Mỗi ngày Trình Diệc Nhiên đều ở thư viện nghiêm túc đọc sách, thời gian nhanh chóng trôi qua.
Dạo gần đây, người ngồi trước mặt nàng là Vân Úy vô cùng yêu thích môn toán, cứ rảnh rỗi là chạy tới Hạnh Viên, tới chỗ Dương phu tử xin lĩnh giáo. Kể từ lần đầu Dương Giảo đến thư viện, động lực này càng mạnh mẽ hơn.
Đám Kỷ Phương, Hoắc Nhiễm và những người quen biết Vân Uý không hiểu chuyện gì đang xảy ra, thấy cậu ta hăng hái cũng không cam lòng tụt lại phía sau. Trong nhất thời, bầu không khí trong toàn bộ học đường giống như hăng hái lên không ít.
Sau khi tham gia thi Hương xong, Đỗ Duật về lại thư viện Sùng Đức, vẫn đi học như trước. Thời điểm yết bảng cách không xa nhưng nhìn cậu ấy chẳng có chút nào lo lắng bất an.
Tâm tính này thật sự khiến cho Trình Diệc Nhiên bái phục.
Tháng chín yết bảng, quả nhiên Đỗ Duật thi đỗ, thứ hạng cũng không tệ, được đề tên ở vị trí thứ ba. Phu tử ở thư viện cùng những đồng môn khác đều tỏ thái độ kết quả này nằm trong dự liệu, cũng quay qua chúc mừng Đỗ Duật.
Phu tử Trình Khải vẫn có phần bất mãn, nói một cách tiếc nuối: “Đáng tiếc không đậu giải Nguyên, ta còn muốn nhìn thấy trò trúng Tam nguyên.”
Khuôn mặt Đỗ Duật lộ vẻ hổ thẹn: “Học trò đã phụ lòng dạy bảo của phu tử.”
“Cái này không thể trách trò.” Trình Khải vội vàng khoác tay, “Dù sao trò vẫn còn trẻ, mời mười bảy tuổi, trên Kinh thành nhân tài đông đúc, thành tích của trò như vậy đã là không tồi. Sau này có tính toán gì không? Sang năm vẫn tiếp tục tham gia kỳ thi xuân? Hay ba năm sau mới thi?”
“Học trò muốn nhất cổ tác khí (1), kỳ thi mùa xuân sang năm sẽ tham gia.”
(1) 一鼓作气 – Nhất cổ tác khí, thành ngữ, đánh một tiếng trống tinh thần hăng hái thêm. Dùng để ấn dụ hình ảnh khơi dậy động lực lớn, một hơi làm cho xong việc (Theo Baidu).
“Cũng tốt.” Trình Khải suy nghĩ một chút, nhẹ gật đầu, “Từ đây đến tháng hai chỉ còn một thời gian ngắn, trò định ở đó…”
“Học trò muốn tiếp tục lưu lại thư viện.” Đỗ Duật vội nói, “Giống như trước đây là được, không cần phải phiền phức.”
Trình Khải nghĩ nghĩ, lại nói: “Cũng được. Bên chỗ hiệu trưởng có đề mục của kỳ thi xuân mấy năm qua và bài thi tam giáp, nếu trò có thời gian thì hãy tham khảo một chút.”
Đỗ Duật cung kính đáp vâng, liên tục nói đồng ý.
“Hơn nữa, chỉ khi trò không có mặt ở thư viện, vị trí thủ khoa mới có thể bị nhường lại.” Trình Khải đột nhiên nói.
Trong lúc Đỗ Duật vẫn còn hết sức ngạc nhiên đã thấy phu tử Trình Khải đi xa rồi.
Đối với việc Đỗ Duật thi Hương mùa thu giành lấy vị trí thứ ba, Trình Diệc Nhiên thật sự rất vui, nàng biết Đỗ Duật rất không dễ dàng. Phụ thân mất sớm, tổ mẫu trong nhà đã cao tuổi, để con mình được đi học, mẫu thân cậu ấy đã làm giúp việc ở thiện đường thư viện, lấy tiền công làm phí nhập học.
Bây giờ Đỗ Duật thi đỗ cũng đồng nghĩa đã bước một chân vào con đường làm quan. Mặc kệ kỳ thi mùa xuân có thể thi đậu được Tiến sĩ hay không, tình cảnh nhà bọn họ sẽ tốt hơn nhiều.
Đáng tiếc Trình Diệc Nhiên bởi vì thân phận nữ nhi của mình nên đời này không thể tham gia khoa cử. Với cả khoa cử coi trọng kinh nghĩa, mà nàng lại không mấy am hiểu về môn đó.
Một hôm, nàng nói về việc này với Tô Lăng nói.
Tô Lăng ngẩn người, tiện đà cười nói: “Cái này có gì khó? Thật ra kinh nghĩa cũng không khó học. Nàng đã quen thuộc với Tứ thư Ngũ kinh, thời sách (2), lễ học cũng không tệ, vì sao lại nói mình học kinh nghĩa không giỏi?”
(2) 时策 – Thời sách, hợp thời mưu lược, kế sách (Theo Baidu).
“…Bởi vì ta ngốc?” Trình Diệc Nhiên nói lung tung, nàng cũng không muốn tinh thông hết tất cả.
Tô Lăng cười cười: “Nàng học Toán rất tốt, ngốc chỗ nào.”
So với nhiều người trong thư viện, nàng còn thông minh hơn.
Lúc này đã tan học được một lúc, học đường không còn ai khác. Tô Lăng đứng sau lưng nàng, dựa vào bàn đọc sách, thấy nàng đang mở to đôi mắt, dáng vẻ có chút ngây thơ, trong lòng cậu tựa như có chiếc lông chim nhẹ nhàng lướt qua, ngứa ngáy vô cùng.
Tô Lăng nghiêng người về phía trước, chạm nhẹ trên đầu nàng một cái, giống như vỗ nhẹ lại giống như khẽ vuốt. Cậu lặp lại: “Nàng học Toán rất tốt, không hề ngốc.”
“Hả?”
“Ngôn luận của thánh nhân, dù sao cũng chính là trung hiếu nhân nghĩa lễ trí tín. Nàng cũng rất quen thuộc với kinh thư. Ta đã xem qua những gì nàng viết, chữ không tệ, cách thức hành văn cũng không kém. Nhưng mà có chút… có chút cạn.”
Trình Diệc Nhiên gật đầu, đúng thật là phụ thân và nhị ca cũng nói nàng viết cạn.
Tô Lăng khẽ nói: “Ta nghĩ mặc kệ nàng có hiểu hay không nhưng hãy cố gắng suy nghĩ thêm đến tư tưởng của thánh nhân…”
Trình Diệc Nhiên trừng mắt nhìn, chợt vỡ lẽ: “Huynh nói là, buộc phải đề cao chủ đề, dựa vào trung hiếu nhân lễ nghĩa trí tín? Gượng ép cũng không quan trọng?”
Giống như mỗi lần phu tử giảng bài cũng rất gượng ép, chí ít là dưới cái nhìn của nàng.
Tô Lăng khẽ nhíu lông mày: “Có lẽ vậy, dù sao thì ta đã làm như thế. Cho dù trong lòng không nhất định phải tán đồng.”
Trình Diệc Nhiên nhìn Tô Lăng, như có điều suy nghĩ. Tô Lăng học giỏi kinh nghĩa hơn so với nàng, chẳng lẽ đều là như thế? Nếu không, nàng cũng thử một lần?
Trình Diệc Nhiên học yếu kinh nghĩa, đã từng hỏi qua phụ huynh nhưng dù là phụ thân hay nhị ca đều bảo nàng đọc sách nhiều hơn. Nếu đọc nhiều hơn sẽ ngộ ra nhiều đạo lý trong sách. Đáng tiếc có lẽ còn lâu nàng mới đạt được cảnh giới của thánh nhân nên không thể lĩnh hội được thâm ý, vậy mới bị nói là quá nông cạn.
Cách làm của Tô Lăng có chút mưu lợi nhưng chắc có thể thử một lần.
Tháng chín, học trò đến thư viện Sùng Đức, cũng là tháng không tệ lắm. Đầu tiên là đồng môn Đỗ Duật giành được vị trí thứ ba ở cuộc thi Hương mùa thu. Kế tiếp, bên trong thiện đường thêm mấy người đầu bếp, đồ ăn vốn không hề thay đổi rốt cuộc cũng được nâng cấp. Đến cuối tháng chín, trong thư viện đã phát đồng phục mới cho mùa thu và mùa đông.
Thư viện Sùng Đức thiên về màu xanh, y phục cũng lấy màu xanh làm chủ đạo nhưng những chi tiết nhỏ được làm tỉ mỉ hơn.
Gió thu đìu hiu, phóng tầm mắt nhìn ra xa, toàn bộ học viện toàn là màu xanh.
Ngoại trừ có thêm hai bộ trang phục mùa thu và mùa đông, Trình Diệc Nhiên còn được nhận rất nhiều váy áo xinh đẹp từ chỗ mẫu thân, chỉ tiếc cơ hội mặc lại quá ít. Phần lớn thời gian đều mặc nam trang, cắp sách đến học đường. Ngẫu nhiên cảm thấy mệt mỏi liền quay đầu nhìn tùng bách ngoài cửa sổ, để đôi mắt nghỉ ngơi một hồi.
Thời gian cứ thế trôi qua, chỉ chớp mắt đã đến cuối tháng mười một. Trước đó vừa có một trận tuyết lớn nên nhiệt độ chính thức hạ thấp.
Trước Đông chí một ngày, trong thư viện phát sinh một chuyện. Lúc chạng vạng, Hoắc Nhiễm và Trương Dục ở chung một học xá phát sinh tranh chấp, người phụ trách học xá là Thương Tứ thúc trực tiếp cho người đi tìm Trình Khải.
Vào đông trời mau tối, mọi người Trình gia đang dùng bữa tối.
Thím Giang tuân thủ theo những phong tục cũ, giữa trưa gói sủi cảo. Buổi tối còn cố ý tăng thêm một phần sủi cảo nấu và một phần sủi cảo chiên.
Trình Khải vừa ăn được một nửa đã nghe có người bên ngoài cất giọng gọi: “Trình phu tử, xảy ra chuyện rồi! Hoắc Nhiễm lại đánh nhau với người khác!”
Chính là giọng của Liễu Minh Phong.
Vẻ mặt Trình Khải hơi thay đổi, gác đũa xuống: “Phụ thân mẫu thân, hai người cứ từ từ dùng, nhi tử qua đó nhìn một chút.” Hắn sửa soạn qua loa, lật đật mở cửa, theo Liễu Minh Phong mặt mày lo lắng đi thẳng đến Ngô Đồng Uyển.
Trên đường, Liễu Minh Phong chủ động báo lại từ đầu đến cuối: “Phu tử, Hoắc Nhiễm và Trương Dục vốn không thích nhau, hai người đã nhường nhịn đối phương lâu rồi. Hôm nay một lời không hợp đã muốn động tay động chân…”
“Trương Dục?” Trình Khải sững sờ, người tranh chấp với Hoắc Nhiễm là tứ biểu đệ?
Hắn không suy nghĩ nhiều, vội vàng chạy đến Ngô Đồng Uyển, thấy Hoắc Nhiễm và Trương Dục đang giương cung bạt kiếm. Nhìn hai người quần áo sạch sẽ, trên mặt cũng không bị bầm, đại khái là chưa thật sự động tay động chân. Hắn thở hắt ra một hơi.
Vừa nhìn thấy Trình Khải, Hoắc Nhiễm lập tức xông tới: “Phu tử, người đến thật đúng lúc, người phân xử đi…”
Mi tâm Trình Khải nhảy lên, lời này rất quen thuộc. Lần trước Hoắc Nhiễm và Tô Lăng phát sinh mâu thuẫn, câu đầu tiên cậu ta nói cũng chính là câu này. Hắn tằng hắng một cái, vẻ mặt nghiêm túc: “Chuyện gì đang xảy ra? Có phải lại bị ném mất đồ không?”
“Ai, phu tử, lời này của người oan uổng cho học trò rồi.” Mặt mày Hoắc Nhiễm ấm ức, “Rõ ràng là ngày đầu tiên đến thư viện, hắn đã ném mất đôi tất của học trò. Không tin, người hỏi hắn đi!” Cậu ta chỉ chỉ Trương Dục.
Trình Khải đưa mắt nhìn sang biểu đệ, thấy sự khinh thường hiện rõ trên mặt Trương Dục, dường như đối với Hoắc Nhiễm là cực kỳ không tán đồng. Trình Khải đau đầu, hắn hỏi Thương Tứ thúc đang đứng một bên: “Hai người ở chung một học xá?”
“Đúng vậy.” Thương Tứ thúc gật đầu, “Ta sắp xếp cho Trương Dục ở chỗ này. Có gì không ổn sao?”
“Đúng, có gì không ổn sao?” Hoắc Nhiễm cũng hỏi theo, “Trình phu tử, người hỏi đi, học trò có từng đụng chạm gì hắn không? Cả buổi tối ồn ào khiến học trò ngủ không yên, còn thường xuyên ném đồ của học trò! Nhưng học trò đều nhịn, hôm nay, học trò thảo luận một chút về môn pháp lý của Diệp phu tử với một đồng môn khác, hắn liền động tay động chân với học trò… Phu tử người nhìn đi, trên người tuy không bị bầm không bị sưng nhưng học trò bị nội thương!”
“Ngươi nói hưu nói vượn!” Trương Dục phản bác lại theo bản năng, “Ăn nói bừa bãi!”
“Ta ăn nói bừa bãi? Ngươi dám nói là ngươi không ném đồ của ta? Ngươi dám nói ta ra tay trước?”
Trình Khải đè lên mi tâm đang giật điên cuồng, lạnh giọng quát: “Im ngay! Đừng có ồn ào.” Vẻ mặt hắn hơi hoãn lại: “Hoắc Nhiễm, trò đến thư viện nhiều năm rồi. Ta hỏi trò, điều thứ ba trong quy định của thư viện là gì?”
Hoắc Nhiễm chậm rãi hít vào một hơi, lại nhìn Trương Dục: “Quy định thứ ba của thư viện Sùng Đức, tôn kính sư trưởng, hòa thuận với đồng môn. Phu tử, học trò đều làm được..”
Thái dương Trình Khải lại nhảy lên một cái, không có ý định để ý đến Hoắc Nhiễm mà nhìn về phía Trương Dục: “Trương Dục, quy định thứ ba của viện, nhớ kỹ. Trò đi theo ta.”
Trương Dục hừ lạnh một tiếng, vâng lời rời khỏi học xá.
Đứng bên ngoài Ngô Đồng Uyển, Trình Khải hỏi Trương Dục: “Đến cùng là chuyện gì xảy ra? Không phải nói quan hệ của đệ và đồng môn rất tốt sao? Nếu đệ không thể ở cùng một chỗ với Hoắc Nhiễm, ta sẽ để Thương Tứ thúc giúp đệ đổi học xá khác.” Hắn ngừng lại một chút, không đợi Trương Dục trả lời liền nói tiếp: “Vừa rồi đệ không có phủ nhận, như vậy hôm nay có phải là đệ ra tay trước?”
“…Đúng.” Trương Dục cũng không chối. Hắn đã nhẫn nhịn Hoắc Nhiễm rất lâu rồi.
Trình Khải thở dài một hơi: “Tại sao đệ… đệ… tại sao đệ lại xúc động như vậy? Đệ quên là lúc trước vì lý do gì mà rời khỏi Quốc Tử Giám rồi sao? Phụ thân đệ bảo đệ đến thư viện là để tu tâm dưỡng tính, học đạo đối nhân xử thế. Thế nhưng ta thấy đệ ở thư viện không có được mấy người bạn tri âm, ngược lại toàn kết thêm thù.”
Vành môi Trương Dục giật giật, tự nhủ vì sao hắn lại muốn đến đây? Hơn nữa không hỏi cho ra ngô ra khoai đã chỉ trích hắn?
“Ta nhớ tự đệ nói mình tới để cầu học. Kiến thức của nhóm phu tử trong thư viện cũng rất tốt nhưng đệ thì…” Trình Khải lắc đầu, “Bỏ qua đi, ta nói Thương Tứ thúc đổi cho đệ một học xá khác?”
Mẹ đẻ và mẹ kế của hắn đều xuất phát từ Trương gia, tình cảm của hắn với Trương gia cực sâu cực dày. Huống hồ phụ thân của Trương Dục là cửu cửu ruột, đối với Tứ biểu đệ, hắn cũng có lòng muốn trợ giúp vài phần. Ngày Trương Dục đến, hắn đã giới thiệu kỹ càng về thư viện nhà mình.
Nói một cách công bằng thì mặc dù ở khía cạnh danh tiếng, thư viện Sùng Đức không bằng Quốc Tử Giám nhưng về việc dạy học, tuy phần kiến thức giảng dạy chủ đạo không giống nhau nhưng học trò của thư viện Sùng Đức không quá chênh lệch so với Quốc Tử Giám, gần chục năm nay, số học trò được đề tên bảng vàng trong khoa cử không hề ít. Nếu không phải như thế thì cũng không có chuyện một số nhà quyền quý ở Kinh thành đưa con cháu đến thư viện.
Lúc trước, khi Trình Khải giới thiệu thư viện cho tứ biểu đệ là có ý muốn an ủi, để hắn hiểu rõ chỉ cần có tâm thì ở cầu học ở đâu cũng như nhau.
Trương Dục đến thư viện mới mấy tháng, thái độ cầu học không được đoan chính cho lắm, đã có mấy phu tử bẩm báo với Trình Khải. Trình Khải cũng nhắc nhở mấy lần nhưng hiệu quả lại quá mức nhỏ bé. Hắn cũng đoán được đại khái là Tứ biểu đệ có phần xem thường thư viện Sùng Đức nhưng không nói ra.
Trình Khải thở dài: “Thời gian đệ đến thư viện cũng không ngắn, vẫn nên chấp nhận đi. Học hành cho giỏi, kết giao với bạn bè nhiều một chút.” Hắn nói xong lại đi về phía Ngô Đồng Uyển, thương lượng với Thương Tứ thúc về chuyện đổi học xá cho Trương Dục.
Đợi tất cả mọi chuyện xử lý xong xuôi, hắn mới về nhà.
Trình Khải không muốn phụ mẫu lo lắng, đương nhiên sẽ không nói hết toàn bộ chân tướng trước mặt hai người mà chỉ đơn giản nói hai câu, cũng không hề nhắc đến tứ biểu đệ Trương Dục.
Để dời đi sự chú ý của phụ thân, Trình Khải còn cố ý nhắc đến tiểu muội: “Sắp tới kỳ thi tháng, không biết lần này DIỆC NHIÊN thi thế nào?”
“Con bé ấy à?” Trình Uyên nghe vậy cười cười, “Không phải xếp thứ ba thì cũng là thứ tư, cũng có thể thứ năm. Gần đây dường như con bé được khai thông về môn kinh nghĩa.”
“So với Tứ biểu đệ, muội ấy còn giỏi hơn chút.” Trình Khải cảm thán một câu, “Con vẫn nghĩ đến chuyện lúc trước Tứ biểu đệ ở Quốc Tử Giám. Dù không thể so sánh với Đỗ Duật nhưng cũng sẽ giỏi hơn DIỆC NHIÊN.”
Trình Uyên lắc đầu không nói gì. Lúc Trương Dục chưa đến thư viện này học, trong lòng ông có chút xíu suy nghĩ muốn để DIỆC NHIÊN cùng Trương Dục ở bên nhau. Nhưng về sau, suy nghĩ này dường như biến mất không chút dấu vết.
Buổi chiều, ông nhắc đến chuyện này với thê tử, thở dài: “Quả thật là không thích hợp, về saDiệc Nhiên U có gả đi thì ít nhất đối phương phải giỏi hơn con bé mới được. Nếu không, phu thê sau này sao có thể hòa hợp?”
Lôi thị đang tháo trang sức, nghe vậy nói: “Lời nói này…” Bà dừng lại một chút, “DIỆC NHIÊN của chúng ta còn nhỏ, chỉ biết đọc sách thôi, không có ý định đó đâu.” Nói đến đây, bà có chút tự đắc, “Thiếp nghe Khải Nhi nói mấy tháng nay DIỆC NHIÊN có tiến bộ rất lớn? Kinh nghĩa cũng thông suốt rồi?”
Trình Uyên cười ha ha một tiếng: “Đúng là thông suốt rồi, thi tháng kỳ trước xếp thứ năm, ngược lại, môn Toán học nàng vốn am hiểu lại mất vị trí thủ khoa.”
Đối với điều này, Lôi thị không mấy để ý, bà cười cười: “Có được tất có mất. DIỆC NHIÊN của chúng ta tuy là một cô nương nhưng so với thư viện không thiếu nam tử đều giỏi hơn.”
Ngay cả bản thân bà cũng không thể lý giải được vì sao con mình lại chấp nhất với chuyện đọc sách như vậy, nhưng vì con thật sự thích nên bà chỉ có thể thuận theo. Nhìn việc học của DIỆC NHIÊN tiến bộ, bà cũng vui lây.
Trình Uyên không hề đoán sai. Đầu tháng Chạp có kết quả kỳ thi tháng, Trình Diệc Nhiên quả thật đứng thứ ba. Kinh nghĩa là môn không am hiểu thế mà được thứ tư.
Trình Diệc Nhiên rất vui vẻ, lôi kéo Tô Lăng: “Tô Lăng, Tô Lăng, kinh nghĩa của ta lúc này quả nhiên không quá kém!”
Tô Lăng nhìn thấy mi mắt của nàng cong lên đầy ý cười cũng không nhịn được cười theo. Ánh mắt cậu đảo quanh chỗ hai người đang nắm tay, khẽ “Ừ” một tiếng: “Chẳng qua ta chỉ thuận miệng nói thôi, là nàng thông minh.”
Trình Diệc Nhiên cực kỳ vui mừng: “Qua mấy ngày nữa là mồng Tám tháng Chạp, huynh có muốn ăn cháo mồng Tám tháng Chạp không?”
