Địa hình dưới chân từ thoai thoải dần biến thành gồ ghề, sườn núi cũng ngày càng dốc hơn.
Dan nheo mắt nhìn về phương xa. Ánh nắng không còn chói chang như lúc đầu, mảnh đất màu nâu như được rắc đường, thấp thoáng đằng xa là hai ba ngọn núi cao vời vợi ẩn mình trong mây, cơn gió thổi qua nhấc lên tấm lụa mỏng như sương tuyết, như thể lạc vào cõi thần tiên.
“Lần đầu tiên tới khảo sát, đây là nơi bọn anh đi xa nhất. Hướng dẫn viên khuyên bọn anh không nên tiến vào sâu hơn, nhưng anh vẫn nhớ mang máng địa hình quanh đây.” August đậu xe trượt tuyết trước một con dốc băng. Vừa nói vừa xuống xe đi lên con dốc, anh nhìn chằm chằm dưới đất như thể đang tìm kiếm thứ gì.
Đột nhiên anh dừng bước, thận trọng cúi người xuống, xác nhận xong thì quay đầu ra hiệu với Dan: “Tới đây nào”, ánh mắt anh tràn đầy háo hức.
Dan lại gần rồi ngồi xổm xuống, trước mặt là một đống sỏi màu nâu, giữa những kẽ hở là bụi cói túi xanh mướt. Thân cây nhỏ xíu, mấy chiếc lá mỏng manh như thể sắp bị gió cuốn phăng. Nhưng trên vùng đất băng giá này, chúng lại thể hiện sức sống dồi dào.
“Nhìn này.” August cẩn thận nhấc mấy viên sỏi lên, để lộ một lỗ hổng nhỏ lõm xuống. Lúc trước có viên sỏi che khuất nên lỗ hổng này không có tuyết rơi vào, bên trong lẻ loi một viên đá màu nâu nhạt.
“Gì thế ạ?” Dan tò mò nhặt viên đá lên.
“Em thử nhìn kỹ xem.” August cởi găng tay, lật ngược viên đá trong lòng bàn tay Dan, ngón tay anh miết nhẹ trên viên đá.
Nhìn theo ngón tay anh, Dan ngạc nhiên phát hiện trên viên đá sẫm màu xuất hiện hoa văn hình quạt, trông như một chiếc vỏ sò.
“Đây là…” Cậu lẩm bẩm rồi tròn mắt: “… Hóa thạch?”
August gật đầu: “Đúng, anh vô tình phát hiện ra nó khi tới đây khảo sát, tiếc là không thể tự ý mang bất cứ thứ gì rời khỏi đảo.” Anh tiếc nuối nhìn hóa thạch, rồi cười ranh mãnh với Dan: “Nhưng anh đã xây dựng một ‘căn cứ’, không ngờ mấy năm sau nó vẫn còn ở đây.”
Dan nhìn nụ cười trẻ con của anh, cũng bật cười: “Vậy là em… nhặt được báu vật?”
August ho khan một tiếng, nhìn đi nơi khác: “Em đặt tên cho nó đi.”
Dan hơi kinh ngạc: “Đặt tên?”
“Ừ, dù không thể mang đi nhưng vẫn là một kỉ niệm.” August lưu luyến vuốt ve bề mặt viên đá.
Dan suy nghĩ một lúc: “Không được, em cần phải nghĩ thêm. Để lần sau nhé, lần sau chúng ta tới đây em sẽ nói cho anh biết.”
August cũng không phản đối: “Được, lần sau chúng ta quay lại tìm, hi vọng không ai phát hiện ra nó.”
Dan nhìn anh cẩn thận cất hóa thạch vỏ sò vào trong lỗ hổng rồi lấy mấy viên sỏi lấp lại, khóe mắt chứa ý cười.
Khi August phủi tay rồi đeo găng tay, cậu đột nhiên nói, “Trước kia anh… đã đến ngân hàng hạt giống chưa?”
August gật đầu, thấy kỳ lạ: “Lúc đó Bill dẫn bọn anh đi. Sao thế, em muốn tới thăm hả?”
Mắt Dan cong cong, cậu gật đầu: “Muốn tới đó cùng anh.”
Bức tường hẹp kim loại màu bạc vẫn sừng sững ở lưng chừng núi, cánh cửa kim loại phản chiếu ánh nắng chói chang.
“Khi phát hiện ra hòn đảo này, chắc hẳn Barentsz không ngờ nhân loại sẽ chọn nó làm nơi bảo tồn nền văn minh trong tương lai.” Dan đứng dưới sườn núi, xuất thần nhìn về phía cửa lớn.
(*) Willem Barentsz là một nhà hàng hải và thám hiểm người Hà Lan, một người tiên phong trong các cuộc thám hiểm về cực Bắc.August bước tới bên cạnh cậu, giọng anh trầm thấp: “Mấy trăm năm sau, không ai biết trước tương lai thế nào.”
“Vậy bây giờ chúng ta đang chứng kiến lịch sử sao?” Dan nghiêng đầu cười.
August nghiêm túc suy tư vài giây: “Bản thân chúng ta đã là lịch sử.”
Dan ngắm gò má anh một lúc, đột nhiên nhón chân hôn lên khóe môi anh rồi nói: “Thế nên, chúng ta có hiện tại là đủ rồi.”
Khi cậu lùi lại, August giữ lấy cằm cậu, bước tới để nụ hôn này sâu hơn. Khi buông cậu ra, hơi thở anh gấp gáp, “Em đang tuyên bố quyền sở hữu với anh trước mặt ‘nền văn minh nhân loại’, đúng không?”
Dan vừa định trả lời, khóe mắt bỗng nhìn thấy một đoàn du khách trên sườn núi, cậu mỉm cười nhéo tay August.
Đoàn du khách nọ rõ ràng cũng nhìn thấy họ. Dù ngân hàng hạt giống là một “thắng cảnh” nổi tiếng gần Longyearbyen, nhưng trong môi trường này, chỉ cần nhìn thấy nhân loại thì luôn sinh ra cảm giác thân thiết.
Trưởng đoàn vừa vẫy tay chào họ vừa bước xuống, Dan cũng giơ tay chào lại. Khi đoàn người đến gần, người dẫn đầu nhiệt tình nói với họ: “Các cậu từ cảng tới à? Đã thấy cá voi chưa?”
August và Dan nhìn nhau rồi lắc đầu, August trả lời: “Chúng tôi từ cảng tới, nhưng vừa đi loanh quanh một vòng. Ở cảng có cá voi à?”
Người dẫn đoàn gật đầu: “Người bạn ở lại trên tàu vừa gửi video cho tôi, chúng tôi đang định tới đó. Nếu các cậu thích thì đi cùng, có khoảng 20 con cá voi Bắc Cực, rất hiếm thấy.”
August cảm ơn anh ta, quay đầu nhìn Dan: “Em có muốn đi xem không?”
Vẻ mặt Dan háo hức: “Đi chứ ạ, lần trước em mới chỉ nhìn thấy thoáng qua trên tàu, lần này có nhiều con vậy chắc hoành tráng lắm.”
August nghi hoặc: “Trên tàu? Tàu ‘Cá voi trắng’?”
Dan gật đầu: “Vâng, chuyến đi trước. Lần đó em còn nghe thấy bài hát của cá voi. Đúng là một trải nghiệm khó quên.”
August nhíu mày: “Charzo cũng ở đó?”
Dan chợt nhớ tới hành động che mắt cậu của Charzo, ho khan một tiếng: “Hắn là thuyền phó một, đương nhiên cũng ở đó.”
Không ngờ August bỗng im lặng.
Khi lái xe trượt tuyết tới cảng, hai người thấy một đoàn du khách chen chúc trên bến tàu nhỏ xíu. Nhờ lợi thế chiều cao, hai người đứng trong đám đông nhìn ra ngoài khơi. Mặt nước vốn tĩnh lặng bỗng xuất hiện những đường cong màu đen. Mấy cái đầu khổng lồ nhàn nhã nhô lên trên mặt biển, bên cạnh là mấy con non nhỏ hơn. Thỉnh thoảng, một cái vây đuôi khổng lồ vung lên trên rồi vỗ mạnh xuống mặt nước làm ngọn sóng văng cao mấy mét. Trong không gian vang vọng âm thanh ngân xa, là bài hát của cá voi.
Đoàn du khách lặng thinh, thi thoảng mới thì thầm khe khẽ, dường như ai cũng sửng sốt trước cảnh tượng hùng vĩ.
Đàn cá voi du ngoạn trong vùng biển này chừng 20 phút. Con cá voi đầu đàn lười biếng quay người, chúng bơi về biển Barents cách đó không xa.
Mãi đến khi chúng biến mất trong tầm mắt, đám đông mới dần ồn ào. Có người hào hứng cho bạn bè xem những bức ảnh mình chụp, có người thì gọi điện thoại, những lời cảm thán hân hoan ở khắp nơi. Tới gần đất liền, không biết là ca sĩ từ đâu tới, dựng một chiếc piano điện, bắt đầu ca hát tự mua vui.
Dan cũng thấy vui lây, vừa định nói chuyện với người bên cạnh, quay đầu lại phát hiện không biết August rời đi từ khi nào. Cậu tìm kiếm trong đám đông nhưng không thấy, mãi tới khi nhìn ra xa cậu mới thấy bóng lưng quen thuộc ở chỗ cậu chàng ca hát.
Cậu nghi hoặc bước tới, “August?” Vừa gọi một tiếng, người ấy quay đầu, giơ ngón tay trước môi ra hiệu “suỵt” rồi tiếp tục nói gì đó với cậu trai nọ, vừa nói vừa chỉ tay về phía Dan.
Dan đứng cách họ vài bước, không nghe rõ họ đang nói gì. Vẻ mặt cậu khó hiểu, bỗng thấy August rút ví, đưa mấy tờ tiền cho cậu trai đó. Cậu ta đẩy tay anh ra, nói gì đó rồi mỉm cười nhìn về phía Dan, sau đó nhường chỗ cho August đứng sau chiếc piano điện.
Những ngón tay thanh mảnh của anh nhấn thử vài nốt trên phím đàn đen trắng. Dan đứng yên, không hiểu chuyện gì đang diễn ra. Mãi tới khi thử âm thanh xong, August mới ngẩng đầu đối diện với ánh mắt cậu, cười khẽ rồi nhấn mười ngón tay xuống phím đàn.
Giai điệu nồng ấm, dịu dàng chầm chậm chảy ra từ ngón tay anh, bản nhạc buồn như đang kể một câu chuyện ưu thương.
Tchaikovsky, <Tháng Sáu: Bài ca chèo thuyền>.
August chơi hơi chậm, ánh mắt rất chăm chú. Kỹ thuật của anh không thành thạo, bỏ bẵng vài năm thậm chí còn khiến tiếng đàn của anh hơi non nớt. Nhưng tiếng đàn ấy đong đầy tình cảm mà người đàn ông này không nói ra thành lời, đầy ắp tựa như biển cả.
Vài du khách nghe thấy tiếng đàn nên xúm lại, tạo thành một vòng tròn nhỏ sau lưng Dan. Dan vẫn luôn đứng trước mặt anh. Một cơn gió biển lướt qua khiến mái tóc hơi dài che khuất đôi mắt cụp xuống, khiến người ta khó đoán được cậu đang nghĩ gì.
Các hợp âm nhỏ dần rồi ngừng hẳn, tựa như con thuyền rẽ sóng cuối cùng cũng cập bến. August thở phào, ngước mắt lên nhìn Dan, đôi mắt xanh xám như mặt biển tháng Sáu.
“Bravo!” Không biết là ai hét lên đầu tiên, sau đó là tiếng vỗ tay rộn rã trong đám đông.
August khom lưng cảm ơn mọi người, khi ánh mắt quay lại phía Dan thì sững người… Không biết cậu ngẩng mặt lên từ lúc nào, quai hàm bạnh ra, khóe mắt ửng đỏ, sóng ngầm cuộn trào trong đôi mắt xanh lá.
Chẳng lẽ mình đàn… tệ quá? August vừa nghĩ vừa rụt rè bước tới, lúng túng nói, “Anh… Bản nhạc này dành tặng em. Không biết so với bài hát cá voi lần trước em nghe… Ôi…”
Nhìn vẻ luống cuống hiếm hoi của người đàn ông trước mặt, Dan bật cười: “Đây là bản nhạc hay nhất em từng nghe.”
August thở phào nhẹ nhõm, dùng ngón tay cái lau khóe mắt đỏ ửng của cậu, rồi cúi đầu hôn lên môi Dan.
Cậu trai chơi piano điện ở bên cạnh huýt sáo, trong những tiếng trêu chọc đầy thiện ý xung quanh, Dan choàng tay qua vai August.
