Suốt một tuần nay, thị trấn Bentham xem ra khá yên bình.
Theo như Iron Axe và Brian nói, cường độ và số lượng của con thú quỷ sẽ dần dần tăng lên khi Tháng của Quỷ duy trì liên tục. Thừa dịp hiện nay áp lực phòng thủ không lớn, Roland đã gửi một chiếc thuyền buồm đầy quặng lần thứ hai đến thị trấn Willow.
Do việc sử dụng động cơ hơi nước, số lượng công nhân ở mỏ North Slope đã giảm một nửa, trong khi sản lượng tăng đều đặn, cho phép nó đạt đến sản lượng trước khi xảy ra tai nạn sụp hầm mỏ. Việc sử dụng máy móc làm thay đã tiết kiệm đáng kể số nhân công.
Đồng thời, Roland đã thực hiện cải cách sơ bộ hệ thống sản xuất khai thác mỏ, từ mức lương cứng ban đầu chuyển sang mức lương mềm . Hắn yêu cầu Barov thống kê sản lượng trung bình hàng ngày của những năm trước để đặt làm tiêu chuẩn, và mỗi khi tăng sản lượng con số định mức nhất định, sẽ được thưởng thêm một phần thù lao. Nếu bất kỳ ai phát hiện được mỏ đá quý sẽ được thưởng thêm. Sáng kiến này đã thúc đẩy sự nhiệt tình của công nhân hiệu quả, khiến cho toàn bộ khu vực khai thác mỏ hừng hực khí thế sản xuất.
Với mấy hầm mỏ trong tay, Roland tự nhiên muốn làm điều gì đó.
Ngoài việc thêm vào một cỗ máy hơn nước khác vào kế hoạch sản xuất, hắn cũng có kế hoạch sản xuất một loạt máy gia công kim loại (1) .
Máy công cụ có một lịch sử lâu dài. Về cơ bản, chúng là những công cụ được sử dụng để sản xuất các công cụ khác. Cho nên, đe (2) có thể được xem là một trong những cỗ máy thủ công nguyên thủy nhất để cố định thủ công, chế tạo thủ công.
Chế tạo thủ công cũng tốt nhưng cố định thủ công thực sự quá bất tiện, thế là mọi người phải dùng kẹp hoặc đường rãnh ở trên bàn để chế tạo các bộ phận. Ví dụ như khẩu nòng súng của khẩu Matchlock (súng hỏa thằng) và Flintlock (súng hỏa mai) đều được rèn tay trên đe có rãnh.
Thời gian trôi qua, nếu chỉ phụ thuộc vào nhân lực không thể đáp ứng nhu cầu chế tạo, do đó mới phân ra các loại máy công cụ. Căn cứ vào các công chụng khác nhau, dùng cách thức cố định và gia công công cụ khác nhau. Kết hợp giữa thủ công và máy móc có thể bù đắp khuyết điểm lẫn nhau để tăng lực sản xuất.
Roland đang xem xét làm máy phay thủ công.
Mặc dù máy phay có nhiều chức năng khác nhau, nó chủ yếu được sử dụng để chế tạo bánh răng thân khai (involute gear) , vì vậy cấu trúc có thể được đơn giản hóa cho phù hợp, vì vậy cấu trúc có thể được đơn giản hóa cho phù hợp, chỉ có một cặp rãnh để cố định đĩa răng cùng một đĩa thép có thể xoay tròn là được. Với sự giúp đỡ của Anna, một đĩa cắt mài chuyên khắc bánh răng có thể dễ dàng được sản xuất. Đầu công cụ mài được đánh bóng thành hình thang và được làm nung đỏ. Sau đó, các răng được khắc bằng các thanh sắt, tiếp theo sẽ được tôi trong nước lạnh. Đó là cách thu được một bánh răng hoàn chỉnh.
Sau khi vấn đề chính đã được giải quyết, Roland ngay lập tức gọi Carter để thuê hai người thợ đúc cái bệ máy phay cho chính mình, Anna tiếp tục sản xuất các bộ phận kim loại khác ở sân sau của lâu đài.
Không thể không nói, có Anna, gia công kim loại trở nên dễ như nặn đất sét vậy, đặc biệt là ở nàng thành thạo việc thu phóng lửa. Hiện tại việc gia công chi tiết nhỏ ban đầu, cũng do nàng dùng hai tay nặn ra hình dạng cơ bản. Nhìn thấy nàng nung chảy những thỏi sắt thành dung dịch sền sệt, Roland không ngừng ngạc nhiên.
Nếu không có phù thủy, những kế hoạch này trong đầu hắn có thể bị trì hoãn hơn một thập kỷ mới có thể thực hiện.
Hai ngày sau, máy phay đơn giản đầu tiên xuất hiện ở sân sau.
Trong khoảng thời gian này Roland cũng không nhàn rỗi mà bận rộn thiết kế một bộ bánh răng, được sử dụng để điều chỉnh tốc độ và ổn định sản lượng của động cơ hơi nước. Tương ứng bánh răng đã ra khuông. Khi máy phay đã được lắp ráp xong, quá trình phay bánh răng sẽ được thực hiện.
Bánh răng cũng không phải là món hàng mới mẻ gì cả. Hầu hết những giếng mỏ trên thế giới đều dựa vào sức khéo của vật nuôi để kéo các bánh răng bằng gỗ và kéo các bộ phận thoát nước, lần này thủ lĩnh hiệp sĩ cuối cùng cảm thấy hài lòng – chạy đơn chạy đáo cho điện hạ nhiều như vậy cuối cùng cũng hiểu người ta muốn làm cái gì.
Roland cũng yêu cầu gã mang theo ba thợ rèn và người học việc của họ để tìm hiểu về việc sử dụng máy phay trong sân. Hắn không thể vận hành những cỗ máy này hàng ngày, vì vậy nhất định phải huấn luyện ra một nhóm công nhân chuyên nghiệp.
Sau khi mọi người kết thúc màn chào hỏi nghiêm túc, Roland bắt đầu biểu diễn cách sử dụng máy phay để chế tạo các bánh răng.
Hắn cũng không ngại ở trước mặt tất cả mọi người làm công việc của một thợ nguội (*). Trên thực tế cái niên đại này cũng có đủ loại hình hoàng tử có đủ loại sở thích, hơn nữa có thêm cái bình phong ngày trước hành sự không đàng hoàng (như các nhân vật hoàng gia khác) thì có vận hành máy móc cũng chẳng có áp lực gì.
(*) thợ nguội: là thợ chế tạo, sửa chữa, lắp ráp các sản phẩm kim loại theo lối thủ công.
Thủ lĩnh hiệp sĩ thì ở một bên chịu trách nhiệm giúp hắn rót mỡ ấm - ở trong thời đại không có dầu bôi trơn, dùng mỡ heo thay thế dù có chút lãng phí nhưng vẫn còn tốt hơn không có gì. Mỡ thừa qua các bánh răng rơi xuống được hứng vào chậu, có thể tái sử dụng nhiều lần.
Roland đầu tiên khắc các dấu răng trên bánh răng theo góc độ trên thiết kế, và sau đó dựng đĩa răng lên và cố định nó trên bàn làm việc (workbench). Sau đó kéo máy phay xếp khít vào đĩa răng theo thiết kế và đạp bàn đạp. Bàn đạp đẩy bánh xe bằng gỗ và truyền động lực qua dây curoa tới trục máy phay.
Sau đó, Roland nắm chặt tay cầm máy phay và kéo xuống một chút, rồi trục phay quay từ từ cắt bánh răng ở một góc 90 độ.
Vì vật liệu của bánh răng là gang và đĩa mài là thép tôi nên khắc ra mấy cái răng cũng không tốn quá nhiều công sức. Hiện trường đầy mùi mỡ heo nướng khiến cho đám thợ rèn lẫn thợ học việc vốn không được nếm thịt trong thời gian dài phải nuốt nước bọt.
Sau khi màn biểu diễn chính là lúc ký hợp đồng. Thương mại của thị trấn Bentham vẫn còn trong trứng nước, công nghiệp thậm chí còn khó nói hơn, cho dù đó là động cơ hơi nước hay máy công cụ, sẽ không có hiện tượng đổ xô mua ào ạt nào ngay sau khi được sản xuất. Trong thời đại này, hầu hết mọi người không nhận thức được ý nghĩa vĩ đại của những thứ này này cũng như giá trị kinh doanh tiềm năng của chúng. Do đó, Roland chỉ có thể chủ động để thúc đẩy việc sử dụng máy móc.
Trong hợp đồng, hắn quy định rằng tiệm rèn cần chí ít gia công một bộ bánh răng mỗi tuần, nguyên vật liệu cần thiết đều do lâu đài cung cấp với chi phí 10 đồng bạc hoàng gia. Đồng thời, máy công cụ không phải miễn phí cho tiệm rèn, mỗi tuần cần phải thanh toán 2 đồng bạc hoàng gia, cùng tương tự thuê lại vậy.
Sau khi bước vào Tháng của Quỷ, việc kinh doanh của tiệm rèn cũng đã giảm rất nhiều, tại thời điểm này, có cơ hội kiếm tiền, hoặc giải quyết đơn đặt hàng của hoàng tử thì mọi người cũng chẳng có gì phiền hà. Đồng thời, Roland nói với họ rằng đây chỉ là máy phay đầu tiên, sau đó sẽ còn sản xuất nhiều cái khác. Những ai quan tâm có thể nộp đơn cho Tòa thị chính.
- Điện hạ, tại sao không viết phí gia công vàohợp đồnglà 8 đồng bạc hoàng gia?- Sau khi những người thợ rèn ra đi, Carter không hiểu lý do nên buộc lòng phải hỏi .
- Cả hai con số đều giống nhau, nhưng ý nghĩa không cùng cấp. - Roland giải thích. - Đây có lẽ là hợp đồng thuê thương mại đầu tiên ở thị trấn Bentham. Ta cần đặt ra tiêu chuẩn sản xuất công nghiệp.
Thủ lĩnh hiệp sĩ gạt mồ hôi trên trán, hình như tứ hoàng tử điện hạ lại bắt đầu nói năng vô nghĩa, bất quá gã đã có kinh nghiệm với lần này, chỉ cần ra vẻ cố gắng lắng nghe, điện hạ sẽ tiếp tục giải thích thôi.
- Với một khởi đầu tốt, một chu kỳ phát triển (*virtuous cycle) sẽ được hình thành. Hiện nay chỉ có ta cần phải mua bánh răng, bởi vậy ta cung cấp cỗ máy, bọn họ dùng sức người, thù lao nhận được cũng chỉ là tiền thuê. Ngày sau khi những người khác cũng xuất hiện loại nhu cầu này, bọn họ sẽ ý thức được, mua cỗ máy để bản thân tiến hành sản xuất sẽ kiếm được nhiều tiền hơn. - Roland dừng một chút:
- Vì vậy, khi đối mặt với những thứ mới mẻ, họ sẽ xem xét áp dụng phương pháp sản xuất mới thay thế để tránh rủi ro. Ta cũng nhận được sự đền đáp qua việc cho họ thuê mướn công cụ và sự phát triển tiếp theo của những thứ mới mẻ này sẽ được quyết định bởi thị trường. Đó chính là là một chu kỳ phát triển.
-----
(1) Machine tool (máy công cụ) bao gồm máy tiện, máy phay, máy bào, máy cưa, máy mài, máy khoan…
(2) Đe là khối sắt hoặc thép dùng làm bệ rèn cố định để đặt kim loại lên trên mà đập bằng búa.
Chương này có cả thuật ngữ cơ khí và thuật ngữ kinh tế, dịch tê tái con gà mái luôn.