Giữa trưa, trước tòa nhà y khoa.
Tông Tiểu Nam, Nhiếp Băng Nguyên và Hứa Diễm đứng trên bồn hoa.
Không xa có một Thúc Phóng đang ngồi xổm trong tuyết cao tới đầu gối.
Ba người nhìn Thúc Phóng.
Thúc Phóng nhìn tuyết.
Ánh nhìn đơn phương ấy đã kéo dài mười lăm phút.
Hứa Diễm: “Tụi mình qua đây làm gì vậy?”
Nhiếp Băng Nguyên: “Xem thử anh ta nói có thật không.”
Hứa Diễm: “Vậy giờ cậu ta đang làm gì?”
Tông Tiểu Nam: “Quan sát tầng tuyết, xem chỗ nào phù hợp nhất để bắt đầu thử nghiệm. Trước đây toàn đào đất ban đêm, không đủ điều kiện để chọn vị trí tốt.”
Hứa Diễm: “Cậu cũng biết chuyện này?”
Tông Tiểu Nam: “Trên đường đi anh ta nói mà, anh quên rồi?”
Nhiếp Băng Nguyên: “Anh ta căn bản không nghe.”
Hứa Diễm: “Rốt cuộc hai người đứng về phía ai vậy?”
Tông Tiểu Nam: “Khoa học.”
Nhiếp Băng Nguyên: “Và tinh thần khám phá.”
Hứa Diễm: “… Làm nghiên cứu trồng trọt trên tuyết mà gọi là khoa học á?!”
Có vẻ Hồng hạc cũng không phải chẳng nghe được gì, ít nhất lúc trên đường, Thúc Phóng có nói mục tiêu của ruộng thí nghiệm là tìm ra phương pháp trồng ngũ cốc trong điều kiện giá lạnh.
Ngũ cốc không giống rau, rau có chu kỳ sinh trưởng ngắn, chỉ cần nhà kính để giữ nhiệt và độ ẩm là đủ. Ngũ cốc cần không gian lớn hơn, thời gian dài hơn, phải có sự phối hợp của tự nhiên: đất, ánh nắng, gió, mưa…
Dù Thúc Phóng giảng giải rất chuyên nghiệp, nhưng ba người lớp trinh sát chỉ chắt lọc được phần hiểu được, gom lại thành nhận thức như trên.
Tông Tiểu Nam: “Anh ta nói nếu hôm nay xác nhận xong vị trí, sau đợt tuyết tiếp theo sẽ chính thức bắt đầu chu kỳ thử nghiệm đầu tiên.”
Hứa Diễm: “Nên sau khi bị bắt gặp ba lần liền bốc hơi, thực ra là vì đợi tuyết?”
Nhiếp Băng Nguyên: “Tôi nói rồi mà, không lộ diện là vì thời tiết xấu.”
Hứa Diễm: “…”
“Các cậu nói xem, liệu có khả năng thành công không?” – Tông Tiểu Nam nhìn một vùng tuyết trắng mênh mông, chợt hỏi.
“Nếu thành công, cậu ta sẽ là cứu tinh của cả thế giới.” – Giọng nói chua ngoa của Hứa Diễm không hề mang theo chút giễu cợt nào, ngược lại có chút bất lực và xót xa, như thể biết rõ cần phải hy vọng, nhưng lại chẳng biết hy vọng nằm ở đâu.
“Nếu vậy,” – Tông Tiểu Nam nhìn bóng lưng đã ngồi xổm hồi lâu kia, “sao các trường đại học ở đây lần lượt dẹp hết, chỉ có Học viện Nông nghiệp còn tồn tại?”
“Thúc Phóng—” – Nhiếp Băng Nguyên đột nhiên gọi.
Bóng người ngồi xổm lâu giờ quay lại, ánh mắt lộ vẻ nghi hoặc.
“Nghiên cứu của anh có hy vọng không?” – Gấu Bắc Cực hỏi thẳng.
Thúc Phóng không do dự: “Sẽ có.”
Nhiếp Băng Nguyên: “Khi nào?”
“Không biết,” – Thúc Phóng đáp, “chúng tôi vẫn đang cố gắng. Nếu chúng tôi không làm được thì người sau làm tiếp. Rồi sẽ có ngày thành công.”
Không phải “tôi”, mà là “chúng tôi”.
Khoảnh khắc ấy, Tông Tiểu Nam như nhìn thấy biết bao người cùng cúi mình giữa tuyết trắng, lặng lẽ chuyên chú, cố chấp mà kiên định.
“Lão Nhiếp, giờ tôi chỉ muốn mau mau đến lớp thầy Trần Bỉ Đức.”
“Muốn trả đũa à,” – Nhiếp Băng Nguyên vui vẻ, đụng vai cậu một cái – “Trễ rồi, bao nhiêu tiết rồi còn gì.”
Hồi ấy, trong lớp học họ đối đầu với thầy Trần Bỉ Đức, Tông Tiểu Nam từng nói, Noah’s Ark vốn không phải là câu chuyện của chúng ta. Nhưng Trần Bỉ Đức khi ấy vẫn còn một câu hỏi chưa nói xong—
Ông hỏi: “Được thôi, vậy em nói xem, câu chuyện của chúng ta là gì?”
Khi đó Gấu Bắc Cực và Chim cánh cụt phối hợp nhịp nhàng, một người một câu, ăn ý đến bất ngờ.
Nhiếp Băng Nguyên: “Đại Vũ trị thủy.”
Tông Tiểu Nam: “Tinh Vệ lấp biển.”
Nhiếp Băng Nguyên: “Ngu Công dời núi.”
Tông Tiểu Nam: “Hậu Nghệ bắn mặt trời.”
Nhiếp Băng Nguyên: “Đấy nhé, đừng nói là trận đại hồng thủy diệt thế, đến mặt trời mà cháy nóng quá, tụi này còn bắn rụng chín cái cơ mà.”
Trần Bỉ Đức bật cười, như đang nhìn lũ trẻ con ngây ngô, vẫn giữ dáng vẻ nho nhã, còn thong thả đẩy lại gọng kính: “Đừng nói mấy chuyện hư vô kia nữa. Thầy muốn hỏi là, hiện tại chúng ta đã làm gì? Không phải quá khứ, cũng đừng nói thần thoại. Thầy muốn là hiện tại, là thực tế.”
Ông có thể nói với bọn họ về con thuyền tận thế, nhưng không cho phép họ nói về tinh thần Hoa Hạ.
Khổ nỗi là lúc ấy hai người thật sự bị hỏi nghẹn họng. Tông Tiểu Nam và Nhiếp Băng Nguyên tin chắc chắn có người đang hành động, nhưng lại chẳng nói ra được cụ thể là ai, là gì.
Bên bồn hoa giữa tuyết, Tông Tiểu Nam càng nghĩ càng tức: “Thúc Phóng sao không đến sớm mấy hôm chứ.” Không thì đâu đến mức bị nghẹn họng như thế.
“Giờ đến cũng chưa muộn. Để tôi tìm cái cớ gì rồi cãi nhau với Trần Bỉ Đức lần nữa, cậu cứ nói điều cậu muốn nói.” Nhiếp Băng Nguyên đút tay vào túi, dáng điệu lêu lổng.
Tông Tiểu Nam bật cười: “Cậu biết tôi muốn nói gì à?”
“Không phải là cái này sao,” Nhiếp Băng Nguyên liếc nhìn Thúc Phóng – lúc này đã bắt đầu đóng dấu mốc trong tuyết – “đây chính là việc chúng ta đang làm.”
Bóng người đang chăm chú giữa tuyết, các thầy cô và sinh viên trên ngọn đồi Học viện Nông nghiệp, cùng bao người khác đang âm thầm nỗ lực, muốn khôi phục sức sống cho vùng đất này – họ không cam chịu số phận, không ngồi đó ôm lấy ngọn lửa tận thế chẳng biết có ai sẽ dùng, mà kiên định tin rằng, trong tuyệt cảnh, vẫn có thể mở ra một con đường.
“Chúng ta là do quá kín tiếng,” – Hứa Diễm im lặng hồi lâu chợt lên tiếng – “tinh thần cốt lõi phải có, nhưng danh tiếng khí thế cũng không thể thua, kiểu dự án như thế này thì phải có cái tên cho kêu vào.”
Nhiếp Băng Nguyên hiếm thấy tỏ vẻ trông đợi, chờ cái tên “kêu” mà Hồng hạc sắp đặt ra.
Hứa Diễm nghiêm túc suy nghĩ: “Đại Vũ? Tinh Vệ? Ngu Công? Hậu Nghệ?”
Tông Tiểu Nam, Nhiếp Băng Nguyên: “…”
Không biết Hồng hạc nghe được bao nhiêu trong tiết địa lý đó, nhưng khúc hai người họ cãi nhau với Trần Bỉ Đức thì chắc cậu ta chăm chú hết mức.
Cuối cùng Thúc Phóng cũng đóng xong cọc đánh dấu khu đất đầu tiên, vạch ra phạm vi.
Tranh thủ lúc cậu ta chuẩn bị chuyển sang mặt sau tòa nhà y khoa, Tông Tiểu Nam đại diện hai người bạn bên cạnh đề nghị Thúc Phóng đặt tên cho dự án.
Kết quả, người ta đã có sẵn từ lâu: “Thử nghiệm số 57.”
Chim cánh cụt: “… Hết rồi hả?”
Thúc Phóng gật đầu: “Đó là mã số cá nhân tôi đặt. Bắt đầu từ hồi cấp hai…” Hơi khựng lại một chút, gương mặt vốn không biểu cảm cũng hiếm khi hiện lên nét ngượng ngùng, “Hồi đó lần đầu tiên trồng cà chua bi, là thử nghiệm số 1.”
“Cố gắng cũng cần được nói ra, cậu không nói thì ai biết cậu bỏ bao nhiêu công sức?” – Hứa Diễm gắt gỏng.
Thúc Phóng ngạc nhiên: “Người khác vốn không cần phải biết.”
Hứa Diễm tức muốn nghẹt thở: “Em trai Thúc Phóng, giả như năm mươi, một trăm năm sau, chiến tuyến nông nghiệp của các cậu thật sự cứu cả nhân loại, lần theo cội nguồn, phát hiện ra một dự án vĩ đại như thế mà lại không có nổi một cái tên kêu gọi là…”
“Bọn tôi có.” – Thúc Phóng bình thản ngắt lời, như thể bây giờ mới hiểu ra điều họ đang nói.
Tông Tiểu Nam và Nhiếp Băng Nguyên đều bất ngờ: “Có rồi?”
“Nghiên cứu trồng ngũ cốc trong điều kiện khí hậu toàn cầu lạnh hóa,” – Thúc Phóng đáp – “nước mình đã bắt đầu từ rất lâu. Thầy tôi, thầy của thầy tôi, đều làm theo hướng này, nên bây giờ tôi cũng vậy.”
Cái tên ấy mộc mạc, rõ ràng, không màu mè, không huyền ảo, thuần kỹ thuật.
Hứa Diễm: “Thế hồi đầu, người đầu tiên đề xuất hướng nghiên cứu này, không ai đặt một cái tên ngầu ngầu à? Ví dụ như… Đại Vũ chẳng hạn?”
Thúc Phóng: “Gần rồi.”
Hứa Diễm: “?”
Thúc Phóng: “Bàn Cổ.”
Trời đất chưa phân, vũ trụ hỗn độn, một người khổng lồ tên là Bàn Cổ được thai nghén trong hỗn độn.
Một ngày kia, ông tỉnh dậy, trước mắt tối đen như mực, liền lấy vật liệu trong hỗn độn rèn thành rìu Bàn Cổ, vung mạnh một nhát, tách đôi hỗn độn. Phần nhẹ và trong bay lên thành trời, phần nặng và đục chìm xuống thành đất.
Bàn Cổ sợ trời đất lại hợp lại, bèn đầu đội trời, chân đạp đất, chống đỡ giữa hai miền.
Trời càng ngày càng cao, đất càng ngày càng dày, cơ thể ông cũng dài ra theo, cứ thế trụ vững rất lâu rất lâu, đến khi trời đất định hình, người khổng lồ sừng sững ấy mới ngã xuống.
Hơi thở của ông hóa thành gió và mây, tiếng nói hóa thành sấm sét, mắt trái thành mặt trời, mắt phải thành mặt trăng. Tứ chi và thân thể thành bốn cực và ngũ nhạc của đại địa, máu hóa thành sông ngòi, gân mạch thành đường sá, cơ bắp thành ruộng đất, tóc và râu thành sao trời, lông tơ thành cây cỏ hoa lá, răng và xương thành kim loại đá quý, tinh hoa hóa thành ngọc ngà ấm áp. Cả mồ hôi cũng hóa thành mưa rơi nhân gian.
—Đó chính là câu chuyện về Bàn Cổ.
Chúng ta không tin vào con thuyền tận thế, chúng ta tin vào việc lấy máu thịt của chính mình để khai thiên lập địa.
Tông Tiểu Nam không ngờ ba người họ chỉ đứng xem một người trồng trọt—à không, còn chưa trồng, mới chỉ quan sát tuyết, đánh dấu vị trí—vậy mà đã nhìn trọn một buổi trưa.
Thấy Thúc Phóng bắt đầu thu dọn đồ đạc, cậu mới bước tới: “Xong rồi à?”
Thúc Phóng: “Cơ bản là vậy, nhưng tôi muốn ở lại thêm một lúc để quan sát thêm sự thay đổi của lớp tuyết.”
Nhiếp Băng Nguyên cũng tới gần: “Chiều còn có tiết học, bọn tôi phải đi trước, trưa còn chưa ăn cơm.”
Thúc Phóng: “Được thôi, sau này tôi sẽ thường ở khu này, có dịp gặp lại.”
Hứa Diễm vẫn đứng yên phía xa, không nhúc nhích, giơ tay vẫy vẫy từ xa: “Lần sau đừng bí mật nữa, cậu nói rõ sớm thì đã không cần vòng vo như vậy rồi.”
Thúc Phóng cũng lễ phép vẫy tay lại: “Cậu không cần đứng xa thế, tôi sẽ không nhấn cái đầu xinh đẹp của cậu xuống tuyết nữa đâu.”
Hứa Diễm kéo mép môi, kéo mũ bông giữ ấm màu hồng lên đầu: “Tôi ghét tất cả các loài chim săn mồi, đặc biệt là loại như cậu.”
Thúc Phóng nhìn cậu một lát: “Cậu không ghét, cậu sợ.”
Chiếc thuyền tình bạn nói lật là lật, mà cũng có thể vốn chẳng từng tồn tại.
Hồng hạc bị chim cánh cụt kéo đi, gấu Bắc Cực lùi lại sau chốt đội hình, đề phòng bạn học Hứa Diễm bán thú hóa rồi bay đi nộp mạng.
Nhưng cả ba không biết rằng, chưa bao lâu sau khi họ rời đi, Thúc Phóng – người đang tiếp tục quan sát tuyết – lại sắp gặp gỡ “người quen” thứ tư.
“Anh là người đêm hôm đó…” Thúc Phóng nhận ra người này, vóc dáng nhỏ nhắn hơn ba người lớp Trinh sát, gương mặt không có gì nổi bật, không giống kiểu người có màu sắc rực rỡ đến mức bóng tối cũng không thể che khuất.
Thế nhưng, đôi mắt quá linh hoạt của đối phương lại để lại ấn tượng sâu sắc cho anh, linh hoạt đến mức có cảm giác lồi ra một chút.
“Đúng, chính là đêm hôm đó,” – hội trưởng câu lạc bộ Dũng Giả mang huy hiệu trường Tư Đại mỉm cười – “Lữ Huyễn Chu, năm ba khoa Tổng hợp trường Tư Đại.”
Thúc Phóng khẽ gật đầu: “Chào anh, tôi là Thúc Phóng.”
“Tôi biết, người của Học viện Nông nghiệp. Hôm đó thầy đã nói rồi. Nhưng vừa rồi tôi thấy cậu đi cùng với Nhiếp Băng Nguyên bọn họ…”
“Hiểu lầm đã hóa giải rồi, tôi đã xin lỗi họ. Cũng nhờ có họ mà tôi mới có được hai mảnh đất thực nghiệm này.”
“Đất thực nghiệm?”
“Chính là những chỗ tôi đánh dấu phạm vi. Sau này tôi sẽ thường xuyên đến đây.”
Lữ Huyễn Chu “ồ” một tiếng, vẻ mặt như đang suy nghĩ gì đó.
Thúc Phóng chợt nảy ra nghi hoặc: “Vừa rồi anh đã ở đây sao?”
Đối phương đã thấy được ba người Nhiếp Băng Nguyên, chứng tỏ đã có mặt từ lâu, vậy mà họ không hề phát hiện.
“Thấy lạ vì không phát hiện ra tôi đúng không?” – Lữ Huyễn Chu cười, ánh mắt lại đảo loạn lên – “Vì ẩn thân là năng lực thuộc chủng loài của tôi.”
Rốt cuộc Thúc Phóng cũng nhận ra ánh mắt lượn quanh như không có quy luật ấy thuộc về giống loài nào: “Anh là tắc kè hoa?”
Tắc kè hoa – tên phổ thông là biến sắc long. Mắt có thể chuyển động độc lập với nhau, xoay ngang xoay dọc tùy ý, không cần phối hợp. Da có thể tự do đổi màu để biểu lộ cảm xúc, hù dọa kẻ thù hoặc ngụy trang, hòa mình vào môi trường xung quanh để trốn tránh thiên địch.