Đề Học Tư cùng huyện nha thuộc hai cái hệ thống riêng biệt, theo lý thuyết là nước giếng không phạm nước sông, nếu thật muốn nói tới, Sở Từ quyền lực còn không có lớn như tri huyện. Nhưng Sở Từ là một phủ đề học, lại là quan ở kinh thành ngoại phóng, Huyện lệnh Quả huyện thế nào cũng phải cho hắn vài phần mặt mũi.
Lúc này, Trương huyện lệnh vừa thấy thiệp mời Sở Từ, liền lập tức sai người đem hắn mời tiến vào.
"Hạ quan Trương Trung bái kiến đề học đại nhân." Trương huyện lệnh tự mình đến cửa phòng đón chào, khi nhìn thấy Sở Từ, trong lòng không khỏi có chút thổn thức, tuổi trẻ như vậy sao!
"Trương đại nhân không cần đa lễ. Sở mỗ lần này tới cửa, là vì một chuyện mà đến."
"Đại nhân xin mời ngồi. Không biết đại nhân là vì chuyện gì mà đến?"
"Triều đình có lệnh, bá tánh bình thường không được tự dựng sòng bạc, chỉ có được quan phủ phê công văn mới có thể, có phải thế không?" Sở Từ không có nói thẳng, ngược lại đặt câu hỏi.
Trương huyện lệnh gật gật đầu: "Vâng, chúng ta Quả huyện không lớn, trong Huyện thành chỉ có một nhà sòng bạc, bên trong toàn bộ vật kiện đều là đầy đủ hết. Chẳng lẽ là sòng bạc này xảy ra vấn đề sao?"
Năm trước mới thu bọn họ nạp cống bạc, lúc này liền ra vấn đề? Trương huyện lệnh có chút rối rắm, đợi lát nữa nên như thế nào xử trí mới tương đối thỏa đáng?
"Không phải nhà sòng bạc này xảy ra vấn đề, hơn nữa lúc Sở mỗ hôm nay dạo hội chùa là, phát hiện có đông đảo thôn dân tụ tập đánh bạc dưới vòm cầu, nghe nói bọn họ ngày ngày đều như thế, không biết Huyện lệnh đại nhân có từng nghe nói qua?" Sở Từ mặt mang mỉm cười, trong mắt lại lộ ra một tia tra xét, làm Trương huyện lệnh cảm thấy áp lực gấp bội.
Y vội vàng phủ nhận: "Sở đại nhân, hạ quan trước kia chưa bao giờ nghe nói có việc này! Thôn dân ngu muội, không biết nguyên do trong đó, hạ quan lập tức phái người đến giải tán bọn họ, nhất định không để cho việc này lại phát sinh lần nữa."
"Trương đại nhân chậm đã." Sở Từ ngăn cản y, "Giải tán thôn dân chỉ có thể tác dụng nhất thời, đợi thời điểm quan phủ không có chú ý, các thôn dân liền sẽ chứng nào tật nấy, cứ thế mãi, bất lợi cho các thôn dân dưỡng thành tập tục tốt đẹp."
"Vậy, theo ý đại nhân, là muốn cho hạ quan đem bọn họ bắt về khiển trách, để tránh bọn họ lại lần nữa phạm sai lầm? Này, có quá mức khắc nghiệt hay không ......" Trương đại nhân châm chước dùng từ, kỳ thật chính là cảm thấy quá phiền toái. Theo như y thấy, làm những điều này cũng chưa phải có tác dụng to lớn gì.
Sở Từ nhìn ra vẻ mặt xem nhẹ của y, liền kể khổ: "Khiến trách thỏa đáng là rất cần thiết. Ngày đó Hoàng Thượng phái ta nam hạ, vì chính là thanh phong chính khí, để tránh thượng bất chính hạ tắc loạn, ảnh hưởng đến những hài tử đó. Nếu cứ tiếp tục như thế, nếp sống Chương Châu phủ vĩnh viễn đều không thể tốt lên."
Trương huyện lệnh nghe hắn dọn ra Hoàng Thượng, tức khắc mồ hôi lạnh chảy ròng. Y sợ vạn nhất Sở Từ này khi đệ sổ con nói lung tung mấy câu, liền hại tiền đồ làm quan của y, đến lúc đó muốn khóc cũng không kịp.
Sở Từ thấy y không ngại phiền toái nữa, liền chuyển đề tài, nói: "Bất quá, những thôn dân này đều là trụ cột trong nhà, nếu dụng hình không quá mức bị thương thân mình, ngược lại liên luỵ một nhà già trẻ. Không bằng như vậy, đợi sau khi đem những thôn dân này bắt được, do bản quan đối bọn họ nói rõ đại nghĩa, khiến cho bọn họ ngày sau không tiếp tục vi phạm, được không?"
Trương huyện lệnh trên mặt tiện thể mang theo sợ hãi gật gật đầu, trong lòng lại cười nhạo một tiếng, thật đúng là cái con mọt sách. Nếu đạo lý nói được thông, còn cần nha sai làm gì? Bất quá, nếu hắn muốn ôm qua việc này, liền tùy ý hắn thôi, dù sao cuối cùng cũng không trách được y.
"Sở đại nhân nguyện ý nhúng tay việc này, giáo hóa bá tánh, hạ quan tự nhiên là cầu còn không được. Đợi lát nữa hạ quan liền sai người đi phía dưới các vòm cầu tìm những đám dân cờ bạc đó."
"Nhìn thấy sắc trời không còn sớm, đợi nhóm nha sai tới đó, chỉ sợ trời đã tối rồi. Tối lửa tắt đèn, những cái thôn dân đó tùy tiện hướng cái đống cỏ khô nào chui vào, người liền tìm không thấy. Không bằng chờ ngày mai lại đi." Sở Từ đề nghị.
Trương huyện lệnh gật gật đầu tỏ vẻ đồng ý.
Sáng sớm hôm sau, nhóm nha sai huyện nha liền chen chúc mà ra, không đến nửa canh giờ, liền đem người toàn bộ bắt được. Ngoại trừ người, bọn họ còn thu được một ít công cụ, cái gì xúc xắc bài chín, cái gì cần có đều có, hình thức đa dạng, cùng sòng bạc cũng không kém là bao.
Nhóm nha sai sở dĩ có thể lập tức bắt lấy những người này, vẫn là bởi vì bọn họ sớm có nghe thấy, thậm chí có người lúc nhàn hạ chính mình cũng đi qua. Theo bọn họ thấy, đánh cược nhỏ thì vui sướng, bất quá là chơi một chút thôi, lại không phải thật sự đi đánh cược. Huyện thái gia bọn họ cũng không biết là nổi điên cái gì, vốn dĩ vẫn luôn là mắt nhắm mắt mở, hôm nay rõ ràng thật sự mở, còn hạ lệnh một kẻ đều không được buông tha.
Khi những thôn dân này bị bắt lại, thực ngốc, bọn họ căn bản là không biết quan phủ vì cái gì muốn bắt bọn họ, còn tưởng rằng là cung phụng không đủ, làm cho bọn họ thay đổi biện pháp lại đây đòi tiền.
Lúc đó Sở Từ mới từ khách điếm lại đây, thấy trong nha môn ngồi xổm nhiều người như vậy, liền minh bạch là nhóm nha sai đem người bắt đã trở lại.
"Sở đại nhân, nhóm dân cờ bạc đã bắt đầy đủ ở đây, còn thỉnh đại nhân giáo hóa bọn họ, làm cho bọn họ có thể sớm ngày sửa đổi." Trương huyện lệnh vừa nghe ngoài cửa có vị Sở tiên sinh tới thăm, liền lập tức đem người mời tiến vào, nói như thế.
Sở Từ gật gật đầu, đi vào phía trước, hắn nhìn các thôn dân phía dưới, nói: "Bản quan biết các ngươi trong lòng nhất định có chút ủy khuất, cho rằng quan phủ không nên bắt các ngươi lại đây."
Các thôn dân căm tức nhìn Sở Từ, nếu biết, vì cái gì còn muốn phái người bắt bọn họ đâu?
"Nhưng mà, triều đình đã sớm mệnh lệnh rõ ràng cấm dân gian tự thiết sòng bạc, người vi phạm phạt bạc mười lượng, trượng năm đại bản. Các ngươi vì sao còn phải biết rõ cố phạm đâu?" Sở Từ lời lẽ chính đáng mà phê bình.
"Đại nhân oan uổng a, chúng ta căn bản là không biết việc này. Trước đây cũng là chơi như thế này, tại sao không thấy quan phủ tới bắt chúng ta?" Có người lớn gan đáp lại một câu, bọn họ xác thật chưa từng nghe qua.
"Mỗi khi triều đình có chính lệnh mới tuyên bố, liền sẽ ở chỗ cửa thành dán bảng cáo thị, để người lui tới trên đường dễ bề quan khán. Chẳng lẽ trong các ngươi, liền không có ai ra qua cửa thành sao?" Sở Từ hỏi.
"Ra qua cửa thành thì thế nào? Chúng ta lại không quen biết chữ, nào biết trên bảng cáo thị viết chính là cái gì? Không phải có câu nói gọi là gì...... Không biết liền không có tội sao?" Có thôn dân đúng lý hợp tình mà nói.
"Vậy gọi người không biết không có tội. Ngươi một kẻ một chữ cũng không biết, ngược lại biết những lời này. Bất quá ngươi không biết chữ cũng liền thôi, còn không cho là nhục ngược lại lại cho là vinh, thật làm người mở rộng tầm mắt." Sở Từ cười lạnh một tiếng.
"Vị đại nhân này ngươi cũng đừng cười, Mân Địa chúng ta từ xưa đến nay chính là cái địa phương nghèo, có thể hỗn miếng cơm ăn đã là không tồi, làm sao còn nhận biết được cái chữ? Chúng ta bình dân áo vải cũng không cần thi khoa cử, chỉ cần biết bắt cá trồng trọt là được." Có thôn dân không phục, lại không phải mỗi người sinh ra đều là kẻ có tiền.
"Ý của ngươi là, chỉ có kẻ có tiền mới có thể đọc sách?" Sở Từ chọn lọc ra ý tứ lời của y nói, hỏi ngược lại.
Các thôn dân không nói gì, trong lòng lại đều là nghĩ như thế này, người nghèo lấp đầy bụng đã khó, ở đâu ra dư tiền đọc sách?
"Tiền tài chỉ là cái cớ để các ngươi lơ là chính mình thôi, người chịu học tập, cho dù là xuất thân ở hoàn cảnh như thế nào, đều sẽ không bỏ qua cho dù là cái cơ hội gì để học tập. Ngày xưa có chuyện xưa cảm động 'nang huỳnh ánh tuyết', 'tạc bích thâu quang'* ở phía trước, người chuyện xưa không có chỗ nào mà không phải là người nghèo, các ngươi có thừa tiền cầm đi đánh bạc, bọn họ lại ngay cả một trản đèn dầu đều mua không nổi. Vì sao bọn họ có thể có lòng kiên trì dốc lòng cầu học, các ngươi lại không thể đâu?"
*Nang huỳnh ánh tuyết: Túi đom đóm và lợi dụng ánh tuyết để chiếu sáng.
*Tạc bích thâu quang: Thời kỳ Tây Hán, có một thiếu niên tên Khuông Hành. Nhà rất nghèo, buổi tối không có ánh sáng để học, cho nên đã đục một lỗ nhỏ trên tường nhà mình ké chút ánh sáng nhà hàng xóm để đọc sách.
Phía dưới thôn dân sau khi nghe xong biểu tình khác nhau, có người nhỏ giọng lẩm bẩm: "Bọn họ cùng chúng ta có liên quan gì?"
Sở Từ nghe thấy, lại lần nữa cười lạnh: "Các ngươi vừa mới không phải lấy cớ có tiền mới có thể đọc sách sao? Bản quan liền đưa cái ví dụ tới phản bác các ngươi, chứng minh chuyện đọc sách phát ra từ nội tâm, cùng ngoại vật cũng không có quan hệ bao nhiêu, chỉ xem các ngươi có nguyện ý hay không thôi."
"Đứng nói chuyện không eo đau, ngài có tiền, tự nhiên nói như vậy." Nội khố bị người xả, có thôn dân trong lòng khó chịu, liền nói thầm lên.
Sở Từ quét mắt nhìn y một cái, sau đó nói: "Hết thảy những gì bản quan có bây giờ, đều là dựa vào đọc sách đổi lấy. Ta đều không phải là xuất thân từ nhà cao cửa rộng, mà là con cháu nông gia giống như các ngươi, gia cảnh thậm chí xưng được với bần hàn, ngay cả các ngươi đều không bằng. Ta nhận thức được chữ đầu tiên, học câu văn chương đầu tiên, đều là ghé vào cửa sổ trường Tư Thục học được. Nguyên nhân chính là vì ta cùng các ngươi xuất thân giống nhau, cho nên mới càng thêm minh bạch tầm quan trọng của đọc sách. Các ngươi hôm nay sở dĩ phạm phải sai lầm, đó là bởi vì xem không hiểu nội dung trên bảng cáo thị khiến cho như vậy. May mà này cũng không phải cái chuyện lớn gì đó, qua rồi thay đổi là được. Nhưng, nếu là triều đình lần sau dán bảng cáo thị, các ngươi lại bởi vì không biết chữ xem không hiểu mà phạm vào kiêng kị, chẳng phải là quá oan uổng?"
Rất ít có người có thể thản nhiên mà thừa nhận chính mình gia cảnh không tốt, huống chi Sở Từ là làm quan. Những lời này của hắn lời nói khẩn thiết, không phải cao cao tại thượng phê phán, mà là đặt mình vào hoàn cảnh người khác vì bọn họ suy nghĩ, một ít thôn dân vốn dĩ đối hắn lòng có mâu thuẫn, thái độ bắt đầu trở nên dịu xuống.
Sở Từ thấy thế, rèn sắt khi còn nóng mà nói: "Đương nhiên, học tập không phải chuyện một ngày, ta cũng đều không phải là là muốn cho mọi người đều dấn thân vào con đường khoa cử, chỉ là hy vọng đại gia có thể không cần lại đem tiền dư tiêu ở trên đánh bạc. Chuyện đánh bạc hại người hại mình, đại gia vẫn là sớm ngày bứt ra thì tốt hơn. Đem tiền dư này lấy ra bổ ích cho chính mình, chẳng phải càng tốt? Tuy rằng nói, ba trăm sáu mươi nghề, nghề nào cũng có trạng nguyên, làm chuyện khác cũng có thể thành công như thường. Chính là, người biết chữ tổng so người không biết chữ dễ dàng xuất đầu hơn rất nhiều, cái này đại gia không thể phủ nhận."
"Nhưng, chúng ta tuổi lớn, còn có thể học được sao?"
"Tại sao lại học không được? Sở mỗ ngày xưa từng nghe một lão ông cảm khái như thế này, y nói y lúc 50 tuổi muốn học vẽ tranh, nhưng tự thấy chính mình tuổi già nua, không biết ngày nào đó liền đi đời nhà ma, liền không có đi học. Hiện giờ y đã hơn 80 tuổi, mỗi lần nhớ tới việc này, y đều hối hận không thôi. Nếu lúc trước y đi học vẽ tranh, như vậy hiện giờ đã học hơn ba mươi năm, cho dù không thể trở thành danh gia, ít nhất cũng có thể lưu lại cho bản thân chút đồ vật cho hậu thế. Cho nên, muốn làm cái gì cứ làm đi, tuổi, cũng chưa bao giờ là cái cớ gây trở ngại cho chúng ta. Nếu các ngươi từ hôm nay trở đi, một ngày học tập một chữ, như vậy một tháng đó là 30 cái chữ, một năm đó là hơn 300 chữ. Đến lúc đó đọc một lượt bảng cáo thị căn bản là không thành vấn đề, ra bên ngoài, thư nhà cũng có thể tự mình viết. Mà những điều này, chỉ cần tiêu phí của các ngươi một chút thời gian cùng tiền tài thôi."
Sở Từ vẽ cho cho bọn một kế hoạch, các thôn dân nghe xong mỗi người kích động không thôi, hận không thể lập tức là có thể bắt đầu học chữ, sau này đứng ở dưới bảng cáo thị, không cần làm một kẻ có mắt như mù.
Sở Từ tự nhiên là thấy vậy vui mừng, tuy rằng những người này khả năng chỉ là nhất thời xúc động, nhưng cũng thuyết minh bọn họ đều không phải là là một khối băng cứng không thể hòa tan. Chỉ cần hắn đủ nỗ lực, liền nhất định có thể hoàn thành được mục tiêu đặt ra trước khi tới nơi này.
