Chương 288: Đại Khí trợ học.
Chương 288: Đại Khí trợ học.Chương 288: Đại Khí trợ học.
Khoa cử năm nay Tương Châu trở thành người thắng lớn nhất, tổng cộng có bốn sĩ tử thi đậu Tiến Sĩ, đứng đầu danh sách phía bắc Hoàng Hà. Không chỉ có bốn người lên bảng, còn có hai người thi được bảng Giáp, thậm chí Thám Hoa hạng ba cũng bị sĩ tử Tương Châu cướp đoạt. Trên dưới Tương Châu đều vui mừng khôn xiết, mấy ngàn sĩ tử Châu Học còn đặc biệt cử hành diễu hành chúc mừng quy mô lớn.
So với sự vui sướng của Tương Châu, huyện Thang Âm lại sôi trào. Tin tức Lý Diên Khánh thi đậu Thám Hoa hạng ba đã truyền khắp toàn bộ huyện Thang Âm, mỗi nhà giăng đèn kết hoa, pháo nổ trắng đêm không ngừng, Huyện Nha còn lấy đèn màu tết Nguyên Tiêu lại treo trên đường phố ăn mừng lần nữa.
Năm ngoái huyện Thang Âm thi giải toàn quân bị diệt, ngay lúc mọi người ủ rũ nhất, tin tức Lý Diên Khánh thi đậu Thám Hoa hạng ba tới kịp thời, tẩy rửa lo lắng trong lòng mọi người. Nhất là Tri Huyện Tưởng Đại Đao còn coi đó là tiền vốn thăng thiên của mình, tự mình dẫn đầu đám quan viến đến thôn Lý Văn xã Hiếu Hòa báo tin vui.
Nhưng trung tâm ăn mừng thật sự vẫn ở xã Hiếu Hòa. Mặc dù tết xuân vừa mới kết thúc, nhưng Lý Đại Khí lại bỏ ra năm trăm quan tiền, lại dựng lều lớn trên bãi đất trống tết xuân Lộc Sơn, bày yến ba ngày ba đêm. Các thôn dân xã Hiếu Hòa từ bốn phương tám hướng chạy đến, mở bụng ăn nhiều, chúc mừng Khánh ca nhi thi đậu Thám Hoa.
Sáng sớm, Lý Đại Khí và Diêu Vạn Niên mang theo hơn hai trăm học sinh học đường Lộc Sơn bái tế trước mộ Diêu Đỉnh. Trước mắt Giáo Dụ của học đường Lộc Sơn do Diêu Vạn Niên trưởng tử của Diêu Đỉnh đảm nhiệm. Đây là một thay đổi buồn cười rất hoang đường, Giáo Dụ của học đường Lộc Sơn trước đó là Lý Đại Quang đảm nhiệm Học Chính Thang Âm, mà Học Chính Thang Âm Diêu Vạn Niên lại kế thừa di chí của phụ thân, đảm nhiệm Giáo Dụ học đường Lộc Sơn.
Bái tế Diêu Đỉnh xong, Diêu Vạn Niên lại mời Lý Đại Khí đến học đường. Căn phòng của Diêu Vạn Niên vẫn là phòng tiên sinh do phụ thân y lưu lại, trên tường còn treo câu đối Lý Diên Khánh viết cho phụ thân y năm đó. Lý Đại Khí chắp tay đọc câu đối của con trai, thở dài nói:
- Khó trách Diên Khánh có thể thi đậu Thám Hoa, từ nhỏ đã là kỳ tài rồi!
- Phụ thân ta cũng thường nói như vậy!
Diêu Vạn Niên đặt hai chén trà lên bàn, cười nói:
- Ta còn nhớ rõ Hội Thần Đồng năm đó! Không phải Lý Tri Châu từng nói chỉ cần dốc lòng bồi dưỡng Lý Diên Khánh, lớn lên tất trúng Tiến Sĩ sao?
Nói tới dốc lòng bồi dưỡng, Lý Đại Khí càng thêm cảm khái. Nếu không có sư phụ Diêu Đỉnh dốc hết tâm huyết bồi dưỡng nhiều năm, sao có thể có Diên Khánh ngày hôm nay, y làm sao có cơ hội hoàn toàn xoay người, trong lòng y tràn ngập cảm kích đối với Diêu Đỉnh.
- Hiện giờ học đường có khó khăn gì cần ta giúp đỡ hay không?
Lý Đại Khí nói rất thẳng thắn, cũng rất thành khẩn. Y quẩ thực hi vọng có thể trợ giúp học đường phát triển.
Diêu Vạn Niên trầm ngâm một chút nói:
- Vấn đề lớn nhất của học đường là quá nhiều học sinh, diện tích quá nhỏ. Lúc còn sống phụ thân ta đã kéo dài chế độ giáo dục hai năm, học sinh đi ra từ học đường có thể trực tiếp tham gia cuộc thi Châu Học.
- Tưởng Đại Đạo cho phép sao?
Lý Đại Khí không nhịn được ngắt lời Diêu Vạn Niên. Y vội vàng áy náy cười một tiếng, ra hiệu Diêu Vạn Niên nói tiếp.
- Mới đầu Tưởng Đại Đạo đương nhiên không chịu, chẳng qua về sau trong Châu không ngừng tạo áp lực, Tưởng Đại Đạo vẫn phải thỏa hiệp. Hắn đưa ra một điều kiện nhượng bộ, học sinh học đường nhất định phải tham gia thi giải của huyện, thi qua mới có thể tham gia thi Châu Học. Phụ thân ta cho rằng điều kiện này coi như công bằng, liền đáp ứng. Kết quả thi giải năm ngoái, học sinh Huyện Học chỉ có hai phần vượt qua thi huyện, người thi đậu Châu Học càng không có mấy. Mà năm mươi học sinh học đường Lộc Sơn chúng ta đều vượt qua thi huyện, bốn mươi lăm người đậu Châu Học, đứng đầu toàn bộ Tương Châu. Hiện giờ học đường Lộc Sơn đã không chỉ nổi tiếng ở Thang Âm, cũng nổi tiếng toàn bộ Tương Châu, học sinh yêu cầu đến học đường Lộc Sơn chúng ta đã vượt qua một ngàn người.
Mắt thấy Khánh ca nhi thi đậu Thám Hoa, ta đoán chừng đường vào học đường Lộc Sơn sẽ còn bùng nổ. Vấn đề lớn nhất hiện giờ chính là không có chỗ để học sinh lên lớp, chỗ chúng ta nhiều nhất có thể chứa được hơn hai trăm người, đã chật rồi. Có lẽ có thể mở rộng học đường, nhưng Tưởng Đại Đạo đã buông lời, sẽ không cho chúng ta một văn tiền.
- Tiền không phải vấn đề, quan trọng là có đất để xây dựng thêm hay không, còn có thuê giáo thụ từ nơi nào?
- Địa phương là mảnh nghĩa địa đằng sau học đường kia, ta đi tới từng nhà, chỉ cần đền bù mỗi hộ mười quan tiền phí tổn dời mộ, họ đồng ý để học đường mở rộng. Mặt khác dưới chân núi có một mảnh đất, hai mảnh cộng lại có khoảng một trăm hai mươi mẫu. Học đường chúng ta hiện giờ chỉ có hai mươi mẫu, lớn hơn gấp sáu lần, có thể chưa hơn ngàn học sinh đọc sách, mặt khác ta tìm ân sư Chu đại nho…
- Là đại nho Chu Văn Bác của huyện Lâm Chương hay sao?
- Đúng là hắn, nghe nói năm nay cháu hắn cũng thi đậu Tiến Sĩ, hắn đồng ý đến học đường chúng ta tọa trấn, đảm nhiệm giáo thụ đứng đầu. Ta dự định lại dùng lương cao mời một số sĩ tử trẻ tuổi có thực học từ bốn thư viện lớn đến dạy học. Chẳng qua đây chỉ là kế hoạch, bởi vì ta không có tiền để áp dụng, trong thôn cũng không quyên ra được nhiều tiền như vậy, chứng thực duy nhất là trong Châu đã đáp ứng, chỉ cần số lượng học sinh của chúng ta vượt qua năm trăm người, sẽ phê chuẩn chúng ta thăng lên làm thư viện, thư viện Lộc Sơn, đây chính là mộng tưởng cả đời của phụ thân ta.
- Đã tính tổng cộng cần bao nhiêu tiền chưa?
- Ta đã tính toán cẩn thận, về sau có thể dựa vào học phí để cân bằng thu chi, quan trọng là khởi động cần một món tiền lớn, bao gồm tiền di chuyển mộ phần, đây là khoản lớn, chỉ khoản ngày đã cần hai ngàn năm trăm quan tiền. Còn có rào vuông mảnh đất xây dựng phòng xá, mua sắm bàn giường, chiêu mộ giáo viên các loại, trước sau ít nhất cần bốn ngàn quan tiền. Hiện giờ mọi người trong thôn quyên được gần một ngàn quan tiền, còn thiếu ba ngàn quan tiền chưa có tin tức.
Lý Đại Khí gật nhẹ đầu:
- Ta cũng đang chuẩn bị bỏ ra một vạn quan tiền giúp đỡ sĩ tử Tương Châu, về sau ta suy nghĩ một chút, duy trì sĩ tử Tương Châu không sát với thực tế, mà Diên Khánh cũng yêu cầu ta duy trì học đường Lộc Sơn, vậy ta sẽ dùng một vạn quan tiền này để duy trì học đường Lộc Sơn đi!
Diêu Vạn Niên sợ ngây người, một vạn quan tiền nha!
Y bỗng nhiên tỉnh lại, vội vàng khoát tay:
- Đại Khí, quả thực không cần nhiều như vậy!
Lý Đại Khí cười nói:
- Đời ta cảm kích nhất chính là phụ thân ngươi, không có hắn thì không có Diên Khánh ngày hôm nay. Một vạn quan tiền này là số tiền ta đặt cược thắng được lúc Diên Khánh tham gia đại hội cung mã, dùng để duy trì học đường Lộc Sơn không phải vừa vặn sao? Học đường Lộc Sơn biến thành thư viện Lộc Sơn, tiền còn lại trợ cấp ăn ngủ cho học sinh bần hàn ưu tú. Nếu như về sau không đủ tiền, cứ mở miệng với ta, ta và Diên Khánh đều hi vọng thư viện Lộc Sơn có thể tốt đẹp hơn, trở thành thư viện tốt nhất Tương Châu thậm chí mặt tây Hà Bắc.
Diêu Vạn Niên cực kỳ cảm động trong lòng, khom người cúi rạp đầu thi lễ với Lý Đại Khí:
- Phụ thân ta dưới suối vàng có biết, chắc chắn cực kỳ cảm kích Đại Khí khẳng khái trợ học.
Buổi chiều, Lý Diên Khánh nói chuyện phiếm cùng một đám hàng xóm láng giềng ngay trong lều lớn. Lúc này, Lý Chân bước nhanh tới thấp giọng nói:
- Tưởng Tri Huyện đến rồi!
Lý Đại Khí khẽ giật mình. Đây là lần thứ hai Tưởng Đại Đạo tới. Y vội vàng hành lễ với đám hương thân:
- Các vị chậm rãi uống rượu, ta đi một lát sẽ trở lại.
Mọi người vội vàng nói:
- Tri Huyện quan trọng, Đại Khí đi không sao cả!
Lúc này Lý Đại Khí mới bước nhanh ra khỏi lều lớn, vừa vặn gặp một đám người vây quanh Tri Huyện Tưởng Đại Đạo đi tới từ phía đối diện. Lý Đại Khí vội vàng ôm quyền cười nói:
- Tưởng Tri Huyện bốn phía vì dân, không hổ là quan viên mẫu mực!
Lý Đại Khí chỉ là một giới thương nhân, nhưng y lại có danh hiệu Võ Đức Lang thất phẩm, còn là Thiên tử tự mình ngự phong, còn cao hơn Tri Huyện Thang Âm bát phẩm. Tưởng Đại Đạo cũng cực kỳ khách khí với y, trước mặt y không dám bày kiểu cách nhà quan. Huống chi Lý Đại Khí còn là ông chủ lớn của Bảo Nghiên Trai, tài lực cường đại khiến Tưởng Đại Đạo không dám khinh thị.
Tưởng Đại Đạo vội vàng hoàn lễ nói:
- Lý viên ngoại quá khen rồi!
Lý Đại Khí thấy Tri Huyện mang theo mười mấy tùy tùng, liền nói với Lý Diên Bưu sau lưng:
- Mang những huynh đệ này tới lều lớn uống rượu, lại cho mỗi người năm lạng bạc tiền trà nước.
Đây chính là chỗ biết làm người của Lý Đại Khí, những nha dịch này theo Tri Huyện chạy ngược chạy xuôi, không có mấy người không oán giận. Nhưng họ lại được chỗ tốt, không chỉ tất cả họ đều vui vẻ, Tri Huyện cũng rất có thể diện.
Tưởng Đại Đạo thầm khen trong lòng, liền cười ha ha:
- Để Lý viên ngoại tốn kém rồi.
Y quay đầu nói với các tùy tùng:
- Còn không mau cảm ơn Lý viên ngoại!
Hơn mười tùy tùng cực kỳ vui vẻ, vội vàng ôm quyền cảm tạ Lý Đại Khí, từng người tiến vào lều lớn uống rượu.
Lúc này, Lý Đại Khí khoát tay nói:
- Mời Tưởng Tri Huyện ngồi bên này!
Lý Đại Khí mời Tưởng Tri Huyện đến ngồi trong lều lớn tốt hơn một chút, lại sai người mang rượu lên. Tưởng Đại Đạo cười nói:
- Hai ngày trước ta tới là báo tin vui cho Lý viên ngoại, lúc ấy thời gian rất vội vàng, rất nhiều chuyện đều không suy nghĩ kỹ càng. Mấy ngày nay ta cẩn thận suy nghĩ một chút, ta nghĩ được mấy phương án, xem Lý viên ngoại có hứng thú hay không?
- Mời Tưởng Tri Huyện nói!
- Đầu tiên là vấn đề ban thưởng. Đã mấy chục năm huyện Thang Âm không có Tiến Sĩ khoa cử, huống chi là Thám Hoa. Lần trước thi đậu Tiến Si là năm Thần Tông, lúc ấy trong huyện thưởng năm trăm quan tiền, ta cẩm thấy ban thưởng mấy lạng bạc Lý viên ngoại cũng chướng mắt, cho nên lần này ban thưởng ta định đổi một phương thức khác. Ta đã đổi Cần Miễn Lâu ở Huyện Học thành Thám Hoa Lâu, cổ vũ sĩ tử Huyện Học lấy lệnh lang làm mẫu, khắc khổ ra sức học hành, đây là thứ nhất. Tiếp theo ta muốn biết, Lý viên ngoại có nhà trong huyện thành hay không?
Lý Đại Khí lắc đầu:
- Rất xin lỗi, tại hạ không có nhà trong huyện thành.
- Quả nhiên là ta đoán đúng. Là thế này, lúc trước Lý Văn Quý có tòa nhà trong huyện thành, sau khi Lý Văn Quý phạm tội, tòa nhà này cũng bị thu làm nhà quan. Ta định tặng tòa nhà này cho Lý viên ngoại, làm phủ Thám Hoa huyện Thang Âm, không biết Lý viên ngoại có tiếp nhận hay không?
Lý Đại Khí sao có thể muốn tòa nhà cuẩ Lý Văn Quý, nếu y tiếp nhận, tộc nhân phòng Lộc Sơn không mắng chết y sau lưng mới là lạ. Lý Diên Khánh lập tức lắc đầu nói:
- Ý tốt của Tri Huyện ta tâm lĩnh, nếu như nhất định muốn xây phủ Thám Hoa, không bằng dùng nhà cũ thôn Lý Văn thì có ý nghĩa hơn. Dù sao Diên Khánh cũng sinh ra ở đó, lớn lên ở đó, nơi đó có rất nhiều vết tích hắn đọc sách sinh hoạt, tòa nhà để ta xây dựng thêm, đến lúc đó còn xin Tưởng Tri Huyện viết biển tên phủ.
- Phủ trạch trong huyện không tốt hơn một chút sao?
- Khởi bẩm Tri Huyện, tòa phủ trạch trong huyện kia sẽ gây ra mâu thuẫn tộc nhân.
Lúc này Tưởng Đại Đạo mới chợt hiểu, liền cười ha ha nói:
- Được rồi! Vậy dùng nhà cũ làm phủ Thám Hoa, không cần Lý viên ngoại bỏ tiền, tất cả phí tổn của tòa nhà này đều do huyện gánh vác.
Lý Đại Khí suy nghĩ, liền mang tới một trăm lạng vàng, đưa tới trước mặt Tưởng Đại Đạo:
- Tòa nhà do huyện ra mặt xây dựng, nhưng phí tổn vẫn do ta gánh vác!
Tưởng Đại Đạo cười híp mắt lại, hổ tử vô khuyển phụ, phụ thân của Lý Diên Khánh sao lại thông minh như vậy chứ! Một trăm lạng vàng danh chính ngôn thuận rơi vào túi của y.
- Tiếp theo là vấn đề viết Huyện chí. Diên Khánh nhất định phải đặt ở phía trước Danh Nhân Đường, ta hi vọng Huyện chí và Hương chí có thể thống nhất, sau này viết xong sẽ để Lý viên ngoại xem qua.
