"Hai người bọn họ đều biết cách nung gạch xanh, trước khi tới đã xem qua chất đất thôn chúng ta, khá thích hợp để nung gạch, hơn nữa chất lượng gạch thành phẩm cũng không tồi!" Phòng Viên kiên nhẫn nói: "Mấy hôm nay thanh niên trí thức Hàng và thanh niên trí thức Nhiếp đã đeo máy ảnh đóng vai phóng viên toà báo đến lò gạch ở tỉnh lỵ, vụng trộm thỉnh kinh, chắc là sắp về rồi. Tri Hạ, cô và xã trưởng nhìn xem nên lấy miếng đất nào xây lò gạch?"
An Tri Hạ dẫn bọn họ đi tìm xã trưởng, vì hai người là người ngoài ngành nên ông ấy trực tiếp nói: "Hai vị chuyên gia thấy miếng đất nào phù hợp thì cứ lấy, chỉ cần không phải đất ruộng là được!"
Sau khi xem xét tất cả các khía cạnh, mọi người quyết định xây lò gạch ở dưới đầu gió công xã, vị trí bằng phẳng, thoáng đãng gần tỉnh lộ. Hai người chuyên gia, một người đã quá lâu không nung gạch, tay có chút xa lạ, một người thì chỉ có kinh nghiệm trên giấy, lại thêm mấy thanh niên trí thức ngoài ngành. Cho nên bọn họ định xây lò gạch trước, sau đó cân nhắc kỹ lưỡng, nung gạch xem chất lượng rồi mới mở rộng quy mô.
An Tri Hạ không có việc gì làm liền đi xem tiến độ, tài chính, nhân lực, vật lực của bọn họ đều có hạn, nên chỉ xây lò gạch nhỏ loại đơn giản nhất.
Ông Hoa ngồi ăn dâu tằm mới rửa với cô, ngón tay lành lặn chỉ vào lò gạch đang hoàn thiện nói: "Cô bé, cháu đừng thấy lò gạch nhỏ mà chê, ta cam đoan nó sẽ có thể nung ra những viên gạch ngói xanh bền nhất cho cháu!"
"Bây giờ bên ngoài đang thịnh hành gạch đỏ, loại gạch đỏ này yêu cầu kỹ thuật thấp, sản lượng cao nhưng không bền, cả gia đình vất vả kiếm tiền xây căn nhà gạch kiên cố, lại chỉ ở được mấy chục năm."
"Tổ tiên chúng ta có biết nung gạch đỏ không? Biết, nhưng chẳng phải những ngôi nhà cổ bỏ lại toàn là gạch ngói xanh hay sao? Điều đó có nghĩa là gì? Gạch xanh của chúng ta rất bền chắc, có thể chịu được gió táp mưa sa!"
"Nhà cửa không giống cơm ăn áo mặc, không thể qua loa được, đây là chuyện lớn liên quan đến tổ tiên, muốn xây nhà thì phải xây kín, người Hạ Hoa chúng ta cần khắc cốt ghi tâm."
An Tri Hạ liên tục gật đầu: "Ý định xây lò gạch của công xã chúng cháu ban đầu là phục vụ gia đình trước, tiêu thụ ra ngoài không phải là chính, nhà cửa kiên cố thì mọi người cũng an tâm, mới có thể sẵn sàng dồn sức cố gắng phát triển!"
"Học sinh thoải mái đọc sách học hành, những lò gạch đó thuộc về nhà nước, nhưng xưởng trưởng cũng muốn lập công, chỉ thích cơ giới hoá gạch đỏ, sản xuất hàng loạt. Những ngôi nhà mới ở thị trấn cũng được xây bằng gạch đỏ, nhìn thì đẹp đấy, nhưng cứ chờ mà xem, chắc chắn năm, sáu mươi năm nữa sẽ phải xây lại."
"Giày vò mấy đời mới chịu xây vài căn nhà gạch xanh?"
"Nhưng mà toàn bộ quy trình sản xuất gạch xanh của chúng ta cũng đòi hỏi các thao tác thủ công, từ chọn đất, phơi khô, đảo trộn, khử bạo chất, làm mềm, sau đó sàng lọc bảy bảy bốn chín lần, trộn bùn, luyện bùn, đập vữa, chế phôi tạo hình, hong khô, cuối cùng còn phải nung trong lò một tháng, trải qua nhiều quá trình như lửa nhỏ, lửa vừa, lửa lớn, lửa hầm, rót nước... mới có thể ra một mẻ gạch xanh bảo tồn hàng trăm, thậm chí hàng ngàn năm!"
"Đương nhiên nếu muốn giữ gìn nhà ở tốt như tổ tiên, trường tồn hàng trăm năm thì khi xây nhà, công xã các cháu cũng phải mời chuyên gia, rồi chú ý đến bùn đất và gỗ mới được."
"Chuyên gia Hoa là người ở đâu thế ạ?"
"Một cái thôn nhỏ ở huyện Lâm, thằng nhóc Phòng giỏi thật, bao nhiêu người như thế mà cũng tìm được ta. Vì bị mất một cánh tay nên ta đã đưa hai đứa cháu trai cháu gái về quê, định sống hết đời ở đó. Không ngờ già như vậy rồi còn có thể làm việc mình thích." Nói rồi ông ấy nhìn về phía lò gạch, trên mặt tràn ngập vẻ quyến luyến và hoài niệm, như thể nhìn thấy vẻ đẹp của năm tháng qua toà kiến trúc tương tự này.
"Ông làm tốt lắm ạ, nhà máy của chúng cháu có nhiều trợ cấp, đến lúc đó cháu sẽ chia cho ông một mẻ gạch ngói xanh về xây nhà mới!"
"Được, nếu như có thể ở trong căn nhà gạch chính mình nung, thì cả đời này ta không còn gì hối tiếc nữa!" Ông Hoa vui tươi hớn hở cười nói.