THÁNG THỨ HAI - MÙA HẠ
NGÀY THỨ MƯỜI BẢY
I
Ngày hôm sau là ngày hội đầu mùa trăng, Imhotep phải lên Lăng để làm chủ tế. Yahmose đã nài nỉ cha hãy để việc đó cho anh làm thay nhưng Imhotep khăng khăng không chịu. Dường như cố lập lại cái phong cách cũ của mình, ông thì thầm:
- Nếu ta không tự đích thân coi sóc, làm sao ta dám chắc công việc làm đúng đắn được chứ? Ta có bao giờ trốn trách nhiệm đâu? Chứ không phải ta đã cung cấp, nâng đỡ cho tất cả các con...
Giọng ông chùng xuống:
- Tất cả? Tất cả? Ờ, ta quên... hai đứa con trai gan dạ của ta - thằng Sobek đẹp trai với thằng Ipy thông minh yêu dấu của ta - chúng đã bỏ ta mà đi rồi - còn Yahmose và Renisenb - đứa con trai và con gái thân thương của ta - các con vẫn còn ở với ta... nhưng trong bao lâu, bao lâu nữa...
- Chúng con hy vọng là còn thật nhiều năm nữa cha ạ. - Yahmose nói, anh nói khá lớn như thể nói cho một người điếc.
- Ơ... chuyện gì vậy? - Imhotep dường như rơi vào một cơn mê sảng.
Rồi, đột nhiên ông nói:
- Điều đó tùy thuộc vào Henet chứ nhỉ? Phải, tùy thuộc vào Henet.
Yahmose và Renisenb đưa mắt nhìn nhau:
- Cha, con không hiểu cha nói gì cả.
Imhotep lầm bầm điều gì họ không nghe rõ. Rồi, hơi cất cao giọng lên, nhưng cặp mắt vẫn đờ đẫn và trống rỗng, ông nói:
- Henet hiểu ta. Mụ luôn luôn hiểu ta. Có mụ mới biết trách nhiệm ta lớn lao đến chừng nào... lớn lao biết chừng nào. Đúng, lớn lao lắm... thế mà luôn luôn vong ân... Vậy thì phải trừng phạt. Điều đó, ta nghĩ là đúng. Lòng kiêu căng phải bị trừng phạt. Henet luôn luôn biết điều, khiêm tốn và tận tụy, mụ sẽ được thưởng...
Ông nhướn thẳng người lên và nói bằng điệu bộ oai vệ:
- Con hiểu chứ, Yahmose? Henet sẽ có tất cả những gì mụ ta muốn. Điều yêu cầu của mụ phải được tuân theo.
- Nhưng tại sao vậy, thưa cha?
- Bởi vì ta bảo thế. Và bởi vì, nếu điều Henet đòi hỏi được thực hiện, thì sẽ không còn người chết nữa...
Ông gật gù như một triết nhân rồi bỏ đi, để lại hai anh em đứng nhìn nhau phân vân và lo âu.
- Thế nghĩa là gì hả anh Yahmose?
- Anh cũng không biết nữa, em ạ. Đôi khi anh nghĩ rằng cha không còn biết chính ông đang làm hay đang nghĩ gì.
- Đúng vậy. Nhưng anh Yahmose này, em nghĩ rằng Henet thì biết rõ mình đang nói và đang làm gì. Chỉ mới ngày hôm trước đây thôi, chính bà ta nói với em rằng chẳng bao lâu nữa bà ta sẽ nắm lấy quyền lãnh đạo trong nhà này.
Hai người nhìn nhau. Rồi Yahmose đặt bàn tay lên cánh tay Renisenb.
- Em đừng nổi giận với bà ta. Em hay bộc lộ cảm xúc ra ngoài rõ rệt quá. Em có nghe hồi nãy cha nói gì không? Nếu điều Henet đòi hỏi được thực hiện, thì sẽ không còn người chết nữa...
II
Henet ngồi chồm hỗm trong căn phòng chứa đồ đạc đếm những chồng vải. Đó là những chồng vải cũ và Henet đưa dấu hiệu đóng ở góc tấm vải lên sát tận mắt.
- Ashayet, bà thì thầm. Vải của Ashayet. Dấu đóng ngày bà ấy tới đây - bà ta cùng tới với mình... Đã lâu rồi, bà Ashayet ơi, tôi tự hỏi bà có biết những tấm vải của bà hiện được dùng vào việc gì không?
Mụ ngừng nói cười khúc khúc, và bỗng giật mình vì một tiếng động phía sau làm bà quay đầu lại. Đó là Yahmose.
- Bà đang làm gì vậy, bà Henet?
- Bọn phu ướp xác cần nhiều vải hơn nữa. Họ dùng hàng chục chồng vải kia. Mấy đám tang vừa rồi tốn kinh khủng quá! Phải dùng thêm những vải cũ. Vải cũ còn nhiều và cũng chưa bị nát mấy. Vải của mẹ cậu, Yahmose ạ, của mẹ cậu...
- Ai bảo bà lấy những tấm vải này?
Henet bật cười:
- Ngài Imhotep đích thân giao tất cả trách nhiệm cho tôi. Tôi không cần phải yêu cầu. Ngài tin cậy con mụ già Henet khốn khổ này. Ngài biết mụ ta sẽ coi sóc mọi việc đâu vào đấy. Tôi đã coi sóc công việc trong nhà này trong một thời gian rất dài mà. Tôi nghĩ... bây giờ tôi sắp nhận lấy phần thưởng...
- Có vẻ như vậy, bà Henet ạ - giọng Yahmose dịu dàng. Cha tôi vừa bảo - anh ngừng lại một lúc - rằng mọi việc tùy thuộc vào Henet.
- Ngài nói thế hả? Ồ, nghe thế thật mát lòng... nhưng có lẽ cậu thì cậu không nghĩ thế phải không cậu Yahmose?
- Ờ... tôi cũng không rõ nữa. - Giọng Yahmose vẫn dịu dàng, nhưng mắt anh nhìn mụ ta chằm chằm.
- Tôi nghĩ tốt hơn cậu nên đồng ý với cha cậu, cậu Yahmose ạ. Chúng ta không muốn có thêm một sự... phiền phức nào nữa, phải không nào?
- Tôi không hiểu hết ý bà. Có phải bà muốn nói... chúng ta không muốn có thêm người chết nữa.
- Sẽ có nhiều cái chết nữa, cậu Yahmose ạ. Ồ, vâng...
- Người nào sẽ chết kế tiếp đây, bà Henet?
- Tại sao cậu lại nghĩ rằng tôi phải biết điều ấy chứ?
- Bởi vì tôi nghĩ bà biết rất nhiều chuyện. Chẳng hạn như ngày hôm nọ bà biết rằng Ipy sẽ chết... Bà thật ra rất khôn, phải không bà Henet?
Henet hất đầu:
- Thế ra bây giờ cậu mới bắt đầu nhận ra được điều đó. Tôi không còn là con mụ Henet khốn khổ, ngu ngốc nữa. Tôi là người biết chuyện.
- Bà biết chuyện gì, bà Henet?
Giọng Henet thay đổi, thấp và sắc nhọn:
- Tôi biết rằng cuối cùng tôi có thể làm theo ý tôi trong nhà này. Sẽ không có ai có thể ngăn cản tôi. Imhotep thì đã dựa vào tôi rồi đó. Còn cậu, cậu cũng sẽ làm như vậy thôi, phải không cậu Yahmose?
- Còn Renisenb.
Henet bật cười, tiếng cười ranh ma, khoái trá.
- Renisenb sẽ không còn ở đây nữa.
- Thế bà nghĩ rằng chính Renisenb sẽ chết tiếp theo đấy?
- Thế cậu nghĩ thế nào, cậu Yahmose?
- Tôi đang đợi nghe chính bà trả lời đây.
- Có lẽ tôi chỉ muốn nói rằng cô Renisenb sắp lấy chồng và... sẽ đi xa.
- Bà Henet, bà thật sự muốn nói gì vậy?
Henet cười khúc khúc:
- Bà Esa bảo cái lưỡi của tôi rất nguy hiểm. Có lẽ đúng như vậy. Thế nào, Yahmose, cậu nói sao đây? Có phải cuối cùng tôi làm theo ý muốn tôi trong nhà này không?
Mụ cười lên lanh lảnh, nhón gót quay tới quay lui trong phòng.
Yahmose nghiên cứu mụ một lúc trước khi trả lời:
- Phải, bà Henet. Bà quá thông minh. Bà sẽ làm theo ý bà muốn.
Anh quay ra và gặp Hori đang đi vào khách sảnh để tìm anh. Hori nói:
- À, Yahmose, anh đây rồi. Ông Imhotep đang đợi anh. Đến giờ lên Lăng làm lễ rồi.
Yahmose gật đầu:
- Tôi đi ngay đây - Yahmose hạ giọng. Hori... tôi nghĩ rằng Henet điên rồi. Bà ta rõ ràng bị quỷ sứ chi phối. Tôi bắt đầu tin rằng chính bà ta phải chịu trách nhiệm về tất cả những điều xảy ra vừa rồi.
Hori im lặng một lúc trước khi anh nói bằng cái giọng trầm lặng, hờ hững của anh:
- Bà ta là một người đàn bà kỳ lạ... và tôi nghĩ, là một người quỷ quái.
Yahmose càng hạ giọng thấp hơn nữa:
- Hori, tôi nghĩ rằng Renisenb đang nguy hiểm.
- Do Henet?
- Phải, bà ta vừa mới ám chỉ rắng có thể Renisenb là người kế tiếp... ra đi.
Tiếng bực dọc của Imhotep vọng đến:
- Tao phải đợi suốt ngày hay sao? Chúng bây xử sự gì lạ vậy? Không còn ai nghĩ đến tao nữa. Không còn ai thèm biết tao đang khổ thế nào nữa. Henet đâu rồi? Chỉ có Henet mới hiểu..."
Từ trong căn phòng chứa đồ, tiếng cười Henet vọng ra, khô khan:
- Cậu nghe thấy không, cậu Yahmose? Henet! Chính Henet là người đó!
Lặng lẽ, Yahmose nói:
- Vâng, bà Henet, tôi hiểu. Bà là người có quyền. Bà và cha tôi và tôi... ba chúng ta...
Rồi Yahmose đến với Hori và Imhotep, xin lỗi vì trễ, rồi cả ba người đàn ông cùng đi lên lăng Mộ.
III
Đối với Renisenb, ngày trôi qua thật chậm. Nàng bồn chồn ngồi đứng không yên, hết đi lui đi lại trong nhà, ra hiên, đi ra hồ, rồi lại trở vào nhà.
Đến trưa Imhotep trở về, sau khi bọn đầy tớ dọn cho ông ăn xong, ông bước ra hiên nhà và Renisenb đến ngồi nói chuyện với cha.
Renisenb ngồi bó tay qua đầu gối, thỉnh thoảng ngước mắt nhìn khuôn mặt cha. Trông ông vẫn xa vắng, thẫn thờ. Imhotep nói rất ít. Chốc chốc ông lại thở dài.
Một lần ông nhớm người dậy và đòi gặp Henet, nhưng lúc đó Henet đã đi đem vải lanh cho những người phu ướp xác.
Renisenb hỏi cha xem Hori và Yahmose đi đâu.
- Hori đi ra đồng gai rồi. Có nhiều việc phải làm ở đấy. Còn Yahmose thì ra đồng lúa trông coi thợ gặt. Bây giờ nó phải một mình gánh hết mọi việc... Ôi, Sobek và Ipy! Hai đứa con trai đẹp đẽ của ta...
Renisenb cố vội vàng lái ông sang chuyện khác:
- Thế Kameni không thể trông coi bọn thợ sao?
- Kameni? Kameni là ai? Ta có đứa con nào tên vậy đâu?
- Kameni là người thư quan ấy mà. Kameni là chồng tương lai của con ấy mà.
Ông đăm đăm nhìn nàng:
- Chồng của con à? Renisenb? Nhưng con sắp lấy thằng Khay mà?
Nàng thở dài, nhưng không nói gì thêm. Thật độc ác khi cố đem ông lại với hiện tại. Tuy thế, sau một lúc, ông nhỏm người dậy và chợt kêu lên:
- Ờ, dĩ nhiên, Kameni! Nó đi gặp một số người để chỉ dẫn mấy điều. Ta phải đi gặp nó bây giờ đây.
Ông vụt đi, nói lẩm bẩm một mình, nhưng hơi lấy lại được phong thái ngày trước của ông, vì vậy Renisenb thấy mừng mừng đôi chút.
Nàng nghĩ có lẽ việc trí óc ông mụ mẫm đi chỉ là nhất thời thôi. Nàng nhìn quanh. Hôm nay, nơi vẻ yên lặng trong nhà, trong sân, dường như có một điềm gỡ. Mấy đứa nhỏ chơi tít bên phía kia hồ. Kait không có mặt với chúng và Renisenb tự hỏi không biết cô ta đang ở đâu.
Rồi Henet trong nhà thòi ra hiên. Mụ nhìn quanh rồi nhẹ nhàng đến cạnh Renisenb. Mụ đã lấy lại cái vẻ giả lả, khúm núm thường ngày:
- Cô Renisenb ạ, tôi phải chờ mãi mới gặp cô được một mình đây.
- Sao vậy, bà Henet?
Henet hạ thấp giọng:
- Tôi đem lời nhắn cho cô... từ Hori.
Renisenb náo nức:
- Anh ấy nói gì vậy bà?
- Anh ta yêu cầu cô lên Lăng gặp anh ta.
- Ngay bây giờ à?
- Không, cô lên đấy khoảng một giờ trước khi mặt trời lặn. Tất cả lời nhắn chỉ có vậy. Nếu anh ta chưa có tại đó, anh ta dặn cô cứ chờ. Anh ta bảo có chuyện quan trọng.
Mụ ngừng lại rồi thêm:
- Tôi phải chờ mãi mới gặp cô một mình để nhắn điều này... để không ai nghe trộm được.
Rồi Henet biến vào trong nhà. Renisenb cảm thấy lòng vui hẳn lên - Nàng sung sướng trước viễn ảnh mình đi lên, đi vào trong sự thanh bình và yên tĩnh của Lăng Mộ. Nàng vui mừng thấy mình sẽ gặp Hori và có thể nói chuyện với anh tự do. Điều duy nhất hơi làm nàng ngạc nhiên là sao Hori lại có thể tin cậy Henet mà nhờ mụ nhắn với mình.
Tuy nhiên, dẫu Henet có gian manh tới mấy đi nữa, thì mụ cũng đã chuyển trung thực lời nhắn của anh cho nàng.
"Và tại sao lúc nào mình cũng sợ Henet nhỉ?" Renisenb nghĩ. "Mình khỏe hơn bà ta nhiều mà". Nàng nhướn thẳng người lên, kiêu hãnh. Nàng cảm thấy mình trẻ, tự tin và đầy sức sống...
IV
Sau khi nhắn Renisenb xong, Henet lại trở vào căn phòng kho chất đầy vải lanh. Mụ tự cười thầm với mình. Mụ khom người lên những chồng vải để bừa bãi trong phòng.
"Chẳng bao lâu chúng ta sẽ không cần đến chúng mày nữa đâu".
Mụ khoái trá nói với những chồng vải cũ:
"Bà Ashayet, bà có nghe thấy không? Hiện giờ tôi là nữ chủ nhân ở đây và tôi bảo cho bà biết những tấm vải lanh này của bà sẽ quấn cho một thi hài khác. Theo bà nghĩ, thi hài của ai nào? Hê hê! Trước đây bà đâu có đủ sức làm nên chừng đó chuyện nhỉ? Bà với cả cậu bà, cái ông quận trưởng ấy. Công lý à? Công lý nào bà có thể làm được trong cái thế giới này? Bà trả lời cho tôi điều đó đi nào?"
Có một cử động đằng sau đống vải lanh. Henet hơi quay đầu lại.
Một tấm vải lanh trùm lên người mụ, xiết chặt lấy mũi và mồm mụ. Một bàn tay khỏe mạnh quấn vải quanh mụ nhiều vòng, xiết chặt như quấn một xác ướp cho đến khi sức chống cự của mụ ngừng hẳn...
