Sáng hôm sau, Bob chuẩn bị đến Thiên Đường Đổ Cổ. Bob vội nuốt bữa ăn sáng, thì điện thoại reng. Cô Benett phụ trách thư viện thành phố Rocky, gọi đến.
- Bob ơi - cô nói - cô cần em giúp một tay. Em có thể sắp xếp đến nửa buổi hay hơn không?
Bob thỉnh thoảng đến thư viện làm việc. Bob dán những quyển sách cũ lại, xếp sách trên kệ cho ngăn nắp, sắp xếp phiếu v.v...
Tất nhiên là Bob nóng lòng muốn đi gặp Hannibal và Peter và cùng nặn óc với hai bạn về các bức thông điệp bí ẩn. Nhưng làm sao từ chối cô Benett được? Nên Bob trả lời:
- Em sẽ có mặt ở thư viện trong vòng hai mươi phút.
Rồi Bob nhảy lên xe đạp.
Cô Benett vui mừng tiếp đón Bob, bởi vì trợ lý của cô nghỉ phép cả ngày. Bob bắt tay vào việc ngay. Đến mười hai giờ trưa, cô Benett lại xin Bob ở thêm nữa. Bob buộc phải nhận lời. Cậu ăn trưa bằng khúc bánh mì kẹp thịt của mẹ làm lúc sáng.
Khi đó, Bob nảy ra một ý: "Hay mình lợi dụng lúc nghỉ trưa để tìm kiếm? Biết đâu mình sẽ tìm ra một cái gì đó".
Bob không có trong tay nội dung bức thông điệp đầu tiên, mà cậu đã cùng Hannibal và Peter nghiên cứu chiều hôm qua, và phải cố vận dụng trí nhớ: "Xem nào, bọn mình đã tìm ra được gì rồi? Hai từ: sách và tư vấn. Do mình có ít thời gian rảnh, phải thử đào sâu hơn".
Một câu trong bức thông điệp đã để lại dấu ấn trong tâm trí Bob: "Người điếc, thậm chí người liệt làm cũng được".
"Trước hết, mình sẽ tiến hành làm việc một cách hợp lý - Bob quyết định. Trước hết ta phải tập hợp mọi yếu tố lại. Sau đó, ta kéo các yếu tố này lại gần với nhau, rồi ta suy nghĩ. Thường thì ánh sáng lóe lên chính bằng cách này".
Thế là Bob lấy quyển bách khoa toàn thư và đọc tất cả những bài nói về người điếc và bệnh điếc, về người liệt và các dạng liệt. Cũng như đã đoán trước, Bob không tìm được gì giúp ích cho mình trong những bài viết rườm rà. Bob ôm đầu trong tay, thử tưởng tượng một người điếc, rồi một người liệt:
- Người điếc có thể đi, sờ, nghĩ, nhìn. Còn người liệt...
Bob không suy nghĩ xa hơn. Cậu đã đột nhiên tìm ra hai giải đáp có thể được. Vì do không có thời gian nấn ná, vì cô Benett sắp trơ về, Bob chuyển sang câu kế tiếp: "Theo thứ tự là sau em". Bob nhìn chằm chằm hai từ này suốt một phút.
- Có vẻ vô lý quá! Bob lầm bầm. Tiếp tục làm gì?
Nhưng rồi Bob bình tĩnh lại: "Phương pháp làm việc hợp lý! Phải làm như thế thôi".
Bob mở từ điển bách khoa ra ở mục "thứ tự". Mục này chiếm khoảng hai cột. "Chán quá!". Bob thầm nghĩ. Nhưng cậu vẫn kiên trì đọc đến cùng. Rồi đột nhiên, tia sáng lóe lên trong đầu Bob: "Mình đâu cần đến quyển bách khoa tòan thư mà chỉ cần quyển ngữ pháp. Nhưng mọi thứ đã rõ rồi!"
Do cô Benett vừa mới trở về thư viện, Bob bắt tay vào việc tiếp. Bob hy vọng cô Benett sẽ sớm thả tự do lại cho mình. Bob nóng lòng muốn đến Thiên Đường Đồ Cổ gặp Hannibal và Peter, để báo tin về những phát hiện của mình.
Tuy nhiên, cô Benett giữ Bob đến cuối giờ chiều. Đã năm giờ chiều, cô nói với Bob:
- Bob ơi, cảm ơn em nhiều lắm. Em về được rồi.
Không cần phải nói hai lần! Bob nhảy lên xe đạp, phóng về kho bãi đồ linh tinh. Trong sân kho bãi, Bob ngạc nhiên thấy Hannibal và Peter rầu rĩ đang sắp xếp đủ thứ đồ phía sau nhà chòi dùng làm văn phòng.
Khi Bob xuống xe đạp, Hannibal giải thích:
- Bọn mình đã làm việc suốt cả ngày. Sáng nay, chú Titus mang cả một xe hàng về. Thím Mathilda bắt Peter và mình phải soạn lại. Bọn mình phải thay anh Hans và anh Konrad, hôm nay hai anh nghỉ phép. Cuộc điều tra hôm nay đã giậm chân lại chỗ!
- Các cậu có tin gì từ anh Harry không? Bob hỏi.
- Chỉ có một cú điện thoại. Ông Jitters đã dồn anh ấy vào một góc, tra hỏi anh ấy đã làm những gì với bọn mình ngày hôm qua. Ông trông dữ tợn quá, nên anh Harry hoảng sợ. Anh ấy có nói rằng ta đã lấy được những bức thông điệp khó hiểu. Anh ấy cũng có nói về vụ trộm đồng hồ la hét. Ông Jitters giận điên lên.
- Ông này biết một cái gì đó mà la chưa biết - Bob nhận xét. Nếu bọn mình giải được các bức thông điệp, thì có thể bọn mình sẽ biết nhiều bằng ông ấy. Này, Babal, mình định nói cho cậu biết...
Giọng nói khỏe mạnh của thím Mathilda ngắt lời Bob:
- Babal ơi, sao làm việc lề mề quá vậy! Cháu phải nhớ là việc chưa xong đâu! À, chào Bob. Thím rất mừng khi thấy cháu cũng có mặt ở đây. Cháu có thể bắt đầu lên danh sách đống hàng này. Đừng quên: thím muốn cháu làm việc nghiêm túc đấy. Thím đi chuẩn bị bữa ăn tối đây.
Thím bước tới, nhét quyển sổ to vào tay Bob. Trên quyển sổ này, Bob phải ghi thêm vào số hàng tồn kho đã khá nhiều của Thiên Đường Đồ Cổ lô hàng mới mua lúc sáng.
- Cháu nghe rõ chưa Bob? Thím cần phải ghi chép cẩn thận và nghiêm túc - bà Jones nói tiếp. Hy vọng bây giờ có ba đứa rồi, thì công việc sắp xong. Thím sẽ gọi khi nào bữa ăn tối xong.
Nói xong thím quay gót, Bob làm việc ngay. Mỗi khi đặt một món hàng lên chồng, Peter hay Hannibal thông báo:
- Ghế bành xích đu!
- Ghế bành xích đu - Bob vừa nói lại vừa ghi vào sổ.
- Nhiều công cụ làm vườn, bị sét.
- Nhiều công cụ làm vườn, bị sét.
Suốt một tiếng, Peter và Hannibal đọc, trong khi Bob viết. Khi xong, Peter và Hannibal ngồi sụp xuống đất, mệt lả. Bob cũng cảm thấy mệt, nhưng nóng lòng muốn thông báo kết quả tìm kiếm của mình cho hai bạn.
- Còn các bức thông điệp, không lo nữa à? Bob hỏi.
- Không thể nào nhúc nhích nữa, nói gì suy nghĩ! Peter rên. Mình không biết mình có đứng dậy nổi nữa không. Thôi Bob ơi. Mình không hề muốn lo gì đến mấy bức thông điệp mắc dịch kia nữa!
- Mình cũng thế, mình không thể nào suy nghĩ sáng suốt nữa rồi - Hannibal thừa nhận. Bob ơi, hay để ngày mai vậy?
- Nhưng, mình có sáng kiến - Bob phản đối. Phải, mình có hai sáng kiến. Mình không chắc chắn một trăm phần trăm. Nhưng biết đâu, có thể đúng?
- Hay ta thử nghe ý kiến của Bob - Hannibal đề nghị. Nói đi Bob.
- Thế này. Chiều nay, ở thư viện, trong giờ nghỉ trưa, mình đã suy nghĩ. Mình đã nghiên cứu hai câu trong bức thông điệp đầu tiên. Câu này trước: "Người điếc, thậm chí người liệt cũng làm được". Mình đã thử dùng phương pháp làm việc hợp lý. Mình có trong tay quyển bách khoa toàn thư, mình mở ra, nhưng không được gì. Khi ấy mình ôm đầu trong tay. Và mình đột nhiên nghĩ ra hai giải đáp. Ồ! Đơn giản thôi. Nhưng biết đâu?
- Thì sao? Hannibal hỏi.
- Các cậu hãy lưu ý rằng đó chỉ là giả thiết thôi. Nhưng từ giả thiết này đến giả thiết khác, đôi khi ta được... Tóm lại, việc mà cả người điếc và người liệt đều làm được là nhìn hoặc suy nghĩ. Mà mình nghĩ nhìn là đúng hơn.
- Cũng khá - Hannibal thừa nhận. Cậu nghĩ sao, hả Peter?
- Mệt quá! Peter càu nhàu. Ngay lúc này mình chỉ quan tâm đến một chuyện duy nhất, ăn một bữa tối thật ngon!
Hannibal quay sang Bon:
- Tiếp đi. Cậu đã phân tích câu nào nữa?
- Câu này: "Theo thứ tự là em". Nghe đơn giản phải không?
- Đúng - Hannibal thở dài.
- Lần này, mình cũng định dùng bách khoa toàn thư, nhưng cũng chẳng được gì. Không gì bằng suy luận.
- Rồi sao? Hannibal vặn hỏi.
- Sao hả? Cậu sẽ thấy hơi ngốc, nhưng thật ra chỉ cần nghĩ đến thôi. Trước "em" chỉ có thể là "anh" mà thôi.
- Mình có cảm giác cậu đã nghĩ đúng - Hannibal vừa nói vừa véo môi dưới.
Thám tử trưởng đứng dậy, phủi bụi quần áo, rồi nói thêm:
- Với những yếu tố đã có rồi... Ta hãy nhanh chóng vào bộ tham mưu, trước khi thím Mathilda gọi, ta còn kịp nhìn qua bức thông điệp.
Tất nhiên là Peter không tán thành ý kiến này:
- Hay bọn mình chờ ngày mai đi!
Nhưng Peter vẫn đứng dậy, đi theo Bob và Hannibal vào đường hầm số 2.
Năm phút sau, ba thám tử ngồi quanh bàn và xem xét bức thông điệp.
- Trước hết ta hãy tóm tắt lại - Hannibal nói. Ta đã có... mình không dám nói là giải đáp, nhưng là ý kiến. Phải, ta đã có ý kiến cho hàng thứ nhì và hàng thứ ba của bức thông điệp. Hàng thứ nhì là: "Bạn thân thiết của người trí thức". Mình ghi là "sách", và nghe có vẻ hợp lý. Hàng thứ ba: "luật sư và nhà bảo hiểm tự xưng là thế". Mình ghi là "tư vấn". Bây giờ ta hãy xem phát hiện của Bob.
- Chỉ là giả thiết thôi - Bob khiêm nhường nói.
Hannibal nhắc lại:
- Ta giống như các nhà nghiên cứu. Ta phải nắm bất tất cả những gì ở trong tầm tay. Nếu mình hiểu đúng, thì cậu đã nghiên cứu hàng thứ tư: "Người điếc, thậm chí người liệt cũng làm được", và hàng thứ nhất: "Theo thứ tự là sau em". Mà mình không hiểu tại sao cậu lại quan tâm đến câu thứ tư, trước câu thứ nhất. Nhưng không sao. Cho câu thứ tư, cậu đề nghị...
- Nhìn hoặc suy nghĩ. Mình thích nhìn hơn.
- Mình ghi là "nhìn". Còn hàng đầu tiên.
- Chỉ là đại từ nhân xưng "anh".
- Mình ghi "anh".
Hannibal suy nghĩ một hồi, rồi đọc lớn tiếng những từ xếp hàng trên giấy:
- Sách... tư vấn... nhìn... anh. Tất nhiên là chưa có nghĩa.
Peter vẫn bực bội nói thêm:
- Nói đúng hơn là càng lúc càng vô nghĩa!
- Làm sao mà biết được! Hannibal đăm chiêu nói khẽ.
Sau vài giây. Hannibal nói thêm:
- Ta còn hàng cuối cùng. Có thể chìa khóa bài toán này chính là ở đó. Đây: Chính mình. Ta hãy tập trung.
Trong bộ tham mưu im lặng tuyệt đối. Hannibal đang véo môi dưới. Bob nhíu mày nhìn xa xa. Chỉ có Peter là giả vờ thờ ơ.
- Tập trung thì hay đấy, nhưng để làm gì? Peter nói.
Nhưng Bob và Hannibal không thèm đề ý đến Peter. Bob nói khẽ:
- Thế nào nhỉ? Chính mình là sao?
- Sao các cậu ngốc thế? Chính mình là tôi, là ta - Peter phẫn nộ nói.
Bob và Hannibal chưng hửng nhìn, Peter ra lệnh:
- Babal, cậu ghi ngay chữ "tôi" vào, cho xong chuyện.
Hannibal ngoan ngoãn viết vào.
- Mình viết vào, để không bỏ sót hàng nào - thám tử trưởng nói. Bây giờ ta có: sách... tư vấn... nhìn... anh... tôi. Mình có cảm giác, là cũng chưa tiến được thêm chút nào...
Nhưng Peter từ nãy giờ thụ động, thì bây giờ lại năng động và vui vẻ trở lên:
- Các cậu lạ quá! Thường thì các cậu suy nghĩ nhanh hơn mình chứ. Từ "tôi" phải đặt trên đầu chứ? Chắc chắn ngài Théodule Tick xảo quyệt lắm. Phải, mình nghĩ là phải cho "tôi" lên đầu câu. Này để mình giúp thêm một tí nữa. Có từ khác là mình khó chịu. "Tư vấn". Tại sao lại không nghĩ là "cố vấn" hay "khuyên"?
Hannibal đọc những từ khác viết trên giấy:
- Nhìn... sách...
- Các cậu hiểu không - Peter nói - Théodule Tick gửi thông điệp cho những người rất tinh ý, quen với loại câu đố như thế này. Bây giờ thì sao rồi Babal?
- Tôi khuyên anh nhìn sách.
- Không còn nghi ngờ gì nữa. Chắc chắn phải hiểu như thế.
Hannibal gật dầu:
- Peter à, mình nghĩ cậu đúng.
- Có thể - Bob nói. Nhưng quyển sách nào?
Hannibal nhận xét:
- Nên nhớ rằng ta còn hai bức thông điệp nữa. Mình đề nghị...
Giọng nói của thím Mathilda ngắt lời:
- Bữa ăn tối dọn xong rồi! Cáu cháu đến ngay nhé.
- Hết! Hannibal nhún vai thốt lên. Để ngày mai làm tiếp: Khi đó ta sẽ sáng suốt hơn sau khi nghỉ mệt. Có thể khi đó ta sẽ vượt qua giai đoạn cuối cùng được.
Bỏ các bức thông điệp mật trong xe lán, ba thám tử vội tuân theo tiếng gọi của thím Mathilda.
