Quả nhiên, ngày thứ hai tổng bí thư đảng Cộng sản Pháp Maurice Thorez và tổng bí thư đảng Cộng sản Ý Palmiro Togliatti liên danh phát biểu, dùng sinh mạng đảm bảo sẽ cùng đối phương vượt qua khó khăn, hợp tác toàn diện trong các sự vụ quốc tế, mặc dù trong tối ngoài sáng ngầm có ý thành riêng một phái, nhưng Serov chẳng hề để ý. Trọng điểm chính sách có thể khác biệt nhưng cái tên thì không thay đổi được, còn đeo danh hiệu cộng sản một ngày, sẽ được định sẵn không thể tẩy trắng tại thế giới tự do, nước Mỹ nhà người ta sẽ không cho rằng ngươi có gì khác với người Liên Xô.
Serov sẽ không có loại thái độ như những người khác ở Liên Xô, ra vẻ ta đây là đảng cha mẹ, sẽ không coi các quốc gia khác như đảng con cháu. Đường lối nào chủ trương nào, tất cả đều không quan trọng, có thể đưa đất nước cất cánh chính là đảng tốt, đương nhiên, có mục tiêu rõ ràng, xây dựng tương lai tươi sáng tự nhiên là càng tốt hơn.
“Xem ra tôi không những phải khống chế được thế cục mà còn phải đi chùi đít cho các đảng Cộng sản Tây Âu này!” Serov cảm giác công việc của mình chẳng khác gì nhân viên bảo mẫu, vừa phải khiến trong nước duy trì tính tất yếu ủng hộ, lại phải đi chùi đít cho các đảng phái anh em có chủ trương khác biệt.
“Lần này xong việc mình vẫn nên ngoan ngoãn làm tốt công việc bản chức là hơn, yên tâm làm một trùm mật vụ đi!” Lèm bèm xong, Serov tiếp tục gửi điện về trong nước, giải thích cụ thể hai đảng bàn luận cái gì tại Italia, đồng thời đưa ra giải thích của bản thân về một số điểm vướng mắc.
Gửi điện xong, Serov vô hạn phiền muộn, có lúc ngồi ngẫm lại, Liên Xô kỳ thực không hề oan uổng, đều là cộng sản, nhất định cứ phải giống hệt như các vị mới được hay sao? Người ta liền không được phép có đường lối khác? Vấn đề là nếu duy trì đến cùng thì cũng thôi, kết quả thập niên 60, 70 lại thừa nhận một đám xã hội chủ nghĩa Ả Rập, xã hội chủ nghĩa Cơ Đốc giáo gì gì đó, tự vả vào mồm mình, cũng thật sự khiến người ta nản lòng...
Mỗi lần Serov lâng lâng tự sướng là luôn bị ăn vả đúng thời điểm, lần này cũng không ngoại lệ, “Đồng chí Serov, anh đang làm gì vậy?” Phiên dịch chuyên trách của Serov, Shirekov vừa mới bước vào liền trông thấy cái vẻ mặt gợi đòn của Serov, khiến cho anh ta sợ giật mình, sếp không phải đang ấp ủ âm mưu quỷ kế sao, cái bộ dạng này không phù hợp mà?
“À, không sao! Đang suy nghĩ vấn đề!” Serov biến đổi sắc mặt một chút, quyết định tha thứ cho vị cấp dưới vô tri này.
“Tổng bí thư Maurice Thorez và tổng bí thư Palmiro Togliatti của đảng Cộng sản Phóa và đảng Cộng sản Ý gửi lời mời tới chúng ta!” Shirekov rón rén cẩn thận xin chỉ đạo, “Chúng ta có cần thiết tham gia hay không...”
“Đi, tại sao không đi? Càng đến thời khắc thế này lại càng không thể trốn tránh!” Serov trả lời chắc chắn, “Thời gian, địa điểm!”
Bố cục thời gian dài như vậy, tới thời điểm mấu chốt lại đụt, thế thì thất bại đến mức nào, giờ này mà còn trốn trong Đại sứ quán, không cần người khác, Serov nên gấp rút thực hiện một “kế hoạch Cầu vồng” (1), tự chìm xuống biển Adriatic tạ lỗi với thiên hạ đi.
Vốn là những người cùng chung chí hướng ngồi lại bàn luận về lý tưởng, có điều khi ở Nam Âu, khung cảnh liền mang chút sắc tái tiểu tư sản. Nhưng đó chỉ là tiểu tiết, Serov nhớ rằng có người từng nói, nghèo đói không phải là xã hội chủ nghĩa. Không cần biết là chủ nghĩa gì, quan trọng nhất là giúp nhân dân có cuộc sống tốt đẹp.
Cũng chỉ có ở đây, Serov mới coi như không cảm giác thấy sự khốn đốn của Italia lúc này, lịch thiệp cụng ly với các đồng chí gặp qua, hắn tiếp tục dạo quanh đại sảnh, nếu không phải huy hiệu búa liềm treo cao phía trên, không biết chừng Serov còn tưởng mình tới để tham gia vũ hội.
“Đồng chí Serov, anh ở đây à!” Berlinguer vừa khéo đụng đầu Serov, lập tức kéo tay hắn nói: “Vừa rồi tổng bí thư Maurice Thorez còn nhắc tới anh đấy!”
“Đồng chí Berlinguer, tôi chẳng qua chỉ là một kẻ may mắn mà thôi, có gì đáng để nhắc tới đâu!” Serov cười ha ha nói, “Anh thấy lần bầu cử sắp tới sẽ thế nào? Đã sắp sửa đến lúc rồi, hôm qua tôi đọc báo đã có một số tờ báo bắt đầu phân tích thời cuộc, sao rồi? Các đồng chí Italia của tôi, các anh đã chuẩn bị sẵn sàng chưa?”
“Người phục trách chuyện này là đồng chí Nicholas, chẳng qua hẳn là không có vấn đề gì lớn!” Theo điều tra hiện tại, tỷ lệ ủng hộ đảng Cộng sản đã cao hơn đảng Dân chủ Thiên chúa giáo, đây đã là kết quả rất không tệ rồi. Phải biết rằng trong thời gian chiến tranh vừa kết thúc, đảng Cộng sản Ý như mặt trời giữa chưa vậy mà vẫn thua trước Liên minh đảng Dân chủ Thiên chúa giáo.
“Đồng chí Nicholas?” Serov thoáng biến sắc.
“Sao vậy, anh biết đồng chí Nicholas?” Berlinguer tò mò hỏi.
“Không, chỉ có chút tò mò thôi!” Serov ngược lại có chút khúc mắc với cái tên này, chẳng phải là tên diễn viên khá nổi kiếp trước sao? Hình như gọi là Nicholas Triệu Tứ? (2)
Kỳ thực cuộc hội đàm này cũng không có nhiều ý nghĩa, ý nghĩa lớn nhất có lẽ chính là mang tới cho những người có lý tưởng mang quốc tịch khác nhau này một cơ hội giao lưu. Đổi một khung cảnh, đổi một tư thế, tìm một vài chủ đề nhẹ nhàng.
Cảm nhận chất lỏng màu đỏ thuận theo yết hầu chảy xuống dạ dày, Serov giống như lại thoát ly khỏi bầu không khí sôi nổi nhiệt tình xuống quanh, ‘Quả nhiên là mình vẫn thích hợp với ngóc ngách tối tăm hơn, ở cùng với những người này sớm muộn gì cũng bị đồng hóa!’
Lý tưởng yếu ớt luôn cần kiếm sắc bảo vệ, đạo lý đó Serov vẫn còn hiểu được, nếu như Liên Xô gặp chuyện những người mang lý tưởng đang mơ ước tương lai này đều sẽ không thoát khỏi số phận của Nam Tư.
‘Vẫn là đừng chen lấn vào trong đám người chính trực này nữa, trùm mật vụ càng thích hợp với mình hơn!’ Serov thở hắt ra một hơi, uống cạn sạch ly rượu vang đỏ đang cầm, khiến cho Berlinguer đứng bên cạnh đầy sững sờ.
“Xin lỗi, có lẽ là quen uống vodka rồi, nhất thời không cẩn thận uống hơi nhiều, không cảm nhận ra được mùi vị đặc sắc của rượu vang!” Serov cười hì hì nói.
Có ai có thể cười nói vui vẻ với lãnh đạo tối cao của đảng Cộng sản hai nước? Đương nhiên là đồng chí Serov rồi. Đúng vậy, có đôi lúc, Serov rất hâm hộ người khác có thứ mình không có, ví dụ như lý tưởng, ví dụ như thái độ truy tìm chân lý. Vào lúc này, Serov đối mặt với những ông lão cả một đời theo đuổi lý tưởng, cũng tạm thời bỏ xuống thâm thù đại hận trong lòng, lặng lẽ ngồi xuống một bên lắng nghe suy nghĩ của những người cộng sản thời đại này, điều đó khiến hắn có cảm giác đang được chứng kiến lịch sử, nói một cách công bằng, cảm giác ấy cũng khá tuyệt.
Điểm khác biệt lớn nhất giữa các đảng Cộng sản Tây Âu này và các đồng chí phương Đông, Serov cho rằng, chính là quá tin tưởng vào khả năng giành được thắng lợi qua con đường quốc hội. Xét một cách công bằng, khả năng đó không lớn, ngay cả lần này, trong mắt Serov khi kết quả còn chưa xuất hiện thì vẫn không dám đảm bảo mình nhất định sẽ thành công. Còn về lịch sử nguyên bản lại càng không có khả năng, đấu tranh quốc hội của đảng Cộng sản châu Âu đều biến thành tự sát mãn tính.
Hai ông già bàn luận xong, trông thấy Serov ngồi một bên, Palmiro Togliatti cười ha ha hỏi, “Serov, cậu có ý tưởng gì không!?”
“Không có, hai vị lão đồng chí một đời chứng kiến còn nhiều hơn tôi được nghe kể, tôi làm sao có ý tưởng gì?” Serov lập tức tránh né.
Nếu nói đạo lý, Serov cũng không phải là hoàn toàn không cảm nhận được, chẳng qua có khả năng là ngộ tính ở phương diện này thực sự quá thấp, làm một người nghe còn đạt yêu cầu, để Serov tự mình phát biểu lý luận thì liền có hơi làm khó hắn quá rồi.
Có lẽ nước Mỹ đã gây cho Serov một bóng ma quá lớn, hắn luôn cảm thấy giống như CIA đang mưu đồ gì đó, chủ yếu là thời kỳ chiến tranh lạnh, CIA và KGB giao đấu thực sự quá nhiều, khiến cho Serov mỗi lần cân nhắc vấn đề luôn vô thức nghĩ đến nếu như nước Mỹ phát hiện thì làm thế nào? Kỳ thực chỉ thuần túy là vấn đề tâm lý.
“Có tin tức gì từ phía nước Mỹ không!” Đi ra khỏi cửa, Serov lập tức hỏi. “Các bạn đồng nghiệp của chúng yên tĩnh như vậy, không đúng lắm!”
“Không có động tĩnh gì đặc biệt, tôi kiến nghị Tổng cục 01 điều tra triệt để một lượt là được!” Mendeleev đáp.
“Ừm, như vậy thì tốt, không hiểu tại sao, trong lòng cứ có cảm giác không ổn lắm!” Serov nhíu mày nói.
Còn về rút cuộc thì có điểm nào không đúng, Serov cũng không giải thích rõ được, “Cảm giác là thứ hư vô mờ mịt, không khoa học, vì thế không thể tin tưởng!” Tùy tiện kiếm cớ an ủi chính mình một chặp, chung quy cũng bình tĩnh lại được cảm xúc bản thân.
“Nếu như người Mỹ mua phiếu ủng hộ đảng Dân chủ Thiên chúa giáo, có khả năng đó xảy ra không?” Serov đột nhiên hỏi.
Serov chưa bao giờ đi bầu cử, nguồn tin tức duy nhất có lẽ là từ bầu cử Đài Loan. Như vậy cũng khiến hắn được chứng kiến thế nào gọi là vô liêm sỉ, các loại thủ đoạn, có hữu dụng có vô dụng, có đường đường chính chính, có lén lút sau lưng, từ sau khi biết các thủ đoạn trong bầu cử Đài Loan, Serov vốn đã coi thường loại thủ đoạn như vậy, lại càng hoàn toàn không tin tưởng vào tác dụng của bầu cử. Chế độ chính trị, cái thứ này chẳng thể nói được là ai cao ai thấp, an toàn tuyệt đối, nhốt quyền lợi vào lồng giam, những điều đó lại càng chỉ là lời nói sáo rỗng để lừa người.
Điểm khác biệt giữa Liên Xô và nước Mỹ có lẽ chỉ ở chỗ, một bên chính phủ khống chế tư bản, một bên tư bản khống chế chính phủ, nếu nói còn có khác biệt gì nữa, so với điều phía trên tất cả đều chỉ là chuyện nhỏ.
Mendeleev ngẩn người, có lúc anh ta cảm thấy Serov nhìn nhận vấn đề cực kỳ toàn diện, có thể nghĩ đến những thứ người khác không ngờ tới được, cho người ta cảm giác mở rộng tầm mắt, nhưng cũng có lúc, sự khâm phục ấy vừa mới nổi lên đã lập tức bị sự thiếu hụt kiến thức cơ bản của Serov đạp về nguyên hình, giống như bây giờ, vì thế bèn uyển chuyển nói: “Đồng chí Serov, tôi cho rằng khả năng đó là rất thấp, mua phiếu quy mô lớn không bị chúng ta phát hiện là điều không thể xảy ra, nước Mỹ sẽ không ngốc như vậy...”
“Loại quốc gia vô liêm sỉ như nước Mỹ có chuyện gì mà không làm được?” Serov không chút dao động nói, “Vẫn cứ phải giám sát chặt ché, thực sự không được thì điều người từ trong nước, sau khi bầu cử bắt đầu, nhất định phải đảm bảo không có người Mỹ thừa cơ xâm nhập!” Serov cực lực bôi xấu nước Mỹ, Mendeleev đã sớm quen thuộc rồi, cho nên cười cười cũng không nói gì.
Mặc dù tình huống hiện tại biểu lộ, tình thế của đảng Cộng sản Ý không phải là tồi, nhưng Serov sẽ không buông lỏng cảnh giác, tin tưởng vào tiết tháo của nước Mỹ còn không bằng tin KGB là tổ chưc từ thiện!
Tổng Liên đoàn Thanh niên Dân chủ Thế giới và đảng Cộng sản Pháp tới thăm giúp duy trì độ thu hút của đảng Cộng sản Ý, tiếp nối hoàn mỹ với thời gian tổng tuyển cứ, đó cũng là thời gian Serov và các chuyên gia trong trước sau khi kết nôi, tính toán ra được. Hai tháng trước ngày bầu cử, cũng tức là vài ngày sau khi đảng Cộng sản Pháp ra về, khởi động cho tổng tuyển cử coi như chính thức bắt đầu.
Chú thích:
(1) Trong Thế chiến thứ nhất, sau khi đế quốc Đức đầu hàng, quân Đồng Minh yêu cầu tất cả đội tàu hải quân của Đức phải tập trung tại phá nước Scapa, Scotland để thực hiện đầu hàng và chuyển giao. Ngày 21/6/1919, người Đức sử dụng mật hiệu “cầu vồng” tiến hành tự đánh đắm chiến hạm của mình, tổng cộng 52 trong số 74 tàu có mặt tại phá Scapa bị đánh chìm, bao gồm 15 kỳ hạm, 5 tàu tuần dương và 32 tàu khu trục.
(2) Một nhân vật trong phim “Hương thôn ái tình” do diễn viên Lưu Tiểu Quang đóng
