Về nhà một tuần, trừ những lúc cùng Đàm Hiểu Yến đi dạo phố mua quần áo cho em bé tương lai, Tần Chiêu Chiêu chủ yếu chỉ ở nhà với ba mẹ. Quanh năm suốt tháng cũng chỉ có chút ít thời gian này để được ở cạnh hai người.
Một sáng, cô đang ở trong bếp giúp mẹ nhặt cải thì nghe thấy tiếng đàn đứt quãng từ “Trung Nam Hải” vọng sang. Âm thanh đứt quãng nhưng từng nốt, từng nốt vô cùng quen thuộc, là bài hát Trên đời chỉ có mẹ là tốt mà ai cũng biết.
Mẹ cô thở dài. “Viên Viên lại đàn bài này, nhất định là đang nhớ mẹ rồi.”
Lúc ấy Tần Chiêu Chiêu mới biết, Quốc Khánh năm ngoái, Phương Chính Quân – ba Viên Viên đã tái hôn với một người phụ nữ một đời chồng bằng tuổi mình. Viên Viên vô cùng khó chịu với việc ba tái hôn, quan hệ với mẹ kế cũng không tốt, tiếng đàn đứt quãng Trên đời chỉ có mẹ là tốt này chính là lời miêu tả tiếng lòng của cô bé.
“Phải rồi, năm nay Viên Viên thi đại học. Con bé này từ xưa tới giờ thành tích khá lắm, thi đỗ đại học có khó gì đâu. Có điều, mấy năm trước mẹ nó bị bệnh, tiền của trong nhà bay theo, năm ngoái ba lại tái hôn cũng mất một khoản, giờ mà thi đỗ cũng chưa chắc được đi học. Ba nó bảo đến lúc đó sẽ cố gắng tìm cách vay mượn, nhưng nhỡ không vay được thì sao? Không cẩn thận là con bé không được học tiếp nữa, thật khổ thân!”
Tần Chiêu Chiêu cũng hết sức thương cảm Viên Viên, nếu con bé không học được thì có học nữa hay không cũng chẳng sao, nhưng thành tích của con bé lại rất tốt, nếu chỉ vì chuyện tiền nong mà phải bỏ học, hẳn con bé sẽ buồn lắm. Bỏ học rồi cũng chỉ có nước cả đời phiêu bạc làm công bên ngoài. Cái bằng tốt nghiệp trung học thì có thể kiếm được việc gì tốt, cùng lắm chỉ làm công nhân nhà máy hay phục vụ quán ăn. Tương lai như vậy quá ảm đạm. Hy vọng ba cô bé có thể cố gắng cho cô bé học tiếp. Tuy hiện nay sinh viên cũng chẳng đáng giá nhưng không có lấy mảnh bằng đại học, muốn kiếm một việc an ổn sẽ càng khó khăn.
Đêm ấy, Tần Chiêu Chiêu ôm laptop viết thư cho Kiều Mục kể lại sự việc. Thư gửi đi chưa được nửa giờ, Kiều Mục đã online. Cậu rất ít khi online, cô vội gửi một icon khuôn mặt tươi cười cho cậu. “Sao hôm nay cậu rảnh thế?”
“Vừa đọc thư của cậu, đã biết chuyện của Viên Viên rồi. Vừa lúc cậu ở Trường Cơ, mai cậu tìm Phương Chính Quân, đưa anh ta số điện thoại của mình, dặn anh ta nếu Viên Viên thi đỗ đại học, có thể tìm mình vay học phí.”
Tần Chiêu Chiêu không hề bất ngờ chuyện Kiều Mục tình nguyện ra mặt giải quyết khó khăn cho Viên Viên. Cô viết thư chính là muốn thử thái độ của cậu, quả nhiên cậu đã ra tay giúp đỡ đúng như dự đoán của cô. Tuy quan hệ giữa cậu và Kiều Diệp không tốt, đến tận khi chị ta qua đời vẫn không hòa giải, nhưng cô đoán cậu nhất định sẽ không khoanh tay đứng nhìn trước chuyện của Viên Viên, vì bản thân cậu khác với Kiều Diệp nhẫn tâm vô tình, không thể thờ ơ, lạnh lùng với nỗi đau khổ của một đứa trẻ mất mẹ.
Hôm sau, Tần Chiêu Chiêu tới tìm Phương Chính Quân, đưa anh ta số điện thoại của Kiều Mục. Anh ta vô cùng bất ngờ và vui mừng. “Kiều Mục đồng ý cho Viên Viên vay tiền đi học, thật tốt quá!”
Người vợ mới của anh ta ở bên vui vẻ. “Không thể tưởng tượng được cậu của Viên Viên lại quan tâm tới cháu gái đến thế, trước kia còn tưởng quan hệ hai chị em nhà này không tốt chứ…”
Chị ta chưa nói xong đã bị Phương Chính Quân kéo áo, nhanh chóng sửa lại: “Có thế nào chăng nữa, được cậu cho mượn tiền là tốt rồi. Nghe nói cậu ấy dạy đàn ở Thượng Hải, một giờ kiếm được hai trăm đồng, đúng là thế này không bõ gì. Cô nói thế có đúng không?”
Lời này nói ra thật không khéo, Tần Chiêu Chiêu chỉ cười cười không đáp.
Hôm nay cuối tuần, Viên Viên ở nhà, cô bé lẳng lặng cúi đầu đứng một bên không nói câu nào. Nhưng Tần Chiêu Chiêu vừa rời nhà Phương Chính Quân chưa được bao lâu, Viên Viên lại bất ngờ tìm sang, chần chừ do dự mãi mới cắn răng, nói: “Dì Chiêu Chiêu, dì có thể nói với cậu, để con trực tiếp vay tiền, không qua ba con được không?”
Tần Chiêu Chiêu mù mờ. “Tại sao?”
“Vì…vì…nếu đưa tiền cho ba con, con sợ người đàn bà kia sẽ xúi ba con đừng cho con đi học tiếp. Thực tế, gần đây bà ta vẫn một mực đơm đặt bên tai ba con, còn nói con gái cần gì học nhiều, nói đại học không phải con đường duy nhất, tốt nghiệp trung học đi học nghề còn tốt hơn học đại học trăm lần… Nói bao nhiêu chuyện như vậy chỉ vì không muốn cho con đi học tiếp. Bà ta kết hôn với ba xong, luôn cảm thấy con tiêu tiền cũng chính là tiêu tiền của bà ta nên đau lòng, tiếc của. Nếu mẹ con còn sống, bà nhất định không để…”
Viên Viên không nói thêm, nước mắt lã chã rơi xuống, mắt Tần Chiêu Chiêu cũng cay cay.
Tần Chiêu Chiêu gọi điện cho Kiều Mục, kể lại chi tiết yêu cầu của Viên Viên. Cậu trầm ngâm một lát. “Bọn họ là cha con ruột thịt, Viên Viên nghi ngờ ba nó vô căn cứ cũng vì mẹ kế, nhưng dù sao nghi ngờ vô căn cứ như vậy vẫn làm tổn thương người khác. Nếu ba nó không hề có ý đó, biết con gái nghĩ thế sẽ ảnh hưởng lớn tới tình cảm của hai người họ. Hơn nữa, cũng không thể đưa tiền trực tiếp cho con bé được, nó mới mười tám, tuổi trẻ ít kinh nghiệm, chẳng may bị kẻ xấu lừa mất. Mất tiền không đáng gì, chỉ lo con bé sẽ tự trách cả đời. Thế này đi, tiền không qua tay ba con bé, cũng không đưa trực tiếp cho nó. Sau này con bé vào đại học, mình sẽ trực tiếp đóng học phí, như vậy vừa khiến con bé an tâm vừa không làm tổn thương hòa khí hai bên.”
Kiều Mục thật chu đáo, cậu còn vất vả lo lắng giữ gìn tình cảm cha con giữa Viên Viên và Phương Chính Quân, thật khiến Tần Chiêu Chiêu cảm động.
Từ khi quay lại Thâm Quyến, Tần Chiêu Chiêu cũng bắt đầu ghi chép cẩn thận các khoản thu chi. Cô cần nghiêm túc kiểm soát việc tiêu dùng của mình, bình thường cô không tiêu pha nhiều, cũng thường tận lực tiết kiệm, không hoang phí. Ai bảo ước mong của cô là có thể để dành tiền về quê mua nhà.
Cuộc sống hằng ngày của cô chỉ có bốn loại chi phí chính: ăn, ở, quần áo, đi lại. Tiền nhà tốn kém nhất, nhưng không cách nào tiết kiệm được khoản này, vì cô không thể chuyển tới mấy nơi rẻ tiền và thiếu an toàn được, chỉ còn cách tận lực tiết kiệm tiền ăn, mặc, đi lại.
Quần áo với phụ nữ không bao giờ là đủ. Có một câu nói thế này: “Tủ quần áo của mỗi người phụ nữ luôn thiếu những món đồ đẹp đẽ”, nên phụ nữ đi dạo phố thì mục đích hàng đầu vẫn là mua sắm quần áo đẹp.
Tần Chiêu Chiêu cũng thích mua đồ nhưng luôn phải khống chế việc mua sắm, nhất là không mua quần áo theo mốt, vì quần áo theo mốt từng mùa thường rất đắt. Cô thường mua quần áo ở các tiệm nhỏ ven đường, sẽ lợi dụng dịp giảm giá để mua quần áo trong các tiệm lớn. Lúc còn mùa quần áo ấy không giảm giá một đồng, nhưng đổi mùa thì giảm giá rất nhiều. Tất cả qiần áo hàng hiệu của cô đều là đồ giảm giá. Giày cũng như vậy, sang đông đi mua giày mùa hè, vào hè chuẩn bị đi mua giày đông.
Luôn mua đồ trái mùa nên giày dép, áo quần của cô phải chờ đến mùa sau mới diện được, vì thế cô rất hay bị một đồng nghiệp ăn mặc hợp mốt như YOYO giễu: “Tần Chiêu Chiêu, vừa nhìn là biết quần áo, giày dép của cậu là đồ từ năm ngoái, năm nay không thịnh hành loại này nữa rồi, sao cậu vẫn mặc thế?”
Nếu là thuở mười sáu, mười bảy, Tần Chiêu Chiêu nhất định sẽ đỏ mặt luống cuống khi nghe những lời này, nhưng giờ đã là hai sáu, hai bảy, Tần Chiêu Chiêu có thể thản nhiên cười. “Mình còn phải mặc thêm một mùa này, mùa sau nữa, chỉ cần không hỏng thì còn thích, còn mặc. Không quan tâm nó từ mùa nào, không quan tâm nó còn thịnh hành hay không, mình thích là được.”
YOYO nhún vai không thèm tranh luận nữa, đi khỏi văn phòng. Cô đi rồi, chị Lưu mới lên tiếng kể con bé này bỏ rất nhiều tiền mua quần áo, tháng nào cũng mua một lô một lốc quần áo, giày dép, có lần con bé mua cái áo ngực mấy trăm đồng mà không chớp mắt.
“Em nói xem, chỉ là đồ mặc trong thì mua loại tốt như vậy làm gì? Người ta có nhìn thấy đâu, thà mang mấy trăm ấy đi mua váy áo còn hơn.”
Tần Chiêu Chiêu cười cười, sau khi xảy ra chuyện với Giám đốc Lưu ở công ty cũ, cô nhớ như in chuyện gì cũng chỉ nên nghe nhiều nói ít, tránh phát sinh những hiểu lầm không cần thiết. Một người không lanh miệng có thể khó kết bạn nhưng sẽ không dễ đắc tội với người khác.
Nhưng bỏ mấy trăm đồng mua áo lót như YOYO thì thật không đáng. Bản thân Tần Chiêu Chiêu chưa bao giờ mua một chiếc áo ngực giá hơn ba mươi đồng, quần lót thường dùng loại mười đồng ba chiếc, và thường phải dùng đến tận khi đồ rất cũ mới thay. Dù sao cũng chỉ là đồ mặc trong, không ai thấy, cũ hay mới, tốt hay tệ một chút cũng có sao.
Tần Chiêu Chiêu vẫn nghĩ thế cho đến một lần công ty tổ chức cho nhân viên đi chơi Tiểu Mai Sa[1]. Đến biển đương nhiên phải bơi, lúc cô đang ở trong phòng thay đồ liền thấy YOYO mặc một chiếc áo lót ren trắng thêu bướm lấp lánh, vô cùng xinh đẹp. Áo lót đẹp đẽ kết hợp với cơ thể thanh xuân trẻ trung càng thêm nổi bật, ngay cả các chị em phụ nữ trong phòng cũng chăm chú nhìn cô ấy.
[1] Khu tắm biển nổi tiếng Thâm Quyến, được mệnh danh là “Hawaii của phương Đông”.
Nhìn YOYO, nhìn lại quần áo lót đã cũ đến biến dạng, phai màu của mình, Tần Chiêu Chiêu hơi ngượng, cô trốn vào một góc thay áo.
Sau lần đó, Tần Chiêu Chiêu không để quần áo lót quá cũ mới đi mua đồ mới nữa. Cô sợ gặp thêm nhiều cảnh xấu hổ như vậy trong phòng thay đồ. Vài lần cô cũng muốn thử đi mua mấy chiếc áo ngực tốt một chút, dạo quanh mất cửa hàng chuyên đồ lót, thấy rẻ nhất cũng hai trăm đồng, cuối cùng tiếc tiền đành bỏ qua.
Nếu trên phương diện mặc, cô cố gắng tiêu ít tiền nhất mà vẫn mua được những bộ quần áo vừa ý thì về chuyện ăn uống, Tần Chiêu Chiêu hoàn toàn lấy tiết kiệm làm đầu. Đi làm bữa trưa ăn cơm công ty, đến tối phải tự lo, cô chỉ ăn lấy lệ, không nấu mì thì nấu cháo. Trong nhà lúc nào cũng có sẵn mì và bột, thêm vài quả trứng, miếng giăm bông, bỏ thêm ít rau củ, nấu lên thơm nức mũi, gọi là xong bữa tối. Đơn giản mà không thiếu dinh dưỡng, tính ra cũng chỉ hết vài ba đồng.
Chuyện đi lại, cô bỏ qua xe bus công cộng và tàu điện ngầm, mua một chiếc xe đạp cũ, ngày ngày đạp xe đi làm. Xe đạp tương đối cũ nhưng rất hợp ý cô, đồ mới rất dễ khiêu khích trộm, cũ một chút an tâm hơn. Ngày nào cũng đạp xe hai bận đi về, vừa rèn luyện thân thể vừa tiết kiệm, sao không làm?
Tần Chiêu Chiêu thực hành cuộc sống tiết kiệm được một tháng, thấy hiệu quả rõ rệt. Tháng đó số chi tiêu trong sổ giảm rõ rệt, còn số trong sổ tiết kiệm lại tăng cao. Cô cực kỳ vui mừng, lên QQ tán gẫu với Tạ Á chuyện ăn uống kham khổ mang lại hiệu quả, cuối cùng nhận ngay một gáo nước lạnh. “Con người sống trên đời, cần ăn thì phải ăn, cần mặc thì phải mặc, cần hưởng thụ thì phải hưởng thụ. Chiêu Chiêu, giờ cậu cứ bắt bản thân kham khổ thế này, sau này nhỡ có chuyện gì xảy ra thì sống một đời hóa ra uổng à?”
Tần Chiêu Chiêu không đồng ý. “Phì phì phì, cậu là cái đồ mỏ quạ, không nói với cậu nữa.”
“Mình coi cậu là bạn cũ mới nói thẳng như vậy. Thật đấy Chiêu Chiêu, làm người đôi khi cũng phải học cách hôm nay có rượu, hôm nay say, đừng tự làm khổ mình.”
“Nếu mình cứ hôm nay có rượu hôm nay say thì ba mẹ mình phải làm sao? Họ vất vả cả đời đến giờ cũng chưa có nổi căn nhà tử tế, mình muốn để dành ít tiền về quê mua ngôi nhà nhỏ cho ba mẹ dưỡng già, nhà mình giờ dột nát hết rồi.”
“Quê cậu nhà đắt lắm sao? Sao phải tự khắc khổ thế này?”
“Giờ có chỗ nào mà không đắt? Mình cũng không phải loại lương cao, lương tháng chỉ có mấy ngàn đồng, nếu không tiết kiệm để ra ít tiền sau này biết dựa vào đâu? Đồng nghiệp của mình có người chơi cổ phiếu, nhưng mình không hiểu món đó nên không dám liều. Có điều, nói ra cậu đừng cười, mình vẫn mua xổ số đấy. Hai đồng một tờ vé số, coi như mua chút hy vọng, biết đâu có ngày may mắn tự nhiên tới thăm mình. Ha ha!”