Muốn tới Quan Hóa phải đi từ thành Tam Điệp vượt qua con sông rồi đến khu rừng Lang Tránh,sau đó họ phải qua vùng núi Sơn Vi rồi mới đến được Quan Hóa.Nơi đây một thị trấn nhỏ nầm sát với biên giới Lan Xang[1],một thị trấn nhỏ chỉ toàn là người sắc tộc như người Miêu tộc [2],Thái,Lan Xang và trong số đó người Đại Việt chỉ chiếm có ba mươi phần trâm con số. Mội người ai nấy điều hòa đồng lẩn nhau,không ai ghanh ghét,hay côi thường sắc tộc. Nghề chính ở Quan Hóa là trồng trọt,trao đổi,việc ai nấy lo,không ai đụng hàng ai. Nếu ai có gì cần giúp chỉ cần nói vài câu thì có người giúp ngay.
Trong thị Trấn của Quan Hóa có một thôn nhỏ tên là Quang Ải[3],nơi đây cũng không đến hai chục căn nhà. Có những căn nhà xây bằng gạch là nơi được côi là dành cho các tay làm ăn khá giả,cũng có những căng nhà làm bằng gỗ hay những căn nhà lợp tranh. Người dân ở đây ai cũng sống yên ổn thì bổng một hôm trời âm u,mây kéo đen kịt, gió thổi ào ào, mưa rào như cơn thác lũ, sấm nổ vang trời, chớp giật loang loáng.Giống như ông trời hôm nay đã nổi giận thiên đình,chúc những cơn giận lên người dân. Cảnh tượng này khiến người ta khiếp sợ và cảm thấy sắp xảy ra chuyện bất thường. khiến nhiều người có cảm giác khó chịu,ai nấy cũng điều ở yên trong nhà,còn những khách thì tìm những quán trọ ở lại qua đêm. Ngây ngày hôm đó không biết ở đâu có rất nhiều người lạ mặt đến,lưng đeo đao kiếm họ ghé ngây vào một quán trọ ven đường kêu thức ăn và rượu. Mạnh ai nấy ăn,không ai nói với ai một lời.
Nhưng những cơn mưa đó cũng không làm gì được đám trẻ,bọn chúng tha hồ nô đùa dưới những cơn mưa. Cho dù cha mẹ chúng có la mắng họ cũng mặt không thèm điếm xỉa tới. Một nhóm trẻ tuổi từ 10 đến 12,13 tuổi khoản 5 đứa năm đứa bé con cả trai cả gái đang rược một thằng bé đầu ba giá[4] thân hình nhỏ bé,khoản chừng 10 tuổi.Nó cứ cấm đầu chạy không thèm nhìn lại.
- Thằng tiểu quỷ ngươi chạy đâu đó,đứng lại ngay.
Một tiếng la từ đằng sau cùng vài lời đùa giỡn ,phát ra từ miệng một đứa trẻ lớn hơn nó chừng một hoặc hai tuổi,thân hình cao to.Thằng bé ngoảnh đầu lại lè lưỡi trêu mấy đứa rược theo nó.
- Sĩ Việt chú mi có ngon thì đứng lại,và côi mình là nam nhi đại trượng phu thì đừng có chạy.
Đứa trẻ chạy theo cứ lá ó,cùng những đám trẻ kia cũng hùa theo kêu thằng bé đang chạy dừng lại. Thằng bé chạy trước có cái tên là Sĩ Việt ngoảnh đầu lại nói.
- Bọn mi tưởng ta ngu lắm à ?
Thằng bé chỉ " hứ " một tiếng rồi cấm đầu chạy còn nhanh hơn nửa. Đám trẻ không biết đã rược đuổi nhau đã bao lâu,nhưng bọn chúng cứ thế mà la hét hòa với tiếng mưa gió. Sĩ Việt chạy khá lâu cũng đã thấm mệt nó bổng thấy trước mình là một ngôi đình cũ thờ Mẫu Thượng Ngàn. Nó liền ba chân bốn cẳng chạy tọt vào trong,sau đó luýnh quýnh tìm chổ chốn,nó thấy đằng sau bàn thờ có một cái lỗ cho đủ một người chui vô. Nó liền chẳng nói chẳng rằng thế là cấm đầu chui vào trong,chỉ vào được nửa thân mình thì hai chân của nó đã bị đám trẻ kéo ra.
Hai bên cứ dùng dằng mãi chưa ai chịu thua ai. Một thì kéo ra,một bên thì cứ cố nếu lại. Cuối cùng thắng bé cũng bị kéo ra,cả đám trẻ mừng rở liền hè nhau đè lên thằng nhỏ. Đứa bé lớn cao to có vẻ đắc ý, cười bảo.
- Tao bắt được mày rồi,chuyến này xem chú mi có chạy được đâu ?
Đâu ngờ rằng Sĩ Việt bễu môi nhìn thằng bé to lớn; nói:
- Mi chơi ăn gian,không được như vậy đâu phải là đại trượng phu.
Thằng bé to lớn trợn mắt nhìn nói:
- Ta,ta ăn gian mi chổ nào ?
Sĩ Việt nhìn hắng rồi đáp:
- Mi đã nói mình mi rược ta tại sao lại rủ theo đám quái kia chứ ?
Một trong đám trẻ đứng im nãy giờ liền lên tiếng
- Ai là quái ?
Sĩ Việt không thèm điếm xỉa tới hắng cứ nhìn đâm đâm tên to lớn mà nói:
- Trần Mã Hạo mi dám nói mà không dám làm,ngươi chỉ là một tên hèn.
Thằng bé to lớn có cái tên là Trần Mã Hạo bị Sĩ Việt nói như vậy nó trợn ngược mắt rồi đáp lại:
-Đời nào có chuyện ấy!
Sĩ Việt im bật miện lại, nghiêng đầu, có vẻ nhất định không đầu hàng, không khuất phục.
Trần Mã Hạo hai mắt giận đỏ lên,nắm lấy Sĩ Việt đẩy hắng ta vào tường la lớn:
- Nói rồi bắt được là phải nhận thua, mi phục hay không phục?
Sĩ Việt cứ im ru,xem ra thằng bé khá cứng đầu.
Trần Mã Hạo thấy vậy liền đưa hai tay bốp lấy cổ Sĩ Việt la lớn thêm lần nửa:
- Mày có phục hay không ?
Hai tay của Trần Mã Hạo cứ xiết chặc lấy cổ của Sĩ Việt,làm thằng bé bị nghẹt thở,sắc mặt bắt đầu từ màu đỏ đổi thành tím,nhưng nó cũng không thèm la lên một tiếng.
Trần Mã Hạo lại càng tức tối vừa xiếc chặc hơn vừa nói:
- Mày phục hay không? Mày phục hay không? Mày phục hay không?
Cứ thế mội chuyện cứ diễn ra,những đám trẻ đứng sau thấy mặt của Sĩ Việt càng ngày tím ngắt,tiếng thở thì khò khè,bọn chúng co rúm lại chẳng nói nên lời,ai nấy điều im lặng xem diển biếng sảy ra.Chỉ còn trơ lại Sĩ Việt và Trần Mã Hạo vì tranh cãi, rồi do cái tính quá khích của đôi bên, đều cứ gan lì mãi.
Ngây lúc đó một vị Thầy tào[5] bước ra vừa la vừa kéo tay Trần Mã Hạo ra:
- Này này làm gì vậy ? Mau buông tay ra,mau buông tay ra thằng bé chết bây giờ.
Thấy ông ta già ốm như vậy mà lực tay mạnh đến mức làm Mã Hạo cũng phải ớn lạnh. Hắng ta bị giật, toàn thân chấn động, hai tay tự nhiên lỏng ra.
Sĩ Việt nín thở đã lâu,sau khi hai bàn tay vừa buông ra là tiếng ho,tiếng thở dốc.Hai đứa đứng đờ ra tại chỗ, định thần lại được, nhớ ra chuyện gì vừa rồi, liền nhìn nhau.
Trần Mã Hạo hai mắt cứ đờ đẩn nhìn Sĩ Việt rồi nói:
- Sĩ Việt tao...tao xin lỗi.Mày không sao chứ ?
Sĩ Việt đưa hai tay phe phẩy,đầu thì cứ lắc:
- Không sao...không sao,không bị gì.
Trần Mã Hạo quây lại hai tay khoanh lại trước ngực nhìn Thầy tào rồi nói:
-Con xin lỗi,hồi nãy chỉ là chuyện nhất thời,mong thầy bỏ qua.
Thầy tào vuốt râu mỉm cười:
-Bọn con đùa giỡn đừng quá mức,như vậy dể chết người.Đừng đùa như vậy nửa nhá.
Cả đám trẻ cuối đầu " dạ " một cái. Lúc này Sĩ Việt mới đưa mắt nhìn kỷ Thầy tào. Trên mặt nếp nhăn chi chít, khoác một chiếc áo mỏng cũ, cả người từ trên xuống dưới nhem nhuốc. Trên tay cầm cây gậy được làm bằng tre,nhưng lạ cái là cây tre kia bóng loán,giống như cây gậy được ngày nào cũng được lao chùi kỷ càng. Trên đầu cây gậy tre có đeo mấy viên đá đủ màu,xanh,đỏ,tím,vàng điều có đủ. Mỗi viên có những làng gạch đen đen như tấm da hổ.
Hết Chương I
chú thích: 1.) Vạn Tượng (Là tên cũ của vương quốc Lào ngày xưa) 2.) Bây giờ còn gọi là người H'Mông 3.) Làng giả tưởng không có thât 3.)đầu có ba búi tóc khi cạo trọc 5.) thầy cúng tại các tỉnh miền núi phía Tây Bắc, Việt Nam có đông người dân tộc thiểu số sinh sống.
