Khi mùa hè đến, ngôi nhà cũ như trở thành ngôi nhà trong bức tranh sơn dầu. Đàm Tông Minh đẩy cánh cửa sổ mở ra khung cảnh ngập tràn cây xanh để ông cụ hít thở không khí. Sau khi ông ở bệnh viện về, ông không thể ăn uống bình thường được nữa, phải nhờ đến kim tiêm và ống truyền dinh dưỡng để duy trì, chỉ mới một tháng mà ông đã gầy đi rất nhiều, chỉ có mu bàn tay là nhô cao vì bị cắm đầy kim đến sưng tấy. Đàm Tông Minh phải thường xuyên xoa bóp cơ bắp cho ông mới giúp ông không bị phù nề quá nhiều. Ông cụ gần như mê man cả ngày, hiếm khi thanh tỉnh được một lúc, nhưng mỗi lần ông tỉnh lại, Đàm Tông Minh luôn cảm thấy ánh mắt nhìn chằm chằm vào mình thực sự rất tỉnh táo, nhưng bình thường anh còn chưa kịp nói thêm mấy câu với ông thì ông đã lại ngủ thiếp đi.
Hôm nay ánh nắng rất tốt, thời tiết không quá nóng, còn có gió nhẹ. Đàm Tông Minh dứt khoát mở tất cả cửa sổ trong nhà ra, dưới ánh nắng chiều cùng tiếng ve kêu râm ran, ánh nắng thuận thế bò vào cửa sổ, lặng lẽ nằm dưới chân tường, chiếu lên một vùng xanh lá cây ấm áp loang lổ. Chân tường màu xanh lá cây không phải là thiết kế ban đầu của ngôi nhà cũ, mà là được sơn vào những năm tám mươi. Vào những năm ngôi nhà bị chia cắt và tự quản bởi một số hộ gia đình, bức tường màu xanh lá này là kết quả từ sự nỗ lực chung của một số gia đình, màu xanh lá cây công nghiệp nhìn có vẻ cũ kỹ này đã để lại ký ức ban sơ về màu sắc trong tâm trí Tông Minh.
Ban ngày ông ngủ một giấc rất dài, sau đó thức dậy vào lúc chạng vạng. Lần này thời gian ông tỉnh táo rất dài, đôi mắt nhìn chằm chằm Đàm Tông Minh. Đàm Tông Minh im lặng nhìn ông một lúc lâu, sau đó cười hỏi: “Được rồi, được rồi, cháu đưa ông ra ngoài đi dạo một chút nhé?” Anh mặc áo khoác cho ông, bế ông lên xe lăn. Hoàng hôn lấn át ranh giới giữa tỉnh và mộng, khiến khoảng sân màu xanh xinh đẹp đến mức không chân thật. Đàm Tông Minh đẩy xe lăn đưa ông cụ chầm chậm dạo quanh căn nhà, chị Đàm ngồi trên bậc cửa nhặt rau, bật cười khi hai ông cháu đi ngang qua. Xe lăn đi chậm rãi, rau của chị cũng nhặt một cách chậm rãi, nhặt nửa buổi mà trong rổ vẫn không được thêm mấy cọng rau- Bàn tay chị không tự chủ được run rẩy, sáng nay lúc chị ngủ dậy đã làm vỡ một cái cốc, điềm xấu này khiến tâm trí chị âm u cả ngày nay.
Cuối cùng bầu trời cũng tối hẳn. Đàm Tông Minh đưa ông vào nhà, ngồi xổm xuống, hỏi ông cụ đang ngồi trên xe lăn: “Ông còn muốn nhìn trong nhà có đúng không?” Ông cụ chậm rãi nhắm mắt lại, ý bảo đúng vậy. Đàm Tông Minh không hề cảm thấy đau lòng cho sàn nhà, đẩy ông đi tham quan từng căn phòng trong nhà một cách hết sức thích thú, giống như ông là một vị khách quý từ xa đến tham quan. Bọn họ bắt đầu đi từ phòng khách, cuối cùng lại trở về phòng khách, ông cụ sắp không thể ngồi yên, ánh sáng rực rỡ còn lại trong mắt cũng sắp tan biến, giống như cực kỳ buồn ngủ, nóng lòng muốn chìm vào giấc ngủ ngọt ngào nhất. Đàm Tông Minh để ông ngồi trên chiếc ghế sô pha dài, xoa mặt để ông duy trì sự tỉnh táo, chị Đàm đắp cho ông một tấm chăn, cố ép sự chua xót trên chóp mũi xuống, hỏi Đàm Tông Minh: “Chủ tịch Đàm, cậu có muốn gọi điện thoại đến bệnh viện không?” Đàm Tông Minh chậm rãi ngừng động tác trên tay, để ông cụ đã buồn ngủ nằm nửa người trên sô pha, dịch lại góc chăn, nhẹ nhàng nói:” Không cần đâu.”
Anh ngồi với ông một lúc, xoa bóp cơ bắp trên cánh tay ông như thường ngày. Ấn đến phần gần mu bàn tay, trên bàn tay gầy guộc của ông dày đặc lỗ kim, anh dừng lại, đặt tay ông vào tay mình, cứ cầm như vậy: “Ông nội, ông chịu khổ rồi.”
Anh hít một hơi thật sâu, đứng dậy đi đến chỗ cây đàn piano ở góc Tây Bắc trong phòng khách, kéo băng ghế ngồi đàn piano ra rồi ngồi xuống. Chiếc đàn Steinway upright được sản xuất năm 1935 là món đồ cũ của căn nhà này, nó đã được chất đống trong nhà kho của văn phòng Phòng không dân dụng thành phố mười mấy năm. Sau này ông cụ tìm thấy và mang về nhà, còn tìm người sửa lại cho tốt, sau đó buộc cậu bé Đàm Tông Minh phải tập đàn mỗi ngày. Khi đó Đàm Tông Minh có cảm xúc rất mâu thuẫn với việc tập đàn, anh luôn cố gắng chứng minh cho ông thấy mình không phải là người có tố chất trở thành một người nghệ sĩ. Nhưng ông vẫn kiên trì muốn anh luyện đàn mỗi ngày để mài giũa tính cách, kiên trì nói không được để đồ vật mà trưởng quan Đạo để lại bị lãng phí một cách vô ích, nếu anh luyện không tốt thì sẽ phải đi chạy vòng cùng với đám tân binh, cho đến khi Đàm Tông Minh đi du học nước ngoài thì cơn ác mộng luyện đàn mới hoàn toàn tạm biệt. Lúc đó, trong phòng khách chung của căn hộ mà anh sống có một cây đàn piano cũ kiểu đạp chân của người con trai út của chủ nhà để lại, anh chẳng thèm nhìn đến nó một cái, cho đến khi toàn bộ khu nhà bị mất điện do tuyết lớn làm đứt dây điện ở gần đó, anh đi đến phòng khách tìm nến, bỗng nhiên một suy nghĩ xuất hiện, anh nhấc tấm vải nhung màu đỏ phủ trên cây đàn piano ra. Đêm đó là lần đầu tiên anh chơi đàn cho chính mình, lúc đó anh mới nhận ra trong âm nhạc có thứ gì đó cao cả hơn ý chí của con người, biết được điều này, cuộc sống dường như không còn quá cô đơn nữa.
Anh mở nắp đàn piano, mỉm cười nhìn ông cụ đang ngồi trên ghế sô pha: “Ông ơi, ông muốn nghe bài hát nào?” Không có tiếng trả lời, anh vẫn tiếp tục nói với chính mình: “Vậy cháu chơi bản nhạc ‘Ode to Joy’ có được không, ông thích nhất là Beethoven mà.” Anh nhấn phím đàn, giai điệu mà anh đã chơi hàng nghìn lần tuôn ra từ đầu ngón tay một cách tự nhiên. Vui vẻ, ung dung, dịu dàng, dũng cảm.
“Tôi muốn nắm lấy cổ số phận. Tất nhiên là nó sẽ không thể làm tôi gục ngã.” Khi còn là một thiếu niên, Đàm Tông Minh cũng từng học theo người người khác,viết câu này trong bài văn của mình như một lời chú thích cho cuộc đấu tranh với số phận, nhưng giờ anh đã hiểu được, hóa ra hy vọng giản dị nhất của con người lại nằm ở nửa sau của câu nói chưa được lưu truyền rộng rãi- “Thượng Đế ơi, tuyệt vời biết bao nếu như ta có thể sống ngàn lần cuộc sống này!”
Ánh mắt anh dán chặt vào ông cụ trên ghế sô pha, khẽ ngâm nga theo giai điệu. Đôi mi khép hờ của ông cụ khẽ giật giật, anh biết ông đã nghe thấy: “Niềm vui, giống như mặt trời chạy trên bầu trời tráng lệ. Hỡi bạn ơi, hãy dũng cảm tiến về phía trước, vui vẻ, giống như một anh hùng trên chiến trường.”
Bây giờ trận chiến của ông đã kết thúc, Đàm Tông Minh nhất định phải đàn một khúc cuối cùng cho ông, tiễn đưa người hùng chiến thắng trở về.
Tiếng đàn piano dừng lại.
Chị Đàm sờ mạch đập của ông cụ, hoảng sợ hét lên, sau đó vội vàng đứng dậy chạy đi gọi điện thoại. Đàm Tông Minh lại vô cùng bình tĩnh, anh đi đến ngồi xuống ghế sô pha, vươn hai tay ra, ôm ông cụ vào lòng thật chặt.
Thế giới cuối cùng cũng yên lặng, ông nội ngủ đi.
Nằm trong vòng tay cháu, trở lại làm một đứa trẻ lần cuối cùng.
Lần đầu tiên Triệu Khải Bình gặp cha mẹ của Đàm Tông Minh là tại đám tang của ông cụ. Đàm Tông Minh rất ít khi nhắc đến cha mẹ của mình, trước đây Triệu Khải Bình chỉ xem ảnh của họ, biết rằng họ đã làm việc ở Thụy Sĩ kể từ khi ra nước ngoài vào cuối những năm 1970, tham gia vào nghiên cứu tình báo. So với cha, Đàm Tông Minh trông càng giống mẹ hơn, nhưng anh không thân với họ. Năm đó ông cụ vô cùng tức giận vì con trai và con dâu đòi di cư ra nước ngoài, muốn cắt đứt quan hệ với bọn họ, hai cha con đã mấy chục năm không nói chuyện, sau khi ông cụ bị bệnh cũng từng dặn dò không được nói cho con trai biết bệnh tình của ông, Đàm Tông Minh vẫn luôn giấu giếm giúp ông, ai ngờ khi cha con gặp lại nhau thì đã cách biệt hai thế giới.
Hôm đó Triệu Khải Bình bị Đàm Tông Minh kiên trì đưa về chung cư nơi cha mẹ cậu sống, cậu mở cửa xe bỏ đi mà không thèm ngoảnh lại, hàm răng gần như cắn chặt đầu lưỡi. Cái gọi là “Về ngôi nhà thực sự của em” trong lời Đàm Tông Minh tương đương với việc vẽ ra ranh giới giữa hai người họ, Triệu Khải Bình muốn cho Đàm Tông Minh một ngôi nhà thực sự, nhưng cậu không ngờ Đàm Tông Minh lại chẳng hiếm lạ gì. Cậu đứng ở dưới lầu chung cư một lúc lâu, đợi cảm giác buồn nôn do say rượu trôi qua, ngẩng đầu nhìn lên cửa sổ trong nhà, ánh đèn vừa sáng sủa vừa ấm áp, Đàm Tông Minh để lại đường lui cho cậu, nhưng Triệu Khải Bình thật sự có thể đi tiếp một cách vững vàng sao? Cậu cứ đứng ở nơi đó hơn ba tiếng đồng hồ, cho đến khi ánh đèn ấm áp trong cửa sổ vụt tắt, mới bước ra khỏi khu chung cư với đôi chân tê cóng.
Cả tháng nay cậu đã dọn về sống ở căn hộ của mình, mấy ngày đầu thức trắng đêm không ngủ được, sau này vừa gục đầu vào gối đã ngủ mất. Một mình cậu nhận gần một phần ba ca phẫu thuật trong khoa, còn bận rộn về trường cũ làm giảng viên thỉnh giảng, một người làm đến mấy việc, bận rộn đến mức chân không chạm đất. Xét cho cùng, tình yêu chỉ là một phần rất nhỏ bé trong cuộc sống đối với một người bình thường, thậm chí cậu không thể nghĩ đến Đàm Tông Minh quá nhiều. Vào đêm cậu biết tin ông cụ đã mất là lúc cậu vừa kết thúc một cuộc phẫu thuật lớn, nhìn thấy tin nhắn của Đàm Tông Minh trên điện thoại di động, cậu đột ngột ngã ngồi xuống băng ghế ngoài hành lang, Từ Hàng bị dọa hết hồn, cho rằng cuộc phẫu thuật vừa rồi đã xảy ra sơ suất gì đó. Triệu Khải Bình lắc đầu, trong lòng âm thầm nói: Đàm Tông Minh, Đàm Tông Minh… Anh đau buồn biết bao.
Thể theo ý nguyện lúc ông còn sống, buổi lễ truy điệu được tổ chức rất khiêm tốn, nhưng cấp bậc vẫn còn ở đó, cho nên vẫn có rất nhiều nhân vật lớn đến tham dự. Cha mẹ của Đàm Tông Minh đã ra nước ngoài hơn ba mươi năm, cho nên rất xa lạ với mọi thứ, toàn bộ lễ truy điệu đều do Đàm Tông Minh sắp xếp. Triệu Khải Bình nhìn thấy anh mặc đồ đen, trên tay cầm hoa trắng, tuy vô cùng đau buồn nhưng vẫn nho nhã lễ độ nhận lời chia buồn và an ủi từ mọi người. Cái chết đến quá đột ngột, nhưng tang lễ lại thường được cân nhắc kỹ càng. Cậu đứng cuối hàng ngũ đưa tang, lúc ngẩng đầu lên đúng lúc bắt gặp ánh mắt của Đàm Tông Minh. Cái chết đã lấy đi một số thứ, đồng thời lấp đầy một số thứ. Ít nhất vào lúc này, không ai trong số những vị khách trong hội trường có thể hiểu được nỗi buồn của Đàm Tông Minh hơn Triệu Khải Bình, trái tim của cậu và anh đều bị những lá cờ trắng chữ đen trang nghiêm kia siết chặt, giống như sẽ bị phá vỡ ngay giây sau đó.
Đội ngũ tiến về phía trước từng chút một, khoảng cách giữa cậu và Đàm Tông Minh ngày càng gần hơn. Khi đến lượt cậu, cậu đặt một bó hoa trắng trên bàn như mọi người trước đó. Cậu nhìn chằm chằm vào khuôn mặt tràn đầy đau buồn của Đàm Tông Minh, đôi mắt anh như một vùng biển xám xịt. Đàm Tông Minh gật đầu chào rồi đưa tay về phía cậu. Triệu Khải Bình cũng đưa tay về phía anh, không bắt tay với anh mà chỉ siết chặt lòng bàn tay lạnh lẽo.
Triệu Khải Bình âm thầm mặc niệm trước ông cụ, ông mặc quân phục, dáng vẻ cao lớn, kiên cường hơn nhiều so với lúc Triệu Khải Bình nhìn thấy trước đây, ông giống như một con sư tử đang ngủ say. Triệu Khải Bình cẩn thận đặt bông hoa màu trắng gần chân trái của ông, nơi đó có hai chiếc đinh vít mà cậu đã lắp cho ông.
Có lẽ trên đời này thật sự có thứ gọi là nhân duyên. Triệu Khải Bình cúi người thật sâu để chào ông, trong lòng lặng lẽ nói lời tạm biệt với ông.
Triệu Khải Bình bước ra khỏi nhà tang lễ, ánh sáng buổi trưa chói mắt đến mức khiến cậu phải nheo mắt lại, ở phía sau có người đang gọi tên cậu, cậu nhìn lại thì thấy đó là Phương Nhụy. Phương Nhụy và cậu chỉ mới gặp mặt một lần, cậu không muốn thừa nhận rằng mình đã từng âm thầm ghen với cô bạn cũ từng là mối tình đầu không thành của Đàm Tông Minh, không ngờ Phương Nhụy lại chủ động tìm đến cậu.
Phương Nhụy mặc áo đen, váy đen, không hề trang điểm, nhưng dấu vết của thời gian không thể che được vẻ ưu nhã của cô ấy, cô ấy trực tiếp nói thẳng: “Bác sĩ Triệu, không biết lão Đàm có từng nói với cậu về dự định của anh ấy sau khi từ chức chủ tịch hội đồng quản trị của Thịnh Huyên hay không? Chồng tôi và anh ấy là người quen cũ, muốn hợp tác kinh doanh với anh ấy ở Bắc Mỹ. Nhưng cậu cũng biết đấy, lão Đàm luôn làm theo ý mình, không đồng ý đến giúp tôi, cũng chẳng chịu tiết lộ rốt cuộc thì anh ấy muốn làm gì, cho nên tôi chỉ có thể mạo muội đến hỏi bác sĩ Triệu.”
Triệu Khải Bình chưa bao giờ nghe Đàm Tông Minh nhắc đến chuyện từ chức ở Thịnh Huyên. Thật ra trong xương cốt Triệu Khải Bình vẫn còn hơi cao ngạo, rất ít khi hỏi đến chuyện công ty của Đàm Tông Minh, hai người luôn tách biệt tài chính. Cậu biết Thịnh Huyên đang gặp khủng hoảng, tất cả những gì cậu nghĩ chính là cậu sẵn sàng bỏ tiền ra để ứng cứu cho Đàm Tông Minh, nhưng cậu không biết cụ thể tình trạng khó khăn mà Đàm Tông Minh gặp phải là gì. Bây giờ nghĩ lại, chuyện ép Đàm Tông Minh phải nhờ đến sự giúp đỡ của bạn học cũ, có lẽ bản thân anh cũng không thoải mái, vậy mà lúc đó cậu chỉ biết khó chịu và buồn phiền vì việc mẹ mình không chịu hiểu, cậu gần như không hề quan tâm gì đến sự nghiệp của Đàm Tông Minh.
“Xin lỗi, anh ấy không đề cập đến chuyện đó với tôi.” Giọng điệu của Triệu Khải Bình cứng nhắc, cậu luôn cảm thấy hình như Phương Nhụy đã nhìn ra điều gì đó, ngón cái và ngón trỏ vô thức vuốt ve góc áo của mình: “Về chuyện của chủ tịch Đàm, thật ra tôi… Cũng không rõ lắm.” Vốn dĩ cậu muốn nói rằng chúng tôi không có quan hệ gì, nhưng một phiên bản tiểu nhân đã hét lên trong đầu cầu: “Cậu khẩu thị tâm phi!” Buộc cậu phải nuốt lại câu này.
Đôi mắt xinh đẹp của Phương Nhụy lộ ra một tia hiểu rõ, cô ấy cười nói: “Tôi hiểu, lão Đàm là người có chút chủ nghĩa đàn ông, có việc gì cũng giữ trong lòng không nói, luôn cảm thấy bản thân có thể giải quyết mọi việc.” Nói đến đây, cô ấy dừng lại một chút, nhìn vị bác sĩ đang mím chặt môi, sắc mặt trở nên tái nhợt trước mặt, biết quả nhiên mình không đoán sai, sau đó mới tiếp tục nói: “Thật ra cũng không có gì nghiêm trọng, anh ấy có đồng ý đến giúp đỡ chúng tôi hay không cũng không sao hết, dù sao công việc kinh doanh của anh ấy cũng đã ổn định, về hưu ở tuổi bốn mươi thật sự khiến người khác vô cùng hâm mộ, đi chơi khắp nơi cũng tốt.”
Triệu Khải Bình không nhớ mình đã chào tạm biệt Phương Nhụy như thế nào, cậu tìm thấy xe của mình trong bãi đậu xe, lúc quay xe suýt tông vào kính chiếu hậu của một chiếc Bentley gần đó. Bầu trời cao trong xanh, những người tham dự lễ truy điệu trong nhà tang lễ lần lượt ra về, không ai để ý đến chiếc Toyota màu đen đậu bên cạnh bồn hoa. Triệu Khải Bình ở trong xe cho đến khi người cuối cùng đến tưởng niệm ra về. Một lúc lâu sau, bầu trời dần trở nên âm u, giống như có người hất đổ lọ mực, mây đen dày đặc, không khí tràn đầy xao động trước cơn mưa giông. Cậu nhìn thấy người nhà họ Đàm rời khỏi nhà tang lễ, cha mẹ Đàm lên xe trước. Đàm Tông Minh để trợ lý lái xe của mình, còn anh ôm hũ tro cốt trong lòng, chậm rãi đi xuống bậc thềm, lúc này, Triệu Khải Bình mở cửa xe, đứng dưới bầu trời ảm đạm, nói với Đàm Tông Minh: “Lên xe đi.”
Đàm Tông Minh ngồi vào ghế phụ, ôm chặt hũ tro cốt vào lòng như một đứa bé yếu đuối nhất.
“Ông ơi, cháu tiễn ông đi đoạn đường cuối cùng.”
Triệu Khải Bình trầm giọng nói. Cậu khởi động xe, cơn mưa ào ạt ập đến.
Đàm Tông Minh siết chặt hai tay. Giống như cơn mưa đang đập vào người anh.
“Ông ơi, trời mưa rồi, ông phải theo sát cháu nhé.”
