Khi Hặc Lý Bát mang theo người rời khỏi Hoàn Nhan bộ, hội người Triệu Nhan cũng đều ra tiễn, người của Hoàn Nhan bộ ai nấy đều vẻ mặt tươi cười, họ nghĩ, mỗi lần tộc trưởng ra ngoài giao dịch, đều có thể mang về cho bộ lạc rất nhiều vật dụng, cũng chính nhờ sự giúp đỡ của những vật dụng này, họ mới có thể vượt qua từng đợt hè nóng bức và đông giá rét, giúp bộ tộc có thể sinh tồn.
Tô Thức và đám người Chu Đồng cũng đều vô cùng vui vẻ, vì chỉ cần Hứa Sơn lần này liên lạc được với người của Hoàng Thành Ty, thì có thể hoàn toàn đánh tan hoài nghi của Hoàn Nhan bộ, từ đó để đối phương bắt đầu thương lượng chuyện liên minh với Đại Tống, đến lúc đó, ngày họ trở về cũng không còn xa nữa.
Nhưng so với mọi người, Triệu Nhan nhìn đoàn người Hặc Lý Bát và Hứa Sơn càng lúc càng xa dần, trong lòng không biết vì lí do gì cảm thấy có chút phiền não, dường như là cảm giác tai họa sắp ập đến, khiến Triệu Nhan vô cùng bất an. Nghiêm túc lượt lại một lần tất cả mọi chuyện từ đầu tới cuối, cuối cùng không phát hiện có sơ hở gì, hơn nữa mọi thứ đang phát triển theo hướng tích cực, khiến hắn không khỏi lắc lắc đầu, tạm thời đem cảm giác bực bội này vứt ra khỏi đầu.
Hặc Lý Bát chỉ mang một trăm thanh niên trai tráng trong bộ lạc đi, đối với Hoàn Nhan bộ trên vạn người mà nói không ảnh hưởng gì, cho nên sau khi tiễn Hặc Lý Bát đi xong, người trong bộ lạc vẫn tiếp tục cuộc sống bình thường của mình, đàn ông thì tập hợp ra ngoài săn bắn, phụ nữ thì hái quả lấy nước nấu cơm, con cái lớn một chút thì theo bố mẹ học kĩ năng sinh tồn, trẻ nhỏ lại chạy lung tung trong bộ lạc.
Ba người Tô Thức và Chu Đồng, Hà Lực cũng ra ngoài đi săn, Gia Luật Tư và Cốt Đầu trở về chỗ ở may quần áo, Triệu Nhan lại tới chỗ Cổ Thiên Kiệt chuyện trò với ông. Qua sự tìm hiểu mấy ngày nay, Triệu Nhan phát hiện Cổ Thiên Kiệt không những là người theo chủ nghĩa dân tộc, đồng thời cũng vô cùng uyên bác, tuyệt đối không giống như những gì ông nói chỉ đọc qua vài quyển sách, đối với một số chuyện cũng có cách nghĩ riêng của mình, chỉ có điều vì ở quá lâu trong hoàn cảnh khép kín tin tức của Hoàn Nhan bộ, không hiểu gì về thế cục thế giới bên ngoài, mỗi khi Triệu Nhan kể cho ông nghe về tình hình ngoài kia, Cổ Thiên Kiệt đều mau chóng phát biểu kiến giải riêng về điều này, phân tích cực kì chặt chẽ, điều này cũng khiến Triệu Nhan rất kính phục Cổ Thiên Kiệt.
- Cổ tiên sinh, một quốc gia tồn tại lâu sẽ luôn xảy ra vấn đề này vấn đề kia. Ví dụ như Liêu quốc vài năm gần đây vẫn luôn trên đà xuống dốc, Đại Tống chúng ta tuy mang danh giàu có nhất thiên hạ, nhưng đồng thời cũng tồn tại không ít vấn đề, tổng kết lại ba vấn đề lớn chính là thừa quan, thừa quân, thiếu phí. Phạm tướng quân thời Nhân Tông đã muốn tiến hành một cuộc cải cách đối với Đại Tống. Đáng tiếc vì hàng loạt nguyên nhân mà thất bại. Bây giờ Đại Tống trong nước lại kêu gọi trở lại biện pháp thay đổi, tiên sinh nghĩ thế nào về điều này?
Triệu Nhan hôm nay bỗng nhiên nghĩ đến cải cách Hi Ninh sắp diễn ra, lúc đó lên tiếng hỏi Cổ Thiên Kiệt.
Nghe thấy Triệu Nhan hỏi đến khó khăn mà Đại Tống sắp đối mặt, chỉ thấy Cổ Thiên Kiệt lại cười khinh thường nói:
- Thực ra theo thảo dân thấy, tam thừa của Đại Tống căn bản không phải vấn đề, thậm chí còn là ưu thế của Đại Tống, chỉ có điều Đại Tống không biết lợi dụng ưu thế này, cho nên mới biến ưu điểm này thành tình thế xấu.
- Hả? Cách nói này của tiên sinh đúng là quá mới lạ, mời tiên sinh nói chi tiết!
Triệu Nhan nghe đến đây vô cùng kinh ngạc nói, bất luận là tiền thế hay hậu thế, hắn đều lần đầu tiên nghe thấy có người nói tam thừa của Đại Tống là ưu điểm không phải khuyết điểm.
Cổ Thiên Kiệt thời trẻ tính tình thích thể hiện, về sau sau khi bị thua thiệt nhiều, mới dần dần học được tính chú ý từng lời nói hành động, nhưng bây giờ ông cảm thấy mình không còn sống được bao lâu nữa, lại thêm Triệu Nhan không những thân phận đặc biệt, hơn nữa lại chịu nghe mấy quan điểm kì quặc này của ông, vì vậy Cổ Thiên Kiệt cũng vô cùng nguyện ý thảo luận vấn đề với Triệu Nhan.
Chỉ thấy Cổ Thiên Kiệt trầm ngâm giây lát, sắp xếp lại từ ngữ, cuối cùng cũng cất lời:
- Cái gọi là thừa binh, thừa quan và thiếu phí, trong đó thiếu phí chỉ là vấn đề mà hai thừa trước gây ra, cho nên ba thừa thực ra chỉ có hai thừa, thừa quân và thừa quan nói trắng ra, thực tế chính là binh lực và quan lại của một quốc gia quá dư thừa, khiến tài chính không thể duy trì, từ đó dẫn đến đủ loại vấn đề.
- Cổ tiên sinh phân tích không sai, đây đích thực là nguyên nhân bản chất của tam thừa!
Triệu Nhan nghe đến đây cũng tán thưởng nói, đối với vấn đề tam thừa thời kì Bắc Tống, hậu thế cũng làm rất nhiều phân tích, kết luận đạt được gần như không khác biệt quá lớn với những gì Cổ Thiên Kiệt đang nói.
Thấy Triệu Nhan đồng ý với quan điểm của mình, Cổ Thiên Kiệt cũng không giấu được nụ cười vui mừng nói tiếp:
- Nếu muốn giải quyết vấn đề thừa binh và thừa quan, thông thường có thể xuất phát từ hai hướng, thứ nhất là cắt giảm số lượng binh lính và quan lại, cách kia là gia tăng thu nhập tài chính, nhưng bất luận là nhập cuộc theo hướng nào, đều không phải chuyện dễ.
Khi nói tới đây, chỉ thấy Cổ Thiên Kiệt dừng một chút rồi lại nói tiếp:
- Giả sử cắt giảm lượng binh sĩ và quan viên, trong đó binh sĩ còn dễ làm, Đại Tống trọng văn khinh võ, chỉ cần có thể bố trí ổn thỏa binh sĩ cắt giảm, thì không cần lo chuyện binh sĩ làm loạn, nhưng quan viên lại hoàn toàn không giống, quản lí quốc gia là quan lại, tiến hành cải cách cũng là quan lại, hơn nữa quan hệ giữa quan quân đại thần rắc rối phức tạp, nếu như có người dám cắt chức bớt quan lại, thì chính là đối địch với tất cả quần thần, vì vậy chuyện này gần như là nhiệm vụ bất khả thi.
- So với cắt giảm quân sĩ và quan viên, tăng thu nhập tài chính có lẽ dễ dàng hơn, nhưng đây cũng chỉ là so sánh thôi, Đại Tống tuy mệnh danh xưng phú khắp thiên hạ, nhưng thực ra ngân khố của Đại Tống phần lớn đều dựa vào chuyên doanh mà có, ví dụ các mặt hành như muối, sắt, rượu, đều là quan phủ chuyên doanh, lượng lớn lợi nhuận cũng đều bị quan phủ lấy đi rồi, cũng chính là dựa vào chỗ thu nhập này, mới có thể giúp Đại Tống nuôi sống được lượng quân đội và quan lại khổng lồ.
- Tuy nhiên cách làm này của Đại Tống lại là tranh giành lợi ích với dân, khiến đại đa số của cải hàng năm của Đại Tống đều chảy vào ngân khố quốc gia, nếu cứ như vậy, muốn tăng thêm thu nhập cho quốc khố Đại Tống cũng chính là thêm khó khăn, trừ phi dùng cách của Tang Hoằng Dương năm đó, cướp đoạt chỗ tài sản ít ỏi trong nhân dân lại, đây coi như có thể trong thời gian ngắn tăng thêm thu nhập của triều đình, nhưng hậu quả lại vô cùng nghiêm trọng, thậm chí dân chúng lầm than, quốc gia loạn lạc, từ đó dẫn đến đại họa diệt vong!
Cổ Thiên Kiệt khi nói tới đây, sắc mặt cũng hết sức nghiêm túc.
Triệu Nhan nghe đến đây cũng không kìm được mà trầm mặc đi, biến pháp Hi Ninh vài năm sau tuy là lấy “quản lí tiền của” và “chấn hưng quân đội” làm mục đích chủ yếu, hơn nữa khi mới bắt đầu cũng đích thực có chút thành quả, nhưng bản chất của biến pháp này thực ra giống như những Cổ Thiên Kiệt nói, là đổi hướng tập trung tài sản của dân vào tay quốc gia, cứ như vậy, sẽ nảy sinh hiện tượng dân nghèo nước giàu, cũng khiến bách tính dân thường vô cùng chống đối pháp lệnh mới, thêm nguyên nhân dùng người không đúng, cuối cùng trực tiếp dẫn đến thất bại của biến pháp.
Chỉ thấy Triệu Nhan trầm tĩnh một lát, cuối cùng chợt ngẩng đầu hỏi Cổ Thiên Kiệt:
- Vậy không biết Cổ tiên sinh có biện pháp gì giải quyết vấn đề tam thừa này không, lại vì sao nói tam thừa đối với Đại Tống là một điều tốt không có hại?
- Ha ha, có lẽ theo người khác thấy, muốn giải quyết vấn đề tam thừa chỉ có hai phương pháp trên, nhưng chỉ cần bước ra nhìn nhận vấn đề này, lại có thể tìm thấy cách thứ ba.
Cổ Thiên Kiệt lúc này một lần nữa cười đắc ý nói.
- Ồ, biện pháp gì?
Triệu Nhan nghe đến đây cũng vô cùng gấp gáp hỏi, vì sự xuất hiện của hắn, khiến Đại Tống xảy ra một số thay đổi, nhưng vấn đề tam thừa này lại cứ khốn nhiễu tiền đồ phát triển của Đại Tống.
- Kì thực biện pháp này không đáng nhắc tới, theo tiểu dân thấy, vấn đề lớn nhất của Đại Tống không phải tam thừa, mà là vấn đề quân sự, nói chính xác là sự tăng dân số của Đại Tống đã vượt qua sức chịu đựng của đất nước, nên đối với Đại Tống mà nói, muốn nhanh chóng giải quyết vấn đề trong nước, cách tốt nhất là bành trướng ra bên ngoài, đợi sau khi lãnh thổ mở rộng rồi, thừa quân và thừa quan không còn là vấn đề nữa, ngược lại trở thành một ưu thế, đáng tiếc Đại Tống có quân đội hùng mạnh, nhưng khi chiến đấu với bên ngoài lại liên tiếp thất bại, đây mới là vấn đề nan giải nhất của Đại Tống!
Cổ Thiên Kiệt mặt mày kiên định nói.
Triệu Nhan nghe đến đây cũng không kìm được há hốc mồm, lòng nghĩ Cổ Thiên Kiệt không hổ là người hiểu biết của Liêu quốc rộng lớn, tuy từ nhỏ đã đọc sách Khổng Tử, nhưng lại vẫn bị ảnh hưởng từ một số người Khiết Đan, chủ trương lấy chiến tranh tranh giành làm biện pháp để thay đổi mâu thuẫn trong nước, e rằng những người đọc sách chính thống ở Đại Tống cả đời cũng không nghĩ đến.
Tuy nhiên Triệu Nhan rất nhanh lắc đầu nói:
- Cách nghĩ này của tiên sinh tuy không sai, nhưng Đại Tống về mặt quân sự suy yếu đã lâu, bất luận là đánh Liêu hay đánh Hạ, trên chiến trường đều lành ít dữ nhiều, nếu muốn thay đổi cục diện này, có lẽ còn khó hơn hai biện pháp trên?
- Quận vương người sai rồi, muốn thay đổi sự yếu kém về mặt quân sự của Đại Tống thực ra không quá khó, mấu chốt là hoàng tộc Đại Tống các vị có gan làm không?
Cổ Thiên Kiệt lúc này lại lắc lắc đầu nói.
- Như thế nào?
Triệu Nhan nghe đến đây lại có chút mơ hồ.
- Quận vương có lẽ không biết, binh sĩ Đại Tống thực ra không kém cạnh người Khiết Đan và người Tây Hạ, khi chiến đấu, chiến tranh nhỏ luôn giành được thắng lợi, nhưng chỉ cần gặp phải đại chiến, Đại Tống lại được đây mất đó, cho dù binh lực của mình gấp mấy lần kẻ địch, người có biết nguyên nhân ở đâu không?
Cổ Thiên Kiệt cười ha ha nói, trước đây khi ở Liêu quốc, ông vì trong lòng nhớ thương Đại Tống, cho nên đều điều tra kĩ lưỡng mọi phương diện của Đại Tống, đặc biệt về mặt quân sự càng đặc biệt chú trọng.
- Tố chất của binh lính không kém, chiến tranh nhỏ có thể thắng lợi, đại chiến lại thảm bại, nguyên nhân duy nhất là chỉ huy quân đội có vấn đề.
Triệu Nhan lúc nói đến đây cũng lộ ra biểu cảm bừng tỉnh ngộ, hắn cuối cùng biết nguyên nhân ở đâu rồi, khi Đại Tống đại chiến với bên ngoài, vì không tín nhiệm võ tướng, luôn phái quan văn đi làm thống soái, quan văn hiểu chút ít quân sự còn tốt, có thể sẽ để những võ tướng dưới trướng tự do phát huy, nhưng phối hợp thì không cần nghĩ nữa, quan văn không hiểu gì quân sự lại có thể chỉ huy vớ vẩn, không những không mang lại hiệu quả gì, ngược lại còn tạo cơ hội cho kẻ địch, dưới tình hình này có thể đánh thắng mới là lạ.
Nhìn thấy biểu cảm của Triệu Nhan, Cổ Thiên Kiệt lại cười nói:
- Xem ra quận vương đã hiểu rồi, nếu muốn khiến Đại Tống thay đổi thế yếu trên chiến trường, thì nhất định phải để võ tướng nắm quyền, không để quan văn nhúng tay vào quân sự nữa, điều này có lẽ sẽ dậy lên sự phản đối của rất nhiều quan văn, nhưng chỉ cần hoàng đế điện hạ Đại Tống quyết định, thì không phải là chuyện không thể, chỉ là không biết hoàng tộc Đại Tống các vị có gan giao lại quân đội vào tay võ tướng không?
