Chương 271: Kết thúc thi tỉnh.
Chương 271: Kết thúc thi tỉnh.Chương 271: Kết thúc thi tỉnh.
Tiếng trống nộp bài thi gõ vang, khoa cử thi tỉnh trong bốn ngày cuối cùng cũng kết thúc, đám sĩ tử nộp bài thi. Lý Diên Khánh đặt mấy bài thi vào trong hộp, đóng kín ván gỗ, giao cho giám khảo tới thu bài. Hắn cũng thở dài một hơi, mặc dù phía sau còn thi đình, nhưng đây ít nhất là chuyện nửa tháng sau.
Hắn rời khỏi phòng thi đã ở bốn ngày, vừa vặn sĩ tử bên cạnh cũng đi ra. Lý Diên Khánh giật nảy mình, hóa ra là lão giả tóc trắng xóa, nhưng nhìn kỹ cũng chỉ ngoài năm mươi, lưng đã hơi còng, khó trách bốn ngày liền không rên một tiếng.
Lão giả chắp tay cười với Lý Diên Khánh:
- Lão đệ hẳn là thi không tệ đúng không! Ta cảm giác được.
- Như nhau như nhau!
Lý Diên Khánh cũng cười đáp lễ:
- Huynh đài hẳn cũng giải được đề rồi.
- Ta giải được hai đề, quan hệ Tống Liêu và làm thơ, chẳng qua ta đoán chừng rất nhiều người đều giải được.
Lúc này, có người ở xa vẫy lão giả này. Lão giả cười nói:
- Đồng hương gọi ta rồi, sau này chúng ta còn gặp lại!
- Chúc huynh đài thi đỗ!
Lão giả thi lễ với Lý Diên Khánh:
- Cũng chúc lão đệ đỗ cao bảng vàng!
Lão quay người bước đi, Lý Diên Khánh cũng đi theo dòng người ra ngoài trường thi. Vừa rời khỏi cửa lớn hậu viện, liền nghe có người gọi hắn sau lưng, nghe giọng hẳn là Chu Xuân.
Lý Diên Khánh quay đầu lại, thấy Chu Xuân đi ra từ trong đám người. Lý Diên Khánh cười đón gã:
- Huynh trưởng thi thế nào?
- Qua loa, ở đây nhiều người, chúng ta đi chỗ khác nói chuyện.
Hai người rời khỏi quảng trường trường thi, tìm một chỗ vắng người, Chu Xuân cười nói:
- Hiền đệ nói không sai, dựa theo suy đoán của hiền đệ, năm đề đối sách ta giải được ba đề, ngay cả đề luận ta cũng giải được.
- Ngay cả hình phạt thận sát huynh trưởng cũng giải được sao?
Tâm tình Chu Xuân vô cùng tốt:
- Đây là một giảng viên thư viện chúng ta giải được, năm ngoái triều đình thảo luận rất lâu về vấn đề này, mở triều hội ba ngày liên tục, ảnh hưởng rất lớn. Hắn liền căn cứ kinh nghiệm phán đoán, liên quan tới hình phạt thận sát rất có thể sẽ xuất hiện trong khoa cử, kết quả hắn nói trúng.
Lý Diên Khánh thầm than, không hổ là tứ đại thư viện, quả thực có trình độ, tuy rằng Thái Học là học phủ cao nhất, nhưng học thuật bên trong lại không bằng tứ đại thư viện. Hắn nghe khóa một năm, truyền thụ Thái Học vẫn giảng bài, căn bản khinh thường đặt đề.
- Đi! Chúng ta đi uống một chén, ta mời khách.
Chu Xuân không nói gì, hứng thú bừng bừng kéo Lý Diên Khánh đi về phía cầu Nghi Nam.
Hai người ngồi một lát trong quán tô cốt nhục Tương Châu, Hồng Đại Chí vội vàng chạy đến, vừa thấy mặt liền buồn bã nói:
- Tối nay ta sẽ thu dọn hành lý về quê!
Chu xuân kéo gã ngồi xuống, lo lắng hỏi thăm:
- Thi không được tốt sao?
Hồng Đại Chí cầm bình rượu trên bàn, một hơi uống nửa bình rượu, không nhịn được lệ rơi lã chã:
- Đề Kiêm Kinh không làm xong, bốn đề đối sách không làm được, căn bản không biết, quá khó khăn, những thứ kia bình thường chưa từng nghe thấy.
Đề kinh văn không làm xong chắc chắn sẽ bị đào thải, càng không cần nói tới đề đối sách, lần này chắc chắn Hồng Đại Chí thi rớt. Lý Diên Khánh hiểu rõ trong lòng, không trải qua Thái Học và tứ đại thư viện học tập mở mang tầm mắt, mạch suy nghĩ vẫn lưu lại ở địa phương nhỏ hẹp Châu Huyện, sao có thể làm văn chương thiên hạ.
Lý Diên Khánh an ủi nói:
- Một trăm ba mươi người mới trúng một người, đừng nói Hồng huynh, chúng ta cũng có thể thi rớt. Giống như ta làm đề thơ hơi cực đoan, có tâm tình bất mãn đối với triều đình, rất có thể vòng thứ nhất cũng không qua được.
- Điều này cũng không nhất định!
Chu Xuân nói với Lý Diên Khánh:
- Là truyền thụ mà ta vừa nói cho hiền đệ, gọi là Quách Ưởng, truyền thụ thủ tịch của thư viện Nhạc Lộc. Lúc trước hắn từng nói với chúng ta, nếu như Thiên tử quyết định bắc phạt, như vậy chắc chắn sẽ phê phán kế sách bình định quá khứ, giao trách nhiệm cho quá khứ, chiếm cao điểm đạo nghĩa. Cho nên hắn yêu cầu chúng ta nhắc tới vài câu nói phê phán kế sách bình định Liêu trong quá khứ tại đề đối sách, như vậy sẽ phù hợp với hướng gió của triều đình.
Lý Diên Khánh yên lặng gật đầu, quả thực có đạo lý. Hắn cũng không nghĩ tới điểm này, trái lại đánh bậy đánh bạ.
- Vậy ta nên làm gì?
Hồng Đại Chí thống khổ ôm đầu nói.
Lý Diên Khánh cũng hơi đồng tình với gã, liền suy nghĩ nói với gã:
- Thái Học có hơn một vạn học sinh dự thính, họ đều giống như Hồng huynh, cảm thấy Châu Huyện quá bế tắc, không nghe được tiếng nói của triều đình. Nếu như Hồng huynh còn muốn tiếp tục khoa cử, ta cảm thấy có thể bắt chước.
Ngừng một chút, Lý Diên Khánh lại hỏi:
- Không biết Hồng huynh đã thành gia chưa?
- Ta thì chưa thành gia, chỉ là… chỉ là ở lại kinh thành tiêu phí quá lớn, trong nhà không đủ sức.
- Trừ khi là nhà đại phú, đệ tử nhà trung đẳng bình thường cũng phải tìm một vài công việc ở kinh thành, kiếm tiền phụ cấp ăn ngủ, không có khả năng để người nhà gánh vác.
- Để ta đi nơi nào kiếm việc? Ta không hề quen thuộc kinh thành.
- Việc này phụ thân ta có thể giúp một tay. Hắn là Hội trưởng Hội đồng hương Thang Âm, hắn có thể giới thiệu cho huynh trưởng một số công việc văn án. Đương nhiên, người quen của phụ thân ta đều là thương nhân, không phải nhà quyền quý, có thể sẽ làm việc trong cửa hàng, không biết Hồng huynh có thể tiếp nhận hay không?
Đề nghị làm học sinh dự thính Thái Học khiến Hồng Đại Chí cực kỳ động tâm. Chỉ cần có thể có cơ hội học được tài học thực sự, chịu khổ nhiều nữa gã cũng đồng ý. Lại nói cũng là con nhà nông xuất thân bần hàn, đâu để ý sẽ làm việc gì. Gã vội vàng đứng dậy cúi rạp đầu thi lễ với Lý Diên Khánh:
- Ta đồng ý tiếp nhận, khẩn cầu hiền đệ hỗ trợ.
- Được rồi! Chờ lát nữa ngươi đi theo ta, ta dẫn ngươi đi gặp phụ thân ta, ta xem một chút bên kia phải chăng cần nhân thủ.
Ba người cơm nước xong xuôi, lại là Lý Diên Khánh vượt lên trước tính tiền. Hắn biết Chu Xuân chỉ có mấy quan tiền, cũng không đành lòng để gã tốn kém. Chẳng qua họ đi ra khỏi trường thi, trong người đều không có đồng nào, Lý Diên Khánh rất quen thuộc với chủ cửa hàng, hắn liền ký tên ghi nợ, về sau thanh toán.
Lý Diên Khánh lại gọi một cỗ xe bò, ba người ngồi lên xe bò đi tới Ngự Nhai.
Xe bò dừng trước cửa hàng Bảo Nghiên Trai, xa phu quay đầu cười nói:
- Ba vị tiểu quan nhân, mười lăm văn tiền!
- Chờ một chút.
Lý Diên Khánh hô về phía lối vào cửa hàng:
- Tôn đại nương!
Tôn đại nương tử đang đón khách tiễn khách trước cửa hàng nhìn thấy Lý Diên Khánh, vội vàng cười đi tới:
- Tiểu viên ngoại thi thế nào rồi?
- Điều này để nói sau, trước tiên trả tiền xe giúp ta.
Tôn đại nương tử che miệng cười khẽ:
- Tiểu viên ngoại nghèo đến nỗi ngay cả mấy văn tiền cũng không bỏ ra nổi sao?
- Trường thi không cách nào mang theo tiền.
- Điều này cũng đúng!
Tôn đại nương lấy ra một thỏi bạc đưa cho xa phu. Xa phu sợ hãi vội vàng khoát tay:
- Ta không trả lại nổi!
Vậy thì chờ một lát, ta vào trong tiệm lấy tiền.
Tôn đại nương quay người đi vào trong tiệm. Lúc này, Chu Xuân và Hồng Đại Chí mở to mắt chỉ Lý Diên Khánh nói:
- Hóa ra… hóa ra Bảo Nghiên Trai là nhà các ngươi mở?
- Là phụ thân ta mở, không liên quan tới ta.
Hai người đều cực kỳ chấn kinh. Bảo Nghiên Trai tiếng tăm lừng lẫy lại là sản nghiệp nhà Lý Diên Khánh, vậy nhà hắn hẳn là cự phú, hai người đều không hẹn mà cùng có cảm giác ngưỡng mộ sùng bái.
Lý Diên Khánh mỉm cười:
- Sau này ta lấy hai bảo hạp cho các ngươi, mang về cho người nhà.
- Vậy xin đa tạ rồi!
Hai người vui mừng. Bảo hạp cần hai mươi quan một chiếc, họ không mua nổi. Chu Xuân nghĩ tới tặng cho mợ, gã tới thư viện Nhạc Lộc đọc sách là do cữu phụ giúp đỡ. Hồng Đại Chí chưa thành thân, dự định tặng cho sư nương.
Lúc này, Tôn đại nương tử vội vàng đi ra, Lý Đại Khí cha của Lý Diên Khánh đi theo đằng sau, y nghe Tôn đại nương tử nói con trai trở về, vội vàng chạy ra.
- Diên Khánh, thi thế nào?
Lý Đại Khí tiến tới vội vàng không nhịn nổi mà hỏi thăm.
- Tạm được! Xem như phát huy trình độ của con, nhưng có thể thi đậu hay không thì không biết.
- Vậy là tốt rồi, chỉ cần không có tiếc nuối thì sẽ thành công.
Lý Đại Khí lại nhìn Chu Xuân và Hồng Đại Chí, cảm thấy họ khá quen:
- Các ngươi là…
Hai người vội vàng tiến lên khom người hành lễ:
- Vãn bối thỉnh an thế thúc!
Lý Diên Khánh cười nói:
- Cha quên rồi sao? Từng gặp qua họ ở huyện An Dương, hai người bằng hữu huyện Lâm Chương, năm nay họ cũng tới tham gia khoa cử.
- Đúng! Đúng! Đúng! Ta nhớ ra rồi, các ngươi đều ở khách sạn Thang Ký, nơi này không tiện, chúng ta vào hậu viện ngồi.
Lý Đại Khí mang theo ba người vào hậu viện, ngồi xuống trong phòng của mình, để cho một tiểu đồng giúp việc dâng trà.
- Năm nay hai vị hẳn là thi không tệ đi!
Chu Xuân cười nói:
- Vãn bối phát huy không phải quá tốt, chỉ sợ phải chờ khóa sau, chờ sau khi yết bảng sẽ về thư viện Nhạc Lộc tiếp tục ra sức học hành.
Hồng Đại Chí xấu hổ nói:
- Vãn bối kém quá xa, chắc chắn thi rớt.
Lý Đại Khí gật đầu thở dài:
- Thi tỉnh là ngàn quân chen cầu độc mộc, hơn trăm người mới có một người thi đậu. Đây chỉ là thi tỉnh, muốn trở nên nổi bật còn phải thi đình. Năm đó ta cũng cảm thấy mình thi không tệ, cuối cùng vẫn thi rớt, khoa cử nào có dễ dàng thi đậu như vậy.
Lúc này, Lý Diên Khánh chợt nhớ ra một chuyện, lão gia chủ từng nói phụ thân thiếu chút nữa thi đậu khoa cử, quan chủ khảo còn an ủi y, để sau này y lại tới, chắc chắn có thể thi đậu.
Lý Diên Khánh hiện giờ nhớ tới mới phát hiện loại chuyện này căn bản không có khả năng xảy ra, thí sinh sao có thể gặp được quan chủ khảo? Coi như quan chủ khảo kết thúc khóa viện về đến nhà cũng sẽ tránh hiềm nghi, không thể gặp bất cứ thí sinh nào, điều này chắc chắn là phụ thân thi rớt khoa cử sau đó sĩ diện nói khoác.
Lý Diên Khánh cười không nói, cũng không vạch trần phụ thân. Hắn nhấp một ngụm trà nói với phụ thân:
- Hồng Đại Chí muốn ở kinh thành dự thính Thái Học giảng bài, nhưng gia cảnh hắn bần hàn, vô lực gánh vác hắn ăn ngủ ở kinh thành. Hắn muốn tìm một công việc, phụ thân có thể giúp hắn một chút hay không?
Năm đó Lý Đại Khí từng nghèo khó thất vọng, y tràn đầy cảm xúc với sĩ tử hàn môn, liền nói với Hồng Đại Chí:
- Phòng thu chi trong tiệm của ta thường xuyên chạy ra ngoài, thực sự bận không chịu nổi, nếu không ngươi đến giúp hắn đi! Mỗi ngày rút một canh giờ tới chỉnh lý sổ sách, một tháng ta trả ngươi năm lạng bạc, đủ để ngươi sống ở Biện Kinh.
Hồng Đại Chí vạn phần cảm động, lại đứng dậy hành lễ:
- Thế thúc hậu đức, Đại Chí khắc ghi trong lòng.
Chu Xuân và Hồng Đại Chí rời đi. Lý Đại Khí nói với Lý Diên Khánh:
- Mọi người trong Hội đồng hương chúng ta đã quyên một khoản tiền, đặc biệt trợ giúp đệ tử hàn môn huyện Thang Âm cầu học bên ngoài. Ta dự định quyên một vạn quan tiền, mở rộng phạm vi, không chỉ huyện Thang Âm, đệ tử hàn môn Tương Châu chỉ cần khắc khổ đọc sách, đều có thể nhận được sự giúp đỡ của ta.
Lý Diên Khánh giơ ngón tay cái lên cười hì hì khen:
- Cha không hổ là Võ Đức Lang, nghĩ kỹ của Châu Chí trăm năm sau.
Mặt Lý Đại Khí đỏ lên, gõ mạnh vào đầu hắn một cái:
- Ta nào có tâm cơ thâm trầm như ngươi nghĩ, lại nói bậy, ta sẽ quyên tất cả tiền ra ngoài, một văn tiền cũng không lưu lại cho tên nhóc thối nhà ngươi.
- Cha tới Hàng Châu mua đất chưa?
- Đi rồi, Ấn thúc của ngươi cũng đi cùng ta, hắn nói là ngươi dạy hắn đi Hàng Châu mua nhà.
- Là ta dạy hắn, hắn mua bao nhiêu?
- Hắn mua một tòa nhà cũ bảy mươi mẫu gần thành nam, bỏ ra tám trăm quan tiền. Ta mua ba mươi mấy căn nhà nhỏ, hơn một trăm năm mươi mẫu đất, đều sát đường lớn, nhưng không có mặt đường, bỏ ra hơn chín ngàn quan tiền, hẳn là đã đủ rồi.
Nói đến mua đất, Lý Đại Khí lại nghĩ tới một chuyện:
- Lý Câu Nhi tìm được một tòa nhà cũ thay ta, ở bên Biện hà ngoài thành, chừng mười mẫu, đối phương chào giá sáu ngàn quan tiền, ta cảm thấy không tệ, buổi sáng ngày mai con đi theo ta xem một chút.
- Cha vẫn muốn mua nhà ở kinh thành sao?
- Không phải mua để ở, là người thuê ngày càng nhiều, nhà kho cũng rất bất tiện, Bảo Nghiên Trai nhất định phải thành lập thương hội, còn phải xây dựng đội thuyền của mình, cho nên tốn đất.
Lý Diên Khánh cũng biết phụ thân nói đúng, hậu viện cửa hàng Ngự Nhai quá nhỏ, căn bản không cách nào làm tổng bộ của Bảo Nghiên Trai. Họ đã đến trình độ thành lập thương hội, phải tìm một địa phương lớn một chút sử dụng làm việc.
- Được! Sáng sớm ngày mai, con đi cùng cha!