Người tán đi hơn nửa, công nhân của xưởng cơ khí cũng lần lượt được khuyên về nhà, nhưng hơn bốn mươi chủ nợ vẫn tụ trong phòng làm việc của Triệu Ích Thành quấn chắc Lương Tiểu Lâm, Hùng Văn Bân, Tô Khải Văn, yêu cầu giải quyết khoản nợ của xưởng.
Lương Tiểu Lâm, Hùng Văn Bân, Tô Khải Văn lôi Triệu Ích Thành và đám quản lý xưởng cơ khí đến phòng làm việc cách vách thương nghị biện pháp giải quyết, đám chủ nợ sợ bọn này giở bài chuồn, không chỉ trông chừng cửa nẻo cẩn thận, còn phái người trông chừng xe cộ ngoài sân.
Tuy Lương Tiểu Lâm là thường vụ phó thị trưởng, Hùng Văn Bân là phó chánh văn phòng thị ủy nhưng cũng nhếch nhác vô cùng, đối mặt với đám chủ nợ coi tiền như mạng, sẵn sàng vung ra làm liều này, bọn họ cũng hết cách.
Riêng phần Thẩm Hoài thì nhàn nhã ngồi trong phòng Triệu Ích Thành, cùng mấy tay chủ nợ chụm đầu rít thuốc, tùy ý tán gẫu về kinh tế địa phương.
Tô Khải Văn đã đói đến hoa cả mắt, cả chiều này hắn khuyên nói đến khô cả lưỡi. Sự tình căng thẳng từ bấy đến giờ, không ai có tâm tư đi ăn cơm, giờ hơi hơi lắng xuống, không khí không còn căng như trước mới cảm thấy đói vô cùng.
Văn phòng xưởng ngược lại là đã chủ động gọi người đi mua nước, bánh mỳ, giò hun về cho đám Lương Tiểu Lâm dằn bụng, không ngờ bị đám chủ nợ bên ngoài thấy được, hô một tiếng: “Xưởng cơ khí còn tính là có chút lương tâm.” Nói rồi đem thức ăn cướp lại, chia nhau sạch sẽ.
“Lão Hùng, anh nói chuyện này nên giải quyết thế nào?” Lương Tiểu Lâm rít một hơi thuốc, hỏi Hùng Văn Bân.
Hùng Văn Bân cười khổ, muốn giải quyết vấn đề nợ tam giác của các xí nghiệp quốc doanh hiện thời phải cần đại phẫu, quyết sách cụ thể hắn không có tư cách để lên tiếng, riêng vấn đề của xưởng cơ khí, tổ ong vò vẽ này đã bị Tô Khải Văn chọc ra rồi, muốn thu dọn cũng không dễ dàng thế kia.
Hùng Văn Bân nhìn sang phó chủ nhiệm kế ủy thành phố Mã Tam, hỏi: “Mã chủ nhiệm, anh có biện pháp nào không?”
Mã Tam béo tròn núc ních, trán lại hói, mắt tam giác ti hí như mắt rắn.
Lúc mới đến việc duy nhất họ Mã làm là chửi, đem Triệu Ích Thành và đám quản lý xưởng chửi đến không ngóc đầu lên được, nhưng nói đến biện pháp giải quyết, thực sự là trong đầu không có gì, thấy Hùng Văn Bân hỏi mình, mới xoa xoa tay nói: “Đám chủ nợ trời đánh này thấy tiền là sáng mắt, chỉ nhận tiền không nhận cha mẹ, lời hay nói hết mà chẳng được tích sự gì. Hay là gọi quỹ tín dụng đến, xem có thể gom tạm ra mấy triệu, trước qua cửa ải này đã rồi tính tiếp.”
Hùng Văn Bân không nói gì, Lương Tiểu Lâm lắc lắc đầu, nói: “Không thể để thị ủy ra mặt tìm ngân hàng điền lỗ hổng này cho xưởng cơ khí được, như thế sẽ dẫn tới một hệ liệt phản ứng trái chiều. Nếu để các xưởng quốc doanh khác nghe được phong thanh, cuối năm đem vấn đề trái vụ tập trung chọc lên thị ủy, thị ủy rất khó yên ổn.” Nhìn sang Hùng Văn Bân, nói: “Hay là tìm mấy xưởng quốc doanh làm ăn có lãi, trước mượn tạm hai ba triệu, không quản là nợ mới hay nợ cũ, cứ trả một bộ phận đã, rồi khuyên đám chủ nợ kia về, sang năm để xưởng cơ khí lập ra một phương án trả nợ rõ ràng….”
Hiện tại rất nhiều xưởng quốc doanh đều lấy chỗ này lấp chỗ kia hồ lộng qua ngày, cách Lương Tiểu Lâm nói ra không phải không khả thi, nhưng giờ sắp năm mới đến nơi rồi, xưởng quốc doanh nào có tiền cũng sẽ ưu tiên thưởng Tết, tăng phúc lợi cho công nhân viên; mấy ai dư ra tận vài ba triệu?
Kẻ dư dả không phải là không có, cách vách có một đứa đang ngồi đấy thôi; nhưng nếu muốn Thẩm Hoài đồng ý nhả ra hai ba triệu cho xưởng cơ khí vay… Chuyện này, ai chịu sang đó bắt chuyện?
Hùng Văn Bân ngẩng đầu nhìn Lương Tiểu Lâm, Tô Khải Văn, hắn không mở miệng, nhưng họ Lương và họ Tô đều hiểu hắn định nói gì… Tô Khải Văn trực tiếp quay mặt sang chỗ khác, Lương Tiểu Lâm thì cười khổ lắc lắc đầu.
Điện thoại vang lên, Hùng Văn Bân thấy là số từ phòng làm việc của Đàm Khải Bình, biết Đàm Khải Bình không yên tâm về chuyện bên này, muộn rồi nhưng vẫn chưa rời phòng làm việc, đợi nghe kết quả xử lý.
Tiếp điện thoại, đem tình hình báo cáo giản lược một cái: “Xưởng cơ khí còn thiếu nợ Mai thép một khoản chưa trả, Thẩm Hoài cũng đang ở đây, giúp khuyên đám công nhân về trước rồi. Sự tình đã được khống chế, có điều chủ nợ vẫn ở trong phòng làm việc của Triệu xưởng trưởng, muốn bọn tôi có câu trả lời rõ ràng mới chịu rời đi…”
Nghe đến Thẩm Hoài cũng ở hiện trường, Đàm Khải Bình không có biểu thị gì đặc biệt, chỉ chỉ thị cho Hùng Văn Bân: “Chuyện này cậu với Lương thị trưởng thương nghị với nhau giải quyết cho tốt, chú ý sách lược, nếu được có thể trở thành gương điển hình cho các xưởng quốc doanh khác giải quyết vấn đề trái vụ…”
“Được, tôi sẽ truyền đạt lời của anh cho Lương thị trưởng và các đồng chí kế ủy.” Tất nhiên Hùng Văn Bân sẽ không có ý kiến gì với mấy lời chỉ đạo “không khác gì không nói” của Đàm Khải Bình. Có điều khi nói lại với Lương Tiểu Lâm, thấy họ Lương nhíu chặt mày, liền biết hắn cũng rất khó lĩnh ngộ ra diệu sách gì từ chỉ thị trời ơi đất hỡi kia của Đàm bí thư.
Kéo mãi thế này không phải là cách hay, Hùng Văn Bân mới nói với Triệu Ích Thành: “Triệu xưởng trưởng, cậu sang phòng bên mời Thẩm khu trưởng qua đây, hắn không khả năng nhàn đến mức vì 6 vạn đồng tiền mà đến xem náo nhiệt được…”
“Được rồi!” Triệu Ích Thành thấy ba người Lương Tiểu Lâm, Tô Khải Văn và Mã Tam đều không dám đi đối mặt Thẩm Hoài, đành phải dày mặt đi sang cầu người ta.
Dù sao hôm nay đã bị mắng không chỉ một lần hai lần, tuy hắn cũng là cán bộ phó xứ, nhưng đám chủ nợ chửi, Tô Khải Văn, Lương Tiểu Lâm, Mã Tam thi nhau chửi, hắn đều không dám trả miếng; Nếu Thẩm Hoài thực sự qua đây là vì xem kịch vui, dù bị hắn nhạo báng, Triệu Ích Thành cũng nhận; nếu thật muốn giải quyết vấn đề, Triệu Ích Thành biết Thẩm Hoài có tác dụng hơn xa mấy tên ngồi bên này….
Triệu Ích Thành mới sang đến cửa phòng bên, chủ nợ thấy hắn lộ diện vội đứng bật dậy chạy lại vây quanh, lia lịa bức hỏi:
“Triệu xưởng trưởng, anh và Lương thị trưởng đã thương lượng ra biện pháp gì chưa?”
“Xưởng cơ khí có thể mượn tiền ngân hàng trả cho Chu Hữu Tài, vì sao không thể mượn tiền ngân hàng trả cho bọn tôi? Tưởng chúng tôi mềm lòng, dễ bắt nạt chắc? Các người đừng có mà giở trò, nợ tôi 30 vạn, hôm nay chỉ cần trả một nửa, tôi lập tức đi ngay, số còn lại sang năm tính tiếp, không đứng đây lải nhải thêm nửa lời.”
“Đã trễ thế này rồi, bọn tôi ai mà không bận công việc, các người không thể kéo mãi thế này chứ? Xưởng của anh mà không trả tiền, bọn tôi sẽ động thủ dọn đồ đạc ở đây thật đấy!”
Triệu Ích Thành chắp tay cúc cung, nói: “Lương thị trưởng, Hùng bí thư trưởng đang thương lượng, sẽ sớm có phương án ngay thôi…” Vừa nói vừa chen vào trong góc, gom đến trước mặt Thẩm Hoài, nói: “Thẩm khu trưởng, Lương thị trưởng, Hùng bí thư trưởng tìm anh có chuyện…”
Thẩm Hoài búng điếu thuốc trong tay vào gạt tàn, đứng lên nói: “Triệu xưởng trưởng, anh đừng trách tôi nói quá thẳng, quá khó nghe. Nhiều chủ nợ thế này, cũng không phải mọi người đều cần các anh trả sạch một lần, nhưng cũng tuyệt không ai muốn nghe các anh tìm cớ đùn đẩy. Nợ nần tồn đọng hai ba năm nay rồi không chịu trả, tôi nghĩ tự thân xưởng có khốn khó là một phần, nhưng phần khác, liệu xưởng cơ khí có tư tưởng tích cực trả nợ hay không? Nếu không phải hết lần này tới lần khác các anh dây dưa mượn cớ, đám đông chúng tôi làm sao sẽ mới nghe chút gió thổi cỏ động đã mất đi nhẫn nại? Đương nhiên, Triệu xưởng trưởng anh cũng đừng cảm giác quá oan uổng, cảm giác rằng mình mới tiếp nhận ghế xưởng trưởng chưa lâu, chuyện trước đây không liên quan đến bản thân. Đối với bọn tôi, không quan tâm người cụ thể là ai, chỉ quan tâm đến xưởng cơ khí…”
“Đúng, xưởng các người đừng tưởng tìm cớ gì đó lừa chúng ta?” Nghe Thẩm Hoài nói thế, đám đông chủ nợ lớn tiếng khen hay, vây quanh chất vấn Triệu Ích Thành.
“Đúng, đúng, Thẩm khu trưởng nói đúng, xưởng chúng tôi nhất định sẽ nhớ kỹ, không để mọi người tiếp tục thất vọng.” Triệu Ích Thành lau mồ hôi trên trán, giờ người khác nói gì hắn đều nhận, cả ngày nay có lời khó nghe nào mà chưa từng nghe, mà còn nghe đến tê dại rồi, hắn không còn cảm giác gì nữa cả.
Thẩm Hoài vỗ vỗ vai Triệu Ích Thành, cùng đi sang phòng cách vách gặp Lương Tiểu Lâm, Hùng Văn Bân.
Thời gian đã không sớm, Thẩm Hoài cũng không muốn nhìn sắc mặt khó ưa của Tô Khải Văn, liền kéo ghế lại, ngồi xuống trước mặt Hùng Văn Bân, Lương Tiểu Lâm, trực tiếp đi vào chủ đề chính: “Tôi không có thời gian rảnh để sang đây xem trò vui của ai cả, hồi chiều ở trong phòng làm việc, được biết tình hình ở xưởng cơ khí có xu hướng ác hóa, liền nghĩ có thể có biện pháp nào giải quyết nổi vấn đề này không. Vừa nãy có một số lời tôi đã nói với Triệu xưởng trưởng rồi, đó là xưởng cơ khí nhất định phải lên một kế hoạch trả nợ đủ tính khả thi, không thể cứ mãi lần lựa chủ nợ thế này được. Buổi chiều tôi đã tìm hiểu qua về tình hình của xưởng, tôi cho rằng xưởng hoàn toàn có tranh thủ thời gian một đến hai năm, giải quyết sạch vấn đề trái vụ. Tiếp theo đây chỉ là ý kiến của riêng cá nhân tôi, nếu Lương thị trưởng, Hùng bí thư trưởng cảm thấy không lọt tai thì coi như hôm nay tôi chưa từng qua đây.”
Hùng Văn Bân ha ha cười lớn, nói với Lương Tiểu Lâm: “Tôi đã nói Thẩm Hoài sẽ không rảnh đến mức sang đây nhìn kịch vui mà…”
Lương Tiểu Lâm thấy sắc mặt Tô Khải Văn xám xanh, nhưng tốt xấu gì thì Thẩm Hoài đã nói hết nước hết cái rồi, hắn có thể tỏ thái độ gì được?
“Cậu có biện pháp gì cứ nói nghe thử.” Lương Tiểu Lâm nói.
“Cái gọi là kế hoạch trả nợ đủ tính khả thi không phải là cớ để dây dưa kéo dài. Nếu đã quyết định trả sạch tất cả nợ nần trong vòng hai năm, vậy để tài vụ kế toán một cái, xem cụ thể mỗi tháng trả cho các chủ nợ được bao nhiêu? Định kỳ đem bộ phận này chuyển đến tài khoản của chủ nợ, để họ có lòng tin vào xưởng, chứ không nên kéo đến hai năm sau trả nguyên một lần… Phương án như thế sẽ không có sức thuyết phục.” Thẩm Hoài nói tiếp: “Thêm nữa, xưởng phải công khai sổ sách, thuyết minh cụ thể cho chủ nợ. Để bọn họ biết bên ngoài xưởng còn bao nhiêu khoản tiền nợ chưa thu hồi được, biết xưởng có năng lực trả được nợ hay không, còn phải để bọn họ biết luôn cả phương án cải thiện hoạt động sản xuất kinh doanh. Có hai bộ phương án kia rồi, lại để phủ thị chính ra mặt điều hòa, trước trả tạm một ít để mọi người đón Tết, tôi nghĩ đại thể phía chủ nợ sẽ không quá làm khó…”
“Nói đến cùng còn là muốn tiền, khoản này đào từ đâu ra?” Phó chủ nhiệm kế ủy Mã Tam nhịn không nổi chêm một câu, hắn không cảm giác được biện pháp này của Thẩm Hoài có chỗ nào cao minh, nhìn qua thấy chẳng có mấy khác biệt nào với lời Lương Tiểu Lâm nói lúc nãy cả.
“Cái này thì đơn giản, tất cả trái vụ phân làm hai mươi bốn kỳ trả dần, Mai thép có thể bỏ tiền mua lại số trái vụ ba kỳ đầu, chuyển thành trái quyền của Mai thép.”
