Sau cơn mưa, vạn vật như được nhuộm đậm thêm sắc màu. Cỏ cây gần đó xanh đến thẫm lại, lá vàng được nước mưa gột rửa trở nên sáng bóng. Những bụi cỏ dại chưa bị giẫm qua khẽ lay động trong làn gió lạnh, xa xa, những ngọn núi lớn ẩn hiện trong màn sương trắng.
Mỗi khi nhìn thấy cảnh tượng này, trong lòng Tuyết Lí lại thầm đọc một lần câu 'Hữu vũ sơn đới cân'.
Quả nhiên, Xuân Tín cất tiếng: "Hữu vũ sơn đới cân."
Dưới chân núi có một căn nhà gỗ, trước cửa rào bằng một hàng rào tre nhỏ. Từ xa, các ông lão đã bắt đầu gọi lớn: "Ông Què!"
"Ông Què ơi —— Ông Què —— chết —— đâu rồi!"
Trong núi không có tiếng vọng lại.
Ông lão què nhanh chóng mở cửa ra, mời đám người già trẻ lớn bé này vào nhà.
Trên người ông mặc một chiếc áo bông hoa của bà cụ nào đó, đầu đội mũ cát có bịt tai, không biết là nhà ai cho ông quần áo cũ.
Mùa đông ông ngủ ngay trong bếp, dưới bếp nhóm củi nên cũng không lạnh. Bốn ông lão chen chúc vào, mỗi người từ trong túi lấy ra một ít đồ ăn, toàn là lạc rang, đậu nành rang đựng trong túi ni lông.
Căn phòng nhỏ chật ních năm người lớn. Xuân Tín và Tuyết Lí đứng nép vào cửa. Ông lão què lấy quýt rừng ra mời hai cô bé.
"Ngoan, ăn đi các cháu."
Vỏ sần sùi, cầm trên tay lạnh ngắt. Xuân Tín không có móng tay, bèn dùng ngón cái cạy từ dưới cuống quả quýt lên. Vỏ quýt tiết ra thứ nước đắng chát bắn đầy mặt Tiểu Xuân Tín.
Nàng bóc ra, đưa cho ông nội một nửa trước. Ông nội lắc đầu. "Ta không ăn đâu."
Xuân Tín lại đưa cho Tuyết Lí. Cả hai cùng lúc nhét một múi vào miệng, nhai nhai hai cái ở răng hàm sau, rồi miệng méo xệch đi. Nước quýt hòa cùng nước bọt chảy ra, mặt nhăn nhúm như miếng giẻ lau.
Các ông lão cười khoái trá. "Sướng nhé!"
Năm ông lão đóng cửa lại uống rượu trong phòng. Xuân Tín và Tuyết Lí muốn ra ngoài chơi. Lạnh thì đương nhiên là lạnh rồi, trong núi lúc nào cũng lạnh hơn những nơi khác, nhưng chỉ cần được chơi thì chút lạnh này có là gì.
Ông nội quản nàng không nghiêm như vậy nữa, chỉ dặn hai đứa đừng chạy xa, cứ chơi trong sân. Dù sao trẻ con có nhiều thứ để chơi lắm, chơi đất, chơi sâu cũng có thể chơi cả ngày.
Mặt mày đau khổ ăn xong quả quýt rừng chua loét kia, Xuân Tín ném mạnh vỏ quýt đi như để hả giận. Cả hai đứa đút tay vào túi, rồi đi, đi chơi.
Có những ngọn núi đá chênh vênh, cũng có những ngọn núi đất thoai thoải. Tùy tiện tìm một ngọn núi trông có vẻ dễ đi, hai đứa chui tọt vào đó.
Nơi này vẫn chưa phải là hẻo lánh lắm, thỉnh thoảng vẫn có người vào núi hái thuốc, săn trộm. Giữa núi có những con đường mòn, chỉ cần men theo đường mòn mà đi thì lúc quay về sẽ không bị lạc đường.
Tuyết Lí cũng là lần đầu tiên đến đây. Trước kia, nhiều lần Xuân Tín rủ cô ra ngoài chơi, cô đều không muốn đi. Một mình Xuân Tín cũng không đi được, đành phải trèo tường vào phòng chơi cùng cô.
Trong núi sâu này có thể nghe thấy đủ thứ tiếng chim hót khác nhau, rất du dương. Nếu may mắn còn có thể nhìn thấy những con gà rừng lông vũ sặc sỡ. Khi bị kinh động, chúng vỗ cánh bay là là mặt đất. Một bóng đen vụt qua trên đầu, là một con sóc.
Uống rượu xong, các ông lên núi bẻ một ít cành cây và củi. Lần sau, ông lão què sẽ gánh những bó củi đã buộc sẵn mang đến tận nhà từng người. Lúc đi, ông thường mang theo gạo, đậu, hoặc nửa chai rượu.
Bà nội dựng một cái lán nhỏ chưa cao bằng đầu người ở sân sau, che chắn bằng vải bạt. Thịt khô, lạp xưởng được treo thành từng xâu bên trong. Xuân Tín và Tuyết Lí giúp chuyển cành cây vào nhà. Khi cúi người xuống, mùi hương của núi rừng lại ùa vào mũi.
Suốt nửa tháng liền, đi đến đâu cũng có thể ngửi thấy mùi cành thông và củi lửa, nơi nào cũng thấy khói bếp lượn lờ bay lên.
Nhà bà nội, nhà Doãn Nguyện Bình, nhà Tưởng Mộng Nghiên, cả nhà cô Uông giáo viên ở sát vách nữa, cũng hun khói cả tuần.
Nhà Doãn Nguyện Bình ở dãy mười ba. Hai ngày trước Tết Nguyên Đán, ông qua nhà, rủ Tưởng Mộng Nghiên và bà nội đi siêu thị. Ông nội cũng đòi đi theo.
Họ không cho trẻ con đi cùng, bảo ở nhà trông lửa. Củi cơ bản đã cháy hết, chỉ cần ủ thêm một đêm nữa là được, nên giao cho trẻ con trông.
Còn cười hì hì nói: "Ngồi bên bếp lửa cho ấm."
Xuân Tín đã sớm thay quần áo, mang giày đứng chờ ở cửa. Lúc này bị thông báo không được đi siêu thị, nàng bĩu môi, tỏ vẻ rất không vui.
Tuyết Lí dắt nàng đến bên bếp lửa ngồi. "Tớ chơi với cậu, bên ngoài lạnh lắm, chúng mình không đi đâu."
Người lớn đi rồi, Xuân Tín ngồi trên chiếc ghế đẩu nhỏ, dùng que cời lửa chọc vào đống than hồng bên trong. "Không cho tớ đi! Không cho tớ đi!"
Tro củi bị nàng chọc bay tứ tung. Nàng còn biết cách chọc qua lớp vải bạt để không bị bỏng.
Sáng hôm sau, lửa đã tàn. Người lớn bắt đầu dỡ lán, lấy thịt ra. Doãn Nguyện Bình nói: "Thịt khô năm nay ngon đấy chứ! Màu sẫm hơn mọi năm, chắc là thành công rồi nhỉ?"
Ông bà nội cũng hùa theo. "Màu hơi sẫm thật, chắc là ngon miệng lắm đây."
Xuân Tín nằm bò trên chiếu của mình chơi, Tuyết Lí chỉ cười cười không nói gì. Toàn là tro củi bám vào, không đen mới lạ.
Cơm tất niên nhà Xuân Tín cũng rất thú vị. Thức ăn nấu xong được bày lên bàn. Chiếc bàn vuông, mỗi góc đặt một cái bát nhỏ, xới một ít cơm, gắp chút thịt và thức ăn vào, rồi rót thêm non nửa ly rượu.
Dưới gầm bàn, một góc đốt ba tờ giấy vàng. Bà nội đứng ở phía đối diện cửa chính, thắp ba nén hương, miệng lẩm bẩm: "Ông bà tổ tiên nhà họ Doãn và nhà họ Phương ơi, về ăn cơm..."
Nhà họ Phương là nhà mẹ đẻ của bà.
Sau đó, bà gọi Xuân Tín. "Chốc Chốc, quỳ xuống lạy tổ tiên đi, xin tổ tiên phù hộ cho con."
Xuân Tín ngoan ngoãn nghe lời, quỳ xuống hướng về phía cửa chính, "cộp cộp cộp" ba cái lạy thật kêu. "Ông bà tổ tiên nhà họ Doãn và nhà họ Phương phù hộ cho gia đình con, cũng tiện thể phù hộ cho cả nhà Đông Đông nữa... Phù hộ cho chúng con mạnh khỏe, bình an..."
Tuyết Lí không biết kiếp trước nàng có từng nói những lời tương tự không. Có lẽ là do quá tham lam, nên các vị tổ tiên có chút phù hộ không xuể.
Nàng không khỏe mạnh, cũng chẳng bình an, càng không vui vẻ.
Cái cảm giác nghi lễ thiêng liêng này chỉ tồn tại ở thế hệ trước. Tưởng Mộng Nghiên không làm những thứ này. Cũng là vì năm nay Tuyết Lí ở lại nhà Xuân Tín, nên hai nhà mới cùng nhau ăn Tết.
Còn có cả nhà Doãn Nguyện Bình, cô cả của Xuân Tín. Chị họ Vui Vẻ cũng ở đó, chị ấy đã học lớp mười rồi.
Chị họ được cưng chiều, học giỏi, ít nói. Trong nhà có một người như vậy, việc so sánh cũng là không thể tránh khỏi. Ông bà nội đều thích chị ấy hơn, Xuân Tín cũng biết rõ mình không được lòng người lớn.
Thực ra, cũng chỉ là không được lòng người nhà họ Doãn thôi. Tưởng Mộng Nghiên rất thích nàng, các bạn học khác và cô giáo cũng vậy, đương nhiên là cả Tuyết Lí nữa.
Không nói là nhân duyên tốt đến mức nào, nhưng cũng không đến nỗi nhìn thấy là ghét. Người tốt tính và người giả dối, vốn dĩ không nhất thiết phải xung đột."
Khi người lớn ra ngoài đốt pháo, chị họ vào phòng ngủ của bà nội. Đó là cấm địa của Xuân Tín, tất cả đồ ăn ngon, đồ chơi hay ho đều được giấu ở trong đó. Thỉnh thoảng Xuân Tín cũng lén chui vào tìm kho báu.
Hai cái túi lớn xách từ siêu thị về, bên trong toàn là kẹo và bánh quy nhỏ. Xuân Tín đứng ở cửa, thấy chị ấy thò tay vào vốc hai nắm lớn, rồi đi ra kéo túi áo nàng ra, nhét tất cả vào đó.
Xuân Tín ngạc nhiên ngẩng đầu lên. Chị họ từ đầu đến cuối không nói một lời, chỉ giữ lại cho mình một viên kẹo bắp, rồi đợi bà nội vào nhà mới bóc ra ăn trước mặt bà.
Xuân Tín vội chạy về phòng, giấu kẹo xuống dưới gối. Tuyết Lí đi theo vào, ngồi phịch xuống mép giường, nghĩ ngợi rồi nói: "Có gì đâu chứ, tớ mua cho cậu được mà. Chỗ này toàn là kẹo bình thường, chẳng có sô cô la đâu."
Xuân Tín nói: "Sô cô la là ngon nhất!"
Tuyết Lí nói: "Mai đi chơi tớ mua cho cậu."
Sáng hôm sau ăn cơm xong, Xuân Tín sang tìm cô chơi. Ngoài đường toàn là xác pháo đỏ rực. Có mấy đứa trẻ con đang bò rạp xuống đất tìm những quả pháo từ tối qua chưa nổ. Xuân Tín thấy vậy cũng chạy theo tìm.
Mấy cậu bé trạc tuổi, thấy hai cô bé cũng tìm, lúc đi ngang qua cố ý đá một cái, làm xác pháo bay cả vào mặt Tuyết Lí.
Tuyết Lí ngẩng đầu nhìn bọn chúng một cái, rồi đưa tay áo lên lau mặt. Xuân Tín đằng đằng đứng phắt dậy: "Mày muốn chết à?"
Mấy cậu bé cười hì hì bỏ đi. Hai cô bé không nói gì thêm, lại tiếp tục cúi đầu tìm pháo. Chỉ một lát sau đã tìm được bảy tám quả còn nguyên ngòi.
Xuân Tín chạy về nhà tìm một cái bật lửa ra, nhìn về phía mấy đứa con trai vừa đi, nghiến chặt răng. "Cho nổ chết bọn nó."
Lén lút đi theo sau mấy cậu bé, phát hiện ra chúng trèo tường vào cổng trường. Xuân Tín lại thay đổi ý định, quyết định đi tìm cô Uông giáo viên để mách tội.
. . . .
"Hữu vũ sơn đới cân" (有雨山戴巾) —— Câu này trong bản QT là "có vũ sơn mang mũ" mình xin phép chuyển hẳn sang 1 câu khác đồng nghĩa để bản dịch mượt hơn.
