05.
Ta nghĩ mình nên nói với cha mẹ, nhưng tẩu tẩu thật sự rất tốt, cứ kéo dài mãi đến ngày cưới của họ.
Trong nhà rất náo nhiệt, mọi cô bác nhìn thấy tân nương đều quay quanh mẹ ta, ríu rít nói mẹ ta có phúc, lấy được một người con dâu xinh đẹp như thế.
Vì cái phúc đó, ta nuốt lời nói xuống, càng chú ý ở bên cạnh tẩu tẩu hơn. Tiểu thư nhà quan, không biết nàng có cảm thấy cuộc sống ở làng quê quá thiệt thòi không.
Nhưng tẩu tẩu không hề như vậy, nàng rất nỗ lực thích nghi với cuộc sống nông thôn, dậy sớm cho gà ăn, dọn dẹp vườn rau, còn học nấu ăn từ mẹ.
Đến mùa vụ, nàng thậm chí còn thử xuống đồng với chúng ta. Nhưng cơ thể tẩu tẩu quá khác với chúng ta, nàng mặc quần áo vải thô mẹ chuẩn bị cũng bị mẩn đỏ, làm việc nhà thì chỉ có tay thô ráp hơn chút, nhưng khi làm việc nông, tay chân nàng bị phồng rộp, chảy m//áu, trông rất đáng sợ, cuối cùng còn bị sốt cao.
Những người từng ngưỡng mộ bên ngoài dần thay đổi giọng điệu, họ bắt đầu chê bai gia đình ta đã cưới phải một người vô dụng, có người còn đ//âm chọt đến mẹ ta.
“Không phải ta nói xấu, nhưng con dâu của bà thật quá quý giá, cầm cuốc mới hai ngày đã đổ bệnh, còn phải tốn tiền mua thuốc, chỉ có nhà bà giàu mới nuôi nổi thôi."
"Còn không phải sao, nghe Tiểu Hoa nhà ta nói nàng ta da dẻ mịn màng lắm, mặc đồ thôn quê chúng ta còn bị dị ứng nữa."
"Trời ơi trời ơi, các bà không hiểu gì cả, con trai bà ấy là người học hành, chẳng phải phải cưới loại tiểu thư này sao."
"Người học hành gì chứ, ông già họ Điền thi cả đời cũng chẳng phải vẫn mãi nghèo khổ đó sao, theo ta thấy, học hành đến mức ngu ngốc rồi, không chọn một người vợ giỏi giang, lại đi chọn một người không biết lai lịch. Giờ thì rõ rồi nhé, đúng là rước một vị Bồ Tát về nhà."
Lúc đó, những người không vừa mắt với mẹ ta khi bà khoe khoang, những người từng để ý ca ca ta, và cả những kẻ thích đồn thổi về tân nương để khiến người ta sống yên ổn, tất cả đều lấy cớ đến thăm tẩu tẩu để nói những lời khó nghe trước mặt mẹ ta.
Miệng ta ngứa ngáy muốn cãi lại họ, nhưng lúng túng không biết nói gì.
Thuốc hạ sốt thì đắt, những lời nói của họ ngày càng khó nghe, nhìn thấy gương mặt khó chịu của mẹ, ta lo lắng bà sẽ trách móc tẩu tẩu, định lấy hết can đảm để phản bác vài câu, thì mẹ ta đột nhiên nổi giận, giơ hai tay đẩy những người đó ra khỏi cửa.
"Đừng tưởng ta không biết, chẳng qua là ghen tị với con trai ta học hành giỏi lại cưới được vợ đẹp phải không? Các người cứ tiếp tục ghen tị đi, con trai ta giỏi, con dâu ta còn giỏi hơn các người, ghen tị cũng vô dụng thôi, cút đi, đừng đến nhà ta làm phiền."
Mẹ ta giọng không hề nhỏ, từ trước đến nay là cao thủ cãi nhau nổi tiếng mười dặm, những người đó nghẹn lời, bỏ lại một câu "Bà cứ cố cãi đi" rồi lúng túng rời đi.
"Một đám nữ nhân không có hiểu biết, ai mà cố cãi được với ta, con dâu ta biết chữ biết dạy học, chỉ riêng điều này thôi, coi như thánh thần cũng có sao đâu?"
Khi mọi người đã đi, mẹ ta vẫn còn tức giận, cuối cùng mới tiếc nuối nói: "Tiếc là không thể nói cho người khác, nếu không ai cũng phải khen ngợi ta hai câu."
Ta nhìn sắc mặt mẹ và nói: "Đúng vậy, tẩu tẩu giỏi giang như thế mà còn muốn giúp đỡ việc đồng áng, không chỉ giỏi mà còn hiếu thảo nữa."
Mẹ ta trừng mắt nhìn ta: "Muốn giúp tẩu tẩu thì nói thẳng ra, nói vòng vo làm gì, người nhà giúp đỡ nhau là đúng mà."
Rồi bà tiếc nuối nói thêm: "Nhưng sao con bé ấy lại cứng đầu thế, đã bảo không làm mà lại cứ làm, làm được vài việc đã phải uống bao nhiêu thuốc, đó toàn là tiền, thật là nghiệp chướng."
Nói rồi bà đứng dậy đi nấu thuốc, để tiết kiệm tiền, bà không cho ta đụng vào thuốc, sợ ta nấu không đúng làm lãng phí, ta biết là vì tiết kiệm tiền nên trong lòng mẹ vẫn có chút bất mãn, cảm thấy tẩu tẩu quá bướng bỉnh.
06.
Ta cũng mơ hồ có ý nghĩ đó, ca ca đã trông nom suốt một ngày nhưng rồi tẩu tẩu lại đuổi huynh ấy đi học, nói rằng bây giờ là thời điểm quan trọng nhất, không thể lãng phí dù chỉ một ngày.
Vì vậy, ta là người chăm sóc, cho tẩu tẩu uống thuốc. Không thể nhịn được, ta khuyên tẩu tẩu đừng làm việc đồng áng nữa.
Tẩu tẩu vừa uống thuốc xong, nhăn mặt vì đắng, nhưng khi nghe ta nói, nàng lại cười, nụ cười rất chân thành: "Tiểu Hòa, cảm ơn muội, và cũng cảm ơn mẹ. Thì ra vận may của đời ta là ở đây."
Ta không hiểu ý tẩu tẩu, nàng cũng không giải thích, chỉ kéo tay ta và nói: "Là ta đã tự cao, không ngờ công việc đồng áng lại khó khăn như vậy. Vốn nghĩ rằng, đã gả cho ca ca muội thì đã là người nhà họ Hứa, sao có thể để cha mẹ chồng làm việc còn mình lại ngồi không. Ta cũng muốn xem có con đường nào kiếm tiền từ việc đồng áng không, nhưng xem ra phải tìm cách khác rồi."
Ta nhìn tẩu tẩu với vẻ khó hiểu: "Nhà dạo này sống cũng tạm ổn, tẩu tẩu vội kiếm tiền thế à?"
Nhà ta không giàu, nhưng nhờ cha mẹ siêng năng, chỉ cần không ai học hành hay mắc bệnh nặng, cuộc sống vẫn ổn định.
Từ khi không phải lo tiền học, nhờ tẩu tẩu, mẹ thỉnh thoảng lại mua một cân thịt để bồi bổ cho cả nhà. Nhưng tẩu tẩu vẫn lo lắng nói: "Ta và ca ca muội đã tính toán, vì ta mà nhà mình chắc chỉ còn lại vài quan tiền, bây giờ chỉ còn ít đất đủ để đóng thuế và lo cái ăn, sắp đến cảnh miệng ăn núi lở."
Nhưng chúng ta, những người nông dân, chỉ cần có cái ăn, một năm cũng không tốn mấy đồng. Hơn nữa, ca ca thi đỗ tú tài, chẳng phải có thể kiếm tiền sao?
Trước sự ngạc nhiên của ta, ánh mắt tẩu tẩu sáng lên và nói: "Nhưng nếu ca ca muội không chỉ dừng lại ở tú tài thì sao? Nếu tài năng của chàng ấy có thể giúp chàng thi đến tận kinh thành thì sao?"
"Tiểu Hòa có biết, con đường này vốn rất dài, đến khi ca ca muội đến kinh thành còn phải chờ thi, chờ kết quả, chờ chức quan. Có thể ít nhất phải mất nửa năm, mà kinh thành thì khó sống. Ta còn lo lắng nếu chàng ấy không may bị ốm, nên ít nhất cũng phải chuẩn bị ba mươi lượng bạc."
Ta kinh ngạc, đếm trên tay tính toán xem ba mươi lượng là bao nhiêu tiền. Ở làng quê chúng ta, vài trăm đồng tiền đã là rất nhiều, vì một mẫu ruộng sau khi trừ thuế cũng chỉ đáng giá sáu trăm văn tiền.
Nhà ta chỉ còn năm mẫu đất, dù cả nhà không ăn không uống suốt một năm cũng chỉ kiếm được ba lượng bạc. Thêm cả tiền bán lợn và trứng gà, cao nhất cũng chỉ sáu lượng, mà chúng ta không thể thật sự không ăn không uống.
Chưa kể những năm đói kém, một gia đình bình thường có khi cả đời cũng chưa bao giờ thấy ba mươi lượng bạc.
Phải biết rằng trước đây, trường học tốt nhất ở huyện, học phí một năm cũng chỉ hai mươi lượng, mà nhà ta phải bán hơn một nửa đất mới đủ tiền, đó là lần đầu tiên trong đời ta nhìn thấy bạc.
Nhưng bây giờ, không còn đất để chúng ta bán nữa. Ta lắp bắp: "Vậy... vậy phải làm sao đây?"
07.
Tẩu tẩu không trả lời câu hỏi của ta mà còn dặn ta không được nói với cha mẹ. Nhưng sau khi bệnh khỏi, nàng bắt đầu bận rộn hơn.
Nàng dạy ta nhanh hơn trước, và sau một trận ốm nặng, nàng không còn cứng nhắc và quy củ như lúc mới đến, trông có vẻ gần gũi hơn, thậm chí còn nói nhiều câu dí dỏm.
Ví dụ, khi ta viết sai chữ, nàng sẽ nói: "Tiểu Hòa à, muội nói ghế thiếu một chân muội có dám ngồi không?"
Ta lắc đầu, nàng liền chỉ vào chữ ta viết và nói: "Vậy sao muội dám viết chữ cụt tay cụt chân lên giấy?"
Điều kỳ lạ là, sau những lời phê bình hài hước của nàng, những chữ trong sách thực sự in vào đầu ta. Ngoài việc dạy ca ca và ta, nàng còn dành nhiều công sức để viết chữ.
Cứ mỗi mười ngày nửa tháng, nàng lại ra ngoài một chuyến. Sau này khi ta biết đọc, nàng còn dẫn ta theo. Lúc đó ta mới biết, thì ra nàng nhận việc sao chép sách bên ngoài, chuyện mà trước đây ca ca cũng từng làm.
Nhưng sau đó, tốc độ dạy của Điền tiên sinh ngày càng nhanh, nên ca ca không thể tiếp tục.
Giờ đây, khi ta đã biết đọc, cũng hiểu được chút ít về quy tắc của các gia đình quyền quý, ta tò mò hỏi: "Không phải nói rằng chữ viết của nữ tử khuê các không nên dễ dàng đưa ra ngoài sao? Tẩu làm thế này có vấn đề gì không?"
Nàng cười tự đắc, đưa sách cho ta: “Muội nhìn kỹ đi, đây là bút tích của ai? Đây là chữ ca ca muội viết, liên quan gì đến ta?"
Hóa ra tẩu tẩu đã giả bút tích của ca ca để chép sách bán, bán cho chính hiệu sách mà ca ca từng bán.
Tuy nhiên, chép một cuốn sách được sáu mươi văn, một tháng chép được năm cuốn, cũng chỉ ba trăm văn, ở quê thì nhiều, nhưng so với ba mươi lượng bạc thì chẳng thấm vào đâu.
Ta cúi đầu xấu hổ: "Tẩu tẩu, muội xin lỗi, muội mới biết chữ nên không chép được sách."
Nàng vỗ đầu ta: "Mẹ dũng cảm như vậy, ca ca muội cũng biết tranh thủ cho mình, sao muội cứ cúi đầu mãi vậy? Ngẩng đầu lên, tẩu đưa muội ra ngoài là để học hỏi."
Ban đầu, chúng ta dạo quanh rất nhiều cửa hàng, có đủ loại ngành nghề, sau đó, tẩu tẩu dẫn ta đến những cửa hàng vải, còn cho ta chạm vào vải và hỏi ta so với vải do người trong làng dệt thì thế nào.
Trong làng có vài người khéo tay biết dệt vải, mỗi năm có thể kiếm cho gia đình một hai lượng bạc, rất được tôn trọng.
Mẹ ta từng có ý định cho ta học, nhân lúc nịnh nọt mấy bà thím đó để ta chạm vào vải của họ. Ở huyện có năm cửa hàng vải, vải của họ chỉ tương đương với hai cửa hàng tệ nhất.
Tẩu tẩu hài lòng gật đầu: "Chỉ cần không tệ hơn năm cửa hàng đó thì được."
Cuối cùng cũng không mua vải, ngược lại chỉ mua vài cuộn chỉ thêu đủ màu. Về nhà, nàng đưa cho ta năm trăm văn tiền và bảo ta lén đi mua một cuộn vải từ mấy bà thím thân quen.
08
Suốt bảy ngày liền, ta theo sau tẩu tẩu làm việc, học cắt may một chút, học thêu một chút, mệt đến nỗi lưng không thẳng nổi, mới hoàn thành được ba bộ quần áo từ cỡ nhỏ đến cỡ lớn.
Điều kỳ lạ là, rõ ràng những cửa hàng vải cũng có bán quần áo thêu hoa, nhưng những mẫu thêu của tẩu tẩu lại khiến người ta cảm thấy thích thú và không thể rời mắt.
Ta đoán tẩu tẩu định bán quần áo, quả nhiên nàng dắt ta đến cửa hàng vải kém nhất. Vừa mở lời, nàng đã định giá mỗi bộ quần áo là hai trăm văn tiền.
Cần biết rằng, một xấp vải có thể làm được sáu bộ quần áo, trừ đi chi phí vải vóc và chỉ thêu hơn năm trăm văn, sáu bộ quần áo có thể kiếm gần bảy trăm văn.
Theo tiến độ của ta và tẩu tẩu, mỗi tháng có thể làm được mười hai bộ. Nếu thêm mẹ vào, thì có thể làm được hai mươi bộ, và một tháng có thể kiếm được hơn hai nghìn ba trăm văn, trong một năm sẽ là hai mươi tám lạng bạc, đủ tiền đi đường cho ca ca.
Ta hồi hộp nhìn ông chủ cửa hàng vải, vừa cảm thấy việc ông đồng ý giá này là không thực tế, lại vừa hy vọng ông ấy sẽ đồng ý.
Chỉ thấy ông ấy nheo mắt nhìn những mẫu thêu đó rất lâu, rồi cười nói: "Mẫu này của cô nương thú vị thật đấy, nhưng cửa hàng chúng tôi không nhận quần áo may sẵn, thật tiếc quá."
Tẩu tẩu không hề bực bội, thu dọn quần áo và nói: "Không sao, ta sẽ thử sang cửa hàng vải ở phố bên cạnh, dù sao trong đầu ta còn nhiều mẫu lắm, ông chủ có chép được mẫu này cũng không chép được mẫu khác. Chỉ không biết nếu chẳng may ông chủ khác nhìn ra giá trị, cửa hàng ông liệu có tiếp tục kinh doanh được không."
Hóa ra ông chủ cửa hàng vải đó nhìn lâu như vậy là định ăn cắp mẫu thêu của tẩu tẩu! Ta giận dữ kéo tẩu tẩu đi, lúc này ông chủ mới hoảng hốt ngăn nàng lại và nói: "Cô nương đừng giận, chuyện này có thể thương lượng mà, chúng tôi không nhận quần áo may sẵn nhưng chúng tôi nhận mẫu thêu. Cô vẽ mẫu cho chúng tôi, ta trả cô bốn lạng mỗi tháng, thế nào?"
Bốn lạng! Được rồi, ta không thể không nuốt nước miếng, hóa ra vẽ vài mẫu thêu lại còn kiếm được nhiều tiền hơn là làm quần áo.
Nhưng tẩu tẩu kiên quyết lắc đầu: "Ta chỉ bán quần áo may sẵn, nếu được thì chúng ta tiếp tục bàn, không thì ta sẽ sang cửa hàng bên cạnh."
Ông chủ cửa hàng do dự một lúc lâu, cuối cùng cũng cắn răng đồng ý.
Ra khỏi cửa hàng, tẩu tẩu thở dài: "Suốt đời học bao nhiêu thứ, không ngờ cuối cùng lại là thứ sở thích nhỏ này giúp ta giải quyết khó khăn."
Ta ngây ngô nhìn nàng, nàng cười và giải thích cho ta nghe từng chút một. Nàng nói rằng mỗi cửa hàng vải đều có nguồn cung cấp vải ổn định để đảm bảo chất lượng, nhưng cửa hàng này và cửa hàng ở phố bên cạnh rõ ràng là mới vào nghề, những thợ dệt tốt đã bị các cửa hàng lớn chiếm dụng, nên họ thu mua vải rời, chất lượng cũng kém hơn.
Tẩu tẩu muốn những cửa hàng có chất lượng không nổi bật để họ cần mẫu thêu để bù đắp. Nếu nàng đến những cửa hàng tốt hơn, họ giàu có và có con mắt cao, chưa chắc đã coi trọng nàng.
Ta hiểu điều này, mới hỏi ra thắc mắc lớn nhất trong lòng: "Nhưng rõ ràng chúng ta có thể không làm quần áo mà chỉ bán mẫu thêu, chẳng phải sẽ kiếm được nhiều tiền hơn sao?"
Tẩu tẩu cười bí ẩn: "Muội ngốc thật, vô thương bất gian, làm sao ông ta có thể đề xuất phương pháp để ta kiếm được nhiều tiền hơn để ông ta bị lỗ chứ? Muội cứ chờ xem đi."
