Phương Tri Ý từng nghĩ đến việc để cha mẹ đem tiền ra hoặc mang những món đồ cô gửi về đổi lấy vật tư, củi lửa hay chăn bông. Nhưng vừa lóe lên suy nghĩ ấy, cô đã vội vàng dập tắt.
Thời buổi này, tài sản không khác gì con dao hai lưỡi. Ở một nơi nhạy cảm như thôn cải tạo, tiền tài có thể cứu người—mà cũng có thể hại người. Lỡ để lộ ra, không những cha mẹ bị nghi ngờ, mà người chuyển giúp cũng bị kéo theo. Mà trong một thôn núi, tin đồn lan nhanh hơn cả gió đông.
Mỗi lần cô gửi đồ đều phải nhờ tay con trai của lão bí thư chi bộ. Sau đó mới được ông ấy tự mình lặng lẽ mang đến tận tay cha mẹ. Chuyện cứ lặp đi lặp lại như thế, dù không ai nói ra, nhưng trong lòng người nào cũng ngầm đoán.
Bởi vậy, cô càng thêm lo. Mùa đông sắp tới, cái rét ở vùng Đông Bắc không chỉ là lạnh, mà là thứ lạnh có thể đông cứng cả tâm can người ta. Lạnh đến mức gió rít xuyên tường, thở ra khói trắng. Cha mẹ cô—hai người từng là giảng viên đại học quen sống trong thư phòng, giờ lại phải đối mặt với rét buốt, thiếu thốn, không biết xoay xở thế nào.
Cô nghĩ mãi, lòng như có tảng đá đè nặng.
Khi Bùi Từ bưng cơm quay về, liền thấy cô gái nhỏ đang ngồi thẫn thờ, ánh mắt rỗng tuếch nhìn ra xa như không có tiêu cự. Cô gầy quá, ngồi dưới ánh nắng hanh hao cuối thu, cả người như tan vào nền trời tro bạc.
Anh đặt bát cơm trước mặt cô, chờ vài giây vẫn không thấy động tĩnh gì, liền khẽ quơ tay trước mặt cô một cái. Vẫn không phản ứng.
Bùi Từ hơi nhíu mày, cuối cùng nhẹ nhàng... búng một cái lên trán cô.
“Đang nghĩ gì mà như mất hồn vậy?”
Cô gái nhỏ giật mình hoàn hồn, hai mắt hạnh mở to, ngước lên nhìn anh, trừng mắt chất vấn:
“Anh làm gì thế?”
Phương Tri Ý sống cùng Bùi Từ đã lâu, lại được anh cưng chiều không hề thua kém các anh trai ruột thịt. Thế nên trong vô thức, từ lúc nào không hay, cô đã có thói quen dựa dẫm vào anh, ỷ lại vào anh, đến cả giọng nói cũng vô thức mang theo chút làm nũng.
Có lẽ chính cô cũng chưa từng nhận ra—mỗi lần nói chuyện với Bùi Từ, cô đều vô thức nhỏ giọng, mềm mỏng, lại mang theo vẻ nhõng nhẽo.
Bùi Từ nhìn ra tâm trạng cô gái nhỏ không tốt, không hiểu sao anh chỉ đi lấy cơm quay trở về mà lại như vậy. Nhưng con gái mà, nhất là con gái tuổi mới lớn—tâm trạng thay đổi thất thường như thời tiết cuối thu ở vùng biên giới, vừa nắng đó đã mưa ngay. Hôm qua còn ríu rít cười đùa, hôm nay đã im lặng chẳng buồn để ý.
Trước kia anh còn mơ hồ, không hiểu ra sao. Nhưng sau một thời gian sống chung, Bùi Từ đã dần quen quan sát từng ánh mắt, cử chỉ nhỏ của cô. Cũng vì vậy mà lần này, anh chẳng bận lòng vì thái độ hờ hững hay giọng nói gắt gỏng của cô, chỉ nghiêng đầu, nhẹ giọng hỏi bằng giọng điệu trầm thấp, kiên nhẫn:
“Làm sao vậy? Không vui à? Hay là canh không hợp khẩu vị?”
Chỉ một câu đơn giản, nhưng ngữ khí dịu dàng ấy lại như kéo Phương Tri Ý ra khỏi đám mây u ám trong đầu. Cô khựng lại, chớp mắt vài cái rồi dần tỉnh táo.
Lúc này cô mới nhận ra—mình đang giận lây sang anh. Trong khi rõ ràng, Bùi Từ không hề làm gì sai. Anh không nợ cô, cũng không khiến cô bực tức. Ngược lại, anh luôn đối xử tốt với cô, dù phần nhiều là vì thân tình với các anh trai cô.
Nhưng như thế không có nghĩa là cô được quyền giận cá chém thớt. Bùi Từ không đáng bị đối xử như vậy.
Nghĩ tới đây, Phương Tri Ý khẽ mím môi, thấy trong lòng áy náy vô cùng. Cô hít sâu một hơi, rồi nghiêng đầu, ngoan ngoãn nhỏ giọng nói:
“Bùi Từ ca… em xin lỗi.”
Phương Tri Ý bỗng dưng cảm thấy một nỗi vô lực dâng lên trong lòng. Rõ ràng ở mạt thế trước kia, cô từng sống như cá gặp nước, đao to búa lớn, gió tanh mưa máu, chuyện gì cũng dám làm, cũng làm được. Vậy mà hiện tại, ở cái thế giới yên bình này, đến cả việc cha mẹ phải lo lắng qua mùa đông giá rét ra sao, cô cũng bó tay không nghĩ ra nổi cách gì để giúp.
Nực cười thật.
Cô—người từng dám xông vào trại tang thi để cứu đồng đội, từng một tay nấu thuốc chữa bệnh giữa hoang mạc, lại không biết nên chuẩn bị củi gạo thế nào cho đủ một mùa đông dài?
Càng nghĩ càng thấy buồn cười, mà cũng chua xót.
Nhưng rồi rất nhanh, lý trí trong cô lên tiếng: "Không giống, thế giới này không giống mạt thế."
Mạt thế là nơi không có luật lệ, không có điểm tựa, không có đúng sai rạch ròi — chỉ có mạnh được yếu thua. Còn ở đây, dù thiếu thốn, đói khổ, con người vẫn cố gắng sống trong khuôn phép, giữ lấy một chút trật tự, một chút đạo lý làm người.
Cô không thể đem cách sinh tồn của thế giới cũ áp lên hiện tại.
Càng không thể ép bản thân phải luôn cứng rắn, luôn gồng mình như trước nữa. Cô đang học cách trở lại làm một con người bình thường — sống giữa những người bình thường — và chấp nhận những cảm xúc rất đỗi bình thường mà kiếp trước cô từng cho là xa xỉ: hoang mang, bối rối, mệt mỏi, hay cả cảm giác bất lực mà chẳng biết cầu cứu ai.
Nghĩ vậy, cô khẽ thở ra một hơi dài, để mặc cho nỗi chán nản âm ỉ trong lòng trôi đi.
Đúng vậy, cô không còn ở mạt thế, cô đang ở đây, cô không cần phải gánh mọi thứ lên vai, không cần phải giỏi giang trong mọi việc mới được công nhận là “đủ tốt”. Chỉ cần sống – từng ngày một – học lại cách làm người tử tế, biết yêu thương, biết quan tâm, và cũng biết mở lòng để được yêu thương lại.
