muốn tài bồi vãn bối, ra sức vì sự kế thừa và tồn tại của thế gia?
Trong phòng này không có người không thể tin tưởng, ngay cả có người nguyện ý vì lợi mà phản bội người khác cũng sẽ chẳng có ai vì lợi mà phản bội chính mình. Hơn nữa, cũng không ai có thể ra được giá để người trong phòng phản bội. Vì vậy Dương Phàm rất thẳng thắn, không cần che giấu.
Lý Mộ Bạch mỉm cười:
- Nhị lang là người thông minh, lão phu cũng không giả ngu. Chỉ cần Nhị lang nguyện ý ra sức vì chúng ta, chúng ta có thể cung cấp tất cả tài nguyên để giúp ngươi. Chậm nhất là năm năm, giúp ngươi trở thành Thị lang; thêm mười năm trở thành Thượng thư. Lại bảy năm, nhập Chính sự đường! Trước năm mươi tuổi có thể phong tướng, dưới một người trên vạn người! Ha ha, tặng ngươi một Dương Tướng công, ý ngươi thế nào?
