Mùa đông bắt đầu buông xuống, vạn vật tiêu điều, tuyết đầu mùa là mùa Dận Chân yêu nhất, nhưng năm nay, hắn không vui nổi, vì Thái Hoàng Thái Hậu lại ngã bệnh.
Một năm trước, Thái Hoàng Thái Hậu cũng đã từng bị trúng gió một lần, làm Khang Hi vô cùng lo lắng, may mà thái y kịp cho dùng thuốc, mới hết bệnh, nhưng tinh thần của Thái Hoàng Thái Hậu lại ngày càng uể oải, Khang Hi luôn canh cánh trong lòng. Vì Thái Hoàng Thái Hậu từng nói Dận Chân hợp ý với mình, nên cả năm nay Khang Hi luôn cho Dận Chân tới thỉnh an Thái Hoàng Thái Hậu.
Dận Chân ngoan ngoãn nghe lời, được Thái Hoàng Thái Hậu yêu thương, mà hắn cũng cảm thấy bà lão này thân thiện đáng mến, nên cũng rất thường xuyên tới thăm hỏi giải sầu cho bà, dần dần, hai bà cháu chẳng còn giữ quy củ, đùa giỡn chẳng chút tôn ti lớn nhỏ. Nhưng Dận Chân thấy như vậy lại làm cho Thái Hoàng Thái Hậu vui vẻ, không còn bị lề lối gò bó, tinh thần thoải mái, Thái Hoàng Thái Hậu cũng như thấy mình quay trở về quê nhà ở thảo nguyên Khoa Nhĩ Thấm, về với tuổi thơ hồn nhiên, không chút câu nệ, thích cười thì cười, thích nói thì nói. Một già một trẻ, rất là hợp nhau. Hơn nữa, bao lâu nay lúc nào Dận Chân cũng phải đề phòng, chưa bao giờ được sống tự tại, nên bây giờ, vô hình, cung của Thái Hoàng Thái Hậu trở thành thiên đường của hắn.
Thái Hoàng Thái Hậu nhiễm phong hàn, lúc đầu không buồn để ý, không ngờ sau dần nặng lên, không nói được nữa, lúc nào cũng lâm vào hôn mê. Thái y bó tay hết cách, đành phải thượng tấu Khang Hi, nói rằng e là tuổi thọ của Thái Hoàng Thái Hậu đã hết, đèn đã cạn dầu. Khang Hi đau lòng khôn xiết, hạ chiếu, ra lệnh cho Hình bộ đại xá thiên hạ, để tăng phúc cho Thái Hoàng Thái Hậu, sau đó triệu tập chúng tần phi, và tất cả những a ca từ 6 tuổi trở lên đều phải ở trong nội cung của Thái Hoàng Thái Hậu để hầu hạ, mỗi ngày đều ăn chay, chuyên tâm tụng kinh cầu trời đất phù hộ cho Thái Hoàng Thái Hậu bình yên qua khỏi.
Dận Chân rất lo lắng, mỗi ngày từ sáng sớm, sau khi thỉnh an Khang Hi, thì đều tới cung Thái Hoàng Thái Hậu chờ đợi, đọc kinh Đại Bi Tâm Đà La Ni, nét lo âu hiện rõ trên mặt. Khang Hi nhìn thấy, thầm nghĩ: “Thằng bé này có hiếu tâm, thực đáng khen.” Nhìn cả đám a ca, ai cũng đọc kinh qua loa cho xong việc, thì càng thấy Dận Chân nổi bật.
Nhưng Thái Hoàng Thái Hậu không khá lên được. Khang Hi bèn ra lệnh tất cả bối tử trong tôn thất, quan viên từ tam phẩm, đều phải theo mình lên thiên đàn cầu nguyện cho Thái Hoàng Thái Hậu, ngay cả những a ca còn trong tã lót cũng phải được ma ma ôm theo. Đây cũng là lần đầu tiên Dận Chân nhìn thấy thập tam hoàng tử Dận Tường, lúc ấy mới được hai tuổi.
Ngày ấy, gió tuyết tràn ngập khắp nơi, cả thành Bắc Kinh gió rét lạnh căm, Khang Hi không nghe mọi người khuyên can, cứ thế đi bộ trong gió tuyết suốt hơn mười dặm, từ Tử Cấm thành đến thiên đàn. Ai nấy đều mặc đồ tang, tay cầm ba nén nhang, thần sắc nghiêm túc trang trọng. Khang Hi quỳ xuống, ai nấy vội quỳ theo, tràng diện vô cùng nặng nề, u buồn.
Khang Hi mất một lúc mới kềm chế được bản thân, mở miệng, giọng khàn khàn: “Quản lý non sông, Thần Ái Tân Giác La Huyền Diệp tấu thượng trời cao, ức tự nhược linh, sớm mất cha mẹ, được tổ mẫu nuôi nấng hơn ba mươi năm, hết lòng dạy bảo. Nếu không có Thái Hoàng Thái Hậu, đã không thể gầy dựng đến ngày hôm nay. Hôm nay Thái Hoàng Thái Hậu thân nhuốm bệnh nặng kéo dài, trong lòng thần lo lắng, dùng lòng thành thỉnh cáo, khẩn cầu trời xanh cảm thương lòng hiếu thảo của thần, phù hộ Thái Hoàng Thái Hậu được thân thể an khang, thần nguyện giảm thọ, để làm tròn chữ hiếu.” nói đến đây, Khang Hi nghẹn ngào, nói không được nữa.
Chúng thần đằng sau đều dập đầu đến chảy máu, Dụ thân vương Phúc Toàn mặt đầy nước mắt, sợ buột ra tiếng khóc sẽ mang điềm xấu, nên cố nén, run run khuyên Khang Hi: “Xin hoàng thượng bảo trọng long thể, Thái Hoàng Thái Hậu nhất định sẽ được trời cao phù hộ.” Một hồi lâu sau, Khang Hi mới bình tĩnh trở lại, khởi giá hồi cung. Ông cảm thấy, an nguy của Thái Hoàng Thái Hậu giờ mong manh như khói, lúc nào cũng phải cẩn thận.
Nhưng con người dù hết sức, thiên mệnh cũng khó trái. Mười mấy ngày sau, Thái Hoàng Thái Hậu hấp hối, Khang Hi, thái tử, đại a ca, tam a ca, và Dận Chân luôn túc trực bên cạnh. Khang Hi thân hình tiều tụy, râu tóc lởm chởm, rối bời, ánh mắt bất lực. Dận Chân lặng lẽ quỳ bên giường, tay lần tràng hạt, cực kỳ đau lòng. Hắn chưa bao giờ trải qua thời khắc sắp phải vĩnh biệt ‘người thân’ như thế, trong lòng thấy mất mát, muốn lấp lại cho đầy mà không biết làm thế nào. Hắn nhìn gương mặt của Thái Hoàng Thái Hậu, gương mặt ấy đã từng hòa ái hiền lành mỉm cười với hắn, bây giờ vàng vọt, sinh khí yếu ớt, hơi thở mong manh, mà lòng đau như dao cắt. mọi người đều không nói, nhưng ai cũng biết đây chính là thời khắc cuối cùng của bà.
Mi mắt Thái Hoàng Thái Hậu hơi nhúc nhích, Khang Hi vội đi tới, nắm chặt tay bà, khẽ gọi, giọng run rẩy: “Hoàng tổ mẫu, tôn nhi ở đây, tôn nhi bên cạnh ngài đây.” Thái Hoàng Thái Hậu mở mắt, khẽ thở dài. Thái y vội quỳ lết tới, kiểm tra mạch đập, rồi lắc đầu. Khang Hi biết, đấy chính là hồi quang phản chiếu, nên ghé sát vào: “Hoàng tổ mẫu, người muốn nói gì, tôn nhi lắng nghe.”
Thái Hoàng Thái Hậu cố nhếch miệng cười: “Ta biết, ta sắp gặp được Thái Tông hoàng đế, hoàng thượng bây giờ rất có tiền đồ, ta rất yên tâm, chỉ là có chút chuyện, mong hoàng đế để ý một chút.”
Khang Hi không nén được, rơi lệ: “Việc gì hoàng tổ mẫu giao phó, con đều nghe theo.”
Thái Hoàng Thái Hậu khẽ nói: “Thái Tông hoàng đế an táng đã lâu, ta không muốn kinh động đến người, nhưng trong lòng ta vẫn luôn nhớ tới người và hoàng a mã của ngươi. Nếu hoàng thượng có tâm, chọn cho ta một miếng đất chôn cạnh hiếu lăng, ta đã hài lòng.”
Khang Hi khóc ròng, Thái Hoàng Thái Hậu thấy thế, khẽ cười: “ Hoàng thượng lớn rồi, đừng khóc, đừng khóc.” giọng nói càng lúc càng nhỏ, rồi không còn nghe thấy nữa. những lời của bà đưa Khang Hi trở về hai mươi sáu năm trước, lúc đó Thuận Trị đột ngột băng hà, Khang Hi mới tám tuổi kế vị, trước lúc mặc thử triều phục, Khang Hi cũng khóc lóc nỉ non, Thái Hoàng Thái Hậu nắm tay hắn, dịu dàng: “Tam a ca bây giờ là hoàng đế rồi, hoàng đế là người lớn, không khóc, không khóc, không thôi thần tử triều bái bên dưới nhìn thấy, sẽ cười hoàng đế đấy.” bây giờ cảnh ấy lại tái diễn, Thái Hoàng Thái Hậu lúc nào cũng dịu dàng nắm tay ông dỗ dành. Nhưng bây giờ, bàn tay ông đang nắm đang lạnh dần, lạnh như lòng của Khang Hi.
Hôm đó, Thái Hoàng Thái Hậu mất, thụy hào “Hiếu Trang Nhân Tuyên Thành Hiến Cung Kính Ý Dực Thiên Khải Thánh Văn Hoàng Hậu.”
