Tổng thể mà nói, chiến lược lớn của quốc gia đều thông qua quá trình tranh đấu mới sinh ra.
Hoàng đế có cái nhìn không giống người khác về kẻ địch, không vì Kiến Nô trước kia từng gây tổn thương không thể bù đắp với bách tính Đại Minh mà nóng lòng diệt sạch toàn bộ.
Bởi vì kẻ địch cũng có giá trị.
Đôi khi giá trị của kẻ địch còn cao hơn cả đồng minh, cho nên phải đối đãi cho tốt.
Kẻ địch có thể lợi dụng ở quanh Đại Minh không còn nhiều, vì thế lúc này ngay cả Kiến Nô trở nên rất quý giá.
Cuộc sống của những nước nhỏ bên cạnh quốc gia lớn cường thịnh nhất định rất thống khổ, bất kể quốc gia lớn đó theo đuổi chế độ nào, kết quả những nước nhỏ xung quanh cũng không đổi.
Dù là quốc gia lớn kia có nhã nhặn thế nào chăng nữa, trong quá trình quốc gia qua lại với nhau, nước nhỏ chắc chắn là bị thiệt, ví dụ voi làm hàng xóm với chó, dù voi không hề có ý hại chó, nhưng cuộc sống của chó vẫn vô cùng khốn khổ nó luôn phải dè dặt cẩn thận, tránh bị voi vô tình dẫm chết.
Huống hồ Đại Minh hiện đang có một vị hoàng đế xuất thân cường đạo.
Ba phương hướng tây nam bắc của Đại Minh đã hoàn thành nhiệm vụ thu phục quốc thổ, lúc này Kiến Nô ở phía đông trở nên vô cùng chướng mắt.
Chuyện ở Liêu Đông với Vân Chiêu mà nói không gấp gáp gì, so ra thì Vân Chiêu càng quan tâm tới giáo dục toàn dân mình bố trí ba năm trước.
Nói một cách chính xác thì chuyện này tới tiến hành lung tung beng hết cả.
Khi toàn dân tổ chức giáo dục, chuyện kỳ quái gì cũng có.
Cũng khó trách, đây là công trình có quy mô quá lớn, lại không có bất kỳ kinh nghiệm nào trước đó để học hỏi, cho nên mạnh ai nấy làm, bát tiên quá hải, các hiển thần thông.
Điểm này Vân Chiêu đã có chuẩn bị tư tưởng, hơn nữa cũng chuẩn bị đón nhận hậu quả nghiêm trọng, nhưng mà so với cái chuyện toàn dân mù chữ thì Vân Chiêu thấy hậu quả gì cũng nhẹ chán.
“ Tỉ lệ bách tính Đại Minh trước khi triển khai toàn dân biết chữ cùng giáo dục toàn dân, trong một nghìn người, có thể đọc được chỉ, được một người rưỡi. Còn bây giờ tăng lên bốn người rưỡi ....” Từ Nguyên Thọ mặt nghiêm nghị, nhìn báo cáo đọc không sai nửa chữ:
Đợi ông ta đọc xong bỏ kính xuống, Vân Chiêu mới hỏi:” Tiên sinh tin con số thống kê đó à?”
“ Đại Minh mở trường nuôi sĩ tử 300 năm, mới có quy mô một nghìn người được một người rưỡi biết chữ, chúng ta ba năm tăng lên ba người, bình quân mỗi năm tăng lên một người. Một năm bằng 300 năm của Đại Minh, sự thánh minh của bệ hạ xưa nay chưa từng có.”
“ Rõ ràng là tiên sinh không tin, vì sao còn đọc trước mặt trẫm?”
Từ Nguyên Thọ lau kính xong lại đeo lên:” Thần muốn bệ hạ thấy, quan viên của bệ hạ vô sỉ như thế nào. Ba năm qua, bọn họ vì công tích mà hạ thấp tỉ lệ biết chữ của bách tính Chu Minh, vì đề cao thành quả giáo dục, nên xuất hiện thống kê này.”
“ Lão thần thậm chí tin rằng, cho dù bệ hạ có phái giám sát bộ xuống tra, kết quả cuối cùng có được cũng không khác là bao, đó là bản lĩnh làm quan của người ta. Có điều lão thần lấy cái đầu trên cổ đánh cược với bệ hạ, người đọc sách ở Đại Minh ta tuyệt đối không nhiều như báo cáo, giáo dục toàn dân cũng không có tiến triển lớn như thế.”
Vân Chiêu nhận lấy văn thư nhưng không đọc mà ném lên bàn:” Trẫm cũng đánh cược với tiên sinh, ba năm qua tỉ lệ biết chữ của bách tính Đại Minh tăng trưởng nhanh hơn bất kỳ thời điểm nào của Chu Minh. Trẫm biết, trong này nhất định có rất nhiều trò kỳ quái để đạt được mục tiêu, có điều chúng ta vẫn phải tin tưởng quan viên của mình, họ chưa vô sỉ tới mức biến không thành có.”
Từ Nguyên Thọ tới giờ vẫn chưa từ bỏ ý định khuyên Vân Chuyên đổi ý: “ Bệ hạ gấp gáp, quan viên phía dưới cũng gấp theo, khi mọi cùng gấp thì không nghĩ nhiều nữa rồi, hoàn thành nhiệm vụ, giữ mũ ô sa mới thực tế. Chuyện giáo dục không gấp được, mười năm trồng cây, trăm năm trồng người, cần thong thả tích lũy.”
“ Bệ hạ chớ vì thần một lòng đặt ở thư viện Ngọc Sơn cho rằng vì bồi dưỡng tinh anh, không để ý tới giáo dục cơ sở. Thực sự là, Đại Minh mới đi vào chính đạo, chúng ta cần nhân tài gấp, mới có thể đưa hoàng triều Lam Điền do bệ hạ sáng lập tới đỉnh cao, có đỉnh cao này, con cháu có kém cỏi cũng phá được vài năm.”
Vân Chiêu rót trà đẩy tới cho Từ Nguyên Thọ:” Có khai quốc hoàng đế nào không muốn đẩy hoàng triều tới đỉnh cao, nhưng bọn họ có thay đổi được gì không? Bạo Tần không làm được, Cường Hán không làm được, Thịnh Đường, Hùng Minh cũng thế, bao nhiêu hoàng đế không thành công, chứng tỏ con đường đó là sai, trẫm còn trẻ, còn có thời gian, có tinh lực, cũng có kiên nhẫn đi trên con đường tiền nhân chưa từng đi qua.”
“ Nay Đại Minh ta binh cường mã tráng, mặc dù Kiến Nô còn ở Liêu Đông cũng chỉ là ghẻ ngứa ngoài da mà thôi, cho nên trẫm không ngừng thì nghiệm, cho dù là sai, chỉ cần không chạm vào gốc rễ, trẫm còn có vốn mà làm lại.”
“ Năm xưa Tùy Dương Đế cũng là một người hùng tài đại lược, hắn cũng làm rất nhiều thí nghiệm, đáng tiếc kết quả thí nghiệm của hắn là mất cả giang sơn.” Từ Nguyên Thọ nhắc nhở, đế vương quá thông minh đôi khi là một mối họa:
Trình Nhiên xua tay:” Đó là bởi vì hắn đã đụng chạm vào căn bản, Quan Lũng thế gia thẩm thấu vào triều đường của hắn, nếu như không tạc vận hà, không chinh phạt Cao Câu Ly, hắn khó mà tạo dựng quyền uy của mình, cho nên mới nói, hắn là chó cùng rứt dậu, so với trẫm ung dung bố trí là chuyện khác. Những đạo lý này tiên sinh dạy trẫm, chẳng lẽ tiên sinh quên rồi sao? Hay là tiên sinh tuổi đã cao rồi, không còn hùng tâm tích cực tiến thủ nữa, chỉ muốn khư khư giữ mình?”
Từ Nguyên Thọ chỉ tiếc mấy năm trước không đủ mạnh tay, bây giờ vị thế của Vân Chiêu đã không gì lay chuyển nổi nữa:” Thôi vậy, giang sơm là giang sơn của bệ hạ, thầm làm lão sư, chỉ có thể toàn tâm toàn ý giúp người giữ giang sơn thôi, còn về phần cái khác đã vượt qua phạm vi năng lực của thần rồi.”
“ Lão thần hiểu, kiến lập một vương triều gian nan cỡ nào, chúng ta chiến tử nhiều người như vậy, tiêu hao nhiều tháng năm như thế, bách tính thiên hạ chịu khổ như thế, còn có bao nhiêu nhiệt huyết của đệ tử thư viện, chỉ vì lấy vận mệnh để mong một thịnh thế tới.”
“ Vậy mà bệ hạ không biết trân trọng.”
Nhìn theo bóng lưng tiêu điều của Từ Nguyên Thọ khi rời đại thư phòng, Vân Chiêu khẽ lắc đầu, nói với Trương Tú ở bên:” Trẫm có phải người không biết quý trọng máu tươi của anh liệt sao?”
Trương Tú khom người chắp tay:” Bệ hạ chẳng những trân trọng mà còn vì quá bận tâm mới làm thế. Từ sơn trưởng đã già, học thuyết Hoành Cừ lại nhiều thiếu sót, nói cho cùng thì giống Nho giáo của Đổng Trọng Thư, đều là thứ học vấn phục vụ cho vương triều, không phải vì bách tính, Từ sơn trưởng đã lún quá sâu vào cái hố đó.”
“ Từ khi bệ hạ chấp hành chính sách giáo dục toàn dân tới nay, thay đổi lớn nhất không phải là các châu huyện Đại Minh, cũng không phải các học đường mọc lên khắp nơi, mà là thư viện Ngọc Sơn.”
“ Giờ các học tử của thư viện Ngọc Sơn đột nhiên phát hiện, bọn họ không còn là nguồn quan lại duy nhất của Đại Minh nữa, với họ mà nói là uy hiếp rất lớn. Biến hóa hiện thực này ép thư viện Ngọc Sơn phải không ngừng giảm thiểu học vấn mạch Hoành Cừ tối nghĩa khó hiểu, không thể không tăng thêm các tiết học toán học, vật lý, địa lý có tác dụng cao hơn.”
“ Thần nghĩ, chỉ cần duy trì thêm một thời gian nữa, giáo dục Đại Minh sẽ càng thêm toàn diện, tinh anh sẽ xuất hiện lớp lớp, sẽ còn ưu tú hơn học tử thư viện Ngọc Sơn bồi dưỡng ra bây giờ.”
