*Thế ngoại đào nguyên(世外桃源): Chỉ nơi tiên cảnh, bồng lai, đẹp đẽ vô cùng.Ngoài ra, người ta cũng dùng cụm này để chỉ những người ở ẩn.Ông Ðào Tiềm 陶潛 có bài ký gọi là “Đào hoa nguyên ký” (桃花源記) nói về sự người Tần chán đời, vì thế ngày nay mới gọi người ở ẩn là thế ngoại đào nguyên .
“Tiểu cô nương hái nấm
Cõng một giỏ trúc lớn
Sáng sớm đi khắp rừng rậm cùng núi cao
Cô hái được rất nhiều nấm
Giống như sao đếm không hết
Cô hái được cây nấm lớn giống như cây dù nhỏ
Giỏ nấm sắp đầy
La la dặm tắc
La la dặm tắc
Tắc la la la tắc la la la dặm tắc...”
(Cô thôn nữ nhỏ hái nấm – Nhạc thiếu nhi)
Một âm thanh thanh thúy ở trên đường núi ngoài thành Hồ Châu nhẹ nhàng vang lên, cách núi cao hiểm trở, đưa tới một mảnh tiếng vang dễ nghe vô cùngiữa sườn núi, các cô nương hái trà không chỉ đang luôn tay hái trà xuân vào sáng sớm để vào giỏ đeo bên hông, có tiểu cô nương đi ngang qua rối rít vẫy tay chào hỏi, một tiểu cô nương trên mặt có một ít tàn nhang, khoảng mười hai mười ba tuổi cười nói:
“Thẩm tỷ tỷ, tỷ ngày ngày hát bài ca hái nấm này, chúng tỷ muội nghe cũng chai cả lỗ tai rồi, sao không hát khúc ca hái trà của chúng ta đi?”
Thấp thoáng trên sơn đạo rậm rạp cây cối, một tiểu cô nương tuổi chừng mười sáu mười bảy rất nhanh chui ra, cột một bím tóc to và dài, áo hồng quần xanh biếc, mặc dù không phải mỹ nữ gì, tuy nhiên vô cùng đáng yêu linh động, cười hi ha nhảy vào ruộng trà, đưa tay vặn vặn gương mặt của tiểu nha đầu kia đến lúc phớt hồng, cười nói:
“Bài hát hái trà tỷ không biết hát.”
Nói xong bĩu môi hướng về phía cô nương đang đứng bên cạnh một cây trà già nói:
“Ừ, Đại Hồng tỷ tỷ hát bài ca hái trà nghe mới hay.”
Mấy cô nương hái trà cũng không để ý cười, cô nương bên cạnh đó khoảng mười bảy mười tám tuổi, khuôn mặt màu rám nắng khỏe mạnh, là một cô nương hái trà rất bình thường, cũng không nhăn nhó, cầm lá trà non mới vừa hái trong tay đặt vào giỏ trà đeo ở bên hông, cất tiếng hát lên:
“Tháng ba uyên ương khắp núi,
Bay khắp núi Du,
Tháng tư nước sông chảy khắp nơi
Chảy khắp nơi
Cô nương hái trà đi đồi trà
Bài ca hái trà bay lên đỉnh Bạch Vân u y u...”
採茶曲 - 屈雲雲 – khúc ca hái trà – Khuất Vân Vân
Không giống với bài hát Quan Thoại mới vừa rồi kia, có chứa nồng đậm giọng địa phương, rất có lực xuyên thấu vả lại giọng hát dài nhỏ, so với giọng hát của cô nương mới vừa rồi hoàn toàn không phải là một cấp bậc. Tiếng hát truyền vô cùng xa, du dương, cảm động, sau khi nghe xong một bài hát hái trà, tiểu cô nương lần nữa cõng cái sọt nấm lên lưng mình, hướng về phía các cô nương hái trà phất tay một cái, rồi xuống núi.
Tiểu cô nương hái nấm này không phải là ai khác chính là Sở Sở. Mười năm trước, lúc Sở Sở tỉnh lại, phát hiện mình tựa vào một khe núi bên dòng suối nhỏ, bốn phía là núi non trùng điệp, tựa như một mê cung thiên nhiên khó có thể đoán ra nơi đó là đâu. Bên dòng suối có vài đóa hoa màu tím đậm, nở trên mặt nước không diễm lệ nhưng cũng rất thanh nhã, làm Sở Sở cho rằng mình đến khu bảo tồn tự nhiên.
Nhớ mình ở Thập Sát Hải cùng Hiểu Oánh uống rượu, sao chỉ chớp mắt tới đây, đầu rất đau. Bên dòng suối nhỏ có thật nhiều khối đá cuội lớn, đại khái là bị đập vào cái ót, sờ sờ quả nhiên có một cục u rất lớn, không khỏi thầm than tự mình xui xẻo. Sắc trời mới vừa sáng, ở đây là đầu mùa xuân, mình nơi đó rõ ràng là mùa thu kia mà, tại sao có thể là mùa xuân. Cúi đầu quan sát y phục của mình không khỏi càng thêm quỷ dị, bằng tơ lụa màu đỏ tươi mặc dù có vài chỗ bị rách nhưng cũng rất mới...hơn nữa đồ này tuyệt đối không phải là một cấp bậc mà mình thường thấy trong cửa hàng. Phải nói là, cô cảm thấy giống như đồ thời cổ... Tơ lụa này là hàng dệt thủ công, tinh khiết thượng đẳng, vả lại là trang phục thiếu nữ Mãn Thanh, đây không phải là quá kỳ quái sao.
Một cơn gió núi thổi qua, Sở Sở không khỏi sợ run cả người, toàn thân lạnh thấu xương. Xem xét vật phẩm tùy thân một cái, có một hà bao nhỏ rất tinh xảo, thêu hoa sen bằng tay còn treo ở bên hông, tiện tay sờ sờ thấy có thứ gì đó, vội vàng mở ra, không khỏi hít một hơi khí lạnh thật sâu, mấy quả bí đỏ bằng vàng tinh xảo và nguyên bảo, cùng một hạt châu to phát ra vầng sáng màu vàng nhạt. Cho dù không hiểu, Sở Sở cũng biết mấy thứ này không phải là chất liệu thuỷ tinh hữu cơ giá rẻ, Sở Sở cẩn thận cất trở lại.
Quan sát bốn phía một lần, đi theo dòng suối hướng hạ du, không bao lâu liền nhìn thấy nơi xa có một thôn xóm không lớn. Mặt trời đã dần dần cao lên rồi, từ dòng suối chảy ra từ trong núi, thoáng hiện từng tia sáng chói mắt. Trong thôn làng, khói bếp lượn lờ, mười mấy gia đình dùng gỗ làm nhà, làm Sở Sở cho là mình đến chốn đào nguyên, do dự bước vào thôn, nhìn nhà nhà có vẻ gần nhưng thực ra khoảng cách vô cùng xa.
Đầu thôn là một tiểu viện có hàng rào trúc vây quanh, có thể thấy được trong viện, trên tường treo vài da lông da thú cũ kỹ, trong không có chuồng gà chuồng heo, bên cạnh có một chiếc xe làm bằng gỗ mở mui, bên trong chứa tầng tầng thớ gỗ, từng hàng tre trúc đặt chỉnh tề ở trên giá gỗ, hàng loạt mùi món ăn, mùi cơm chín theo gió thổi qua. Lúc này Sở Sở mới cảm giác đói bụng cồn cào, đang suy nghĩ mình có nên đi vào hay không, cửa phòng chi nha một tiếng mở ra, một người phụ nữ trung niên xuất hiện. Đầu tiên Sở Sở không có chú ý ngũ quan, nhìn y phục của bà làm cho Sở Sở buồn bực đoán không ra đây rốt cuộc là địa phương nào.
Phía trên mặc áo màu xanh in hoa nhỏ, phía dưới mặc quần hoa màu sẫm, bên hông có một tạp dề vải xanh hình hoa nhỏ, tóc trên đầu cũng dùng một tấm vải xanh hoa nhỏ bao lấy, nói như thế nào đây, Sở Sở cảm thấy nhìn như thế nào cũng không giống trang phục ở hiện đại. Người phụ nữ đó hiển nhiên đã thấy được Sở Sở sững sờ ở phía ngoài, dưới sự kinh hãi, quan sát nàng chốc lát mới chần chờ đi tới. Tới gần thấy là một người phụ nữ ước chừng chừng bốn mươi tuổi, da trắng nõn có chút phớt hồng, đại khái là do khí hậu, lúc khẽ mỉm cười có chút thanh tú cùng xấu hổ của phụ nữ Giang Nam. Thấy Sở Sở ướt nhẹp toàn thân, lạnh run cầm cập, cũng không hỏi nhiều, mở cửa nhỏ ở hàng rào trúc ra, đưa Sở Sở vào trong viện.
Lôi kéo Sở Sở vào một gian phòng phía tây, phòng không lớn, có một thiếu nữ mười bảy mười tám đang ngồi ở phía trước sập trúc làm việc, mặc áo hồng quần xanh biếc, trên đầu rũ bím tóc, nhìn Sở Sở đi vào bất giác tò mò mở một đôi mắt to hỏi:
“Nương, muội muội này là ai? Thế nào...”
Câu nói kế tiếp bị mẫu thân nàng ngắt lời nói:
“Trước lấy một bộ y phục của con cho nàng thay, mang điểm tâm lên, trước lấp đầy bụng lại nói sau.”
Nói xong nhấc màn trúc lên nhanh nhẹn đi ra, lúc mẹ con đang đối thoại mặc dù giọng nói mềm nhẹ, rất nặng tiếng địa phương, nhưng Sở Sở vẫn có thể nghe hiểu, người thiếu nữ kia nhìn lên nhìn xuống đánh giá Sở Sở một cái cười nói:
“Muội và ta cao thấp mập ốm ngược lại không sai biệt lắm!”
Nói xong từ trong tủ trúc bên góc tường lấy ra một bộ y phục cũng áo hồng quần xanh biếc đưa cho Sở Sở, Sở Sở cũng không kịp nghĩ nhiều, mặc y phục ướt thật sự khó chịu, nhanh chóng cầm lấy đổi lại y phục. Người thiếu nữ kia đưa cho nàng một cây lược gỗ, Sở Sở thật nhanh cột cho mình một bím tóc đơn giản rũ xuống ở phía sau, người thiếu nữ kia xoay nàng hai vòng cười nói:
“Trang phục của muội như vậy là y chang cô nương trong thôn chúng ta rồi…”
Cô nương rất chân chất đáng yêu, thuần phác, bên trong có một loại điềm nhiên không giả tạo, Sở Sở nhẹ nhàng khoan khoái rất nhiều, người thiếu nữ kia cầm hà bao Sở Sở đặt ở trên giường nhìn kỹ, lại nói:
“Cái này của muội thật là tinh xảo, nhìn dáng vẻ giống như kinh thành bên kia.”
Vuốt vuốt trong chốc lát đưa cho Sở Sở, lúc này Sở Sở đã mơ hồ đoán được mình đại khái là đã xuyên việt rồi, nhờ đông đảo đề tài tiểu thuyết, phim truyền hình, điện ảnh xuyên qua ban tặng, đoán chừng vô luận ai cũng sẽ rất nhanh chóng hiểu tình cảnh của mình, không biết đây có được coi là một loại cống hiến của đề tài xuyên qua không nữa.
Thiếu nữ lôi kéo nàng đến phòng trước, đồ ăn đã dọn lên bàn nhỏ, ba ghế trúc đơn giản đặt ở bên cạnh bàn, trên bàn là ba chén mì nước bằng bột gạo. Sở Sở cũng không kịp chào hỏi, ăn như hổ đói, ăn sạch trơn, nước lèo rất thơm nồng, bột gạo trơn mềm, mùi vị rất ngon.
Sau khi ăn xong, Sở Sở mới tỉ mỉ nghe tình huống, phụ nhân bốn mươi tuổi đó là một quả phụ, nhà mẹ đẻ họ Khâu, phu gia họ Thẩm, ba năm trước đây trượng phu bị bệnh qua đời rồi, chỉ có một nữ nhi, chính là cô thiếu nữ này, năm nay mười chín tuổi, khuê danh Ngọc Lan, tên gọi rất thông tục. Nơi này là khe núi phía đông của núi Thiên Mục, bởi vì trước thôn hàng năm có suối nhỏ chảy xuôi dòng, cho nên gọi Tiền Khê thôn,tên rất mộc mạc. Người trong thôn phần lớn dựa vào việc săn thú cùng nuôi tằm mà sống, mỗi tháng đi ra ngoài dùng kén tằm và da lông đổi chút thức ăn rau xanh, mặc dù không phải giàu có nhưng coi như là khá lắm rồi. Chuyện khác làm Sở Sở nổi đầy hắc tuyến chính là bây giờ lại là mùa xuân Khang Hi năm bốn mươi, đây thật là...
Sở Sở hỏi dòng suối nhỏ đó thông qua nơi nào, sao mình liền theo nước tới nơi này, người thiếu nữ kia ngược lại nghiêng đầu nói:
“Lão nhân trong thôn nói, dòng suối đó thông lên phía ngoài Thái Hồ cùng Trường Giang, có lẽ muội là từ nơi đó tới được.”
Sở Sở ngầm cười khổ, mình sao biết được, vì vậy chỉ đành phải viện cái cớ mất trí nhớ nói dối cho qua, Sở Sở thầm nghĩ: không khí tự nhiên ở chỗ này nếu ở hiện đại cũng tìm không được nữa, sống ở chỗ này,hoải mái mà thích ý, cách xa thành phố ô nhiễm, ồn ào, đây chân chính là một thế ngoại đào nguyên.
Tính toán tài sản của mình xong, lấy ra một quả bí đỏ bằng vàng đưa cho Khâu thị nói:
“Đại thẩm, người xem cái này ở đây đại khái có thể đáng bao nhiêu tiền?”
Khâu thị cầm lên quả bí đỏ bằng vàng tinh xảo hiếm có nhìn nửa ngày, dùng răng cắn cắn, vui mừng nói:
“Xem ra cô nương trước kia nhất định là tiểu thư của gia đình giàu có, trên người mặc y phục đỏ tươi, mặc dù rách chút nhưng chất vải cùng đường may là kiểu dáng ta chưa bao giờ gặp. Quả bí đỏ bằng vàng này có thể chống đỡ chi tiêu hơn một năm của chúng ta, dân chúng tầm thường chúng ta nhà bình thường bạc đều là rất ít thấy huống chi là vàng.”
Sở Sở hiểu, ở cổ đại chủ yếu mất đi sức lao động, gia đình thường thường là tương đối gian nan, nhanh chóng từ trong hà bao lấy ra hai kim nguyên bảo nhỏ đưa cho Thẩm thị nói:
“Cái này liền tính phí dụng ăn ở của tiểu nữ ở nhà ngài sau này đi, dù sao tiểu nữ cũng nhớ không rõ chuyện đã qua, ở tại nhà của ngài, nơi núi thanh thủy tú này một thời gian cũng là may mắn.”
Lúc đầu, vui mừng đi qua, Khâu thị là cự không nhận, trong quan niệm của bà, hai kim nguyên bảo này dù mình cố gắng kiệm dụng mấy thập niên cũng không được. Nhà mình lại nhỏ như vậy, xây thêm mười cái tám cái cũng không bằng một phần ngàn, huống chi người ta chỉ là ăn ở, tuy nói mình đang vì đồ cưới của Ngọc Lan mà rầu rĩ, thế nhưng giống như quá nhiều, cho nên vội vàng từ chối, nói chỉ lấy một là đủ chi tiêu cho Sở Sở ở lại chỗ này cả đời.
Sở Sở suy nghĩ chốc lát, vẫn đưa hết cho Khâu thị nói:
“Nếu như thím băn khoăn, ta còn có một việc cầu xin thím giúp một tay.”
“Chuyện gì?”
“Ngài có thể hay không nói với bên ngoài, ta là họ hàng xa của ngài tới nơi này tìm nơi nương tựa?”
Khâu thị thấy nàng một cô nương lẻ loi cũng khó mà nói, cho nên hớn hở đáp ứng. Bởi vậy về sau Sở Sở liền gọi bà là thímễn đi dòng họ, Ngọc Lan nói Sở Sở nhìn qua nhiều lắm là mười sáu mười bảy, cho nên nhanh chóng nhận mình làm tỷ tỷ. Sở Sở đỏ mặt, lần đầu tiên xuyên qua tới nơi này giả bộ làm nai tơ.
Sau Sở Sở mới biết, trượng phu Thẩm gia của Khâu thị này nguyên lai đại tộc Hồ Châu, sau lại dần dần xuống dốc vẫn còn vài thân thích có mặt mũi. Trượng phu Khâu thị mặc dù đi, nhưng khi còn sống đã giúp Thẩm Ngọc Lan định hôn với một gia đình Hồ gia buôn bán tơ lụa ở Hồ Châu, tuy nói Hồ gia không thể coi như là thế gia vọng tộc nhưng cũng rất giàu có. Khâu thị đang lo mình không có bao nhiêu đồ cưới trợ cấp, sợ nữ nhi gả đi bị phu gia xem thường, nhưng ông trời có mắt đưa Sở Sở tới, Thẩm thị âm thầm cảm thấy chuyện này nhất định là trượng phu đã chết của mình đang phù hộ mẹ con mình.
Không khỏi đối với Sở Sở so với Thẩm Ngọc Lan - nữ nhi ruột thịt còn tốt hơn mấy phần. Mà Sở Sở lại là một nha đầu dí dỏm miệng ngọt, ba người càng ngày càng hài hòa, lại giống như người một nhà. Nghe nói Ngọc Lan sang năm sẽ phải xuất giá rồi, Sở Sở cảm thấy rất có hứng thú, mỗi ngày trừ nhìn Ngọc Lan làm các đồ dùng xuất giá là y phục bao gối, chính mình cùng Khâu thị ở trong phòng nuôi tằm trong viện nghĩ cách, mấy giá gỗ nhỏ thấy lúc đầu nguyên lai là chỗ nuôi tằm.
Mỗi ngày đều muốn đi tới dòng suối nhỏ trước mặt hái chút lá dâu non cho những con tằm cưng này ăn, Sở Sở cao hứng, mỗi ngày đi theo hỗ trợ, dần dần giống như hoà mình vào gia đình đơn giản này, thành một phần tử trong đó, ngay cả Sở Sở cũng cho mình trời sanh chính là thuộc về nơi này, người trong thôn không nhiều lắm, chỉ có mười mấy hộ. Mọi người rất chất phác thuần hậu, Sở Sở đột nhiên tới rất nhanh được đón nhận. Vì để dễ nói, Sở Sở đi theo họ phu gia Khâu thị đổi tên thành Thẩm Sở Sở, Sở Sở cũng không có ý kiến gì, dù sao nàng vốn dĩ họ Sở, chính là họ của viện trưởng cô nhi viện cho nên cũng không thay đổi điều gì to tát lắm.
Cuộc sống chân thật ở trong núi, nhưng thật ra rất đơn giản mà vui vẻ, mặt trời mọc thì làm việc mặt trời lặn thì đi nghỉ. Cùng Ngọc Lan và Thẩm thị thiện lương ở chung một chỗ, Sở Sở cảm giác so với ở hiện đại mình sống thoải mái hơn rất nhiều. Nàng dần dần dạy Ngọc Lan một chút chữ Hán và chữ số, cách tính sổ sách đơn giản, kể cho nàng rất nhiều chuyện xưa trong phim truyền hình kiếp trước, chuyên chọn một chút chuyện buôn bán mà nói. Trong lòng Sở Sở hi vọng Ngọc Lan có thể từ trong chuyện xưa của mình sẽ học được chút hữu dụng, dù sao gả vào gia đình buôn bán, thương nhân từ trước đến giờ trọng lợi, nếu như Ngọc Lan có cống hiến cùng tác dụng quan trọng, đoán chừng ở phu gia mới có thể trôi qua không tệ.
Ngọc Lan cũng rất thông minh mà học hỏi, Sở Sở có lòng dạy dỗ, tương lai thành tựu một đời gia tộc Hồ thị tơ thương ở Hồ Châu đều do Ngọc Lan mà thành, Sở Sở cũng không ngờ tới, lúc này nói sau. Cho nên khi Khang Hi, Tứ a ca mang theo thuỷ quân Động Đình tìm kiếm vùng ven sông thì Sở Sở đã trôi qua từng ngày vui vẻ ở thôn Tiền Khê.
“Du nhiên kiến nam sơn, (1)
Bả tửu thoại tang ma” (2)
Cuộc sống điền viên bình thản.
*Núi nam thơ thới lòng ta cảm hoài
Dâu tằm chuyện gẫu, bạn hiền cùng say
(1)
Kết lư tại nhân cảnh,
Nhi vô xa mã huyên.
Vấn quân hà năng nhĩ ?
Tâm viễn địa tự thiên.
Thái cúc đông ly hạ,
Du nhiên kiến nam sơn.
Sơn khí nhật tịch giai,
Phi điểu tương dữ hoàn.
Thử trung hữu chân ý,
Dục biện dĩ vong ngôn.
(Ẩm Tửu Thi - Đào Uyên Minh)
Cảnh phồn hoa dựng túp lều
Màng chi thế sự dập dìu ngựa xe
Cớ sao ta được vậy hề
Bởi lòng thanh thản nghĩ về trời xa
Dậu đông hái cúc vàng hoa
Núi nam thơ thới lòng ta cảm hoài
Sườn non khí lạnh chiều rơi
Chập chờn thấy bóng chim trời bay cao
Ý thành từ cảnh thanh tao
Sao không nói được lời nào riêng mang
(Hải Đà cảm dịch)
(2)
Cố nhân cụ kê thử
Yêu ngã chí điền gia
Lục thụ thôn biên hợp
Thanh sơn quách ngoại tà
Khai hiên diện trường phố
Bả tửu thoại tang ma
Đãi đáo trùng dương nhật
Hoàn lai tựu cúc hoa.
(Quá cố nhân trang - Mạnh Hạo Nhiên)
Qua Trại Của Bạn Cũ
Cơm gà bạn cũ mời ta
Thong dong vườn ruộng quê nhà ghé chơi
Quanh làng cây cỏ xanh tươi
Thành xưa bóng núi biếc ngời soi nghiêng
Vườn rau xanh mát ngoài hiên
Dâu tằm chuyện gẫu, bạn hiền cùng say
Trùng dương hẹn lại chốn này
Ngắm hoa cúc nở vui thay cảnh đời
Hải Đà phỏng dịch
