Mùa hè gay gắt của Quan Trung vẫn tiếp tục, trái với sự hào phóng mùa xuân, từ lúc lập hạ tới giờ, ông trời không cho một giọt nước nào cả, cho dù nông hộ trong trang ngày đêm xách nước tưới cây cũng không cứu vãn được nhiều, tỉ lệ nảy mầm của kê cốc trên sườn núi rất thấp, chỉ có mạ ở ruộng nước vẫn còn được, lương thực mùa thu năm nay không tốt là cái chắc rồi.
Ăn chưa no được mấy buổi đã thấy cái đói trước mắt rồi, đó là hiện trạng phổ biến ở thời này.
Cho nên tường đá ở sơn cốc lại bị mẹ hạ lệnh xây cao hơn một trượng, đồng thời hạ lệnh cho hương dân trong thôn, năm nay toàn bộ lương thực sẽ do đại phòng Vân thị mua, giá cao hơn ngoài thị tập.
Bất kể nhận bao nhiêu lương thực, kho lương của Vân thị vẫn trống không, nó giống như cái động không đáy, cho dù là Phúc bá đem lương thực vốn thuộc về Tiền gia vận chuyển về, kho lương vẫn trống không.
Mấy chưởng quầy tiệm lương ở Trường An tới nhà, mẹ tiếp họ ở trung đình, bất kể những người này cầu xin ra sao, mẹ vẫn không định lấy lương thực ra bán.
“ Lương thực mùa hè vừa thu hoạch xong, vậy mà giá một gánh lương (100 cân) đã là ba lượng bạc rồi.” Khi ăn cơm, Vân Nương thở dài nói:
“ Đại nương, giá tiền cao, vì sao không bán?” Vân Hà dáng người cao ráo, cẩn thận hỏi nghi hoặc trong lòng:
“ Hừ, ngu ngốc, vừa thu hoạch xong mà giá đã tăng, có nghĩa là các nơi khác thu hoạch không tốt, không đủ để ăn, đợi tới lúc đói giáp hạt, một gánh lương đủ mua hai nha đầu như ngươi.”
Vân Hà kinh hoàng không dám nói nữa, rất sợ bị đại nương đem bán.
Cả đám tỷ muội run rẩy, Vân Chiêu thở dài bê bát cơm ra ngoài, không khí ngột ngạt thế này thì làm sao còn ăn được nữa? Ăn với Vân Mãnh, Vân Phúc vui vẻ hơn nhiều, ít nhất nghe họ nói chuyện, Vân Chiêu thấy đầy hi vọng.
“ Bây giờ Bành hòa thượng mới biết là thiệt, cho rằng nhà ta chỉ cần lương thực với gia súc của Tiền gia là để nhường phần lớn cho hắn ... Ha ha ha, giờ muốn mua lương thực của gia gia à, bao nhiêu tiền cũng không bán, để lão ôm đống vàng bạc mà chết đi, gia gia sẽ tới nhặt lại.”
Vân Chiêu bên bát cơm tránh sang bên, tránh bị nước bọt của Vân Mãnh văng trúng.
Phúc bá cẩn thận hơn cảnh báo:” Lục gia cẩn thận lão ta chó cùng rứt dậu.”
“ Thì cứ rứt đi, ta đang đợi lão rứt, nay quan phủ đang nhắm vào đồng bằng Vị Nam, muốn kiếm lương thực ở Vị Nam, giờ kẻ nào nhảy ra, quan phủ có cớ xông vào khai đao ngay. Nhà ta bây giờ toàn là bách tính làm ruộng, không còn cường đạo nữa, thậm chí tẩu tẩu còn nộp cả phú thuế năm nay cho quan phủ rồi, ha ha ha, cao, chiêu này của tẩu tẩu cao tay thật ... “ Vân Mãnh vỗ đùi cười, Vân gia là nhà có công danh tổ tiên, thuế má chẳng đáng là bao:
Phúc bá đặt bát cơm xuống: “ Lương thực thừa các thôn trại xung quanh thì sao?”
“ Thu được thì thu hết về rồi, vàng bạc tích góp bao năm cũng bị ta tiêu sạch không còn lại mấy bao đồng thôi.”
“ Đúng thế, mấy thứ không ăn được đó, tích góp nhiều làm gì, chỉ khiến quân hộ thèm khát, chỉ có lương thực mới là gốc lập thân ở loạn thế.”
Vân Chiêu vừa ăn vừa nghe hai vị trưởng bối đàm luận, cũng xen vào:” Chưa đủ, chúng ta phải tích trữ nhiều lương thực nữa.”
Vân Mãnh vò mạnh đầu Vân Chiêu:” Cái đó ai chẳng biết, cần cháu phải nói à?”
“ Sau này chúng ta trồng khoai tây, ngọc mễ đi, thứ đó chịu hạn tốt, nhất là khoai tây, trồng ở đất hoang rất thích hợp, lại không cần cầy cấy, thích hợp các sơn trại.” Vân Chiêu kiến nghị:
Phúc bá không hiểu:” Khoai tây, ngọc mễ là cái gì, kê với cốc dù bị hạn cũng thu hoạch được một ít, còn hai thứ thiếu gia nói, lão nô cả đời chưa bao giờ nghe thấy.”
Không biết sao? Vân Chiêu ngớ người ra mất một lúc, y nhớ rõ lắm, hai thứ này do thuyền buôn cùng với đám truyền giáo, truyền vào Trung Quốc ở thời Minh mà, bây giờ là Minh mạt rồi, sao lại không biết?
Mãn Thanh sở dĩ có thể truyền thừa gần 300 năm, không phải có thủ đoạn trị quốc cao siêu gì, mà vì có lượng lớn các loại hoa màu mới vào Trung Quốc, sản lượng nông nghiệp tăng, người chết đói giảm, mọi người miễn cưỡng sống được, cho nên mới có cái gọi là " Khang Càn thịnh thế". ( Khang Hi - Càn Long)
Còn về phần Đại Minh thì đúng là bi kịch, phương bắc hạn hán, phương nam lũ lụt, khiến quốc thổ Đại Minh suốt triều đại của nó không có một nơi nào yên lành.
Con người mà không có cái ăn thì làm ra chuyện gì cũng chẳng lạ.
Cho nên rất lâu trước kia Vân Chiêu nhận lệnh tới thôn nghèo cắm thôn, nhiệm vụ đầu tiên của các cán bộ cắm thôn là không để một người dân nào bị đói, cho dù có thì cán bộ cũng phải lấy lương mình ra nuôi chứ không được phép để dân đói, chỉ cần có một người như thế là chuyện lớn lắm rồi.
Từ xưa tới nay Vân Chiêu không có khái niệm hoàn chỉnh thế nào là đói, đừng nói y, kể cả người nhiều tuổi hơn y rất nhiều, đói kém là một loại ký ức thời kỳ xa xôi.
Còn ở đây thì khác.
Cứ mỗi ngày Vân Chiêu mở mắt ra là nhìn thấy người suy dinh dưỡng.
Năm nay có cơn mưa xuân đúng lúc, mặt đất bắt đầu xuất hiện màu xanh, rau dại liền thành món chính của rất nhiều nhà, cơ bản thứ gì lợn ăn thì người cũng ăn cái đó.
Ăn rau dại miễn cưỡng no được cái bụng, nhưng dinh dưỡng thiếu hụt nghiêm trọng, sắc mặt trở nên xanh xao vàng vọt.
Nhiệm vụ cắm thôn của Vân Chiêu là giúp những người nghèo trở nên giàu có dư dả, chứ không phải là giúp họ no bụng, vì công tác sơ cấp nhất đó, rất nhiều tiền bối đã hoàn thành rồi.
Giờ Vân Chiêu lại tới một hoàn cảnh còn ác liệt hơn nhiều, vì ăn no mà phấn đấu.
Còn về phần thi trạng nguyên mà mẹ nói, hay lập tâm lập mệnh mà tiên sinh nói, đều phải đợi mọi người được ăn no đã rồi mới tính.
Đến người đi khắp đại giang nam bắc như Phúc bá mà chưa nghe thấy khoai tây, ngọc mễ vậy thứ này giờ đang ở đâu?
Vân Chiêu tìm người học thức uyên bác hỏi.
“ Tiên sinh có biết thứ hoa màu gọi là khoai tây, ngọc mễ không?”
Từ tiên sinh suy nghĩ một lúc rồi lắc đầu:” Chưa bao giờ nghe thấy, quan trọng lắm sao?”
Vân Chiêu hoa chân múa tay quảng cáo:” Con nghe nói mấy thứ này sản lượng cao, dễ trồng, nhất là khoai tây, một mẫu tới mấy vạn cân cũng không hiếm.”
Từ tiên sinh mỉm cười:” Linh tinh, làm gì có thứ đó, nếu mà có thì đã được trồng khắp nơi rồi.”
“ Có thật mà, nghe nói là do nước Hồng Mao truyền tới.” Vân Chiêu càng khó hiểu, lịch sử sai sót cũng không thể lệch quá nhiều thế được:
“ Nếu như là thứ do nước Hồng Mao truyền tới thì càng không thể nào.” Từ tiên sinh khẳng định chắc như đinh đóng cột:
“ Vì sao ạ, tiên sinh biết rõ nước Hồng Mao như vậy à?”
“ Có lẽ ta không biết, nhưng ta biết rõ một người, hắn tên là Pâu, thứ vứt tông bỏ tổ.”
“ Paul?” Vân Chiêu lần đầu tiên nghe được một cái tên người Châu Âu tiêu chuẩn từ miệng người cổ, trong lòng không khỏi gợn sóng:
“ Ừ, ngươi phát âm chuẩn hơn ta đấy, kẻ này trước kia là người Hán, về sau tin theo Thiên Chúa Giáo gì đó, thế là đổi tên thành Pâu rắm chó gì đó.” Từ tiên sinh không nói tục, nhắc tới người này lại chửi tục, cho thấy ông căm ghét thế nào:
Tim Vân Chiêu đập càng mạnh:” Thế tên Hán người này là gì ạ?”
Từ tiên sinh bất thình lình gạt hết sách vở trên bàn xuống đất, rống lớn:” Hỏi tên hắn làm gì?”
Nếu là chuyện khác, Vân Chiêu nhất định không làm khó tiên sinh, nhưng mà khoai tây, khoai lang, ngọc mễ đều là cây trồng sản lượng cao, y không để ý tới lễ nghi nữa, khẩn thiết nói:” Tiên sinh, người này với học sinh hết sức quan trọng.”
....
Hôm nay dừng ở đây.
