ĐÔI DÒNG KỈ NIỆM VỀ THỦ TRƯỞNG NGUYỄN
HỮU HÀ.
Tôi
thật sự xúc động khi biết Đại tá Nguyễn Hữu Hà đã qua đời. Câu chuyện tình với
nàng Ma -Li xảy ra vào năm 1982 thì phải, khi e94 hoạt động ở khu vực
Choamkhsan cùng với đoàn 5504. Khi đó, Tư lệnh f 307 là Lê An, Phó Tư lệnh TMT
là Nguyễn Văn Yến và Thủ trưởng Hà là Phó Tư lệnh về Chính trị (theo chế độ một
thủ trưởng).
Tôi
nhớ…
Lần
đầu tiên tôi gặp ông vào khoảng mùa khô năm 1980, khi chúng tôi cùng với anh em
d1 đang làm phương án xác định các vị trí của địch ở bên kia biên giới. Bộ phận
làm nhiệm vụ đang tạm trú tại chốt tiền tiêu c1 d1, phía đông chùa Preah
Vihear. Ông đến thăm với tư cách là Tân Chính ủy của Trung đoàn 95 (thay cho
Chính ủy Tạ Như Quỳnh về nước chuyển công tác).
Cái
nhìn đầu tiên đã để lại trong tôi nhiều dấu ấn sâu sắc. Phải công nhận Ông rất
đẹp trai, vóc dáng người to cao, đặc biệt có giọng cười rất giòn và sảng khoái…
thì chuyện khi còn trai trẻ “đào hoa” là lẽ tất nhiên. Mới nhìn và tiếp xúc với
ông, không ai nghĩ ông là Chính ủy… ai cũng nghĩ rằng ông là một cán bộ quân sự.
Nói chuyện phiếm với cánh trinh sát, chúng tôi nhận ra khả năng về quân sự khá
nổi bật của ông (vì Chính ủy am hiểu khá tường tận về bản đồ như ông, không phải
là nhiều).
Người
Bình Định đi đâu cũng rất dễ nhận nhau ra giọng nói đặc sệt chất “nẩu” của mình
(nẩu: đại từ nhân xưng ngôi thứ ba số nhiều). Ông quê ở xã Bình Phú, huyện Tây
Sơn Bình Định và tôi là dân Phù Mỹ.
Lần
thứ hai tôi gặp ông là cuối mùa mưa 1980, khi tác chiến cùng d2 ở 428. Chiến
trường đang trong thời điểm căng thẳng… Nghe d trưởng d2 báo cáo về tình hình,
ông biết rằng bộ phận trinh sát đi phối thuộc cùng e95 đã hoàn thành xuất sắc
nhiệm vụ, tạo nhiều thuận lợi cho d2 đánh tan chiến tranh quấy rối, có tính
cách du kích của địch. Thủ trưởng Thăng CTV d2 gọi tôi lên gặp ông.
Tôi
nhớ là ông kêu lên “A! dân Phù Mỹ” và chìa tay ra bắt.
Lính
95 thời đó đa số là Bình Định và Quảng Ngãi, điều làm chúng tôi cảm kích là ông
khơi được tố chất của người Khu 5. Trong giọng nói của ông, chúng tôi cũng hiểu
niềm tự hào đang dâng trào trong ông. Những đứa con của dân Khu 5 vẫn đứng vững
trong thử thách.
Ông
đi thăm vòng quanh đơn vị, khi đến vị trí hầm của trinh sát đi phối thuộc, thấy
tôi ông chỉ cười và hỏi đúng chất chính trị:
Các
em ở đây có gì khó khăn… và điều cần đề nghị bây giờ là gì?
Thấy
d trưởng và CTV d2 cười cười, tôi cũng nói vui (ông có tính hài hước):
-
Thưa Thủ trưởng, em thấy cái đường biên giới nó chỉ là cái vạch đen trên bản đồ,
sao mình lại sợ không dám vượt qua?
-
Có mấy cái trại lính Pốt bên đó, sao mình không nhổ đi cho rồi, để nó quậy quá
Thủ trưởng ơi?
Tôi thấy mặt ông đanh lại… và cuối cùng ông
cũng chỉ nói là nên kiềm chế chờ lệnh của trên. Các đồng chí không được làm ẩu.
Thái Lan đang tố cáo trước diễn đàn LHQ là Việt Nam tấn công và pháo kích vào
lãnh thổ Thái Lan… Để giảm bớt căng thẳng ông cho anh em trinh sát hai bao thuốc
và cười hì hì…
Có
một lần khi ở chùa… Ông đi cùng Thiếu tướng Nguyễn Huy Chương, Phó Chính ủy QK5
lên thăm anh em d1, và bộ phận phối thuộc của f. (Pháo 85 và TS). Ông đến thăm
anh em trinh sát và mang theo ít quà của Tư lệnh QK biếu cho anh em tu ở chùa.
Tôi
đang ngồi đọc một cuốn tiểu thuyết mà anh em tân binh mới mang sang, đó là cuốn
“Mắt tím” của nhà văn Lệ Hằng (nhà văn trước năm 1975). Ông chỉ lật mấy trang đọc
lướt và đưa lại cho tôi.
Ngồi
dưới phiến đá… tôi và ông bắt đầu nói chuyện văn chương. Mọt sách gặp mọt sách
nên câu chuyện cũng khá thú vị. Khi chia tay, ông tặng tôi cuốn sách văn học nước
ngoài mới xuất bản “Người đàn bà cuối cùng và cuộc chiến đấu sắp tới” của nhà
văn Cuba M.C. Lopez…
