Y nhất định phải duy trì đầy đủ sự tôn kính. Y biết người phương Đông rất coi trọng lễ nghi. Lễ nghi chính là biểu thị tôn ti, chỉ có tuân theo lễ nghi này, y mới có thể nhận được tôn nghiêm tương ứng.
Y cung kính nói:
- Khang Ba Tư không dám tùy ý!
Dương Nguyên Khánh thấy không có biện pháp, đành phải chính thức mời y ngồi xuống, lại lệnh cho thân binh dâng trà lên. Lúc này mới hỏi:
- Ta muốn biết một chút tình hình của Tây Đột Quyết, ngươi có biết gì không?
- Có biết một chút. Khả hãn Xạ Quỹ của Tây Đột Quyết đúng là một người phi thường, có hùng tài đại lược. Y có thể đem Tây Đột Quyết vốn chia năm xẻ bảy thống nhất một lần nữa, từ phía tây đến gần địa khu Túc Đặc đều bị y khống chế. Ở các quốc gia Túc Đặc này, y thiết lập quan viên thu thuế, thu được khí giới phương Tây võ trang cho quân đội mình, nghe nói có ba trăm ngàn đại quân.
- Tình huống ở phía đông thế nào?
Dương Nguyên Khánh lại hỏi. Hắn rất lo lắng việc Tây Đột Quyết lại khuếch trương về phía đông. Nếu Tây Đột Quyết khuếch trương về phía Đông, tất nhiên là sẽ xâm phạm đến lợi ích của Đại Tùy.
Khang Ba Tư lắc đầu:
- Tình huống phía Đông cũng không lạc quan. Vốn là Thiết Lặc thống lĩnh các bộ phận ở Khế Bật đối kháng với Tây Đột Quyết. Nhưng Khế Bật cũng dần suy yếu rồi, bên trong Thiết Lặc vì tranh giành quyền lãnh đạo mà nội đấu đến mức kịch. Theo cảm giác của cá nhân ta, Tây Đột Quyết rất có thể khuếch trương về phía đông. Điện hạ, thứ cho ta nói thẳng, Tây Đột Quyết xâm lấn quận Y Ngô là việc tất sẽ xảy ra.
Thời gian đã qua giờ Hợi, Khang Ba Tư cũng đã đi nghỉ ngơi rồi, nhưng ngọn đèn trong quan phòng của Dương Nguyên Khánh vẫn sáng ngời. Dương Nguyên Khánh khoanh tay đứng trước cửa sổ, ánh mắt dừng thật lâu trước bầu trời đêm đen kịt.
Trên mặt bàn phía sau hắn đặt một tấu chương đến từ quận Đôn Hoàng. Đây là tấu chương do Tô Định Phương viết cách đây không lâu. Tấu chương kể lại việc Tây Đột Quyết mạnh mẽ quật khởi, Đạt Đầu – cháu Xạ Quỹ thống nhất Tây Đột Quyết, lại bắt đầu tấn công các nước Thiết Lặc.
Trong số ba mươi mấy bộ lạc người Thiết Lặc ở nam bắc Thiên Sơn, đã có gần một nửa bị y chinh phục, trở thành quốc gia phụ thuộc. Tây Đột Quyết đã cho binh xâm lấn quận Y Ngô. Bởi vì xuôi nam xuống Cao Xương, Quy Tư bắt buộc phải qua quận Y Ngô, do đó Tô Định Phương rất lo lắng Tây Đột Quyết sẽ phát động tấn công quận Y Ngô.
Không chỉ mình Tô Định Phương lo lắng, Dương Nguyên Khánh cũng cực kỳ lo lắng. Hôm nay hắn và Khang Ba Tư nói chuyện, chủ yếu là muốn hiểu rõ về Tây Đột Quyết. Lấy tình huống ở phía tây, theo như Khang Ba Tư miêu tả, xem ra Tây Đột Quyết đã ổn định sự thống trị ở phương Tây rồi.
Lúc này, Mohamed (1) vẫn còn đang trên con đường phấn đấu. Đông La Mã sống mơ màng như người say rượu, Tây Đột Quyết hùng mạnh, ở phương Tây không có đối thủ. Nếu tình hình phương tây được ổn định, chắc chắn Tây Đột Quyết sẽ phát động chiến tranh chinh phục phương Đông.
1. Mohamed: Muhammad – Wikipedia tiếng Việt
Đương nhiên, mũi giáo của Tây Đột Quyết cũng không nhất định là nhắm vào triều Tùy, nhiều khả năng là sẽ nhằm vào Đông Đột Quyết, đây cũng là điều mà Dương Nguyên Khánh hi vọng. Nhưng trong quá trình Tây Đột Quyết mở rộng thế lực ở phía đông, nhất định sẽ xảy ra xung đột lợi ích với triều Tùy. Tiêu điểm của lần xung đột này chính là quận Y Ngô.
Mà quận Y Ngô chính là cứ điểm đầu tiên nếu triều Tùy tiến vào Tây Vực, có giá trị chiến lược cực kỳ trọng yếu, điều này khiến cho Dương Nguyên Khánh lâm vào tình cảnh khó xử.
…
Sáng sớm hôm sau, Dương Nguyên Khánh chuẩn bị vào triều như thường lệ. Mấy trăm thị vệ đều ngồi trên lưng ngựa, bảo vệ xe ngựa của Dương Nguyên Khánh từ kiều phủ của Vương phủ đi ra.
Mặc dù vua và người dân trên dưới đều hô hào tiết kiệm, quan viên trong triều dưới sáu mươi tuổi không được ngồi xe ngựa, nhưng xét đến sự an toàn, lệnh cấm này không áp dụng với bảy Tướng quốc Tử Vi Các và Sở Vương Dương Nguyên Khánh.
Tối hôm qua, mãi đến canh hai Dương Nguyên Khánh mới ngủ. Mấy hôm nay giấc ngủ của hắn không được đầy đủ, tinh thần có chút mệt mỏi. Dương Nguyên Khánh tựa vào thành xe, nhắm mắt mơ màng, thân thể khẽ lay động theo nhịp chuyển động của xe ngựa.
Lúc này, từ xa truyền đến tiếng vó ngựa phi gấp. Dương Nguyên Khánh chậm rãi mở mắt, nghe thấy có người hô:
- Khởi bẩm Điện hạ, quận Mã Ấp có ưng tin khẩn cấp.
Dương Nguyên Khánh ngồi thẳng lưng, quận Mã Ấp truyền ưng tin khiến hắn lập tức nghĩ đến Đột Quyết ở phương bắc:
- Đưa ưng tin đến đây!
Một tên thân binh lấy ưng tin đưa cho Dương Nguyên Khánh. Dương Nguyên Khánh nhận lấy ưng tin, mở ra đọc một lần. Trên ưng tin viết Khả hãn Đột Quyết Hiệt Lợi đăng vị, phái sứ giả đến thông báo với triều Tùy, hiện tại sứ giả đã đến quận Mã Ấp, được binh lính triều Tùy bảo vệ, đang trên đường đến Thái Nguyên.
Tin này làm cho Dương Nguyên Khánh nảy ra một ý tưởng, lập tức hạ lệnh:
- Nhanh đến cung Tấn Dương!
Không bao lâu sau, xa giá của Dương Nguyên Khánh đã đến cung Tấn Dương, dừng lại trước Tử Vi Các. Dương Nguyên Khánh đi dọc theo hành lang đến lầu ba. Đến bậc cầu thang, hắn lại ra lệnh cho thân vệ ở phía sau:
- Đi mời Đỗ Tướng quốc và Tiểu Thôi Tướng quốc đến đây!
Tiểu Thôi Tướng quốc chính là Thôi Quân Tố, phân biệt với lão tướng Thôi Hoằng Nguyên. Thân binh nhận lệnh chạy như bay còn Dương Nguyên Khánh trực tiếp tiến vào quan phòng của mình. Vừa vào đến phòng, Bùi Thanh Tùng tiến lên giúp Dương Nguyên Khánh cởi bỏ áo ngoài. Dương Nguyên Khánh lại nói với y:
- Đợi lát nữa phái người tìm Lý Tĩnh đến đây cho ta!
- Ty chức đã hiểu!
Bùi Thanh Tùng lui xuống. Mới ra khỏi cửa, y lại quay đầu nói:
- Điện hạ, Đỗ Tướng quốc và Thôi Tướng quốc đã đến.
- Mời bọn họ vào!
Cửa mở, Đỗ Như Hối và Thôi Quân Tố bước vào. Dương Nguyên Khánh xua tay, cười nói:
- Ngồi xuống đi!
Hai người đều không biết đã xảy ra chuyện gì, mới sáng sớm mà Dương Nguyên Khánh đã sai người triệu bọn họ đến, nhất định là có việc đại sự. Đỗ Như Hối nghe nói tối hôm qua ở Quân Khí Giám xảy ra một việc, không biết là có liên quan đến việc Dương Nguyên Khánh tìm hai người mình hay không?
Hai người vừa ngồi xuống, một gã trà đồng dâng trà lên. Dương Nguyên Khánh cũng ngồi xuống, nâng chén uống một ngụm trà nóng, sau đó mới từ từ nói:
- Hôm nay nhận được một tin tức, Khả Hãn Đột Quyết mới đăng cơ là Hiệt Lợi phái sử giả đến Đại Tùy.
Đỗ Như Hối và Thôi Quân Tố nhìn nhau. Thôi Quân Tố là người quản lý sự vụ liên quan đến Đột Quyết, vậy mà Đột Quyết phái sứ giả đến y lại không biết. Trong lòng Thôi Quân Tố có chút kinh ngạc, vội vàng hỏi:
- Sứ giả Đột Quyết đã đến Thái Nguyên sao?
Dương Nguyên Khánh lắc đầu:
Thôi Quân Tố thở phào nhẹ nhõm. Nếu sứ giả Đột Quyết đã tiến vào Thái Nguyên mà y lại không biết, vậy thì y không làm tròn chức trách, có điều, mới tiến vào biên cảnh thì tốt rồi.
Đỗ Như Hối ở bên cạnh lại hỏi:
- Không biết Đột Quyết phải sứ giả đến để làm gì?
Thôi Quân Tố cười cười:
- Hẳn là đến để do xét mà thôi. Năm trước chúng ta và Đột Quyết đã đạt thành hiệp định hòa giải, đồng thời mở ra giao thương giữa hai nước. Lần này Hiệt Lợi đăng cơ, tất nhiên là sẽ phái sứ giả tới thông báo, đồng thời, có lẽ bọn họ còn muốn thu được lợi ích nhiều hơn nữa.
- Vậy bọn họ còn muốn đạt được thêm lợi ích gì nữa?
Đỗ Như Hối lại hỏi.
Thôi Quân Tố không trả lời, hướng mắt nhìn về phía Dương Nguyên Khánh. Dương Nguyên Khánh đang khoanh tay đứng trước bản đồ treo trên tường, dừng ở thảo nguyên phương bắc. Một lúc lâu sau, y thản nhiên nói:
- Mục đích của người Đột Quyết rất đơn giản. Trong chính trị, bọn họ muốn đạt được quan hệ bình đẳng với triều Tùy. Còn kinh tế, hẳn là muốn đạt được tài nguyên chiến lược nhiều hơn nữa.
Năm ngoái, quân Tùy và Đột Quyết đã đạt thành hiệp ước hòa giải, trong đó có một điểm, chính là Đột Quyết thừa nhận triều Tùy bây giờ là kế thừa của Đại Tùy (Đại Tùy này là tiếp tục kéo dài từ thời Dương Quảng), điều này có nghĩa là triều Tùy vẫn là mẫu quốc của Đột Quyết.
Vì thế, sau khi Khả Hãn Đột Quyết kế vị, cần nhận được sắc phong của triều Tùy. Nhưng kể từ sau khi bộ phận Đột Quyết Ô Đồ ở phía bắc tiêu vong, một lần nữa, Đột Quyết lại trở lên hùng mạnh. Hơn nữa, Khả Hãn Hiệt Lợi có dã tâm bừng bừng, chưa chắc y đã chấp nhận triều Tùy trở thành mẫu quốc của Đột Quyết.
Lần này Đột Quyết phái sứ giả đến, tất nhiên là tìm kiếm sự độc lập về chính trị. Nếu Đột Quyết thật sự thừa nhận triều Tùy là mẫu quốc, vậy thì Khả Hãn Hiệt Lợi nên tự mình đến yết kiến, nhưng y không tới, thái độ của Đột Quyết cần phải nghiền ngẫm đánh giá rồi.
Mà kể từ sau khi triều Tùy và Đột Quyết thành lập quan hệ mậu dịch giữa hai nước, chỉ cho phép lá trà, mật đường, kẹo, tơ lụa, đồ xứ và vật phẩm xa xỉ xuất khẩu sang Đột Quyết. Sắt thô, khí cụ bằng đồng, lương thực và vật tư chiến lược thì kiên quyết không buôn bán với Đột Quyết, càng không cho phép tư nhân buôn bán với Đột Quyết, nếu để biết được thì chính là tội chết.
Mà Tây Đột Quyết đã khống chế con đường tơ lụa, lại nghiêm cấm thương nhân Túc Đặc tới Đột Quyết. Đoạn thời gian trước, quân Tùy cướp sạch Cao Ly (Triều Tiên), bức bách Quốc vương Cao Ly chấp nhận rất nhiều điều khoản, trong đó có một điều khoản, chính là nghiêm cấm Cao Ly và Đột Quyết tiến hành buôn bán.
