Thư ký Tống chưa lên tiếng, đội trưởng đã chỉ vào cụ lão đang gánh sọt xúc phân bò. Thân thể gầy như cây sào, chòm râu bạc phơ, trông có vẻ khá lớn tuổi.
Đổi trưởng lo lắng lãnh đạo thấy bọn họ có nhiều địa chủ sẽ có ấn tượng không tốt với đội sản xuất, thế nên ông giải thích: “Đội sản xuất chúng tôi nghèo lắm, chẳng có địa chủ gì đâu, còn chuồng bò sát vách kia thì lại ở kín cả người.”
Thư ký Tống nghiêm nghị nói: "Công việc này của các ông không thích hợp."
Đội trưởng nghe vậy căng thẳng nói: “Cái gì không thích hợp?"
"Lao động cải tạo chỉ thay đổi được hình hài của họ, không thay đổi được tư tưởng của họ. Ngày thường có ai tiến hành giáo dục tư tưởng cho họ không? Cải tạo cải tạo, đương nhiên phải lấy giáo dục làm gốc.”
Đội trưởng nói: “Giáo dục gì chứ? Chúng tôi được mấy người biết chữ đâu.”
"Không biết chữ, không biết chữ thì bắt ông ấy mỗi ngày đọc các tài liệu tư tưởng ở trên đưa xuống, học hỏi tư tưởng mới, thực hiện cải tạo tư tưởng của họ. Cũng tiện để mỗi ngày mọi người có thời gian thì qua nghe luôn. Mọi người cùng nhau học tập. Như vậy vừa có thể cải tạo ông ấy, vừa để ông ấy có thể cống hiến chút sức cho đội. Lúc mùa vụ xong xuôi rảnh rỗi thì bảo ông ấy giúp mọi người xóa mù chứ. Lúc trước ông ấy thu học phí, bây giờ thì để ông ấy dạy học miễn phí, coi như là bù đắp lại cho tiền học phí thu được trước kia. Ông ấy đã già yếu vậy rồi, làm việc không bằng người ta, không có hiệu quả. Lãng phí thức ăn.”
Đội trưởng cảm thấy có lý, lão tú tài này quả thật không làm việc được. Trước kia còn ngất xỉu mấy lần, lãng phí không ít nước muối của bọn họ.
Nhân lúc thư ký Tống chưa đi, lão tú tài được sắp xếp đi đọc tài liệu học tập tư tưởng cho thư ký Tống nghe, kiểm tra thử xem năng lực biết chữ của ông ấy tới đâu.
Thư ký Tống nghe xong, không hài lòng nói: “Phải mãnh liệt lên, phải thể hiện ra được lòng tha thiết yêu xã hội mới. Cần phải tiếp tục nỗ lực. Sau này ông nửa ngày nhặt phân, nửa ngày học. Còn phải xóa mù chữ cho mọi người.”
Lão tú tài đỏ hoe mắt nói: “Sau này tôi vẫn có thể học nữa sao?”
Thư ký Tống quả quyết nói: "Phải học cho tốt mới được. Phải vứt bỏ hết tàn dư phong kiến trong đầu, phải hết lòng vì nhân dân phục vụ. Phải xóa nạn mù chữ trong đội, lần sau tôi đến, phải đảm bảo rằng ai nấy cũng đều viết được tên của mình!”
Đội trưởng ở một bên nói: "Đã nghe rõ chưa, phải nỗ lực hết sức."
Lão tú tài gạt nước mắt gật đầu.
Lúc rời khỏi đội sản xuất, thư ký Tống thở phào một hơi, ngồi vào xe từ huyện đến đón.
Anh nghĩ sau này khi mình đến nơi đây, chuyện cần phải làm chắc chắn còn nhiều hơn kế hoạch ban đầu.
Sau khi về lại thành phố, anh đã đến gặp bí thư Khâu để nói ra quyết định của mình, rằng về sau anh muốn đến huyện Kim Hà.
“Đã nói với Tiểu Tô chưa?” Bí thư Khâu cười nói.
Thư ký Tống gật đầu: “Cô ấy biết rồi. Cô ấy cũng ủng hộ quyết định của tôi."
"Tiểu Tô là một đồng chí tích cực."
Thư ký Tống gãi đầu, đáng thương nói: "Lãnh đạo, ông thấy đó tôi vì công việc mà lớn như vậy rồi vẫn chưa kết hôn. Bây giờ tôi và người yêu còn phải tách ra hai nơi khác nhau. Tổ chức có thể bù đắp cho tôi chút đỉnh không, sau này giúp đỡ tôi làm việc, khi tìm các ông cứu trợ thì hãy chi viện nhiều hơn một chút nhé?”
Bí thư Khâu cười nói: "Tôi định chờ sau khi Tiểu Tô tốt nghiệp sẽ bảo cô ấy làm thư ký cho tôi. Đến lúc đó cậu tìm cô ấy mà nói. Nhưng cậu cũng biết tính tôi rồi đấy, thư ký của tôi mà giúp đỡ người cấp dưới, tôi sẽ phạt.”
"..."
Tên cáo già này!
…………
Đến thứ tư Tô Du mới nhận được cuộc gọi từ người yêu. Lâu lắm không gặp người ấy rồi, trong lòng cô rất nhớ mong.
Buổi chiều tan học, cô đã ra ngoài trường tìm anh.
Ở cổng trường, thư ký Tống đang xách một hộp cơm đứng chờ. Nhìn thấy người mình yêu, gương mặt anh lộ ra một nụ cười rạng rỡ. Hai người vẫn như cũ đến ngồi phía sau bồn hoa, vừa ăn vừa trò chuyện.
Thư ký Tống thuật lại tình hình ở dưới quê cho Tô Du nghe. Sau đó cảm thán nói: “Hồi còn ở căn cứ địa, bọn anh thường nghĩ sau này khi hòa bình, mọi người sẽ sống một cuộc sống như thế nào. Những năm này anh luôn ở thành phố, mỗi lần đi về quê cũng là đi giải quyết công việc, đãi ngộ cũng tốt. Lần này sau khi đi thăm hỏi kỹ lưỡng mới phát hiện ra bản thân tựa như ếch ngồi đáy giếng. Chẳng hạn nhiều người không có cơm ăn cần anh nghĩ cách giúp như thế kia, vậy thì còn biết bao nhiêu người cần anh cải tạo nữa.”
Tô Du cảm thấy người yêu nhỏ bé của mình đã trưởng thành rồi.
Cô động viên anh: "Cứ làm thật tốt, muốn làm cái gì thì làm cái đó. Chuyện xử lý lão tú tài đó, em rất ủng hộ anh. Loại người này phải bị trừng trị thích đáng vậy mới được. Nếu như em ở đó, em nhất định còn trừng trị hắn ghê hơn nữa. Là cán bộ thì phải quyết liệt với loại người này. Không quyết liệt, địa vị sẽ không vững vàng. Chúng ta phải kiên định tiến bước cùng tư tưởng của tổ chức”
"..." Thư ký Tống thở phào, sau đó nhanh nhảu hôn lên má Tô Du.
"Cảm ơn em."
"Cảm ơn gì chứ, bây giờ em đã là cán bộ đoàn rồi, là thanh niên tiến bộ đấy."
