Nguyên cáo Ngô Vượng nói:
- Nếu đại nhân không tin, xin hãy cho quật mộ, mở nắp quan tài khám nghiệm tử thi. Nếu người chết do bị hại mất mạng, coi như tiểu nhân đã thắng cử nhân. Còn như nếu người chết không phải do bị hại mất mạng, coi như tiểu nhân đã mắc tội vu cáo người lương thiện, xin được chịu tội.
Cử nhân đứng ở bên, không đợi đại nhân kịp mở lời, vội đưa mắt nhìn sang phía nguyên cáo Ngô Vượng, nói:
- Ngươi toàn nói điều hồ đồ! Ngươi thử xem luật pháp nhà Đại Thanh, quật mộ người ta lên có phải là chuyện dễ dàng hay không? Đừng nói chuyện vô duyên vô cớ đòi quật mộ người nhà ta lên, cho dù có nguyên do, nếu chỉ dựa vào lời nói suông của ngươi, quật mộ người ta lên, đó cũng là điều không thể! Còn nếu người quật mộ, chúng ta phải làm văn tự đàng hoàng. Nếu tìm được chứng cứ thì sao? Không tìm được chứng cứ thì thế nào?
Ngô Vượng nghe vậy nói:
- Thì chúng ta lập văn tự.
Ngô cử nhân nghe vậy, khẽ mỉm cười, nói:
- Người là cái thứ gì mà đòi lập văn tự với ta? Không đáng! Ta nói đây là nói với người hơn ngươi kia. Kể về gia sản, ngươi chẳng có gì. Kể về công danh, ngươi không có nốt. Ngô Vượng ơi, ngươi đúng là kẻ vong ân phụ nghĩa. Ngươi nghĩ xem, ta đâu có bạc đãi ngươi, vậy mà ngươi tố cáo ta trước mặt đại nhân, vu vạ cho ta, lấy oán báo ơn. Thử hỏi ngươi có lương tâm hay không?
Lưu đại nhân ngồi trên nghe Ngô cử nhân nói vậy, thấy lời lẽ của hắn vừa cứng lại vừa mềm, trong lòng thầm nghĩ: "Ngô Nhân à, ngươi nghĩ sai rồi! Chẳng nhẽ ngươi coi bản phủ là hạng sợ thế lực, thuộc loại tham quan ô lại hay sao?". Đại nhân nghĩ xong, trong lòng thầm bực bội, nhưng ngoài mặt vẫn nở nụ cười, đưa mắt nhìn cử nhân, nói:
- Học trò kia chớ nên nóng vội. Theo ý bản phủ, ông cha ngươi chắc hẳn đã từng làm quan. Nay ngươi lại là cử nhân, xuất thân từ cửa Khổng, lẽ nào ngươi không hiểu đạo làm người? Lẽ nào ngươi lại gây ra chuyện loạn luân thường đạo lý như vậy? Theo ý bản phủ, vụ này chẳng qua là do Ngô Vượng túng quẩn xin cứu giúp không được, hoặc do ngươi nhất thời sơ suất, cứu tế không chu đáo, xem ra cũng có lý lắm. Do đó Ngô Vượng mới đem lòng oán hận, tố cáo oan cho ngươi, nói ngươi nửa đêm canh ba mưu hại anh ruột, độc chiếm gia sản. May mà vụ này rơi vào tay bản phủ, nếu là người khác xử, học trò à, chắc chắn ngươi khó lòng được yên. Còn về việc này, ngươi không cần phải sốt ruột bản phủ tự sẽ có cách phán xét công bằng.
Quý vị độc giả thử xem, những lời vừa rồi của Lưu đại nhân không chỉ vừa cứng, vừa mềm, khéo léo vô cùng mà còn có rất nhiều ẩn ý khác nữa.
Ngô Nhân nghe Lưu đại nhân nói vậy, trong lòng nghĩ thầm: Không biết viên hiền thần này có ý gì. Chỉ cần Lưu lão gia muốn có bạc thì cử nhân này vui lòng lắm. Hắn cho rằng Lưu đại nhân là loại tham quan, thầm nói: "Lưu thái thú, thì ra ngày thường ông cũng chỉ làm bộ thanh liêm để lòe thiên hạ mà thôi. Rõ ràng trong vụ này ông muốn kiếm bạc cho mình, trong câu nói vừa rồi chẳng phải ông đã khéo léo gợi ý ta đút lót hay sao? Đó cũng là vận may của cử nhân này, tưởng rằng thần xui xẻo tới gõ cửa, không ngờ thần tài lại tìm tới". Ngô Nhân còn đang nghĩ ngợi lung tung, lại thấy đại nhân mỉm cười, nói tiếp:
- Không biết người được chôn trong ngôi mộ này là ai?
Ngô Nhân nghe hỏi, vội kể rõ ra:
- Bẩm đại nhân, nếu người đã hỏi tới những người nằm dưới mộ này, xin hãy nghe cử nhân tôi kể rõ: Ngôi mộ chính giữa bên phía tay trái đây là của ông tôi, ông tôi tên Ngô Phó Thần, từng giữ chức thiếu khanh tại Quang Lộc ty. Bởi mắc bệnh nên từ quan xin về quê. Hoàng đế Càn Long nhiều lần bổ nhiệm người làm U Châu mục. Còn ngôi trước mặt đây là của cha tôi, cha tôi tên gọi là Ngô Tử Long, sinh được hai anh em cử nhân này. Ngô Tường là anh tôi, chúng tôi đều đã lập gia thất, chẳng may họ đều qua đời cả. Vợ của cử nhân họ Trương, mới mất cách đây một năm. Ngôi mộ mới này là của anh cả tôi. Vợ anh ấy Hàn, qua đời năm năm về trước. Anh tôi lại tục huyền, lấy người họ Triệu hiện đang ở trong nhà. Năm nay, anh tôi lên Bắc Kinh buôn bán, mới trở về nhà, đó đều là chuyện có thực.
Ngô Nhân vừa nói tới đây, đại nhân đã ngắt lời:
- Lệnh huynh mắc phải bệnh gì? Cử nhân hãy nói rõ cho bản phủ biết.
Cử nhân nghe đại nhân hỏi vậy, nghĩ thầm một hồi, nói:
- Bẩm đại nhân: Gia huynh mắc phải chứng bao thoát (cao huyết áp). Cũng bởi anh ấy to béo quá mà nên. Lại thêm uống rượu quá nhiều nên khi phát bệnh không cứu kịp.
Lưu đại nhân nghe Ngô cử nhân nói vậy, trong lòng thầm nghĩ: "Được rồi. Theo cử nhân người nói, vợ cả của anh người đã chết, sau đó lại tục huyền, lấy người họ Triệu. Ngô Tường đi buôn bán ở Bắc Kinh về, tới đêm hai mươi bảy tháng chín đột ngột phát bệnh chết, được chôn trong mộ đây. Hắn kể như vậy xem ra hợp lý lắm. Hơn nữa, diện mạo và cách ăn nói của Ngô cử nhân luôn chứng tỏ hắn là loại gian tà, ngụy dị, đâu giống với người có học, hành vi tử tế. Chắc chắn trong vụ này còn có điều chi khuất tất. Ồ, đúng rồi... "
Nghĩ xong, đại nhân mỉm cười, nhìn Ngô cử nhân, nói:
- Cử nhân, người vợ sau của anh ngươi năm nay bao nhiêu tuổi? Họ đã sinh được con cái gì chưa?
Ngô cử nhân trả lời, nói:
- Bẩm đại nhân, chị dâu cử nhân năm nay mới hai mươi tư tuổi, vốn là dòng dõi khuê các. Khi anh tôi cưới về, chị ấy mới mười chín tuổi.
Đại nhân nghe vậy, ngồi trên ghế cao, khẽ gật đầu, thầm nghĩ:
- Hà hà, thế thì đúng rồi.
Lưu đại nhân tuy ngoài miệng vẫn nói năng như thường nhưng trong lòng thầm nghĩ mẹo mực. Tạm gác chuyện Lưu đại nhân sang một bên, lại nhắc tới chuyện nguyên cáo Ngô Vượng. Ngô Vượng nghe cử nhân và Lưu đại nhân đối đáp với nhau, thấy Lưu thái thú một mực tin theo lời Ngô cử nhân, trong lòng thầm nghĩ: "Không ổn, vụ kiện này đừng mong thắng, muốn được bình an vô sự e cũng khó. Đúng là, có tiền mua tiên cũng được, câu nói ấy quả đúng không sai. Xem ra, Lưu gù này ngày thường tiếng tăm là vậy cũng chỉ là hư danh mà thôi".
Cũng không thể trách Ngô Vượng đã nghĩ sai về Lưu đại nhân được. Bởi Lưu đại nhân lắm mưu nhiều mẹo, ngụy kế đa đoan đâu kém chi Khổng Minh. Tạm gác chuyện Ngô Vượng sợ hãi qua một bên, giờ ta lại nhắc tới Lưu đại nhân rường cột của triều đình. Lưu đại nhân nghĩ ngợi một hồi, đứng dậy, nói:
- Hãy dẫn Ngô Vượng đi. Về nha môn, bản phủ có cách phán xét vụ này.
Lưu đại nhân lại đưa mắt qua phía Ngô cử nhân, nói:
- Cử nhân nghe ta nói đây: Người cũng phải về nha môn, đợi khi nào ta xử xong vụ này rồi mới được về nhà.
. Ngô Nhân nghe vậy, chắp tay vái, nói:
- Lời của đại nhân, cử nhân tôi đâu dám không tuân?
Đại nhân lại dặn dò tiếp:
- Mau theo bản phủ về nha môn.
Đám kiệu phu nghe lệnh, không dám trễ nải, vội khiêng kiệu ra, đặt xuống. Đại nhân leo lên kiệu. Chấp sự đi trước dẫn đường, cờ dẹp lối chia ra hai bên tả hữu. Quân khiên đầu đai đen, mũ đỏ, dẹp lối chia ra hai bên. Bảo chính trong vùng đi đầu tiên, cao giọng quát tháo những người không phận sự. Chỉ một lúc sau đã tới trước thành. Họ lại vào thành theo cổng Tụ Bảo, vượt đường lớn, ngõ nhỏ nhanh như tên bắn, chỉ trong chớp mắt, nha môn của Lưu đại nhân đã hiện ra trước mặt.
Lưu đại nhân về tới nha phủ của mình, xuống kiệu, đi vào trong. Mọi người tản đi, chuyện không cần phải kể.
Lưu đại nhân về tới thư phòng, ngồi xuống. Tên người hầu dâng trà lên. Trà nước xong xuôi, lại bày cơm lên. Đại nhân dùng bữa xong, tên người hầu đuổi hết nhũng kẻ khác ra ngoài, lại dâng chén trà lên. Đại nhân súc miệng xong, dặn dò tên người hầu, nói:
- Con ra ngoài kia lén dẫn nguyên cáo Ngô Vượng vào đây, nói với hắn rằng Lưu lão gia có điều muốn hỏi.
Đại nhân nói xong, trong bụng lại nghĩ thầm: "Cần phải làm vậy mới biết được chân tướng sự việc. Ta sẽ không để cho hắn lọt lưới". Lưu đại nhân nghĩ xong, dặn Trương Lộc truyền lời của mình.
- Bảo bên ngoài chuẩn bị, bản phủ sẽ thăng đường xét xử.
- Dạ!
Tên người hầu úng tiếng, xoay mình đi ra ngoài. Tới trước cửa công đường, đứng lại, dặn lời của Lưu đại nhân một lượt.
Chúng nha dịch ứng tiếng dạ ran, tên người hầu lại vào trong bẩm rõ với đại nhân. Lưu lão gia gật đầu, đi ra ngoài. Trương Lộc theo sau. Hai người lên công đường, đại nhân ngồi xuống. Nha dịch hét thăng đường xong xuôi, đứng sang hai bên. Lưu lão gia ngồi ngay ngắn trên công đường, với tay cầm một tấm lệnh bài lên, nhìn xuống dưới, nói:
- Vương Minh nghe lệnh.
Đại nhân còn chưa dứt lời, thừa sai Vương Minh đã tiến ra, quỳ xuống, nói:
- Có! Tiểu nhân xin đợi lệnh của đại nhân.
Đại nhân nói:
- Ngươi hãy đi làm việc này, việc này...
Vương Minh ứng tiếng, vội vã đứng dậy, bước lên trên, tới bên án đường, đứng lại. Lưu đại nhân ghé sát miệng vào tai ông ta, nói:
- Hãy mau thi hành, bản phủ đợi ở đây để hỏi cho rõ.
Vương Minh ứng tiếng, đi ra khỏi nha môn, tiến về phía Bắc, tới ngõ Thúy Hoa chính là nhà của Ngô cử nhân. Vương Minh sải bước tiến vào, tới trước cổng nhà họ Ngô, dừng lại, đưa tay lên gõ cửa. Bên trong có tiếng người ứng thanh, hỏi:
- Ai vậy?
Người ấy còn chưa dứt lời, cánh cổng nhà họ Ngô đã được mở ra, Vương Minh thấy vậy hỏi:
- Tôn giá là gì trong nhà họ Ngô?
Người ấy nghe Vương Minh hỏi vậy, trả lời, nói:
- Ngô cử nhân chính là chủ của tôi.
Vương Minh nghe trả lời vậy, đoán biết được thân phận của người này, bèn gọi ông ta là "tên quản gia", nói:
- Bởi có họ hàng của quý phủ họ Ngô, tên Vượng đã tố cáo lên phủ Giang Ninh, nói Ngô cử nhân hại mạng anh để chiếm đoạt gia sản. Nên tri phủ đại nhân cho truyền gọi bị cáo là chủ nhân nhà anh lên công đường. Đại nhân hỏi han một lượt, mới biết được ẩn tình bên trong. Thì ra, nguyên cáo Ngô Vượng do nghèo khó, tới vay tiền nhưng không được toại nguyện nên ôm hận trong lòng, vu vạ cho chủ nhân nhà anh. Hắn còn ép đại nhân phải quật mồ người đã chết, nói là kiểm tra lại thi thể xem có thương tích gì không. Lão gia nhà tôi vì nể mặt cử nhân, không lâu nữa chắc anh ta cũng sẽ được bổ nhiệm làm tri huyện. Tục ngữ nói: "Quan lại hố tự, bảo vệ lẫn nhau". Câu này quả không sai. Vì vậy, lão gia nhà tôi đời nào chịu quật mồ người đã chết lên. Thế nhưng, nếu không quật mồ khám nghiệm lại tử thi, lại sợ Ngô Vượng tố cáo lên trên. Do đó đại nhân tôi đã nghĩ ra một diệu kế, thực là vẹn cả đôi đường. Kế này khiến Ngô Vượng không thể tố cáo lên quan trên, mà cũng không cần khai quật mộ người đã chết. Thái thú và cử nhân đã bàn với nhau, mời Ngô đại nương của nhà anh lên nha môn để chị ta khai rõ bệnh tình, nguyên nhân dẫn đến cái chết của người quá cố. Sau đó lại bỏ ra vài lạng bạc mua chuộc Ngô Vượng, bảo hắn không kiện nữa cho yên chuyện.
Quản gia nhà họ Ngô tên gọi Trương Hưng, nghe thừa sai Vương Minh nói vậy, liền nói:
- Quan gia xin hãy đợi một chút, tôi vào bẩm lại với bà lớn đã.
Nói xong, xoay mình đi vào trong, còn Vương Minh đứng đối bên ngoài.
Lại nói chuyện quản gia nhà họ Ngô là Trương Hưng đi vào trong, gặp nữ chủ nhân là quả phụ họ Triệu, kể lại cho ả nghe lời của thừa sai Vương Minh. Họ Triệu nghe xong, thầm nghĩ: "Chắc hẳn vụ này chú hai đã dùng tiền mua chuộc quan phủ rồi nên mới như vậy". Họ Triệu nghĩ xong, không còn thấy sợ hãi nữa, ngược lại còn thấy vui vẻ trong lòng.
Triệu thị không dám chậm trễ, vội trang điểm qua, trong lòng không chút sợ hãi. Ả chỉ cho rằng tiền bạc trong nhà đã mua được tất các quan trên dưới, đâu ngờ đó là kế của Lưu đại nhân. Triệu thị rửa ráy, thay đồ xong xuôi, ra khỏi phòng, leo lên cỗ kiệu nhỏ hai người khiêng, dặn dò gia nhân trông coi nhà cửa cẩn thận rồi mới hạ lệnh khởi kiệu. Không lâu sau đã tới cổng lớn, gia đinh Trương Hưng đi theo, cùng với thừa sai Vương Minh tới thẳng nha môn tri phủ. Họ vượt đường lớn, ngõ nhỏ nhanh như tên bắn, không lâu sau đã tới trước cửa nha môn tri phủ. Kiệu được hạ xuống, Triệu thị bước ra, Vương Minh dẫn vào trong. Ngô quả phụ tuy là con gái trong nhà quan nhưng bởi hôm nay có chuyện, phải vào nha môn nên có cảm giác khác hẳn ngày thường. Thừa sai dẫn ả đi thẳng vào trong. Ả thấy bên trong quá nghiêm trang nên báo danh xong mới dám đi vào. Thừa sai Vương Minh tiến tới trước án đường, quỳ xuống, nói:
- Tiểu nhân phụng mệnh đại nhân đã truyền Triệu thị lên công đường.
Đại nhân khẽ xua tay, thừa sai đứng dậy, bước sang một bên. Lưu đại nhân ngồi trên công đường, nhìn xuống đánh giá dung mạo của người con gái dưới kia. Thấy ả tuổi chưa tới ba chục, chỉ khoảng hai nhăm, hai sáu tuổi. Trên đầu đội mũ chương quan, mái tóc óng mượt, đen như mực, đôi lông mày như trăng đầu tháng, mắt hạnh lóng lánh rất tình tứ. Mũi dọc dừa thắng tắp, tuy đang chịu tang nhưng vẫn thấy trên miệng anh đào có vết son đỏ. Gương mặt đẹp như đóa phù dung, tuy phấn sáp đã lau đi hết nhưng làn da vẫn căng mịn như vỏ trái táo trắng hồng rất xinh đẹp. Mình mặc bộ đồ tang trắng, chân đi đôi giày tang cũng trắng, lộ ra đôi gót sen rộng chưa đầy ba thốn. Tuy cô ta rất là xinh đẹp nhưng vẫn có một điểm không thể giấu nổi cặp mắt tinh tường của Lưu đại nhân. Đó là Triệu thị có đôi mắt đào hoa, trong sách tướng số có viết rằng: "Nam nhân có đôi mắt đào hoa là quý tướng, nữ nhân có đôi mắt đào hoa là dâm tướng". Coi tướng mạo cô ta lộ ra vẻ khinh tiện, chắc chắn vụ án này phải có ẩn tình bên trong.
Lưu đại nhân nhìn xong, nói:
- Triệu thị nghe ta nói đây:
