Editor: Sophie
Beta: Sophie
Sáng tám giờ, trời Tây Tạng còn mờ sương. A Cổ ăn sáng xong thì cùng mẹ đi dọn giường.
Năm tấm thảm dệt Tây Tạng dày dặn được trải lên năm chiếc giường ở ba phòng khách trên tầng hai, để đón năm vị khách sắp đến vào buổi chiều.
Nhà của A Cổ có hai tầng, thuộc dạng lớn nhất trong khu vực. Thỉnh thoảng, gia đình cô bé cho khách du lịch thuê trọ, một phần ngôi nhà cũng được cải tạo thành nhà nghỉ. Cách đây không lâu, có một nhóm người lạ từ nơi khác lái xe đến, tìm gặp bố mẹ cô bé.
A Cổ biết một chút tiếng Quan Thoại. Ở trường có lớp học tiếng Quan Thoại và người gia sư mà bố thuê cũng dạy.
Ngày hôm đó, khi em và hai anh trai đang rướn người ngoài cửa nghe lén, em nghe thấy những người kia nói về "chương trình", "ở trọ" và "tiền thuê".
Năm giờ chiều, ba chiếc xe jeep tiến vào khu vực chăn thả. A Cổ trốn sau cửa sổ phòng mình, nhìn thấy 5 vị khách và hơn chục người lớn mang theo máy quay cùng đủ loại thiết bị quay phim.
3 người đàn ông và 2 người phụ nữ bước xuống xe. Mỗi người đều có một camera man đi theo.
A Cổ nhận ra cả nhóm đều có làn da trắng hơn hẳn so với người bản địa, sáng hơn vài tông. Năm người ai nấy đều mang khuôn mặt nhỏ nhắn, dáng người mảnh mai, cùng những đường nét nổi bật và xinh đẹp trên gương mặt.
A Cổ cũng có những đường nét rõ ràng, nhưng nổi bật nhất chỉ là đôi mắt to, sáng.
Mẹ cô bé thường nói, mắt em giống như những viên mã não đen lấp lánh nhất trên cao nguyên. Ngoài ra, em có đôi môi dày và chiếc mũi tẹt đến mức gần như chẳng thấy sống mũi đâu. Mẹ bảo trẻ con thì đều vậy, đợi A Cổ lớn lên, môi sẽ mỏng dần, sống mũi cũng sẽ cao lên.
A Cổ mở to đôi mắt trong veo như mã não đen, chăm chú quan sát từng người bước xuống xe.
Dưới ống kính máy quay, cả đàn ông lẫn phụ nữ đều mang ba lô trên lưng. Vừa đặt chân xuống, họ đã vội vàng cầm chai oxy để hít.
A Cổ biết đây chính là 'phản ứng cao nguyên' điều mà rất nhiều người từ nơi khác đến đều phải trải qua.
Cho đến khi người cuối cùng xuống xe, A Cổ phát hiện cậu không đeo ba lô, cũng không cầm bình oxy. Cậu mặc một chiếc áo khoác lông vũ mỏng, thân hình cũng gầy và đội một chiếc mũ len đen.
Vành mũ len không thể giữ được mái tóc vểnh lên của cậu. Dù đứng rất xa, A Cổ vẫn có thể nhìn thấy hàng lông mi mềm mại như lông vũ của người đó.
Cậu im lặng hơn những người khác. Vừa xuống xe, cậu không đi loanh quanh ngắm nhìn sân nhà A Cổ như những vị khách khác, mà quay lại phía sau xe để khuân hành lý.
Người đàn ông không nói một lời, xuyên qua bối cảnh của tất cả các máy quay, để lại một bóng dáng lướt qua ở một góc máy, rồi tự mình mở cốp xe, lần lượt lấy hành lý ra.
Một cái, hai cái, ba cái, bốn cái, năm cái.
Đúng lúc A Cổ nghĩ rằng đống hành lý đó sẽ không bao giờ lấy hết, thì những người đứng trước xe cuối cùng cũng sực tỉnh, vội vàng chạy đến cùng nhau khiêng đồ.
"Hóa ra không phải chỉ có một mình anh ấy mang."
A Cổ đang nghĩ, thì người đàn ông vừa khuân xong hành lý đột nhiên ngước lên nhìn về phía cô bé.
Có lẽ cảm nhận được sự hiện diện của em, ánh mắt của người đàn ông xuyên qua khoảng không giữa hai tầng lầu, nhìn thẳng về phía em, nhạy bén hệt như một loài động vật hoang dã ở vùng đất hoang vu.
A Cổ sáu tuổi vội vã trốn sau tấm rèm, tim đập thình thịch không dám ló đầu ra.
Người đó suy tư nhìn chằm chằm vào cửa sổ một lúc rồi thu hồi ánh mắt.
Đợi A Cổ lấy lại can đảm nhìn ra ngoài thì họ đều đã vào nhà. Ngoài sân chỉ còn những người trong đoàn quay phim đang dựng thiết bị lấy cảnh.
Chẳng mấy chốc, dưới nhà vang lên tiếng chào hỏi rộn ràng. Đó là các vị khách lễ phép chào bố mẹ A Cổ. Sau đó họ nối đuôi nhau lên lầu, mỗi người tự tìm về căn phòng của mình.
Tầng hai được phân chia rõ ràng: Một bên dành cho quay phim, một bên là khu vực cấm máy quay.
Phòng của A Cổ và gia đình thuộc khu vực cấm, vì vậy các cameraman cũng như toàn bộ thiết bị đều phải tránh xa nơi này.
Em lén đẩy cửa ra một khe nhỏ, từ khe cửa nhìn thấy rất nhiều bước chân lộn xộn. Các vị khách đang bàn bạc cách chia phòng. Anh trai kia yên lặng đứng ở ngoài cùng bên trái. Thỉnh thoảng có người hỏi: "Cậu thấy thế nào? Ôn Phục."
Cậu khẽ gật đầu: "Em thấy hợp lí."
Lần đầu tiên A Cổ nghe thấy giọng cậu, trong trẻo, sạch sẽ, giống như suối nước trong khe núi.
Ngay khoảnh khắc A Cổ đang ngẩn ngơ, người được gọi là Ôn Phục hơi nghiêng đầu, hướng ánh mắt về phía em, bắt trọn hình ảnh A Cổ bé nhỏ sau khe cửa.
Hai đôi mắt, một lớn một nhỏ, nhìn nhau qua đám người. A Cổ dường như thấy một đôi mã não đen khác trên thảo nguyên. Đôi mắt dưới hàng mi dài, đen của Ôn Phục không có bất kỳ cảm xúc nào. Sau một thoáng chạm mắt với em, cậu đã rời đi.
Cuối cùng, họ thống nhất, nam diễn viên lớn tuổi nhất sẽ ở phòng đơn. Hai người đàn ông và hai người phụ nữ còn lại sẽ ở chung phòng theo giới tính. Sau khi phân chia chỗ ở, họ đi xuống nhà.
A Cổ ngửi thấy mùi bơ yak và trà sữa thơm lừng bốc lên từ dưới nhà. Cô bé đoán ngay thể nào cũng lại lãng phí, khách mới đến hầu như chẳng quen nổi hương vị trà đặc trưng này.
Nhưng bố mẹ em thì lúc nào cũng niềm nở, rót cho mỗi người một cốc đầy ắp. Trong tiếng cười nói rộn ràng, từng ly trà chỉ được nhấp thử một ngụm, rồi để nguội ngắt, cuối cùng cũng bị đổ bỏ.
Mấy cốc trà bỏ đi ấy, chẳng qua chỉ là sự hiếu kỳ nhất thời của du khách.
A Cổ vịn vào tay cầu thang ở chỗ ngoặt, len lén nhìn xuống tầng một qua những khe gỗ đan chéo.
Năm vị khách ngồi thành một hàng trên chiếc giường dài dệt Tây Tạng. Người đàn ông ngồi chính giữa A Cổ thấy rất quen, cô bé thường thấy anh ấy trên TV mà bố hay mở.
Đó là nam diễn viên mà bố em yêu thích nhất, có sống mũi khoằm và hốc mắt sâu. Dù có vẻ đã lớn tuổi, nhưng anh vẫn rất điển trai.
Nam diễn viên trung niên lớn tuổi hơn, với vai trò là người anh cả, chủ động đảm nhận việc khuấy động không khí, giao lưu thân thiện với bố mẹ A Cổ.
Những người còn lại ngồi theo thứ tự tuổi tác.
Ôn Phục vẫn lặng lẽ ngồi ở vị trí ngoài cùng, không nói chuyện, nhưng chăm chú lắng nghe cuộc trò chuyện của những người bên cạnh.
Chẳng mấy chốc, mẹ A Cổ mang đến món tsampa. Đây là món ăn vặt được yêu thích nhất trên thảo nguyên.
Tsampa
Trong số những người đi cùng có một nữ diễn viên lớn tuổi hơn. A Cổ nghe thấy những người trẻ tuổi hơn gọi cô ấy là "chị Lâm", còn nam diễn viên trung niên gọi là Cổ Lâm.
Rõ ràng Cổ Lâm không phải lần đầu tiếp xúc với phong tục ở đây. Khi tsampa được mang ra, cô thành thạo cầm bát, dùng tay nhào nặn tsampa trong bát và kiên nhẫn nhỏ giọng dạy những người trẻ hơn cách ăn.
Ôn Phục ở ngoài cùng, cách Cổ Lâm hai người. Các máy quay tập trung vào Cổ Lâm. Cậu không biết ăn tsampa thế nào, bị đẩy ra khỏi ống kính, nhưng vẫn nghiêng người lắng nghe, học hỏi một cách nghiêm túc.
Nhào nặn tsampa thực ra rất đơn giản. Một muỗng bơ yak, một chút trà sữa, một nắm bột lúa mạch, dùng tay nhào với trà thành một khối, không cần quan tâm đến hình thức. Sau khi nhào xong là có thể ăn ngay.
Trong mắt du khách, cách làm này có vẻ bẩn tay. Tuy nhiên đây là một trong những điểm nhấn đầu tiên của chương trình. Các vị khách không ngại, sau khi rửa tay họ bắt đầu tự mình làm.
Nhận thức và thực hành luôn có sự khác biệt.
Nhào tsampa trông dễ, nhưng những nghệ sĩ lần đầu tiếp xúc khó tránh khỏi cảm giác khó tả khi cho tay vào bát.
Hai nghệ sĩ trẻ không kiểm soát được biểu cảm, trên mặt họ có chút khác lạ trong chốc lát. Không ai nhận ra, ở một góc khuất lặng lẽ, Ôn Phục đã ăn hết bát tsampa đầu tiên của mình, đang dang bàn tay lấy nắm bột lúa mạch thứ hai, đồng thời lén lút cho ba muỗng đường trắng lớn vào bát trà sữa và bát tsampa của mình.
Tsampa trộn với bơ yak và trà sữa. Những người không quen uống trà ở đây đương nhiên cũng không quen ăn tsampa.
Cổ Lâm lớn tuổi, còn chú nam diễn viên kia thì dày dạn kinh nghiệm, nên họ chẳng thấy lạ. Vừa trò chuyện, họ vừa thong thả dùng xong bữa trà chiều.
Ngoài ra một nữ nghệ sĩ trẻ hơn cũng rất lịch sự, cố gắng ăn hết phần của mình, còn một nam nghệ sĩ trẻ khác chỉ ăn tượng trưng vài miếng rồi bỏ dở.
Ôn Phục trong lúc lắng nghe người lớn trò chuyện, lặng lẽ ăn hết hai cốc trà sữa và ba phần tsampa.
Khi cậu nhận ra mẹ A Cổ đang cười tủm tỉm nhìn mình, cậu chợt nhớ đến phép lịch sự mà Phí Bạc Lâm đã dạy.
Khi làm khách ở nhà người khác, ít nhiều vẫn nên giữ ý.
Vì vậy, cậu dừng tay, không đưa tay lấy bát bột lúa mạch lần thứ tư.
Khi nghe nói hai tiếng nữa sẽ có bữa tối, mà lại là dê nướng nguyên con, gương mặt Ôn Phục vốn cả ngày chẳng mấy biểu cảm bỗng thoáng hiện lên một tia bất ngờ xen lẫn hối hận.
A Cổ ở góc cầu thang, chứng kiến hết biểu cảm thay đổi của cậu.
Cô bé che miệng cười thầm "Anh này ngốc thật, cứ tưởng tsampa là bữa tối của họ."
Quả đúng như dự đoán, Ôn Phục vốn là người ăn khỏe nhất lại hiếm khi động đũa trong bữa tiệc tối, khi mọi người đang ăn uống rôm rả. Ba bát tsampa no nê từ buổi chiều đã khiến cậu chỉ còn lòng mà chẳng còn sức trước mâm dê nướng béo ngậy, chảy mỡ nghi ngút.
Mắt thèm, bụng no.
Buồn bã vì bỏ lỡ bữa tối, Ôn Phục chống chọi với một bụng đầy tsampa cho đến mười một giờ đêm thì lại đói.
Người nghệ sĩ nam cùng phòng vừa lên giường đã ngủ, đèn trong phòng đã tắt. Ôn Phục trằn trọc một lúc rồi vén chăn xuống giường, mở vali hành lý Phí Bạc Lâm đã dọn cho, lấy ra một gói đồ ăn vặt nhỏ đã được phối sẵn.
Tiếng sột soạt thu hút sự chú ý của người bạn cùng phòng. Ôn Phục biết người này cũng không ăn nhiều trong bữa tối. Cậu ngồi xổm trước vali, quay đầu nhìn sang chiếc giường khác. Người kia đang nằm nghiêng trên gối, hai mắt sáng ngời nhìn cậu.
Cậu giơ gói đồ ăn vặt lên hỏi: "Anh muốn ăn không?"
Đoàn làm phim đã ngừng quay vào giờ này, chỉ có camera lắp trong mỗi phòng vẫn ghi hình bằng hồng ngoại.
Nam nghệ sĩ ngập ngừng vài giây, liếc nhìn camera rồi lắc đầu: "Anh no rồi, không đói."
Người trước mặt tên là Quý Kiệt, một diễn viên mới vào nghề không lâu. Ôn Phục nhớ Stella đã từng nhắc đến vài ngày trước khi lên đường.
Quý Kiệt là nghệ sĩ đầu tiên mà công ty mới của Cổ Lâm ký hợp đồng. Lần tham gia chương trình này là để theo bà chủ của mình tạo dựng tên tuổi, thuộc dạng "người cũ cũ dẫn dắt người mới".
Cổ Lâm nổi tiếng là nghiêm khắc với gà nhà, từ chuyên môn, hình ảnh cho đến cả đời sống cá nhân. Sau những bài học đắt giá từ mấy vụ nghệ sĩ sụp đổ hình tượng cách đây hai năm, giờ đây cô tuyệt đối không cho phép nghệ sĩ của mình mắc phải dù chỉ một sai lầm nhỏ.
Phong cách quản lý của cô và Stella giống hệt nhau, cũng vì thế mà hai nữ tướng này nhanh chóng tìm được tiếng nói chung.
Quý Kiệt nhỏ hơn Ôn Phục hai tuổi, cao một mét tám. Bữa tối chỉ ăn vài miếng thịt dê, nói no là điều không thể. Chắc hẳn vì sếp lớn ngay ở phòng bên cạnh nên dù có thèm cũng không dám, đành khéo léo từ chối Ôn Phục.
Ôn Phục không mời thêm lần nữa. Cậu thay quần, khoác áo lông vũ ra ngoài cầm theo đồ ăn vặt.
Nếu ở lại trong phòng, cho dù không làm phiền đến Quý Kiệt thì cũng khó tránh khỏi bị cám dỗ. Ăn kiêng vốn đã khó chịu, lại còn có người ngồi ngay bên cạnh nhai tóp tép đồ ăn vặt, ai mà chịu nổi.
Ôn Phục xuống tầng một, đi qua sảnh lớn, thẳng ra ngoài sân, đến một góc khuất camera cạnh tường bếp thì bất ngờ gặp Cổ Lâm.
Trong một ngôi nhà và sân vườn tràn ngập máy quay, có nhiều việc vốn không tiện làm. Đoàn làm phim mặc định rằng thời gian sau khi kết thúc quay mỗi ngày là thời gian riêng tư của nghệ sĩ, sẽ không có cameraman đi theo.
Ôn Phục đến đây để ăn thêm bữa phụ, còn Cổ Lâm thì để giải tỏa cơn thèm thuốc.
Hai người chạm mắt trong khoảnh khắc. Cổ Lâm khẽ mỉm cười, gật đầu với Ôn Phục rồi quay đi. Nữ sếp đã ngoài bốn mươi ung dung dựa vào tường nhả khói.
Ôn Phục dừng chân một lát, sau khi cân nhắc, cậu chọn ngồi trên bậc thang cách Cổ Lâm không xa, vùi đầu ăn hoa quả sấy của mình. Cả hai không làm phiền nhau.
Khi điếu thuốc gần tàn, Cổ Lâm liếc xuống chân, thấy Ôn Phục ăn xong hoa quả sấy lại lôi ra một gói sô cô la từ trong áo, cắn nửa thanh, nhai trong miệng.
Cổ Lâm quay lại, rít một hơi thuốc thật sâu.
Một lát sau, lại liếc, phát hiện Ôn Phục đang ăn nốt nửa thanh sô cô la còn lại, vừa nhìn ngẩn ngơ nhìn ra sân vừa nhai.
Cổ Lâm lại hút một hơi thuốc nữa.
Đúng lúc cô nghĩ Ôn Phục ăn xong sẽ quay vào, thì người kia lại lôi ra gói sô cô la thứ hai, xé bao bì, cắn một miếng lại là nửa thanh.
Nhóp nhép, nhóp nhép.
Cổ Lâm im lặng.
Ôn Phục cuộn cuộn bao bì, nhét rác vào túi áo, thoáng chốc đã ăn xong sô cô la trong miệng, cho nốt nửa thanh cuối cùng vào.
Nhóp nhép, nhóp nhép.
"..."
"Lần này chắc ăn xong rồi chứ?"
Cổ Lâm gõ gõ tàn thuốc, vẫn đang phân vân có nên đợi Ôn Phục đi rồi mới hút điếu thứ hai không, thì lại thấy Ôn Phục lôi ra một gói bánh quy nhỏ.
Vốc một nắm, đổ vào miệng.
Nhóp nhép, nhóp nhép.
Cổ Lâm im lặng.
"Ăn mãi không xong à?"
Đúng lúc cô không nhịn được định bảo Ôn Phục chia cho cô hai miếng, thì cánh cửa nhỏ bên cạnh kêu kẽo kẹt từ bên trong hé ra, một cái đầu nhỏ ló ra.
Ôn Phục và Cổ Lâm đồng loạt nhìn qua.
Khi ở trong bếp, A Cổ đã chú ý hai người ngoài này từ lâu. Bữa tối nướng hai con dê, bố mẹ đã lấy riêng phần của cô bé và anh trai để trong bếp.
Anh trai đã ăn xong và đi nghỉ sớm. Cô bé thì chơi đến giờ mới nhớ ra mình đói và vẫn còn thịt dê nướng chưa ăn.
Ba người nhìn nhau chằm chằm. Người đầu tiên phản ứng là Cổ Lâm.
Hút thuốc thì hút, nhưng làm hư trẻ con thì không tốt.
Cổ Lâm vứt đầu thuốc xuống đất, như vô tình nhấc chân lên giẫm giẫm, rồi cúi người mỉm cười với A Cổ: "Chào cháu."
Khi nói, cô ấy đặc biệt giữ khoảng cách, tránh để mùi thuốc bay đến A Cổ.
A Cổ đưa ra một bát thịt dê từ phía sau, ý muốn chia cho họ.
Cổ Lâm sau khi quay xong chương trình sẽ lập tức vào đoàn làm phim, đối với đồ ăn khuya, ăn là điều không thể.
Ngay cả bữa tối, cô cũng chỉ ăn tượng trưng hai miếng rồi bảo camera man di chuyển máy quay. Cô vẫy tay, mỉm cười nói cảm ơn A Cổ, quay người lại, nhân lúc A Cổ không chú ý, cô nhặt đầu thuốc lên rồi đi vào nhà.
Ôn Phục thì không khách sáo. A Cổ đưa thịt dê nướng đến trước mặt, cậu lấy một miếng, cúi đầu ăn hết, định nói "cảm ơn" thì ngẩng lên thấy A Cổ ngồi xuống bậc thang cạnh mình.
Hai bóng dáng, một lớn một nhỏ, dưới ánh trăng sáng, nhìn nhau.
A Cổ giơ bát lên, ý muốn hỏi Ôn Phục có muốn ăn thêm không.
Ôn Phục lại lấy thêm một miếng, lặng lẽ ăn.
Khi cậu ăn, A Cổ chớp chớp đôi mắt long lanh nhìn cậu.
Dù là Cổ Lâm vừa nãy, hay Ôn Phục trước mắt, A Cổ lần đầu tiên được nhìn gần đến vậy. Họ đẹp hơn bất cứ ai cô bé từng thấy từ bé đến giờ, đẹp hơn cả trên TV.
Ôn Phục không nói một lời ăn thịt dê, thỉnh thoảng liếc nhìn A Cổ, phát hiện cô bé đang nhìn mình.
Liếc thêm lần nữa, vẫn nhìn mình chằm chằm.
Liếc lần nữa, vẫn nhìn.
Ôn Phục không hiểu, đột nhiên thấy có chút ngại ngùng một cách kỳ lạ.
Nhưng cậu là người dù ngại cũng không có phản ứng gì. Ôn Phục nhìn A Cổ nói: "Cảm ơn em."
Lời cảm ơn là thật lòng. Cả buổi tối cậu đã thầm nghĩ về mùi vị của món dê nướng. Chiều nay ăn quá no, cố gắng nếm thử cũng không cảm nhận được gì.
A Cổ cười với cậu, lộ ra hai chiếc răng vừa mới thay.
Ôn Phục trầm tư suy nghĩ, rồi lấy ra một túi kẹo vitamin từ trong người, nghĩ rằng trẻ con chắc sẽ thích món này.
Quả nhiên A Cổ nhận lấy với ánh mắt đầy tò mò. Ôn Phục giúp cô bé xé bao bì. Hai người, mỗi người một miếng cùng nhau chia sẻ món ăn vặt.
Vị cam của kẹo ngọt lịm tan trong miệng. Ôn Phục vừa m*t đầu lưỡi vừa hỏi A Cổ: "Em tên là gì?"
Tên thật của A Cổ là Sang Ji. Khi nói với Ôn Phục bằng tiếng Quan Thoại không chuẩn, cô bé nói: "Anh có thể gọi em là A Cổ."
"Anh tên là Ôn Phục." Chàng trai trước mặt suy nghĩ một lúc rồi nghiêm túc trao đổi cách xưng hô với cô bé: "Em có thể gọi anh là Tiểu Phục."