Lưu Tử Căng thấy chỉ có vài vị đại phu, bèn hỏi Bạch đại nhân, “Bạch đại nhân, bổn quan đã dặn ngài tìm thêm vài đại phu nữa, sao chỉ có mấy người thế này? Những người bị bệnh ở đó rất nhiều, quan y không đủ, cần địa phương phối hợp.”
Bạch đại nhân vẻ mặt bối rối, “Hạ quan cũng chẳng còn cách nào, những đại phu đó không ốm thì cũng đã đi vắng, hạ quan không thể cho người đi bắt họ về.”
Lúc này một ông lão chừng trên sáu mươi tuổi ngồi bên trái Tưởng Nhược Nam, lớn tiếng nói: “Những kẻ tham sống sợ chết, rõ ràng là sỉ nhục đối với những người làm nghề y chúng ta.”
Bạch đại nhân vội vàng giới thiệu: “Đây là Giang đại phu của bổn thành.”
Một ông lão mặt đầy đồi mồi khác run rẩy lên tiếng, “Tham sống sợ chết là chuyện thường tình thôi, dịch đậu mùa chứ có phải ho hắng sốt sắng bình thường đâu? Mọi người yêu quý tính mạng của chính mình âu cũng có thể hiểu được. Lão hủ nếu không phải là người một chân đã bước vào quan tài, thì cũng không dám đến đó.”
“Đây là Lí đại phu ở huyện bên cạnh.” Bạch đại nhân tiếp tục giới thiệu.
Hai người còn lại cũng đều vuốt bộ râu bạc gật đầu, Bạch đại nhân lại giới thiệu từng người một. Sau đó mới giới thiệu tới Tưởng Nhược Nam và Lưu Tử Căng cho họ.
Vị Giang đại phu kia nghe thấy đại danh “Kiều phu nhân” thì ngẩng đầu lên nhìn Tưởng Nhược Nam một cái, trong ánh mắt thấp thoáng vẻ không vui. Bệnh tình của Vương lão gia trước kia đều do ông ta chữa trị, ba năm rồi không khởi sắc, nhưng Tưởng Nhược Nam chỉ cần một tháng đã khiến Vương lão gia khôi phục sức khỏe, điều này đối với Giang đại phu mà nói, trở thành việc vô cùng mất mặt. Nay gặp “Kiều phu nhân”, thấy chỉ là một người phụ nữ hơn hai mươi tuổi đầu, trong lòng bỗng thấy coi thường, lại càng cho rằng Tưởng Nhược Nam chữa được bệnh cho Vương lão gia là bởi vì ông ta đã chữa trị ròng rã suốt ba năm, đại khái sắp khống chế được bệnh tình của Vương lão gia rồi. Dù không có nàng, thì chỉ cần thêm một tháng nữa, ông ta cũng có thể chữa khỏi cho Vương lão gia. Chẳng qua nàng đã gặp may, chiếm được công của ông ta mà thôi.
Giang đại phu liếc nhìn Tưởng Nhược Nam một cái, lạnh lùng hừ một tiếng, “Phụ nữ không ở nhà thêu thùa may vá trông con, chạy đến đây làm gì?” Mấy vị đại phu kia mặc dù không lên tiếng, nhưng ánh mắt họ nhìn Tưởng Nhược Nam cũng chẳng thân thiện gì.
Tưởng Nhược Nam cảm nhận được sự cố ý trong giọng nói của Giang đại phu, chỉ điềm đạm đáp: “Ta là đại phu, chữa bệnh cứu người là chức trách bổn phận. Mặc dù ta là phụ nữ, nhưng dường như còn ý thức được bổn phận của người làm nghề y hơn nhiều người đàn ông khác.”
Giang đại phu chẳng biết đối đáp thế nào, chỉ lạnh lùng hừ một tiếng, quay đầu đi.
Phía bên kia, Lưu thái y đang nói với Bạch đại nhân về việc thử chủng đậu bò. Lưu Tử Căng mặc dù phẩm cấp cao hơn Bạch đại nhân, nhưng ở đây là phạm vi quản lý của Bạch đại nhân, vì vậy mọi vài việc vẫn cần ông ta phối hợp.
Bạch đại nhân chau mày, hỏi: “Phương pháp này có hiệu quả, có an toàn không?”
Lưu Tử Căng đáp: “Chúng ta hãy thử trước lên một vài người xem đã.”
Bạch đại nhân vừa nghe đã biết lại phải mất thêm nhiều thời gian nhân lực. Nhanh chóng khống chế dịch bệnh, giảm thiểu số người tử vong, giảm thiểu tổn thất mới là trách nhiệm chính và được nhìn thấy rõ ràng nhất của ông ta. Phương pháp mà Lưu Tử Căng nói nghe thì rất hay, nhưng cho dù có thành công đến đâu thì cũng không ai biết đến ông ta, nên ông ta lập tức lắc đầu, đáp: “Nay việc quan trọng nhất là khống chế tình hình dịch bệnh ở khu vực nhiễm bệnh, chi bằng Lưu thái y hãy đưa mọi người tới khu dịch bệnh trước, hạ quan sẽ cố gắng hết sức tìm thêm vài đại phu nữa đến.”
Những đại phu khác đều gật đầu đồng ý, chuyện chủng đậu này, đâu dễ dàng như thế. Chỉ có điều vì người nói là Lưu thái y, họ nể mặt y mới không lên tiếng phản đối.
Lưu Tử Căng nhất thời không biết phải nói thế nào để thuyết phục Bạch đại nhân, bởi vì đối với việc chủng đậu, hắn cũng không có gì đảm bảo. Đúng lúc này, Tưởng Nhược Nam đột nhiên lên tiếng, “Bạch đại nhân nói vậy là sai rồi. Từ xưa tới nay phòng bệnh hơn chữa bệnh. Khu dịch bệnh này ngay gần Khải Châu, lẽ nào Bạch đại nhân không sợ dịch bênh lan tới Khải Châu sao? Khải Châu dân cư tập trung đông đúc, ngộ nhỡ bệnh đậu mùa lan tới đây, chẳng đến vài ngày, Khải Châu sẽ trở thành thành phố chết, khiến ai ai nghe nhắc tới tên cũng sợ. Công lao đại nhân vất vả mấy năm nay sẽ đổ sông đổ biển.”
Bạch đại nhân mặt thoáng biến sắc, “Khu dich bệnh đã bị cách ly, sao có thể lan tới Khải Châu, phu nhân đừng doạ ta.”
Tưởng Nhược Nam cười nhạt, cao giọng: “Thế sự khôn lường. Bạch đại nhân nghe ta nói lời vậy mà vẫn coi thường. Chắc Bạch đại nhân hiểu đạo lý trong an có nguy chứ?”
Lưu Tử Căng cũng nói, “Kiều phu nhân nói có lý. Bạch đại nhân, lúc này mà ngài còn không hạ quyết tâm, một khi dịch bệnh lây lan tới đây, khi ấy ngài có hối hận thì cũng muộn rồi. Phương pháp chủng đậu này là do Kiều phu nhân đề nghị, chuyện này giao cho Kiều phu nhân thực hiện là hợp lý. Còn về khu dịch bệnh, ta sẽ cùng các đại phu khác tới đó trước.” Như thế, cũng có thể để Nhược Lan được an toàn hơn một chút.
Giang đại phu chỉ thẳng vào mặt Tưởng Nhược Nam, trừng mắt tròn miệng quát: “Phu nhân vô tri kia, chủng đậu có phải trò trẻ con đâu? Ta hỏi ngươi, ngươi cho mấy người thử phương pháp chủng đậu này, ngươi có dám đảm bảo cả mười phần tính mạng của họ? Nếu đúng là đã có người thử thành công phương pháp này thì những người đó tên là gì, nhà ở đâu, ngươi hãy liệt kê rõ ràng từng người cho ta. Đừng tưởng có thể tuỳ tiện nói vài lời là lừa được bọn ta.”
Tất cả mọi người lập tức nhìn Tưởng Nhược Nam, đợi nàng trả lời.
Tưởng Nhược Nam thầm cười khổ, có mấy chục tỷ người từng thử qua vắc xin ngừa bệnh này rồi, nhưng nàng làm sao có thể nói cho họ biết?
Nàng cũng thật thà thừa nhận: “Ta chưa từng chủng đậu bò cho bất kì người nào, nhưng ta có thể lấy tính mạng của mình ra để đảm bảo chuyện này.”
Giang đại phu lập tức phá lên cười ha hả, hai vị đại phu kia thì lần lượt lắc đầu, vẻ mặt Bạch đại nhân thoáng nghi ngờ, còn Lưu Tử Căng thì lại có vẻ cuống.
“Thật là một phu nhân ngông cuồng.” Giang đại phu tức tới đỏ cả mặt, chỉ vào Tưởng Nhược Nam mà quát, “Người làm nghề y rất coi trọng hai chữ ‘thận trọng’. Ngươi không hề chắc chắn mà lại dám mở miệng nói ra những lời ngông cuồng như thế, coi mạng người như cỏ rác. Ngươi phải biết, ngộ nhỡ xảy ra sơ suất gì, thì đối với Khải Châu mà nói sẽ là một đại thảm hoạ. Cho dù lấy mạng ngươi, thì cũng có ích gì? Ngươi tuổi còn nhỏ, lại cậy mình có chút y thuật, trong lúc gặp vận chữa được cho vài người, tưởng mình là thần y thật chắc? Kiểu người trong mắt không có ai, ngông cuồng vọng tưởng như ngươi, căn băn không xứng với nghề y.”
Mắng Tưởng Nhược Nam xong, vẫn không hả giận, lại quay sang Lưu thái y, tức giận nói tiếp: “Đại nhân, tại sao ngài lại tin tưởng vào người phụ nữ này như thế? Người này trẻ tuổi lại không hiểu biết, đại nhân biết rõ tính quan trọng của sự việc, tại sao còn để mặc cô ta tự ý sắp xếp? Hôm nay nếu không phải có bọn ta ở đây thì không chừng cô ta đã hại cả trăm nghìn tính mạng bách tính Khải Châu rồi.”
Giang đại phu mặc dù đã sáu mươi tuổi, nhưng vẫn rất hừng hực khí thế, tức tối nói một hồi xong, không đỏ mặt mà cũng không thở dốc, chỉ là chòm râu dưới cằm rung rung bay bay theo giọng điệu khi ông ta nói mà thôi, nhìn vô cùng tức cười. Tưởng Nhược Nam biết kúc này mình phải nghiêm túc, nhưng nhìn bộ râu của ông ta rung rung theo một quy luật nhất định, mất lần suýt thì nàng không nhịn được mà phá lên cười tại trận.
Tuy lời Giang đại phu nói rất không khách khí, nhưng những lời này không phải không có lý, hơn nữa người này vừa nhìn đã biết là người thẳng tính, lại không màng tới nguy hiểm của bản thân mà tới đây, nên Tưởng Nhược Nam hoàn toàn không thấy giận ông ta.
Chỉ có điều Lưu Tử Căng lại thấy khó xử. Nói thực, nếu đối lại là người khác, Lưu Tử Căng cũng sẽ có thái độ giống như Giang đại phu đây, nhưng sự tin tưởng mà hắn dành cho Tưởng Nhược Nam lại là tuyệt đối, có thể gọi là mù quáng, dường như chỉ cần là những việc nàng làm, những lời nàng nói thì nhất định là đúng. Vì vậy, y mới không hề do dự là đề cập chuyện này với Bạch đại nhân, lúc này bị Giang đại phu chỉ trích ngay trước mặt mọi người, hắn lại không thốt lên được nửa lời phản kháng.
Bạch đại nhân nghe xong thì đã không còn tin Tưởng Nhược Nam nữa, ngộ nhỡ miễn dịch không thành công mà ngược lại còn khiến bệnh đậu mùa lây lan, thì khi ấy ông ta không cần phải nghĩ ngợi làm gì, cứ tìm sợi dây thừng mà treo cổ lên cho xong.
“Nếu Kiều phu nhân đã không chắc chắn, chuyện này…”
Còn chưa nói xong, Tưởng Nhược Nam đã nhẹ nhàng ngắt lời: “Bạch đại nhân đừng đưa ra quyết định vội, xin hãy nghe một lời này của ta trước đã.”
Tưởng Nhược Nam nhìn Giang đại phu mỉm cười, Giang đại phu chẳng thèm nể nang gì, trừng mắt nhìn nàng, quay đầu đi, chòm râu lại bay bay.
Tưởng Nhược Nam khó khăn lắm mới nhịn được cười, nàng nói rất hoà nhã: “Giang đại nhân nói đúng, người hành nghe y phải lấy thận trọng làm đầu, nhưng còn một điểm nữa mà hình như Giang đại nhân đã quên mất. Người hành nghề y cần phải không ngừng tìm tòi học hỏi, không ngừng thử nghiệm. Nếu chỉ tuân thủ theo những thành tựu đã được chứng minh trước đó, rõ ràng biết cách tốt hơn rất mhiều, nhưng vì sợ thất bại mà không thử, thì đấy không phải bổn phận của người hành nghề y. Đấy là sự đáng buồn cho người hành nghề y, là nỗi bi ai của tất cả mọi người.”
Giang đại phu khẽ hừ một tiếng, hai đại phu còn lại cũng để lộ sắc mặt lúng túng thiếu tự nhiên, dường như phải nghe lời giáo huấn của Tưởng Nhược Nam, đối với họ là một việc rất mất mặt.
Tưởng Nhược Nam tiếp tục nói: “Trong sách y viết, vạn vật trên thế giới này tương sinh tương khắc, nếu đã có bệnh đậu mùa thì nhất định sẽ có thứ để khắc chế bệnh đậu mùa. Chỉ là chúng ta chưa tìm thấy mà thôi.Lấy ngay lần chủng đậu này ra mà nói, Giang đại nhân sao biết ta nhất định sẽ thất bại? Thắng bại vẫn đang là 50/50, nhưng chỉ cần chịu thử thì chúng ta đã có một nửa cơ hội rồi. Từ đó sẽ giúp cho mọi người sau này không còn bị bệnh đậu mùa uy hiếp nữa, dù chỉ vì một nửa cơ hội này, chúng ta cũng nên cố gắng hết sức để thử. Nếu thất bại cũng chẳng là gì, chúng ta có thể rút khinh nghiệm từ lần thất bại ấy để thử tiếp, tạo ra những thành tựu đột phá hơn. Ta tin, chỉ cần người hành nghề y nỗ lực kiên trì tới cùng thì sẽ tìm được những thứ tương sinh tương khắc với nhau.”
Nghe đến đây, sự coi thường trên mặt Giang đại phu cũng giảm bớt đi phần nào, hai vị đại phu kia thì bắt đầu có vẻ chăm chú hơn.
Tưởng Nhược Nam nhìn họ, đột nhiên sầm mặt xuống: “Thái độ quyết định tất cả. Thái độ của Giang đại nhân tiêu cực, mặc dù là một đại phu có trách nhiệm nhưng lại không thể coi là người hành nghề y tốt. Chính bởi thái độ tiêu cực này mới khiến y thuật ngừng trệ không tiến bộ. Vị đại phu tiền triều đã thử chủng đậu, mặc dù sau đó đã thất bại nhưng cũng từng có một trường hợp thành công, điều đó cho thấy hướng nghiên cứu của ông ta là đúng. Chỉ có điều có một vài thứ vẫn chưa hoàn toàn được giải quyết triệt để mà thôi. Chính vì các đại phu sợ thất bại, chỉ lo giữ chặt danh tiếng của mình, nên mới khiến bệnh dịch hoành hành hết lần này tới lần khác. Nay Giang đại nhân còn muốn tiếp tục phạm sai lầm hay sao?”
Sắc mặt Giang đại phu lúc trắng lúc đỏ, nhất thời không biết trả lời nàng thế nào. Nhưng Lí đại phu trên mặt rất nhiều đồi mồi kia thì lại chậm rãi nói: “Những lời phu nhân nói mặc dù rất hay, nhưng phu nhân đã bao giờ nghĩ, nếu thành công được đương nhiên tốt. Còn ngộ nhỡ thất bại, để dịch đậu mùa lây lan rộng, thì sự thất bại này bọn ta không gánh vác nổi, hơn nữa, ai sẽ tình nguyện để phu nhân chủng đậu trên người họ đây?”
Tưởng Nhược Nam mỉm cười, “Cái này thì dễ thôi, ta tình nguyện là người đầu tiên chủng đậu bò lên người,” Rõ ràng biết không có vấn đề gì, thì sao phải sợ? Chỉ là, nàng thật sự rất khâm phục người thật sự phát minh ra chủng bò kia, khi ấy chắc là ông ta phải chịu rất nhiều áp lực.
Chỉ một câu rất nhẹ nhàng, khiến tất cả mọi người đều sững lại, trợn mắt há miệng nhìn nàng.
Lưu Tử Căng nhìn vẻ mặt bình tĩnh của nàng, nụ cười điềm đạm của nàng, trái tim y như nóng lên, y buột miệng: “Tại hạ sẽ là người thứ hai.” Tưởng Nhược Nam quay đầu lại nhìn y cười, như cảm tạ sự tin tưởng và ủng hộ của y.
Bạch đại nhân lúc này mới như tỉnh lại, vội vàng cầm tay Lưu Tử Căng: “Đại nhân, chuyện này không đùa được đâu.”
Lưu Tử Căng khẽ đẩy tay hắn ra, “Chính vì không phải trò đùa nên ta mới quyết định làm như thế. Phu nhân nói đúng, chúng ta nên dũng cảm thử nghiệm. Cho dù chỉ có một phần cơ hội thành công cũng không nên từ bỏ.”
Giang đại phu và Lí đại phu quay sang nhìn nhau, đều không biết nói gì. Một lúc sau, Giang đại phu nghiến răng nói: “Nếu hai vị đã không tiếc tính mạnh của mình thì ta cũng chẳng có gì để nói nữa. Các vị phải biết, một khi nhiễm bệnh đậu mùa rồi thì các vị sẽ bị đối xử thế nào đấy.”
Cách ly, để họ tự sinh tự diệt.
Lưu Tử Căng quả quyết nói: “Nếu có ngày ấy thì Lưu mỗ cũng không oán không hối.”
Ngay lập tức, Tưởng Nhược Nam yêu cầu người mang con bò bị đậu mùa tới, rồi lấy một ít dịch từ trong những nốt đậu trên người con bò, sau đó rạch một đường lên tay, bôi thứ dịch kia lên trên. Sau đó Bạch đại phu cho cách ly họ. Sợ hai người bị bệnh đậu mùa.
Hai ngày sau, ngoài việc họ hơi sốt, thì không có triệu chứng gì đặc biệt, hơn nữa cơn sốt cũng dứt rất nhanh. Mấy vị đại phu kia vô cùng kinh ngạc trước kết quả này. Nhưng điều khiến họ kinh ngạc hơn là, Tưởng Nhược Nam lại lấy chất dịch từ nốt đậu trên người bị bệnh, rồi bôi lên vết thương của mình như đã làm với dịch của đậu bò.
Tất cả mọi người, bao gồm cả Bạch đại nhân đều nín thở đợi kết quả.
Hai ngày sau, hai người họ không xuất hiện bất kỳ triệu chứng lạ nào.
Năm ngày qua đi, hai người vẫn bình thường.
Cho tới tận ngày thứ mười, tinh thần của họ vẫn vô cùng minh mẫn và cơ thể thì khỏe mạnh.
Tất cả mọi người đều rất vui mừng. Thời kỳ ủ bệnh mười ngày của bệnh đầu mùa đã qua, điều đó cho thấy chủng đậu bò có thể phòng được bệnh đậu mùa trên người.
Lí đại phu kích động tới chảy cả nước mắt: “Không ngờ Lí mỗ ta sắp vào quan tài tới nơi rồi mà còn được chứng kiến ngày mà bệnh đậu mùa được khống chế.”
Giang đại phu nhìn Tưởng Nhược Nam, vẻ mặt ngượng ngùng hối lỗi.
Tưởng Nhược Nam và Lưu Tử Căng sau khi được ra khỏi khu vực cách ly đã nói với Bạch đại nhân: “Nếu đại nhân còn chưa tin, ta có thể thử trên hai đứa con và muội muội chính mình, chỉ cần ba người đó không có triệu chứng lạ, thì ta tin đại nhân cũng sẽ không nghi ngờ nữa. Đến khi ấy, đại nhân nhất định phải cho tất cả bách tính Khải Châu chủng ngừa đậu mùa, hơn nữa còn phải nhanh nữa.”
Bạch đại nhân nghe khẩu khí của nàng, thì lạ lẫm hỏi: “Lẽ nào phu nhân không ở lại để xử lý chuyện này?”
Lưu Tử Căng đáp: “Bọn ta đã bàn bạc rồi, ta và Kiều phu nhân đã chủng ngừa, nên tới khu vực dịch bệnh trước, có thể cứu được bao nhiêu người thì cứu bấy nhiêu. Mấy vị đại phu còn lại đợi chủng ngừa xong sẽ tới. Lí đại phu ở lại Khải Châu xử lý việc chủng ngừa này, tất cả mọi việc mong đại nhân phối hợp.”
Bạch đại nhân nghe họ nói vậy, đương nhiên rất vui, vội đáp: “Hai vị xin cứ yên tâm đến đó trước, hạ quan nhất định sẽ hết sức phối hợp.” Rồi khum tay trước Tưởng Nhược Nam: “Người nhà của phu nhân hạ quan sẽ hết lòng chăm sóc, phu nhân cứ yên tâm.”
Tưởng Nhược Nam sau khi đa tạ Bạch đại nhân, liền cùng Lưu Tử Căng tới vùng bị bệnh.
Khu vực bị dịch bệnh là trấn Bạch Hà cách Khải Châu hai ngày đi đường. Trấn Bạch hà có lịch sử lâu đời, diện tích tiểu trấn mặc dù không lớn, nhưng có tới hơn một vạn nhân khẩu. Từ sau ngày dịch đậu mùa hoành hành, hàng ngày có không ít người chết, cả tiểu trấn đều bốc mùi thi thể bị thiêu cháy rất khó chịu.
Hai người tới trấn Bạch Hà, thấy xung quanh trấn quan binh bao vây rất chặt, tay họ cầm cung tên, đầu mũi tên đều châm lửa, còn một vài quan binh thì cầm đuốc.
Lúc này trời đã tối, vô số quan binh tay cầm đuốc tạo thành một vòng lửa không thấy được ranh giới. Trước vòng lửa là tấm khiên lớn nặng nề lạnh lẽo ôm chặt lấy tiểu trấn khiến gió cũng khó lọt. Vào sâu bên trong, vô số bách tính đang tập trung lại một chỗ, điên cuồng đòi lao ra ngoài, tiếng gào thét, tiếng khóc lóc vang dậy trời xanh, đinh tai nhức óc.
Nhưng dù những người đó có công kích thế nào thì tấm khiên vẫn không hề suy chuyển, như được mọc ra từ lòng đất vậy. Đám quan binh thỉnh thoảng lại bắn tên về phía những bách tính hung hãn nhất, điều đó chỉ khiến bách tính càng thênm điên cuồng, khả năng công kích càng mạnh hơn mà thôi.
Hai người bị cảnh tượng trước mặt làm cho đờ đẫn, Lưu Tử Căng gọi một binh sĩ lại, sau khi đưa ra lệnh bài của mình, mới hỏi: “Rốt cuộc ở đây đang xảy ra chuyện gì thế?”
Binh sĩ đó rõ ràng cũng khiếp đảm trước cảnh tượng này, sắc mắt trắng bợt, giọng nói run rẩy, “Bẩm đại nhân, nay người trong trấn nhiễm bệnh đậu mùa ngày một nhiều, còn có vài người định bỏ chạy, cũng may bị Tả đô đốc bắt lại được. Tả đô đốc hạ lệnh, tối nay phải đốt trấn, để dịch đậu mùa bị diệt tân gốc tại đây.”
“Cái gì?” Hai người bọn họ thất thanh kêu lên.
Vô số những bó đuốc thắp sáng bầu trời đêm, đông thời cũng soi rõ nét khủng hoảng kinh hãi trên mặt những bách tính đang bị bao vây.
Các tướng sĩ thân mặc khôi giáp, miệng mũi đều được bịt bằng miếng vải dày, chỉ để lộ hai con mắt. Họ đứng sau tấm khiên, mũi tên đã được châm lửa trên dây cung nhằm thẳng vào tiểu trấn sau tấm khiên, chỉ đợi Đô đốc hạ lệnh sẽ phóng hoả đốt trấn, đồng nghĩa với việc giết toàn bộ bách tính trong tiểu trấn đó.
Những bách tính bị bao vây đã biết số mệnh của mình, tiếng khóc tuyệt vọng của họ như ma khóc sói tru, xé gan xé phổi.
