Ăn xong bữa cháo mồng tám tháng chạp, tôi cảm thấy mí mắt mình nặng trình trịch bèn bò lên ổ định ngủ. Trong mơ mơ màng màng, tôi nghe thấy tiếng ám hiệu gõ vào tường lại vang lên. Nhưng tôi nghĩ mình chẳng còn hơi sức đâu mà theo dõi họ nữa. Những đụn bông màu lam nhạt đang quay cuồng trong đầu tôi, trong những giấc mơ của tôi; hai chiếc đầu như hai quả dưa xanh của Lý Chí Cao và Phương Bích Ngọc lúc ẩn lúc hiện trong bông...
- Dậy! Dậy... đi! Thay... ca... rồi! - Phùng Cà Lăm lại đùng báng súng đập mạnh vào cửa gọi.
Tôi cố gắng mở đôi mắt cay xè, chà mạnh để ghèn trên mí mắt tróc ra, mặc quần áo. Mọi người ở giường trên giường giữa giường dưới đang tấp nập mặc quần áo, tiếng cót két của lán ngủ vang lên mệt mỏi.
- Anh Lý! Anh Lý! - Tôi gọi to, nhưng thiếc giường ở tầng trên chẳng có tiếng trả lời.
Tôi bò lên giường trên. Lý Chí Cao đang cuộn tròn trong chăn.
Lòng tôi dấy lên một cảm giác khó tả, bèn bỏ mặc anh ta, một mình đi về phía đống bông số 7. Tôi biết Lý Chí Cao và Phương Bích Ngọc đêm qua lại đến đống bông số 30 để tự đào huyệt bông chôn mình.
Hai người cùng khiêng sọt với chúng tôi là Vương Cường và Lưu Kim Quả đã đến. Lưu Kim Quả đang đứng đái bên dưới, Vương Cường đang leo lên đỉnh để đạp bông xuống.
- Anh Lý sao lại không đến?
Từ trên cao Vương Cường hỏi vọng xuống. Tôi không trả lời anh ta vừa đạp bông vừa nói:
- Anh ta không đến là mất vui rồi.
Chiếc máy 135 lại gầm lên. Theo tiếng gầm rú của nó, mười mấy chiếc máy trong phân xưởng cũng kéo cà kẽo kẹt vận hành. Vương Cường và Lưu Kim Quả khiêng sọt bông lên vai, xiêu xiêu vẹo vẹo chạy về phía phân xưởng, vừa chạy vừa hát. Tôi và Lý Chí Cao đã phát minh ra cái gọi là "Phương pháp vừa làm vừa ca hát" đến giờ vẫn tiếp tục được duy trì trong tổ khiêng sọt.
Nửa tiếng sau, Lý Chí Cao vẫn chưa đến.
Chủ nhiệm Quách Mặt Rỗ đã đến, vừa trông thấy tôi đã chửi:
- Mã Thành Công! Đồ chó chết! Bọn mày định bãi công à?
Tôi không trả lời, lão ta hỏi:
- Đồ chó chết Lý Chí Cao đâu rồi?
Tôi nói không biết.
Quách Mặt Rỗ nổi điên, hoa chân múa tay chửi:
- Đồ chó chết này đi đâu rồi? Chó chết Phương Bích Ngọc cũng chẳng thấy, buộc lão đây phải làm việc thay cho cô ta đến nửa ngày trời.
Mặt trăng mồng tám ảm đạm treo xế về phía tây nam đang chiếu chút ánh sáng vàng vọt thê lương.
Quách Mặt Rỗ gào to:
- Vương Cường, Lưu Kim Quả! Hai đứa khiêng mấy sọt đổ ở phía bắc trước!
Vương Cường làu bàu gì đó trong miệng. Lưu Kim Quả cao giọng hỏi:
- Dựa vào cái gì mà ông bảo chúng tôi làm thay cho Lý Chí Cao?
- Không có bông thì máy sẽ chạy không - Quách Mặt Rỗ nói - Khiêng đi! Sẽ trừ lương của hai đứa nó để bù cho hai đứa chúng mày. Khiêng đi! Mã Thành Công! Mày lập tức đi tìm hai con chó chết Lý Chí Cao và Phương Bích Ngọc về đây!
- Tôi đi chỗ nào tìm họ? - Tôi cao giọng hỏi.
Chẳng quan tâm gì đến lý lẽ, Quách Mặt Rỗ nói:
- Tao không cần biết mày tìm chúng nó ở đâu, tao chỉ cần mày kéo được chúng nó quay về đây.
Đang lúc tôi và lão đấu khẩu, Lý Chí Cao chạy từ phía sau đống bông ra, vừa chạy vừa gào:
- Đến đây! Đến đây!
Quách Mặt Rỗ chửi:
- Tao đánh rắm vào cái mặt mẹ mày, Lý Chí Cao! Mày đi ngủ với con gái thì mặc mày, nhưng đừng có mà làm lỡ công việc của tao!
- Tôi... tôi... - Lý Chí Cao lắp bắp.
Quách Mặt Rỗ nói:
- Đừng có mà lải nhải nữa, mau đi khiêng bông, chờ đến sáng tao sẽ thanh toán với cái thằng khốn kiếp mày!
Lý Chí Cao nói với tôi:
- Xin lỗi người anh em, tôi đến muộn.
Anh ta bò bằng cả bốn chân lên đỉnh đống bông, bò đến lưng chừng thì trượt tay và rơi xuống, mông đít rơi bịch xuống đất ngượng ngùng chửi đổng:
- Mẹ kiếp!
Chửi xong thì lại ngồi dậy tiếp tục bò lên, lần này thì cũng lên được tới đỉnh.
Kể từ khi anh ta xuất hiện, tôi không hề hé răng nói nửa lời, bực bội nhét bông vào sọt, nhấc một đầu đòn khiêng lên vai, tôi cảm thấy khó chịu vô cùng. Bình thường thì mỗi lần nhấc đòn khiêng lên vai, miệng tôi tự động há ra để cho những câu hát ngọt ngào tuôn ra bất tận, nhưng đêm nay thì chúng tôi chẳng còn hứng thú gì để mà ca hát. Tình cảnh đêm nay là: Đòn khiêng đặt lên vai, miệng há ra thở dốc, bước chân lảo đảo, hai chân mềm oặt. Bình thường chúng tôi chạy những bước ngắn, phối hợp với nhau rất nhịp nhàng, hai người biến thành một. Nhưng đêm nay thì hai chúng tôi đứa kéo đứa đẩy, đứa lệch về tây đứa ngã đằng đông. Khi vào trong xưởng, quăng sọt cái oạch, trong bụng chẳng nhóm nổi một chút vui mừng. Vứt đòn khiêng xuống đất, vừa định lật nghiêng sọt để đổ bông ra đã nghe Quách Mặt Rỗ chửi:
- Mẹ kiếp chúng mày!
Phía sau các công nhân nữ trống hoác, chúng tôi đã gây tổn thất lớn cho công việc sản xuất.
Phương Bích Ngọc đã đứng vào vị trí của mình. Đêm nay tôi không muốn nhìn mặt cô ấy.
Quách Mặt Rỗ chạy sau đuôi sọt của chúng tôi, đuổi sau mông chúng tôi mà chửi nhưng cũng không thể nào khiến chúng tôi đẩy cao tốc độ chuyển bông lên được. Đêm nay chúng tôi không hát được câu nào. Chúng tôi làm không kịp thở, nhưng càng khiêng chúng tôi càng chán ngán. Dưới sự ép buộc của Quách Mặt Rỗ, Vương Cường và Lưu Kim Quả khiêng giúp chúng tôi năm sọt, chừng đó cũng đủ để giải quyết nguy cấp trước mắt. Những ảo giác của quá khứ vốn biến mất từ lâu đêm nay lại cuồn cuộn hiện về: Mấy mươi chiếc máy tách hạt như những con quái vật đang ngoác mồm như muốn nuốt lấy chúng tôi, thịt và xương chúng tôi tách rời dưới những hàm răng gớm ghiếc.
Đòn khiêng lại được nhấc lên vai, lại xiêu vẹo, chán nản lê về phía trước, bỗng nhiên nghe một tiếng bịch nặng nề, đồng thời lưng tôi kêu lên một tiếng "rắc". Ngoảnh nhìn lại, Lý Chí Cao đang mềm oặt nằm trên đất, gương mặt đầy những giọt mồ hôi trong suốt.
Anh ta lắp bắp trông thật đáng thương:
- Người anh em, tôi chẳng còn một chút sức lực nào cả!
Tiếng còi vang lên lanh lảnh từ trong phân xưởng, nữ công nhân túa ra ngoài để đến nhà ăn ăn cháo. Lý Chí Cao nặng nề ngã oạch trên lớp bông mềm mại, mắt nhắm nghiền, ngay cả tiếng thở hình như cũng không có, gương mặt đầy mồ hôi lạnh, trông anh ta giống một xác chết đã cứng ngắt. Tôi cũng cảm thấy mệt mỏi vô cùng, sống lưng bị vặn lúc nãy bây giờ mới nổi cơn đau âm ỉ. Tôi vùi đầu vào đống bông, nhắm mắt lại. Một màu xanh hiện ra, cảnh những nhúm bông bay lên như những đợt sóng màu xanh choáng ngợp trong trí não tôi. Tôi cảm thấy những dòng mồ hôi màu lam ẩn tàng trong bông trắng cùng với sương và băng tuyết màu lam từ trên trời rơi xuống đang thâm nhập dần vào cơ thể tôi, đang phá hoại sức khỏe tôi. Tôi nhận ra một cách rõ ràng rằng, mình cần phải gượng dậy, phải vận động, phải làm một cái gì đó và có lẽ tốt nhất là vào nhà ăn húp một bát cháo gạo nóng rồi đi đến chỗ vòi nước ấm chảy từ trong chiếc máy dầu ra rửa mặt để có thể cắn môi trừng mắt tiếp tục qua nốt sáu tiếng đồng hồ còn lại sau nửa đêm, sau đó là chui vào ổ của mình ngủ vùi cho đến hoàng hôn. Nhưng thân xác tôi không thể động đậy được nữa rồi, tất cả những gì tôi nghĩ chỉ ngưng tụ tại cái khoảng không bé xíu trong não mà thôi, giống hệt như chút không khí ngưng tụ trong một khối nham thạch. Tôi biết, đến một lúc nào đó, chút khí ấy vỡ ra và tôi sẽ chìm vào giấc ngủ vĩnh viễn. Tôi nghe thấy mũi và cổ họng mình đang phát ra những tiếng khò khè, và cứ thế thể xác tôi đã chìm vào trong giấc ngủ nặng nề.
Tiếng còi lại lanh lảnh vang lên, động cơ máy dầu lại gầm rú. Những âm thanh ấy vừa như thực, lại vừa như ảo, rất xa, rất xa, rất xa..., rất nhỏ, rất nhỏ, rất nhỏ... Quách Mặt Rỗ đang ra sức đá vào thân xác tôi, tất nhiên cũng không thể không đá vào Lý Chí Cao. Một chút ánh sáng của lý trí còn sót lại trong đầu tôi đã dần dần lớn lên xua đuổi sự nặng nề, xua đuổi bóng đêm tăm tối, xua đuổi cái lạnh cắt da. Tôi mở mắt, những chùm bông màu xanh lam đang lấp lóa phát ra những ánh sáng xanh dưới bầu trời đầy sao lạnh.
Cuối cùng thì tôi cũng bò dậy, Lý Chí Cao cũng bò dậy được rồi.
Tiếng chửi hung hãn của Quách Mặt Rỗ làm kinh động đến bầy chim sẻ ngủ đêm trên những tán cây gần đó. Chúng xào xạc vỗ cánh bay lên như những viên đá đen bay thẳng lên bầu trời tối đen như mực bên ngoài xưởng gia công.
Quách Mặt Rỗ theo dõi từng động tác của chúng tôi, thậm chí lão ta còn giúp chúng tôi chất bông vào sọt. Cử chỉ này khiến tôi cảm động, thấy sống mũi mình cay cay.
Đòn khiêng vừa nhấc lên vai, sống lưng tôi đau buốt. Vai tôi lệch qua một bên, chiếc đòn trượt xuống, chiếc sọt vừa rời khỏi mặt đất nặng nề rơi xuống. Như một khối thịt, Lý Chí Cao gục xuống phía sau chiếc sọt.
- Con mẹ nhà mày! - Quách Mặt Rỗ chửi. - Đây là hai kẻ làm việc đêm qua ư? Đêm qua vẫn còn như một đôi rồng đôi phượng, đêm nay bỗng trở thành gỗ mục, thành trứng thối thế này sao? Ngủ với đàn bà để biến thành đôi giày rách thế này ư? Mẹ kiếp! Chúng mày có làm hay không đây?
Lý Chí Cao khóc. Màu lam của bông.hắt lên làm sáng rực những giọt nước mắt trên mặt anh ta. Anh ta lắp bắp:
- Quách chủ nhiệm..., hai chúng tôi... quá mệt rồi...
- Tao không quản chuyện chúng mày thế nào, cho dù chúng mày dùng đầu để ủi, chúng mày cũng phải ủi bông vào trong phân xưởng!
Nói xong, Quách Mặt Rỗ hùng hùng hổ hổ chạy vào phân xưởng.
- Mã Thành Công! - Lý Chí Cao nói - Bạn tốt của tôi. Chuyện giữa tôi và cô ấy có thể che mắt được mọi người nhưng không thể che mắt được cậu. Tôi biết cậu thích cô ấy, tôi và cô ấy yêu nhau, tâm trạng cậu không vui vẻ tí nào. Tình cảm giữa tôi và cậu như chân với tay, không nên vì một người con gái mà làm cho sứt mẻ đi, trong thiên hạ con gái nhiều như cát trong sa mạc, chờ mấy năm nữa cậu lớn lên, anh đây đảm bảo sẽ tìm cho cậu một cô gái hơn Phương Bích Ngọc gấp năm mươi lần để cậu cưới làm vợ!
Những lời của anh ta khiến tôi cảm thấy ấm áp hẳn lên, những oán hận chất chứa trong lòng ngay lập tức biến mất. Tôi nói:
- Anh Lý, chỉ có anh mới xứng đáng với Phương Bích Ngọc, em không hề xứng đáng.
- Đừng nói những lời xuẩn ngốc như vậy. Chúng ta có chết đi cũng đem vở kịch này diễn nốt. Nhưng đã chọc đến Quách Mặt Rỗ, tôi và Phương Bích Ngọc chắc là thê thảm rồi - Anh ta có vẻ xấu hổ nói tiếp - Cậu bỏ quá cho, tôi và cô ấy làm chuyện này có hơi quá một chút, chân run tay mới...
Anh ta đem những chuyện thầm kín giữa hai người nói hết với tôi, nhưng những chuyện ấy lại không làm tôi ghen tức và đố kỵ, ngược lại lại làm tôi khoan khoái vô cùng. Tôi nói:
- Anh Lý, dồn bông vào sọt để em làm, anh chỉ cần khiêng thôi!
Chúng ta cùng làm! - Anh ta nói.
Tôi thu thắt lưng vào thêm hai nấc, nhổ nước bọt vào lòng bàn tay, vươn dài đôi tay lao về phía đống bông đang ngưng tụ trùng trùng điệp điệp những con mắt xanh lam. Bông như loài hải miên, như cao su, như rắn cuộn tròn, như những con sứa nổi phập phù trong lòng đại dương... Khi ôm lấy chúng, toàn thân tôi nổi da gà, trước mắt chỉ còn lại một màu xanh lục, một chất vừa ngọt vừa tanh xông lên trong mồm. Nhưng tôi vẫn nghiến răng ôm lấy chúng và trong một thoáng, tôi cảm thấy như mình đang ôm Phương Bích Ngọc trong lòng...
Khiêng sọt bông chạy về phía phân xưởng, tôi có cảm giác như mình đang khiêng cả một sọt rắn lục trên lưng. Bọn chúng đang kêu lên rin rít, đang quấn lấy nhau khiến sống lưng tôi lạnh toát và để trốn tránh bọn chúng chỉ còn một cách là phải chạy thật nhanh.
Cảm giác chán ghét và sợ hãi đối với bông khiến năng suất lao động của chúng tôi nâng lên đáng kể. Để trốn tránh chúng, tôi phải dùng những động tác thật mạnh, thật nhanh, thật chuẩn để ôm chúng và quẳng vào sọt. Khi đạp lên chúng ở trong phân xưởng, tôi có cảm giác chúng đang quẫy đạp. Cảm giác này buộc tôi phải co giò chạy thật nhanh với những bước chạy thật dài để bàn chân tôi được nhanh chóng đạp trên nền đất cứng. Để trốn tránh, tất nhiên phải tiếp xúc, tất nhiên phải ôm lấy chúng. Đêm ấy đúng là một đêm đầy màu lam âm u, là đêm đấu tranh có tính sống chết giữa tôi và những sọt bông đáng sợ. Đó là cuộc đấu tranh giữa sự thúc ép và truy đuổi, với sự phản kích và tiếp cận. Tôi không còn cảm giác mệt mỏi, cũng chẳng còn cảm giác đau đớn, chỉ thấy lạnh lẽo và chán ngán.
Bốn giờ sáng, cái vật xanh lam và kêu lên rin rít ấy đã chất chồng như núi trước và sau nữ công nhân. Chỉ còn một con đường tiến vào trong xưởng men theo tường, sọt bông cuối cùng không cách nào đưa vào trong được. Chúng tôi khiêng một thứ nặng trình trịch và dính dâm dấp, nhờn nhờn; chân chúng tôi đạp lên một thứ dính dâm dấp, nhờn nhờn; chân chúng tôi ngập sâu trong một thứ dính dâm dấp, nhờn nhờn, cuối cùng cũng leo lên đến đỉnh, đổ ra; cũng là một thứ dính dâm dấp, nhờn nhờn.
Tôi đưa mắt nhìn những cô gái đang bị ngập trong cái thứ dính dâm dấp, nhờn nhờn ấy. Trong cái màu lam âm u, mũ của họ cũng màu lam nhợt nhạt u tối, khẩu trang cũng màu lam nhợt nhạt u tối. Không nhìn thấy những biểu hiện gì trên mặt họ, chỉ có thể quan sát đôi mắt màu vàng thần bí, vành tai đỏ ửng một cách quái dị và những ngón tay như những cánh hoa cúc tươi đang di động qua qua lại lại liên tục... Tôi bỗng nhiên nhận ra rằng, những cô gái này đã dung hòa làm một với bông trắng, đầu của họ chính là đầu của bông; thân thể và tứ chi của họ chính là hải miên, là cao su, là rắn, là sứa phập phù trong lòng đại dương...
Lúc ấy, sau lưng tôi vang lên tiếng kêu vui mừng như được thưởng lớn của Quách Mặt Rỗ:
- Hai thằng trứng thối này, muốn chôn tao chết ngạt trong bông sao?
° ° °
Đêm ấy, Lý Chí Cao và Phương Bích Ngọc không đi làm, vị trí của Phương Bích Ngọc đã có một cô gái khác đứng thay, chiếc sọt của tôi và Lý Chí Cao đã do hai công nhân khác khiêng. Tôi bị điều động đến đứng máy làm sạch bông. Công việc này vô cùng nặng nhọc, lại rất bẩn, dùng chĩa ba hất bông vào trong máy. Nói là máy nhưng thực ra chỉ là một cái thùng sắt, bên trong lắp một chiếc ống lăn to tướng với những chiếc răng sắt to như ngón tay và dài như chiếc đũa được chạy bằng một động cơ điện công suất rất lớn. Tôi có một chút sợ hãi với nó, e rằng nếu chỉ cần lơ là một chút là sẽ bị cuốn vào và khi được nhả ra chỉ là một đống bầy nhầy.
Xúc, ôm, vất những mớ bông màu xanh lam đầy ma lực này, tôi chạnh nhớ Lý Chí Cao và Phương Bích Ngọc, một nỗi nhớ cực kỳ phức tạp, bởi xuất phát từ đáy lòng, tôi đã thầm yêu cô ấy Hình ảnh hai chiếc đầu của họ ẩn hiện mờ tỏ giữa những đợt sóng bông cứ hiển hiện trước mắt tôi. Tôi căm hận đồ chó chết Búa Sắt Tử vô cùng.
Liệu xưởng có đuổi việc Phương Bích Ngọc và Lý Chí Cao?
° ° °
Xưởng không đuổi Phương Bích Ngọc, cũng chẳng đuổi Lý Chí Cao, chỉ điều chuyển công tác của họ. Lý Chí Cao bị điều sang phân xưởng sửa chữa máy móc để tay quai nện búa, Phương Bích Ngọc được điều xuống nhà ăn làm công việc gánh nước và đốt lò. Mọi người đều nói, cả hai nhân họa mà hưởng phúc, bởi hai công việc này nhẹ nhàng hơn so với công việc trước đây nhiều, lại khỏi phải làm ca đêm.
Lại nghe nói bí thư thi bộ gọi Tôn Hòa Đấu và Búa Sắt Tử lên chửi cho một trận, ghép tho họ cái tội danh là không nắm vững chính sách.
Búa Sắt Tử hấp háy đôi mắt chửi:
- Mẹ kiếp! Lãnh đạo xưởng bảo vệ dung túng cho đồ giẻ rách lưu manh! Đây là thiên hạ của ai thế nhỉ?
