Cửa hàng tạp hóa của nàng, cuối cùng cũng sắp khai trương rồi.
Bên ngoài mưa to như trút, Diêu Như Ý vội vàng mời vợ chồng Chu Cử Mộc dù đã che ô mà vẫn bị ướt sũng vào dưới mái hiên, đưa khăn nóng cho họ lau mặt, rồi mang trà gừng nóng hổi ra mời.
Diêu gia gia ngồi trên chiếc xe lăn gỗ bên cạnh nàng, cũng đang cầm một tách trà nóng, lặng lẽ nhìn màn mưa như sợi bạc, đồng thời nghe Diêu Như Ý và vợ chồng Chu Cử Mộc đối chiếu sổ sách.
Tóc Hà Hương vẫn còn nhỏ nước, nhưng nàng chỉ lau sơ rồi ngồi xuống tính toán. Nàng mang theo một bàn tính lớn, kê trên bàn, dùng cả hai tay gẩy lách cách, vừa tính vừa đọc số, động tác gọn gàng dứt khoát. Chu Cử Mộc thì xếp thước mực, ánh mắt luôn nhìn nương tử nhà mình chăm chú, ánh lên vẻ ngưỡng mộ.
“Tiểu nương tử nói muốn tiết kiệm, vậy chúng ta dùng gỗ thông,” - Hà Hương lau mấy giọt nước trên trán.
“Tường và cửa sổ thì bọn ta giúp nương tử sửa lại, chỉ lấy chút công nhọc, ba trăm văn là được rồi. Hai bộ bàn ghế nhỏ mà nương tử cần, bọn ta tặng luôn, không tính tiền! Tổng cộng giá kệ, tủ, khung cửa là chín trăm tám mươi văn; ván gỗ năm trăm bảy mươi lăm văn; các khoản linh tinh như ngăn kéo, đinh sắt, dầu đồng, sơn mài là năm trăm bốn mươi lăm văn; còn công thợ, nếu nương tử không gấp, vợ chồng ta tự làm, không thuê người ngoài, chỉ lấy công ba ngày là một ngàn sáu trăm văn, tổng cộng bốn quan. Không phải khoe khoang, chứ cái giá này, cả thành Biện Lương có soi đèn cũng tìm không ra chỗ thứ hai.”
Chu Cử Mộc cũng quay lại nhìn, hắn vụng miệng, chỉ có thể đứng bên cạnh phụ họa: “Vợ ta nói đúng đấy”, “Thật vậy mà”, “Chứ còn gì nữa”, rồi trông mong nhìn về phía Diêu Như Ý.
Bốn quan. Diêu Như Ý tính toán trong lòng.
Trước đó nàng cũng hỏi giá gỗ chỗ Trình nương tử và Du thẩm tử, vợ chồng Chu Cử Mộc đúng là báo giá rất hợp lý. Ngẩng đầu nhìn đôi vợ chồng ướt như chuột lột, nàng cũng không mặc cả thêm, chỉ dặn họ làm thật tốt rồi nghiến răng đồng ý.
Dù sao thì việc quan trọng nhất bây giờ là sửa cho xong cửa hàng.
Diêu Như Ý trả trước hai quan làm tiền đặt cọc, cùng vợ chồng Chu Cử Mộc ký hợp đồng, hẹn bảy ngày sau bắt đầu thi công, hai người kia lại dầm mưa đánh xe la quay về.
Tiễn khách xong, Diêu Như Ý quay lại, thấy gia gia lâu lâu nhấp một ngụm trà, lại ngẩng đầu ngẩn người nhìn mưa, trong lòng nàng thấy áy náy. Sau khi trừ chi tiêu hằng ngày và tiền mua trứng, nàng chỉ còn lại hơn tám trăm văn, tiền đặt cọc vừa rồi chính là tạm thời mượn từ số tiền tích cóp của gia gia.
Diêu Như Ý lưỡng lự đi tới, ngồi xổm trước mặt a gia, thẳng thắn thú nhận: “A gia, con xin lỗi, mấy hôm nay tiền con kiếm được không đủ, đành phải tạm mượn tiền ngài, đợi mấy hôm nữa con kiếm được sẽ trả lại.”
Mưa lớn dội xuống nền đá xanh, hương cỏ tươi ẩm thấp ngập trong gió. Diêu Khải Chiêu chậm rãi quay đầu lại, ánh mắt có chút ngây ngô, nhưng sau khi nghe nàng nói xong thì lại nhẹ nhàng vỗ vai nàng bằng đôi tay khô gầy: “Không sao cả, con cứ thoải mái mà làm, tiền của ta, con muốn dùng thì cứ dùng, đừng bận tâm. Dạo gần đây… ta đều nhìn thấy cả. Con tuổi còn nhỏ đã phải gánh vác gia đình, còn phải chăm sóc lão già vô dụng này, cực cho con rồi, là ta có lỗi với con mới phải.”
Diêu Như Ý sững người, ngẩng đầu lên.
A gia đang cúi đầu nhìn nàng, khoảnh khắc đó, nàng cảm thấy ông hoàn toàn tỉnh táo. Nhưng ngay sau đó, ông lại dần dần mơ hồ, lẩm bẩm nói: “Ta đói rồi.”
“Đến giờ nấu cơm rồi.”
Diêu Như Ý cười, vỗ đầu gối rồi đứng dậy: “Con đi nấu.”
Vừa định bước qua ngưỡng cửa bếp, nàng lại cảm thấy gì đó, quay đầu nhìn lại. A gia vẫn ngồi trên xe lăn gỗ, lặng lẽ nhìn theo bóng lưng nàng dưới cơn mưa lớn. Thấy nàng quay lại, ông không né tránh, trong mắt tràn đầy hoài niệm, lúng túng và những ký ức xưa cũ, như thể đang cố giữ lấy ký ức ngày càng mờ nhạt trong tâm trí.
Diêu Như Ý nuốt nỗi chua xót trong lòng, quay người vào bếp.
Lúc nãy, khi a gia nói “là ta có lỗi với con”, nàng lại nhớ đến bà ngoại. Nhớ đến bà cũng từng nói: là bà có lỗi với con, không chữa khỏi bệnh cho con.
Những người yêu thương bạn luôn như thế, dù có dốc hết lòng, vẫn luôn cảm thấy mình nợ bạn điều gì đó.
Ngày tháng trôi đi như nước.
Diêu Như Ý vẫn như thường lệ, sáng sớm ra sạp bán kiếm tiền, đưa gia gia đi trị liệu, mất mấy ngày mới dọn dẹp sạch sẽ hai căn phòng chứa đồ. Trời dần chuyển lạnh, nàng cùng hàng xóm góp tiền mua hai nghìn cân than vụn, cùng Du thẩm tử và mọi người tích trữ than bánh sớm để dùng mùa đông.
Trong con hẻm nhỏ, hầu như nhà nào cũng làm than bánh.
Tuy sách là thế giới hư cấu, nhưng bối cảnh vẫn dựa vào thời Bắc Tống phồn thịnh, ngành khai thác than đang rất phát triển, trong thành Biện Kinh còn có cả chợ than chuyên biệt, hàng chục cửa hàng lớn nhỏ cung ứng.
Than bánh được làm từ than vụn trộn đất, giá rẻ hơn than củi. Nhưng lúc này không bán lẻ từng viên hay từng cân, mà phải mua hàng trăm, hàng nghìn cái hoặc theo từng nghìn cân. Mấy hôm trước chính là Du thẩm tử đề xuất rủ nhà Như Ý, nhà Trình nương tử, Ngân Châu tẩu tử, nhà Lâm ti tào và Du thẩm tử gom chung, Diêu Như Ý được chia ba trăm năm mươi cân than vụn, chất đầy nửa sân.
Sau đó, Du thẩm tử còn quen biết người làm dưới nước, nhờ đó xin được mấy trăm cân bùn từ sông. Vì Biện Kinh là thành phố được bồi đắp từ phù sa sông Hoàng Hà, bùn ở sông rất thích hợp để làm than bánh, không cần mua ngoài.
Bùn và nước sông trôi theo sông Hoàng Hà, mỗi ngày người nạo vét đều phải dọn lòng sông trong thành, nếu chậm trễ làm ảnh hưởng vận chuyển lương thực bằng thuyền sẽ bị xử tử. Bọn họ mỗi ngày kéo bùn ra thành ngoài đổ, thím Dư chẳng tốn đồng nào mà xin được vài chục xe bùn, chia cho sáu nhà, than và bùn chất đầy sân, lúc chưa khô còn bốc mùi.
Cách làm than bánh cũng gần giống hiện đại, than vụn và bùn theo tỷ lệ 7:3, muốn tiết kiệm hơn nữa thì 6:4 cũng được, thêm vôi sống và vỏ trấu, trộn đều, chậm rãi thêm nước, rồi dùng tay hoặc chân nhào như nhào bột mì, cuối cùng nặn thành bánh tròn.
Trộn than cũng rất vui, như chơi nặn bột. Hồi nhỏ nàng theo bà ngoại làm, cởi giày nhảy vào dẫm, cả người lấm lem đen nhẻm, bà ngoại tắm cho nàng trong thau nhựa đỏ to, vừa cà vừa mắng mất một tiếng.
Các cô bác trong hẻm đều làm loại than đặc ruột. Diêu Như Ý tính thử, một trăm viên than đặc cần 112 cân than vụn và 48 cân đất. Nếu làm loại than tổ ong kiểu hiện đại, chỉ cần 84 cân than, 26 cân đất, mỗi viên chỉ tốn 3.8 văn.
Nàng nhớ theo kích cỡ tổ ong, nặn xong dùng que chọc 12 lỗ thông gió, xếp ngay ngắn trong sân để phơi khô 3 ngày, tránh mưa và nắng gắt kẻo nứt.
Như vậy là xong.
Những ngày gần đây, bán xong trứng trà và mì ăn liền, nàng lại về nhà cắm cúi làm than, mỗi ngày mười mấy, hai chục viên. Về sau gia gia cũng học được, lảo đảo cùng nàng nhào bùn, nặn than. Dù không hiểu tại sao lại chọc lỗ, nhưng vẫn nheo mắt phụ giúp.
Hai người làm thì nhanh hơn hẳn. Đến giờ, tay gia gia vẫn còn run, nhưng nhờ tập luyện và trị liệu, chân tay vững vàng hơn nhiều, tuy chưa đi nhanh được, nhưng nàng cố tình cho ông đi lại nhiều hơn, coi như luyện phục hồi.
Ba trăm năm mươi cân than vụn, hai ông cháu chỉ làm được khoảng trăm viên, hơn phân nửa vẫn chất trong lán. Lứa đầu đã khô hẳn, nàng rảnh lại qua sờ thử, khô rồi thì xúc xếp vào kho. Giờ trong kho đã chất bảy tám chục viên đen bóng, sân còn ba mươi viên đang phơi. Chừng ấy là đủ dùng một thời gian, sau này mỗi ngày làm thêm.
Dư thẩm tử thấy nàng mỗi ngày đâm đâm chọc chọc than tổ ong còn cười: “Cái con bé này keo kiệt đến thế là cùng, đêm lạnh tỉnh dậy, sẽ biết khổ thôi!”
Diêu Như Ý không giải thích được nguyên lý lỗ thông gió, chỉ ngoan cố phân bua vài lần rằng cách này giúp đốt lâu hơn, cháy mạnh hơn, nhưng mấy thẩm tẩu tử chẳng ai tin than bánh làm kiểu rút ruột lại tốt như vậy.
Nàng đành thôi không nói nữa.
Vài ngày sau, lò nướng được chuyển đến, vợ chồng Chu Cử Mộc cũng đánh xe mang gỗ đến, nhà họ Diêu bắt đầu đục tường, mở cửa sổ, thi công rộn ràng trong sự mong đợi và tò mò của hàng xóm.
Gần đến đông chí, đoàn thuyền chở lương thực cuối cùng trước khi kênh đào đóng băng đang gấp rút chèo về Biện Kinh. Trời đông lạnh giá, sông phủ đầy sương mỏng. Trên mũi thuyền, một người đàn ông cao gầy tựa vào lan can cũ kỹ, im lặng nhìn mặt nước, áo cũ bị gió sông thổi căng, kéo dài bóng hình vốn đã gầy guộc thành nét cong cô đơn, khắc khổ.
Lúc ấy, trong hẻm nhỏ gần Quốc Tử Giám, Diêu Như Ý cũng đang ngáp ngắn ngáp dài rửa mặt, vì đêm qua trời lạnh bất ngờ, nàng vừa xoa tay vừa giậm chân, kéo sát áo bông nhỏ trên người, ngẩng đầu nhìn trời.
Mây đen vần vũ, trời đã âm u nhiều ngày, nặng đến mức như sắp đổ xuống – chắc sắp có tuyết lớn.
Nàng vội thay áo dày, hấp tấp thuê xe đi đặt hàng ở ngoài cổng Chu Tước, chẳng mấy chốc đã tiêu sạch số tiền dành dụm cả nửa tháng.
Nhưng trên đường về, dù gió lạnh tạt mặt, nàng vẫn vui mừng bước đi nhẹ nhàng, mặt mày hồng hào.
Cửa hàng tạp hóa của nàng, cuối cùng cũng sắp khai trương rồi.
