Thiên tai xảy ra sẽ là thời điểm thấy được sức mạnh tập thể thế nào.
Hơn 400 căn nhà sập ở thành Ngọc Sơn trải qua hai tháng lại vươn lên từ mặt đất.
Trong thành có sẵn lò nung gạch, gỗ nhập từ huyện thành, còn nhân lực thì ngay cả Vân Chiêu còn đích thân tham dự xây dựng phòng ốc, học sinh thư viện mang nhiệt tình tuổi trẻ càng dốc hết năng lực, trong vòng hai tháng xây xây lại 400 căn nhà trệt chẳng khó khăn gì.
Gạch ngói trong đống đổ nát bị nhặt ra đập nát, vách đất ngâm nước cho mềm, trộn vào với nhau tôn cao nền nhà, mỗi nhà có thêm khoảnh vườn, ngăn cách bởi hàng rào gỗ, nhà nào chăm chỉ chút đã kịp trồng cây quả trong sân.
Nhà cửa đã xây lên, ngói đỏ gạch xanh trông rất đẹp mắt, từng hàng chỉnh tề như một, nhà không cao, tường không rộng, nhưng nếu khung cửa treo thêm tấm biển "Nhà hiếu lễ", "Nhà Quang Vinh", chủ nhà ra ngoài đều có thể ưỡn ngực lên, tựa hồ cao hơn người một bậc.
Ở thời đại này, muốn mọi người bỏ quan niệm đẳng cấp là chuyện nằm mơ, nhà mình ăn mỳ thập cẩm thịt băm, nhà người ta ăn mỳ thập cẩm chỉ có rau cũng lấy ra so bì, phong khí như vậy mà nói tới bình đẳng là vớ vẩn.
Nhà cửa trong thành Ngọc Sơn đã xây xong, nhà cửa những nơi khác tất nhiên cũng đang khẩn trương xây dựng.
Nhà bị sập đều là nhà đất, nhà cũ, còn nhà mới xây bằng gạch đá không mấy cái bị đổ.
Lúc xây nhà mới thì mọi người đồng tâm hiệp lực, nhưng nhà xây xong, quan phủ tuyên bố phương án phân phối thì mọi thứ liền loạn hết cả lên.
Trước kia mọi người đều thương những người bị sập nhà, nhà xây xong đều nghĩ những người kia sẽ nợ quan phủ một khoản lớn. Về sau nghe quan phủ công bố chính sách chỉ cần trả tiền gạch, gỗ, mỗi tháng trả 30 đồng, mười năm sau nhà sẽ thuộc về người đó, chỉ trong một đêm huyện Lam Điền bỗng nhiên có thêm hơn một vạn căn nhà bị sập vì ... động đất.
Khi Vân Chiêu mặt mày bụi bặm từ công trường về, vừa uống mồm ngụm nước thì tân thư ký mang tới một bản văn thư, làm y phun nước ra ngoài.
“ Sao bỗng nhiên có nhiều nhà cần xây dựng lại như thế?”
“ Mỗi năm trả 360 tiền, 10 năm là 3600 tiền, cho dù là đi thuê nhà ở cũng là lãi rồi, bách tính tính thế đấy, họ rất đơn giản.” Dương Hùng cười khổ:
Vân Chiêu dở khóc dở cười, do trước kia nhà cửa bách tính xây dựng không có quy hoạch, sống phân tán, nên lãng phí đất đai, bây giờ cư ngụ tập trung sẽ dư ra không ít đất đai canh tác:” Chẳng lẽ không ai thông minh tính cho họ à?”
“ Có chứ ạ, nhưng mà kẻ thông minh đó liền bị bánh tính đấm gẫy răng, nên không ai dám thông minh nữa, bọn họ chỉ thấy đang ở nhà đất thấp bé ẩm thấp, giờ lên nhà gạch mái ngói, trước có sân, sau có vườn, đẹp đẽ chỉnh tề, nên ai cũng thích nhà mới.”
“ Được rồi, cho người đi giảng giải rõ ràng với bách tính, nếu không nhà chúng ta phải xây dựng sẽ càng nhiều.”
Dương Hùng cẩn thận nhìn sắc mặt Vân Chiêu, ho khẽ một tiếng nói:” Mấy năm qua gạch ngói các lò tích trữ cao như núi, gỗ bách tính chặt từ Tần Lĩnh đã để dư tới sáu năm, lần này có thể dùng hết số vật tư đó. Gạch làm từ đất, gỗ ở trong rừng, bỏ chút công là xong, huống hồ người ở sở thu nhận không ít. Nên ti chức kiến nghị, xây nhiều một chút càng tốt, nhiều năm qua chúng ta đã nhường lợi ích cho bách tính rồi, thông qua phương thức này lấy lại.”
Chuyện này nhìn có vẻ bách tính có nhà mới, quy hoạch trong huyện gọn gàng ngăn nắp hơn, người đi chặt cây, người nung gạch đều có thêm việc làm, quan phủ có tiền tài, ai ai cũng vui vẻ.
Chỉ có thiên nhiên, có đất đai là bị tổn thất.
Được rồi, cứ bỏ thiên nhiên qua một bên, thời đại này thiên nhiên vẫn rất phong phú đủ thỏa mãn nhu cầu của con người.
Nhưng lòng tham con người là không đáy, hôm nay thỏa mãn bách tính, kiếm về 3600 đồng, mai thấy kiếm tiền như vậy vẫn còn quá chậm, sẽ biến thành ba vạn sáu nghìn đồng ... Rồi sau đó nghĩ, xây một tầng không lãi, xây hai tầng tiết kiệm đất đai hơn kiếm được nhiều tiền hơn ...
Cứ như thế chức trách của quan phủ thay đổi, từ hỗ trợ nhân dân, giúp đỡ nhân dân, bảo hộ nhân dân, sẽ biến thành từng tập đoàn lợi ích kiếm chác lợi ích từ nhân dân.
Vân Chiêu chỉ nghĩ tới đó đã rùng mình, thế thì khác gì quan phủ hiện giờ?
Quá trình cải biến sinh hoạt của bách tính phải tuần tự nhi tiến, người dân muốn có nhà tốt hơn, là vì cuộc sống của họ đã khấm khá hơn, nên mới chủ động theo đuổi món ăn ngon hơn, quần áo đẹp hơn, nhà cửa khang trang hơn.
Tất cả phải xuất phát từ bách tính chứ không thể từ kế mưu của quan phủ.
Quan phủ không thể dụng nguồn lực sẵn có tính kế bách tính, rồi một ngày bách tính hiểu ra, quan phủ lòng tham vô độ không giữ được mình, sau đó là mất đi lòng dân.
Đương nhiên Vân Chiêu tin rằng quan viên Lam Điền bây giờ chưa có suy nghĩ đó, bọn họ đơn thuần xuất phát từ sự nhiệt thành thôi.
Vân Chiêu thì đã thay đổi, y không nhìn mọi việc một cách đơn thuần nữa, cũng không còn là huyện lệnh nhỏ nhoi, y ở vị trí cao hơn, tầm nhìn xa hơn bọn họ rất nhiều, nên y thấy được nguy cơ mà người khác chưa thấy.
Thứ này nhất định phải đưa vào giáo trình giảng dạy của thư viện Ngọc Sơn, chỉ là Vân Chiêu không có thời gian tổng hợp đạo lý đó viết thành sách được, ngẫm nghĩ một chút, cuối cùng vẫn phê duyệt kiến nghị của Dương Hùng:” Ta cho phép ngươi làm, nhưng chuyện này vẫn phải giảng giải cho bách tính biết, nhớ, phải công chính, phải thẳng thắn, không được giấu diếm, xem phản ứng của bách tính ra sao.”
“ Vâng, ti chức sẽ cho soạn công văn cáo thị, phái tư lại tới giảng giải chính sách cho bách tính.” Dương Hùng mừng lắm, cho rằng mình làm nên thành tích đầu tiên, người ta cứ nói học tử tốt nghiệp thư viện Ngọc Sơn khóa sau không bằng khóa trước, khóa trước ở đây là nói ba khóa đầu được huyện tôn dùng kê mua về, còn hắn là người khóa sau, hắn muốn dùng thành tích chứng minh cách nói đó là sai lầm:” Huyện tôn, Lô Tượng Thăng ở huyện Đại Lệ, nhưng không tiếp xúc với quan phủ, cùng hai lão phó ở tửu điếm, không khác gì người thường, là người mật điệp ti phát hiện ra.”
“ Ồ, thế à, ông ta làm gì vậy?”
“ Dạ, ông ta viết Quỷ Ngữ Sơ Độc, tự nhận Lô Tượng Thăng giờ đã chết, chỉ còn một con quỷ, song con quỷ này vẫn là thần tử Đại Minh. Cho nên ông ta đi từ kinh sư tới huyện Lam Điền, ghi chép lại điều mắt thấy tai nghe, có lẽ mong gửi lên hoàng đế. Ông ta thật là cổ hủ, một cuốn sách mà mong thay đổi cái gì, Đại Minh giờ chỉ thoi thóp trút hơi tàn thôi.”
Vân Chiêu đứng dậy vỗ vai hắn:” Nỗ lực không hề sai, có người cả đời nỗ lực có cuộc sống tốt hơn, có người nỗ lực dốc hết lòng son tận trung với nước không sai, Lô Tượng Thăng kiên trì cho rằng Đại Minh còn hi vọng, vì thế nỗ lực của ông ta không sai.”
“ Đương nhiên loại nỗ lực phản quốc như Phạm Văn Trình thì có vấn đề lớn, song ông ta đã lựa chọn như thế, tương lai bị người thiên hạ phán xét cũng không thể kêu oan.”
Dương Hùng gật đầu, trầm ngâm mang văn thư ra ngoài.
Chuyện nhà cửa, Vân Chiêu không gấp, y muốn xem trong đám văn thần của mình có ai phát hiện ra vấn đề trong chính sách mà Dương Hùng kiến nghị không, cho dù có thực thi thì với tình thế hiện nay, người có lợi vẫn là bách tính.
Chi phí xây dựng chỉ 5 lượng, vốn là lỗ lớn, nhưng đất đai dư ra sau quy hoạch tổng thể, quan phủ có thể phân phối lần hai.
Giá đất ở huyện Lam Điền rất đắt, cho dù Vân Chiêu luôn cổ vũ khai hoang, giúp mười năm qua diện tích đất canh tác đã mở rộng ba lần, đáng tiếc, nhân khẩu lại tăng lên trên mười lần.
