Thông qua phó giảng Ngô Đồng Hạc, sơn trưởng Khương Bá Xuân nhanh chóng biết được chuyện xích mích của đám học sinh.
"Thư sơn hữu lộ cần vi kính, học hải vô nhai khổ tác chu [1]. Người đời đều nói học tập là khó khăn, ta lại cảm thấy học hành là việc dễ dàng nhất trên đời, học hành có thể khó đến mức nào đây? Đầu óc dẫu ngu ngốc cũng có ngày hanh thông, tuy có không trở thành học giả lỗi lạc thì cũng có thể hiểu được chút đạo lý... Biết nhân tình thế thái, nắm quyền thống trị một phương, giao tiếp với đồng liêu trên quan trường còn khó hơn học tập nhiều..."
[1] Núi sách có đường, biết cần cù sẽ tìm ra con đường ấy; biển học vô bờ, khổ luyện sẽ là con thuyền dẫn tới bến thành công.Đặt bài văn đang viết dở sang một bên, Khương Bá Xuân thở dài, "Gọi Phó Vân tới đây, ta muốn hỏi trò ấy mấy câu."
Ngô Đồng Hạc chần chừ một chút, "Sơn trưởng, vãn bối đã hỏi đám học sinh kia, quả thực là mấy đứa chúng nó có lỗi trước, chúng muốn đánh Phó Vân từ lâu, chỉ là vẫn chưa tìm được cơ hội mà thôi. Tối qua chúng còn lén vào trong viện của Phó Vân, may mà trò ấy cảnh giác, bọn chúng đành rút lui. Thực sự đây cũng không phải lần đầu, mấy đứa Chu Dụ Như đã năm lần bảy lượt dùng quyền cướp ép buộc các học sinh khác phải nghe theo chúng, nếu lần này không phạt nặng, sợ rằng về sau bọn chúng lại càng càn quấy, sớm muộn cũng trở thành mối họa, người như thế không thể dung túng, nên cho chúng một bài học."
hắn nói xong còn liếc trộm sơn trưởng, nói khẽ, "Phó Vân là người bị hại, sơn trưởng không trừng phạt Chu Dụ Như lại còn định xử phạt Phó Vân, như thế có phải là bất công hay không?"
"Chuyện này ta tự có quyết định." Khương Bá Xuân bình tĩnh nói.
Ngô Đồng Hạc thở dài, đi ra ngoài hành lang, nhìn Phó Vân anh đang đứng chờ trước lan can, "Phó Vân, sơn trưởng muốn gặp trò, vào đi."
Phó Vân anh không tiếp tục nhìn về phía tán cây phủ kín những đóa hoa nữa, thưa vâng, bước vè phía trong.
"Sơn trưởng là người nhân hậu, trò vào trong đó, kể rõ sự tình, sơn trưởng sẽ không làm khó trò." Ngô Đồng Hạc khẽ nhắc nhở, "Nếu sơn trưởng tức giận, trò nhất định không được tranh cãi với sơn trưởng, sơn trưởng quý trọng nhân tài, không thích học sinh trong thư viện xích mích đánh nhau. Sơn trưởng có răn dạy trò cũng là thương cho roi cho vọt, trò tuổi còn nhỏ, về sau lớn lên sẽ hiểu được cái khó của sơn trưởng."
"Đa tạ phó giảng."
Phó Vân anh cảm tạ hắn, đi về phía gian phòng bên trái.
Bên ngoài đang nắng, trời trong vắt không một gợn mây, ánh nắng chiếu qua cửa sổ, chiếu vào trong phòng loang loáng, trước cửa sổ nắng rọi vào sáng bừng.
Khương Bá Xuân ngồi trên một chiếc ghế bành bằng gỗ liệu chạm trổ tinh tế, quay lưng về phía cửa sổ, trên vai phủ một lớp nắng vàng, mái đầu bạc vấn lên chỉnh tề, quấn nho khăn bằng lụa. Dưới ánh sáng, những nếp nhăn trên khuôn mặt cũng mờ đi ít nhiều, "Phó Vân, trò biết bản thân sai ở chỗ nào không?"
Ngữ khí lãnh đạm, uy nghiêm, không còn giống vị sơn trưởng lúc nào cũng tươi cười hằng ngày chút nào nữa.
Vừa vào cửa đã bị chất vấn, Phó Vân anh vẫn không biểu hiện chút hoảng loạn hoặc tủi thân nào, chắp tay hành lễ, cúi đầu nói: "Học sinh biết ạ nhưng học sinh vẫn muốn làm như vậy."
Khương Bá Xuân nhíu mày, "Tại sao lại thế?"
"Sơn trưởng, từ khi nhập học tới nay, học sinh thể hiện mình quá nhiều, như thế ắt sẽ bị người khác ghen ghét, âu cũng là cây to đón gió. Để tính kế lâu dài, học sinh đáng lẽ ra phải giống như Tô Đồng, biết cách giấu tài, như thế mới đúng với đạo đối nhân xử thế của người quân tử. Có thù tất báo, không chỉ đơn giản sẽ dẫn tới tình cảnh cây to đón gió mà còn có thể bị đánh giá là người tùy tiện..." Phó Vân anh khẽ cong khóe miệng, mỉm cười, "Nhưng người xưa có câu: Thiên hạ hữu đạo tắc kiến, vô đạo tắc ẩn [2]. Thư viện không phải là nơi người người tranh đấu với nhau, học sinh nơi đây hẳn phải có thể có sao nói vậy, không cần cất giữ trong lòng, như vậy học vấn mới có thể phát triển, nếu học sinh bắt buộc phải làm một "ẩn sĩ", cái gì cũng phải ẩn nhẫn như thế, vậy thư viện có khác gì những nơi khác đâu?"
[2] Trích "Luận Ngữ", nghĩa là: Thiên hạ có đạo thì ra làm quan, vô đạo thì về ở ẩn.Nghe xong những lời này, Khương Bá Xuân cúi đầu trầm tư, thư viện và quan trường nói cho cùng là khác nhau, học sinh đều đương tuổi thiếu niên tràn đầy sức sống, thuở thiếu niên có ai mong muốn bị trói buộc bởi những lễ nghi phiền phức, không được thể hiện bản chất của chính mình?
Nếu ở thư viện cũng lúc nào cũng phải đề phòng, sợ bị người khác mưu hại nên không thể không che giấu bản thân thì chẳng khác gì "thiên hạ vô đạo tắc ẩn", một thư viện vô đạo thì mới khiến học sinh phải trói buộc bản thân, cúi đầu trước kẻ tiểu nhân.
Thư viện có đạo, học sinh cùng nhau tiến về phía trước, những học sinh xuất chúng nhất sẽ không bị người khác ghen ghét thậm chí là hãm hại, những học sinh kém hơn cũng không sợ bị tụt lại phía sau, bị người khác nhạo báng.
Ý tứ của Phó Vân đã rõ ràng: Giang Thành thư viện muốn trở thành thư viện có đạo hay là thư viện vô đạo?
Nếu như thư viện vô đạo, "y" đương nhiên sẽ giấu tài giống như Tô Đồng. Nhưng "y" lại cho rằng Giang Thành thư viện hẳn phải là thư viện có đạo, nên hắn không ngại bộc lộ tài năng của bản thân.
Gió xuân thả sức cho phi ngựa, ngày trọn Trường An xem hết hoa [3], thiếu niên đương độ thanh xuân, sao không thể tùy ý mà sải cánh bay cao?
[3] Trích "Đăng khoa hậu" của Mạnh Giao, bản dịch trên thivien.net."Đây là thứ nhất."
Phó Vân anh nói tiếp.
Khương Bá Xuân bật cười, nụ cười tỏa sáng khuôn mặt đã đầy nếp nhăn, "Hả? Đây mới là thứ nhất, trò còn lý do gì nữa nào?"
"Học sinh lười biếng, không muốn phí công phí sức với hạng tiểu nhân như Chu Dụ Như thêm lần nào nữa, bọn họ thấy học sinh tuổi còn nhỏ, dễ bắt nạt, lần này ra tay không đạt được mục đích, không chắc về sau sẽ lại không nảy sinh ý đồ không tốt. Học sinh cố tình làm to chuyện, khiến bọn họ mất mặt trước mặt học sinh toàn thư viện, khiến bọn họ mất đi chỗ đứng trong thư viện... Như vậy, bọn họ mới biết được học sinh không phải là người dễ bắt nạt. Ngoài ra, học sinh còn muốn cảnh cáo những người đang ngầm có địch ý với mình, để họ sau này không dám làm những việc đáng khinh như vậy."
Phó Vân anh chậm rãi trình bày, lại nói tiếp: "Lý do thứ hai này coi như là một lần vất vả, cả đời thoải mái, không để lại hậu hoạ về sau. Học sinh không có lòng hại người nhưng tuyệt đối không nương tay với những kẻ có ý xấu."
"Còn về lý do thứ ba, có việc này, về sau học sinh trong thư viện cãi nhau cũng sẽ tránh việc động chân động tay ẩu đả."
Nàng nói ra những suy nghĩ của mình, ngước mắt lên nhìn Khương Bá Xuân, ánh mắt bình tĩnh, chờ đợi ông ta đưa ra ý kiến.
Khương Bá Xuân vuốt râu trầm ngâm, mặt mày càng lúc càng nhăn nhúm, một lúc sau mới thở dài: "Dựa theo quy định của thư viện, ta vẫn cần phải phạt trò, trò trêu đùa Chu Dụ Như như thế, về tác phong vẫn là không ổn."
Phó Vân anh cúi đầu trả lời: "Học sinh hiểu rồi ạ."
Khương Bá Xuân nhìn nàng, nói: "Vậy phạt trò mỗi ngày phải dành ra một canh giờ đi Tàng Kinh Các giúp quản cán sắp xếp lại kho sách, từ giờ đến hết năm."
"Đa ta sơn trưởng." Phó Vân anh trịnh trọng chắp tay hành lễ, chuẩn bị lui ra ngoài.
Khương Bá Xuân do dự một lát, gọi nàng lại, "Sao? Ta không xử phạt Chu Dụ Như lại còn gọi trò tới quở trách, rồi còn trừng phạt trò, trò cảm tạ ta cái gì?"
Phó Vân anh mỉm cười, nói: "Sơn trưởng trừng phạt học sinh cũng đều là vì nghĩ cho học sinh, cách làm của học sinh quá táo bạo, chưa chắc đã thuyết phục được tất cả mọi người. Sơn trưởng cố ý phạt học sinh, lại tha cho mấy người Chu Dụ Như, các bạn cùng trường thấy học sinh yếu thế, nhất định sẽ bênh vực học sinh. Học sinh bề ngoài tuy là bị xử phạt nhưng thực ra là được sơn trưởng bảo vệ. Sơn trưởng suy nghĩ cho học sinh nhiều như thế, học sinh sao có thể không cảm tạ?"
Sơn trưởng dở khóc dở cười, nhìn theo bóng "y" cung kính lui ra ngoài. Lúc trước ông vẫn lo lắng cho đứa trẻ này, tuổi còn nhỏ như thế mà hành động lại quá táo bạo, mạnh mẽ nhưng giờ nỗi lo lắng ấy đã không cánh mà bay. một đứa trẻ có thể cảm kích những người có ý tốt với mình như vậy thì sao có thể trở thành người ác độc cho được?
Lấy ơn báo oán thì dùng cái gì trả ơn bây giờ? Lấy (ngay) thẳng báo oán, lấy đức trả ơn mới đúng!
Triệu sư gia là người bừa bãi, không câu nệ cái gì, học sinh của ông ta dũng cảm, mạnh mẽ, dám làm dám chịu, đúng là một cặp thầy trò trời sinh.
...
"Lão đại, sao rồi?"
Phó Vân anh vừa trở lại khu nhà phía nam, Phó Vân Khải, Viên Tam, Trần Quỳ đang tựa lan can khẽ bàn bạc lập tức đứng thẳng dậy, ùa tới chỗ nàng, "Sơn trưởng bảo sao?"
Viên Tam ở ngay trước mặt nàng, cười hề hề hỏi: "Lão đại, có phải sơn trưởng định đuổi học mấy người Chu Dụ Như không?"
Cái cách gọi "lão đại" này nghe thế nào cũng thấy không hay ho cho lắm.
Phó Vân anh liếc Viên Tam một cái, thằng nhãi này thật kì quái, ăn mặc chỉnh tề tươm tất, nhưng miệng liên tục mắng chửi người, phun nước bọt phèo phèo, hoàn toàn không biết cách giao tiếp với người khác, rốt cuộc là một gia đình như thế nào mới nuôi dạy nên một người đọc sách như thế này?
Giữa mấy trăm học sinh trẻ tuổi hào hoa phong nhã, hắn một mình một phách, gõ sai hết cả nhịp.
Viên Tam thấy nàng không trả lời, tức tối, "Hay là sơn trưởng thiên vị Chu Dụ Như?"
Đám học sinh đang đứng chờ tin tức xung quanh không nhịn nổi khẽ chửi bới mấy câu. Từ lúc Ngô Đồng Hạc dẫn Phó Vân anh, họ vẫn luôn đứng trong viện chờ đợi, giờ không chịu nổi nữa, xắn tay áo, chỉ chực xông về hướng khu phía bắc, kêu to: "không công bằng! Chúng ta phải đi tìm sơn trưởng đòi công bằng!"
Thấy mọi người sắp xông vào hành lang tới nơi, Phó Vân anh bảo Viên Tam và Phó Vân Khải ngăn họ lại, ôn hòa nói: "Đa tạ các vị đã bất bình thay cho ta, chuyện này ta cũng có lỗi, sơn trưởng phạt ta hằng ngày tới Tàng Kinh Các sắp xếp, phân loại sách vở, chuyện này thật sự không có gì vất vả, ta mong được làm còn không được ấy chứ! Nhân đây có một chuyện muốn nhờ các vị giúp đỡ."
Mọi người vội hưởng ứng: "Vân ca nhi, ngươi cứ nói đi, chỉ cần chúng ta có thể làm được, nhất định sẽ không chối từ!"
"Có phải muốn đánh bọn Chu Dụ Như một trận không? Ta một chân nhé!"
"Ta nữa, ta nữa, kẻ nào dám bắt nạt Vân ca nhi thì kẻ đó chính là dây vào cả đường Giáp chúng ta rồi còn gì!"
...
Mỗi người một một lời, Phó Vân anh mỉm cười, quay về phía Trần Quỳ đang đứng bên đầu kia của hành lang khuyên mọi người giữ bình tĩnh mà không ai để ý, nói: "Việc này học trưởng hiểu hơn ta, mọi người nghe học trưởng phân công là được."
Trần Quỳ hơi ngạc nhiên.
Mọi người đều nhìn về phía hẳn, "Học trưởng, có chuyện gì muốn chúng ta làm sao?"
Trần Quỳ nhìn Phó Vân anh, trầm mặc giây lát rồi bỗng cười nói với mọi người: "Tàng King Các ở gần sơn cốc, trong các ẩm thấp, nhiều sách vở trong đó bị ẩm, thậm chí mốc meo, quản cán muốn nhân dịp trời nắng ráo mang sách ra phơi trong sân, Tàng Kinh Các ít người, muốn chúng ta qua giúp đỡ."
hắn vừa dứt lời, lập tức có người hưởng ứng: "Đây là chuyện chúng ta nên làm, học trưởng chỉ đạo đi!"
Trần Quỳ lai nhìn Phó Vân anh, thấy "y" đã đứng vào trong đám học sinh, không có ý muốn lên tiếng, chợt hiểu ra, từ từ trình bày kế hoạch chia học sinh thành bốn tổ dựa theo bốn đường Giáp, Ất, Bính, Đinh, phân loại sách dựa theo kinh, sử, tập, mỗi đường chịu trách nhiệm một bộ.
Cuối cùng nói: "Việc này đã được sơn trưởng cho phép, chọn ngày không bằng gặp ngày, hôm nay có thể bắt đầu."
Học sinh trong thư viện đều đang lúc tuổi trẻ hiếu động, thích ganh đua, nếu chỉ bắt bọn họ đi dọn sách, bọn họ có thể sẽ như một bầy ong vỡ tổ ùa vào Tàng Kinh Các, lôi tất cả sách vở cho xong việc, đâu cần chú ý gì?
Nhưng giờ học sinh ở mỗi đường phải phụ trách một loại sách, đường Giáp là Kinh bộ, đường Ất là Sử bộ, đường Bính là Tử bộ, đường Đinh là Tập bộ, phân công rõ ràng, đường nào làm xong việc cuối cùng, chẳng phải là sẽ bị ba đường còn lại cười vào mặt tới tận năm sau hay sao?
không được, nhất định không thể thua ba đường kia được.
Lúc này, học sinh bốn đường tự nhiên trở nên vô dùng ăn ý. không cần Trần Quỳ ra lệnh, họ nhanh chóng tìm đường chủ của đường mình, đi theo đường chủ vội vàng đi về phía Tàng Kinh Các.
"Nhanh lên, ai tới nơi sau cùng, lần sau thi đấu xúc cúc không cần rút thăm nữa, người đó sẽ phải cầm đầu đội bóng!"
Câu uy hiếp này còn có sức mạnh hơn cả lời răn dạy của sơn trưởng, đám học sinh đang cắm đầu chạy rùng mình, phi người về phía trước, chạy tán loạn.
Viên Tam ngạc nhiên há hốc miệng, đẩy tay người bên cạnh, "Ơ, làm người cầm đầu đội bóng không phải là rất oai à? Sao mọi người sợ hãi thế?"
Thi đấu xúc cúc có nhiều loại, có loại đá đơn, đá đôi, đá ba, có đá hai đội, đội nào đá được nhiều lần vào cầu môn đối phương hơn thì giành chiến thắng. Người cầm đầu đội bóng là đội trưởng, đảm nhiệm việc chỉ huy toàn đội lúc thi đấu, có trách nhiệm phát động tấn công. Người cầm đầu này nhất định phải là người dẻo dai, nhanh nhẹn, phản ứng tốt, có cái nhìn bao quát, ý chí kiên định, được mọi người kính phục, hơn nữa kỹ thuật đá phải xuất sắc.
Người bên cạnh lấy lại tinh thần, mặt mày nhăn nhúm, vừa nãy hắn đờ đẫn xuất thần, quên chạy, giờ tự nhiên đang ở phía cuối, "Ngươi cứ chờ xem, khi nào tới ngày thi đấu xúc cúc của thư viện rồi biết ngay."
...
"anh tỷ nhi, chuyện Tàng Kinh Các rõ ràng là kiến nghị của muội, vì sao lại phải nhường công lao cho Trần Quỳ?" Thấy mọi người theo sau Trần Quỳ, Phó Vân Khải không cam lòng, "Có phải sơn trưởng bắt muội làm thế không?"
Phó Vân anh lắc đầu, "Cửu ca, làm nhiều chuyện đắc tội với người thì cũng phải kết cho mình chút thiện duyên, thư viện nói cho cùng cũng chỉ là thư viện, không phải núi vàng biển bạc gì mà cái gì cũng phải vơ hết về mình.
Cần khiến kẻ khác phải khuất phục nhưng cũng cần làm ơn cho người, hai bút cùng vẽ, nếu chỉ dựa vào việc dọa nạt người khác thì chỉ có thể đạt được sự phục tùng ngoài mặt. Mọi người đều là học sinh, không có tranh chấp về lợi ích, một chút oai phong bề ngoài, không đáng giá bao nhiêu, nhường một chút thì có sao, báo đáp về sau chỉ nhiều chứ không ít.
Phó Vân Khải cái hiểu cái không gật gật đầu, nắm lấy vai nàng lắc mấy cái, "Khi nãy muội không bị mắng đấy chứ?"
"không đâu."
Phó Vân anh lơ đãng trả lời.
"Lão đại, tiếp theo chúng ta nên làm gì?"
Viên Tam không đi theo những người khác, thấy Phó Vân anh đứng lại liền chạy tới cạnh nàng, gãi đầu, cười âm hiểm, "Hay là nhân dịp mọi người đi Tàng Kinh Các, chúng ta túm cổ Chu Dụ Như tới đây đánh một trận đi?"
"Này, tên kia!"
Đẩy Viên Tam ra, Phó Vân Khải giơ hai tay, chắn trước mặt Phó Vân Khải như gà mái bảo vệ gà con, nhíu mày trách mắng: "Ai là lão đại của ngươi? Miệng đầy mùi giang hồ, Vân ca nhi nhà chúng ta là người đọc sách, ngươi đừng có mà lão đại, lão đại loạn lên như thế!"
Viên Tam hừ một tiếng, chìa hai ngón tay ra đẩy Phó Vân Khải yếu ớt sang một bên, đứng chắn trước mặt Phó Vân anh, "Cái loại công tử như ngươi ta thấy nhiều rồi, lần đó ngươi cho ta mượn giấy bút, sau đó ta lấy oán báo ơn, không chỉ không trả lại cho ngươi, còn quát nạt ngươi, ngươi không những không tức giận, có canh thịt ngon cũng chia cho ta, giấy bút ta dùng hết, tìm ngươi đòi cái khác, ngươi cũng không tức giận, còn bảo thư đồng lấy cho ta một bộ..."
hắn nhớ lại những chuyện xảy ra gần đây, chép miệng, thở dài: "Ta biết rồi nhé, ngươi đang chơi thủ đoạn đúng không nào, các công tử trong sách mỗi lần muốn thu phục ai, nhất định sẽ dùng một chiêu gọi là "chiêu hiền đãi sĩ", Lưu Bị ba lần đến mời, Tào Tháo chân trần nghênh đón Hứa Du, "Yên Chiêu vời Quách Ngỗi, sai người đắp đền vàng" [3]. Ngươi nén giận như thế, còn không phải là do thấy ta nhân phẩm xuất chúng, muốn thu ta vào dưới trướng hay sao?”
[3] Trích "Cổ phong kỳ 15 (Yên Chiêu diên Quách Ngỗi) của Lý Bạch. Ba ví dụ về chiêu hiền đãi sĩ gồm Lưu Bị mời Khổng Minh, Tào Tháo đón Hứa Du, Yên Chiêu Vương mời Quách Ngỗi, toàn những mưu sĩ hàng đầu... Bạn Viên Tam bị lậm tiểu thuyết, nên là lời ăn tiếng nói hơi dã sử một tý.hắn nhướn mày, quan sát Phó Vân anh từ trên xuống dưới, cảm giác như người có địa vị cao đang nhân nhượng kẻ có địa vị thấp hơn, nhấn mạnh: "Xét thấy ngươi có vài phần bản lĩnh, xuống tay dứt khoát, hơn nữa lại thành tâm thành ý như thế, về sau ngươi chính là lão đại của ta rồi!"
Nghe hắn nói xong, Phó Vân anh không nói nên lời.
Nàng biết những hành động thô lỗ của Viên Tam đều là cố ý mà vẫn luôn nhường hắn không phải là muốn thu hắn vào dưới trướng như lời hắn nói, mà là do hắn làm gì cũng chẳng thèm kiêng dè ai, khiến nàng bị ấn tượng, hơn nữa hắn ghét Chu Đại Lang. Kẻ thù của kẻ thù là bạn, Chu gia và Phó gia là "kẻ thù truyền kiếp", nàng từ lâu đã đoán được Chu Đại Lang sẽ có ngày ngang chân nàng. Tối hôm qua nàng phát hiện ra là Chu Đại Lang ra tay liền tới tìm những học sinh cùng trường bình thường vẫn thân thiết với nàng nhất, đề nghị bọn họ giúp đỡ, bọn họ không nghĩ ngợi nhiều liền đồng ý luôn. Ban đầu, nàng cũng không tính nhờ vả Viên Tam nhưng những người khác nói hắn gan dạ liền kéo hắn tới.
Thấy nàng mãi chẳng nói gì, sắc mặt Viên Tam hơi trầm xuống, siết chặt nắm tay, hất cằm nói: "Có phải là thấy ta tốt với ngươi quá nên sợ hãi rồi chăng? Ta nói cho ngươi nghe, con người ta thấu tình đạt lý, từ xưa đến nay có ân ắt báo ân, tuyệt không nợ người khác một phân một hào! Ta đã nói nhận ngươi là lão đại, chắc chắn sẽ không đổi ý đâu!"
Ngoài miệng hắn nói thì có vẻ kiên cường là thế nhưng sự cuống quýt nơi đáy mắt đã tố cáo nỗi bất an trong lòng hắn lúc này.
Phó Vân anh nghĩ ngợi rồi nói: "Mọi người cùng đi học ở thư viện, cũng là duyên phận, vốn là phải giúp đỡ lẫn nhau."
Viên huynh, ta không có mục đích vì với huynh hết, huynh tự nghĩ thế thôi.
Viên Tam nào hiểu được cái ẩn ý này của nàng, xua tay, "Được rồi, ngươi không cần phải xấu hổ, ta biết ngươi tốt với ta! Sau này ai bắt nạt lão đại cũng là bắt nạt ta!"
Niềm kiêu hãnh của người trẻ tuổi giống như ngọc lưu ly rực rỡ lung linh, tỏa sáng lấp lánh nhưng cũng vô cùng yếu ớt, chỉ cần sơ sảy là sẽ vỡ tan tành, hóa thành bột mịn, bị gió thổi qua sẽ tan thành mây khói, biến mất chẳng còn gì.
Phó Vân anh suy nghĩ tới xuất thần.
Bỗng Phó Vân Khải nhảy vào giữa hai người, đập vỡ sự im lặng, chỉ vào Viên Tam, "Ta thấy ngươi thích canh thịt nhà chúng ta thì có!"
Viên Tam nuốt nước bọt, liếm môi: "Ta đã nhận Vân ca nhi là lão đại rồi, canh thịt nhà lão đại cũng là canh thịt của ta, lão đại ăn thịt ta ăn canh, đạo lý này quá hiển nhiên!"
Phó Vân anh thở dài, liếc mắt nhìn Viên Tam, tự nhiên lại cảm thấy khi nãy mình băn khoăn như thế có vẻ là hoàn toàn không cần thiết.
Viên Tam có thể chỉ muốn mặt dày mày dạn ăn chực nên mới đòi làm đàn em của nàng mà thôi.
...
Mấy người họ tụt lại phía sau, tới lúc tới Tàng Kinh Các, mọi người đang hùng hùng hổ hổ bê từng chồng sách ra ngoài dưới sự chỉ đạo của quản cán, chính biện, phó biện và Trần Quỳ.
Tiếng mở sách vang lên khắp nơi.
Do mỗi đường chịu trách nhiệm một loại sách, học sinh trong các đường được phân thành các tổ, mỗi tổ lại tiếp tục chia nhỏ hơn, mỗi học sinh đều biết mình phụ trách công việc gì nên tuy đông người, công việc phức tạp nhưng ai vào việc nấy, không hề hỗn loạn.
Khắp sân vang lên tiếng người nói ồn ào, đám học sinh vừa bê sách qua lại giữa những chiếc bàn vuông vừa cao giọng đọc thư mục để phân loại sách, học sinh chịu trách nhiệm đăng ký sách đứng một bên ghi vào thẻ gỗ, tất cả được thực hiện theo kế hoạch có sẵn, không có gì phải lúng túng, công việc dần dần đâu vào đấy.
Phó Vân anh và Viên Tam thuộc đường Giáo, bị Đỗ Gia Trinh phân công lên tầng hai của Tàng Kinh Các xếp sách. Phó Vân Khải là học sinh đường Ất, còn chưa kịp nói gì đã bị mấy người quen biết kéo đi giá sách bê sách.
Bốn phía Tàng Kinh Các bao quanh bởi những cây bách cao lớn. Do thường xuyên khuất bóng, lại có địa thế nằm sâu trong sơn cốc nên dù giờ là ban ngày, tầng hai vẫn mờ mịt tranh tối tranh sáng.
Bước lên cầu thang kẽo kẹt, lên tới tầng hai, khi đôi mắt vẫn còn chưa kịp làm quen với không gian tối mờ, Phó Vân anh đã nghe thấy những phụ khóa sinh đang đứng sau kệ sách sắp xếp Tập Bộ thì thầm oán thán: "Tại sao chúng ta phải phụ trách Tâp hộ chứ? Sách này không cần cho khoa cử, trước nay làm gì có ai đọc."
"Đúng thế, hẳn là do chúng ta là phụ khóa sinh, cái gì cũng xếp hạng nhất từ dưới lên, bọn họ không coi chúng ta ra gì, bắt nạt chúng ta đây mà."
...
Viên Tam đi phía sau Phó Vân anh, cũng nghe thấy tiếng thì thầm của mấy học sinh đó, hừ lạnh, "Sách của Kinh bộ nhiều hơn Tập bộ, ta thà chọn Tập bộ còn hơn."
Tiếng nói chuyện của mấy phụ khóa sinh bỗng ngưng bặt, chỉ một lát sau, mấy học sinh mặt đỏ bừng chui ra từ sau kệ sách, cúi đầu tới cạnh bọn họ.
"Kinh, Sử, Tử, Tập không phân đắt rẻ sang hèn. Giáp, Ất, Bính, Đinh cũng không chắc chắn phải phân cao thấp. hiện giờ đường Giáp phụ trách Kinh bộ, đường Ất phụ trách Sử bộ, đường Bính phụ trách Tử bộ, đường Đinh phụ trách Tập bộ, thực ra cũng là vì thuận miệng phân công thế mà thôi. Như thế học sinh bốn đường sẽ dễ dàng nhớ được việc của mình, không bị nhầm lẫn."
Phó Vân anh nghiêng người nhường chỗ cho các phụ khóa sinh xuống cầu thang, "Đông nam tây bắc, trước sau trái phải, Giáp Ất Bính Đinh, chỉ khác nhau ở cách gọi mà thôi."
Mấy phụ khóa sinh ngẩn người, ngẩng đầu nhìn nàng.
Phó Vân anh đã dẫn Viên Tam đi về một góc chồng chất sách Kinh bộ.
"Ai vậy?"
một người hỏi.
"hắn là Phó Vân đó! Vừa nãy còn dọa Chu Đại Lang sợ tới tè ra quần, ngươi không biết hắn sau?"
Người bên cạnh đáp.
"Hóa ra là hắn, người như thế đều là đường Giáp, làm sao tới phiên đường Đinh chúng ta."
...
Người ta thường nói một câu thế này, nói thì dễ, làm thì khó.
Đám học sinh làm quần quật cả buổi, lúc đầu mọi người còn hào hứng, phấn chấn, gần tới giờ ăn bắt đầu uể oải, chỉ muốn làm cho xong, tới chiều tối thì sức lực cạn kiệt, chân tay rã rời, than thở ỉ ôi, dù sao cũng mới có hai canh giờ trôi qua.
Trần Quỳ lên tiếng khích lệ mọi người: "Đường Ất đã hoàn thành hơn một nửa công việc!"
một câu làm ba đường khác bừng tỉnh, đường Ất muôn đời xếp thứ hai đằng sau đường Giáp, suốt ngày bị uy phong của đường Giáp che khuất giờ lại tự nhiên vượt lên, không những vượt qua đường Bính và đường Đinh mà còn cả đường Giáp cũng bị kéo tụt ra sau!
Ôi bọn âm hiểm!
Ba đường Giáp, Bính, Đinh giờ cùng chung kẻ địch, đám học sinh như vừa uống thuốc tiên, tinh thần bùng nổ, ra sức làm việc, thế nào cũng không thể để đường Ất thắng được!
Sơn trưởng Khương Bá Xuân và những giáo thụ khác tới xem xét tình hình thấy vậy cười thật tươi, các học sinh nghiêm túc phơi sách như thế, có thể thấy họ cũng sẽ nghiêm túc học tập những kiến thức được ghi lại trong sách.
Quản ký đứng bên cạnh cũng cười, nụ cười cứng đờ.
Mấy thằng nhãi này, cả một đám đều là các công tử được nuông chiều, sao phải hùng hùng hổ hổ như thế chứ, chỉ là phơi sách thôi mà, có phải bắt bọn họ khiêng cuốc ra ruộng làm cỏ đâu!
Mặt trời đã ngả về tây, chiều hôm buông xuống, ánh hoàng hôn phủ kín khắp một vùng đồi núi.
Mọi người tạm thời dừng lại công việc, bê sách đã phơi nắng cả ngày vào trong Tàng Kinh Các.
Tối nay, nhà ăn đã trở thành ánh sáng cuộc đời của đám học sinh đã đói đến mức da bụng dán vào da lưng.
Đói đến mức này, ai mà quan tâm tới văn nhã nữa, mỗi người bưng một bát canh lớn, tay kia cầm một chiếc bánh bao nhân thịt, một miếng bánh bao lại một ngụm canh. Đến những học sinh bình thường ăn uống cảnh vẻ nhất giờ cũng đang ngấu nghiến nhồm nhoàm.
Mấy trăm học sinh như một đàn châu chấu, ăn sạch đồ ăn ở nhà ăn.
Người làm công ở nhà ăn ngạc nhiên tới trợn mắt há mồm.
Các tiểu tướng công này... sao hôm nay lại đói tới nông nỗi này?
Mọi người ăn no xong nhìn sang người lôi thôi luộm thuộm ngồi bên cạnh, chỉ vào đối phương cười ha hả, đối phương cũng trả lời lại một cách mỉa mai: "Xem lại ngươi đi, khá hơn ta chắc?"
Người cười trước cúi đầu tự xem lại chính mình, trời ơi, bản thân mình cũng mồ hôi mướt mải, vạt áo, tay áo bẩn thỉu đen đúa tới mức không còn nhận ra màu sắc ban đầu nữa, cả khuôn mặt cứ như vừa vớt ra từ trong chậu nước, khăn lưới dưới nho khăn cũng ướt đẫm mồ hôi.
Mọi người nhìn nhau một lúc, lắc đầu bật cười.
...
Tất bật mấy ngày, việc phơi sách cuối cùng cũng hoàn thành.
Các vị giáo thụ ban đầu cũng không thích việc đám học sinh phải tự sắp xếp lại sách trong Tàng Kinh Các nhưng sau họ phát hiện ra đám học sinh tuy ngoài miệng kêu mệt nhưng trong mắt lại lấp lánh ánh cười.
Thư viện như tắm trong hơi thở tươi mới, những tiếng cười xuất hiện ngày một nhiều hơn, những học sinh bình thường nhát gan, hay ngại ngùng cuối cùng cũng gom đủ can đảm phát biểu về cái nhìn của mình trước mặt mọi người, có những học sinh từng lời qua tiếng lại không hợp giờ cũng bắt đầu hòa thuận, kề vai sát cánh như anh em một nhà. Học sinh bốn đường Giáp, Ất, Bính, Đinh đoàn kết hơn trước kia rất nhiều.
Hoàn thành nhiệm vụ đầu tiên, học sinh đường Ất có sự thay đổi rõ rệt nhất, cuối cùng cũng dám khiêu khích đường Giáp! Tuy là ngay sau đó đã bị học sinh đường Giáp trả đòn.
Ngô Đồng Hạc mỉm cười nói: "Nếu biết trước phơi sách có hiệu quả như thế, đáng lẽ phải cho mấy đứa chúng nó phơi một tháng một lần."
Ôn Tuyết Thạch không nghĩ thế, cười nhạo: "Người trẻ tuổi ấy mà, ào ào thế thôi, mấy ngày sau đâu lại vào đấy cả."
Nhưng mà sự hăng hái, sôi nổi ấy không dần biến mất theo thời tiết càng lúc càng lạnh, ngược lại càng trở nên mãnh liệt, không khí thi đua, giằng co giữa bốn đường ngày một nóng lên: Bọn họ sắp nghênh đón kì thi toàn viện.
Thi cử trong thư viện chia thành kì thi cho học sinh và kì thi cho học trò nhỏ, học sinh nằm trong ba hạng đầu được thưởng hai quan tiền hoa hồng, thứ năm đến thứ mười thưởng mỗi người năm trăm tiền, thứ mười đến thứ hai mươi thưởng một quan tiền. Học trò nhỏ cũng chia thành các hạng như thế nhưng tiền thưởng ít hơn.
Gần tới kì thi, các học sinh bắt đầu tập trung ôn thi.
Người người đều bận ôn tập để đối phó với kì thi, Phó Vân anh lại có việc bên Tàng Kinh Các.
Việc phơi sách do quản cán chủ trì, học trưởng Trần Quỳ và bốn đường trưởng quản lý học sinh các đường, tưởng như chẳng có quan hệ gì với Phó Vân anh nhưng quản cán lại thường xuyên gọi nàng tới, về sau còn bảo nàng tham gia vào việc viết "Giang Thành thư viện thư tịch mục lục lục".
Để viết được mục lục
(liệt kê danh mục sách), nàng đương nhiên phải ra mặt chỉ huy mọi người sắp xếp lại sách, thường xuyên như thế, đám học sinh cũng dần quen với việc nghe nàng chỉ huy.
Mượn cớ việc cho mượn sách rườm rà, nhàm chán, quản cán sai chính biện đi viết tài liệu bổ sung cho các thư mục, chính biện chỉ mong có thế, lập tức thu dọn đồ đạc, chuyển tới một viện yên tĩnh phía sau Tàng Kinh Các, tập trung viết lách.
Phó Vân anh tiếp nhận việc quản lý mượn sách.
Đầu tiên, nàng sắp xếp lại những đăng ký mượn sách trước đây, tìm được những người mượn sách mà chưa trả để đòi sách.
Nếu là học sinh, nàng trực tiếp tìm người mượn, giục họ trả sách. Nếu là giáo thụ hoặc cử nhân trong vùng mượn sách không trả, nàng viết thư kèm theo một tờ hóa đơn gửi tới, nhắc nhở bọn họ còn chưa trả sách, nếu năm ngày sau vẫn không nhận được hồi âm sẽ cử người làm công trong thư viện tới đòi.
Đám học sinh suốt ngày bị nàng yêu cầu trả sách giờ nghe thấy tiếng nàng đã theo bản năng, cứ cúi đầu nhận lỗi trước rồi tính sau. Những cử nhân bên ngoài thấy nàng cứ mấy ngày lại gửi một phong thư kèm hóa đơn, không thể không bỏ tiền ra bồi thường gấp ba. hiện giờ không chỉ có người trong Giang Thành thư viện biết đến cái tên Phó Vân, văn nhân trong phủ Võ Xương cũng nghe nói về "y".
Mấy cử nhân từng bị đòi sách gặp nhau trong hội thơ cũng mỉm cười, nhắc tới "y": "Chữ người này thực ra viết rất đẹp, đợt trước ta xa nhà một thời gian, trong nhà còn mười mấy cuốn sách mượn từ Tàng Kinh Các đã quá hạn mượn đọc, hắn liên tục gửi thư đến nhà ta trong tám ngày, ngày đầu tiên còn rào trước đón sau, đến ngày cuối cùng, đúng lúc ta về tới nhà, mở thư ra, trong đó chẳng có chữ nào, chỉ có một bức họa, ta nghĩ mãi mà không ra, hỏi rất nhiều người, sau đó người hầu trong nhà nói với ta, Phó Vân vẽ "đương quy"
(chơi chữ, ý là đến lúc phải trả lại rồi), ha ha, thật sự thú vị!"
...
Qua một đợt đòi trả sách, Phó Vân anh coi như đã gặp gỡ tất cả học sinh trong thư viện. trên tay nàng có danh sách mượn sách học sinh, học sinh nào tập trung vào phần nào để tham gia khoa cử, thích nghiên cứu trường phái học thuật của ai, bình thường có sở thích đặc biệt gì, nàng còn biết rõ hơn sơn trưởng và giáo thụ.
Nàng vừa đòi lại sách đã cho mượn, vừa thống kê những sách mới còn đang chồng chất trong nhà kho đưa vào thư mục trong Tàng Kinh Các. Trước cửa Tàng Kinh Các giờ có thêm một tấm bảng, trên đó ghi tên những thư mục sách mới của Tàng Kinh Các, những thư mục nào còn bao nhiêu cuốn có thể mượn, những thư mục nào đã cho mượn, tạm thời không thể cho mượn tiếp... Từng mục được liệt kê rõ ràng, học sinh chỉ cần đọc trên bảng, dựa theo cách phân loại để tìm sách là có thể biết sách mà mình muốn mượn có ở Tàng Kinh Các hay không.
Nếu có ai quá hạn rồi mà chưa trả lại sách, Phó Vân anh viết thẳng tên họ người nọ và sách đã mượn lên một tờ giấy rồi dán lên tường, nhắc nhở người này nhanh chóng trả sách.
...
Hằng ngày giúp học sinh đăng ký mượn sách ở Tàng Kinh Các, không cần đi khắp nơi kết bạn, nàng chỉ cần cầm bút ngồi dưới mái hiên, trong chưa tới một tháng, học sinh trong thư viện không ai không biết nàng.
Khi còn trẻ, Thẩm Giới Khê từng nhậm chứ Tư nghiệp ở Quốc Tử Giám, chức quan không cao nhưng chính lại nhờ vào giai đoạn xây dựng mạng lưới ở Quốc Tử Giám này, tới khi ông ta gia nhập Nội Các, môn sinh đã trải rộng từ trong ra ngoài triều đình, vượt qua các vị đại thần trong nội các khác.
Phó Vân anh cầm trong tay danh sách mượn sách, thầm nghĩ không biết trong những cái tên trên danh sách này, liệu sau này sẽ có bao nhiêu cái tên xuất hiện trên bảng vàng.
...
Kì thi càng lúc càng tới gần, số học sinh tới tìm Phó Vân anh hỏi bài cũng càng ngày càng nhiều.
Mỗi ngày nàng đều phải dành thời gian đi Tàng Kinh Các sắp xếp lại các thư mục sách, lại còn phải phụ đạo cho Phó Vân Khải và tên nhóc đuổi mãi không đi là Viên Tam, còn phải chuẩn bị cho kì thi, thời gian một ngày đều đã bị lấp kín, đến thời gian viết thư cho Phó Vân Chương cũng không.
Đường Ất, phòng Phó Vân Khải.
"Vân ca nhi, ngươi nói vậy ta hiểu rồi, lúc ta tự đọc, có lúc cảm thấy hiểu rồi, lại vẫn thấy hình như chưa hiểu, mơ hồ nửa nọ nửa kia, ngươi vừa giảng cho ta một hồi đã giống như mặt trời đánh tan mây mù, ta hiểu rõ rồi!"
Trong thư phòng mở rộng, một học sinh đứng bật dậy đầy kích động, nắm chặt tay Phó Vân anh cười nói.
"Bộp" một tiếng, Phó Vân Khải đang ngồi khoanh chân trên ghế rướn người ra, đập vào tay học sinh nọ, "Được rồi, người tiếp theo, người tiếp theo, Vân ca nhi còn phải ăn cơm nữa chứ, đừng có mà rề rà."
Học sinh kia cười hề hề, đi ra ngoài.
Chốc lát sau, một học sinh lại ôm mấy cuốn sách đi tới.
Phó Vân anh ngồi ở bàn, nhẹ nhàng thở ra một hơi mệt mỏi, nghe học sinh trình bày thắc mắc của mình, hơi nhíu mày, "Cái này ta cũng không biết, không dám nói bừa."
Học sinh hơi thất vọng, chắp tay chào nàng rồi đi ra.
hắn vừa ra khỏi cửa đã có học sinh khác đi vào.
Ngoài hành lang, Viên Tam vắt vẻo trên lan can, nghe thấy tiếng học sinh bên trong hỏi xong đi ra, lập tức dài giọng quay về phía những học sinh đang chờ trên hành lang, "Xong rồi, người tiếp theo!"
Người bị gọi vào cúi đầu sửa lại vạt áo, đẩy cửa vào trong.
...
Chuyện như vậy hôm nào cũng lặp lại, dần dần trở thành chuyện thường ngày ở đường Ất.
Editor: Quên chú thích một chút. Thư viện có 2 loại học sinh, một là học sinh nhỏ tuổi, nhập học từ lúc vỡ lòng, mình để là “học trò nhỏ”, hai là học sinh lớn hơn, đã qua giai đoạn vỡ lòng, đang chuẩn bị cho khoa cử, mình để là “học sinh”.