Năm Sùng Trinh thứ 4 đã tới, với Vân Chiêu mà nói, năm này có chút buồn chán, y có chút lười biếng, cảm giác như đang lãng phí thời gian, dù mọi thứ ở huyện Lam Điền đều đang tốt dần lên.
Còn đối với triều Đại Minh, năm Sùng Trinh thứ 4 vẫn chẳng có chút chuyển biến tốt nào đem lại hi vọng cho người ta.
Tặc nhân tiến vào Sơn Tây, tích cực công phá Hà Khúc.
Tháng 1, Hà Khúc thất thủ, Tấn binh đại bại, lượng lớn khách binh tiến sao Sơn Tây, tập kết ở một dải Hà Khúc.
Triều đình vì thế bố trí tổng đốc Sơn Thiểm - Đỗ Văn Hoán thống nhất chỉ huy, Duyên Tuy đông lộ phó tổng binh Tào Văn Chiếu suất lĩnh quân Quan Ninh tiến vào phía nam Hà Khúc.
Cự khấu Vương Gia Dận cố thủ Hà Khúc không ra.
Quy mô cuộc chiến mở rộng.
Tuyến đường cung cấp phía đông Duyên Tuy bị cắt đứt, thêm vào phía nam, phía tây vận chuyển không thuận lợi, vật giá Duyên Tuy tăng vọt.
Dưới tình huống đó, không những phải phát quân lương, còn phải cứu tế nạn dân, hộ bộ phát 6 vạn lượng làm tiền lương mùa xuân cho quân Duyên Tuy, hai bộ hộ binh liên hợp phát 10 vạn lượng chẩn tai.
10 vạn lượng này do Ngô Sân mang tới Sơn Tây chẩn tế.
Không có lương thực mà chỉ có ngân lượng với bách tính lẫn quân đội có khác nào ăn bánh vẽ cho đỡ đói.
Dưới sự kiến nghị của Hồng Thừa Trù, Ngô Sân chuyển đường tới Lam Điền muốn mua lương thảo của Vân Chiêu.
Tháng Giêng năm Sùng Trinh thứ 4, phó tổng binh Trương Ứng Xương, Tả Quang Tiên chém chết cự khấu Thần Nhất Nguyên ở Bảo An, đáng tiếc không thể một trận diệt định, số còn lại thề đồ sát hết người một dải Bảo An.
Chỉ là đám tặc khấu này không đủ lương thảo, đành đi theo sau đuôi Vương Gia Dận, La Nhữ Tài, vượt Hoàng Hà tiến vào Sơn Tây.
Lý Hồng Cơ, Trương Hiến Trung ở Sơn Tây vừa cướp bóc bốn phương, vừa huyết chiến với quan quân, trải qua mấy trận quyết chiến đó Lý Hồng Cơ có được danh "Sấm Tướng", còn Trương Hiến Trung danh chấn Sơn Tây với danh xưng "Bát đại vương"
Khi toàn bộ Duyên Tuy cùng với Hà Khúc Sơn Tây, phía nam Cam Túc đã hỗn loạn, huyện Lam Điền lại bình yên tới làm người ta vô vị.
Lưu dân vẫn không ngừng tiến vào huyện Lam Điền, cho dù Vân Chiêu đã hạ lệnh phong tỏa biên cảnh, trạm canh gác lập nên tầng tầng lớp lớp, lưu dân vẫn tìm đủ mọi cách để vào được nơi này.
Chỉ cần vào được là lũ lượt tìm thân nhân nhờ bằng hữu, không tiếc mọi giá lập hộ tịch Lam Điền.
Vào tháng 12 năm Sùng Trinh thứ 3, Vân Chiêu quản lý chỉ có 2 vạn 4 nghìn hộ, tới tháng 3 năm Sùng Trinh thứ 4, nhân số trên sổ sách huyện Lam Điền lên tới con số khiếp đảm 3 vạn 4 nghìn hộ, nhân khẩu huyện Lam Điền trong một năm tăng lên tới 1 vạn hộ, gần 4 vạn người, toàn huyện đã có gần 15 vạn dân, gấp hơn ba lần nhân khẩu vốn có của huyện Lam Điền.
Lưu dân có thể thông qua mọi phương sách tiến vào huyện Lam Điền, đồng thời có được hộ tịch thì không thể gọi là lưu dân nữa, đại đa số là thượng hộ, kém lắm cũng phải là trung hộ, có như thế mới chịu được phí hộ tịch đắt đỏ của huyện Lam Điền.
“ Năm xưa Hán Đế di cư mười vạn phú hộ tới Quan Trung cũng chỉ thế này mà thôi.” Từ tiên sinh sau khi xem xong sổ đăng ký hộ tịch của huyện Lam Điền, không kìm được cảm thán:” Thế nhưng ngươi chỉ cho phú hộ mà không cho bần dân vào Lam Điền, làm thế là tổn hại đạo trời.”
Không biết là kẻ nào dèm pha tới tai tiên sinh, từ khi thư viện Ngọc Sơn tái thiết, tiên sinh gần như không xuống núi nữa rồi, Vân Chiêu giải thích:” Tiên sinh trách nhầm học sinh rồi, nhân khẩu huyện Lam Điền sở dĩ tăng vọt, không phải do người giàu vào quá nhiều, mà là do người nghèo. Một thượng hộ có thể đưa theo ba hạ hộ vào huyện Lam Điền, nhờ thế số lượng nhân khẩu mới tăng vọt.”
“ Chẳng qua là phú hộ luôn dễ khiến người ta ghen ghét nghị luận mà thôi, còn bần dân hạ hộ thì chẳng ai thèm chú ý, nếu không toàn bộ thượng hộ ở Quan Trung, thậm chí là Thiểm Tây đâu ra vạn hộ? Tiên sinh chắc chưa quên Lam Điền chỉ còn lại bốn thượng hộ mà thôi.”
Từ tiên sinh lại nói:” Đất đai huyện Lam Điền không nuôi sống được nhiều người như thế, cho dù bia địa giới của huyện Lam Điền cứ vô duyên vô cớ mở rộng ra ngoài.”
“ Học sinh chuẩn bị làm ăn, nhiều người tiến vào như thế, không thể đi làm nông hết được, học sinh không có nhiều ruộng đất như thế, cũng không cần nhiều người làm nông như thế.”
“ Nghe nói ngươi chuẩn bị liên hợp với thương cổ đất Tấn khai thác sinh ý tái ngoại.”
Đúng là tú tài chưa ra khỏi cửa đã biết chuyện thiên hạ, Vân Chiêu gật đầu:” Đúng thế, đây là vụ mua bán lớn, làm tốt có thể nuôi sống rất nhiều người.”
Để câu chuyện bớt tính chính thức, Từ tiên sinh lấy cớ là xuống núi mua sắm, lúc này huyện Lam Điền nhờ lượng lớn lưu dân có tiền ở, đa phần an gia trong thành, cần mua sắm nhiều vật dụng sinh hoạt, mà nơi nào trong huyện Lam Điền có nhiều vật tư nhất? Rõ ràng là Vân gia trang tử, khi mà một bên thừa lại một bên thiếu, diễn sinh ra thứ gọi là thương nghiệp là tất yếu, nơi này không những hàng quán xuất hiện rất nhiều, bất ngờ có cả quán đồ ăn vặt ở bên đường.
Vân Chiêu mọc túi ra sáu đồng, mua hai cái bánh vừng ở quán nhỏ lề đường, vốn nhiều người đang xếp hàng mua bánh, chủ quán thấy tiểu huyện lệnh vội vàng chạy ra đưa bánh ngay, không tính Vân Chiêu phá hàng, y tự mình ăn một cái, đưa tiên sinh một cái.
Từ tiên sinh nhìn thảo thị tử ở hai bên đường, dài tới tận một dặm, tuy người bán nhiều hơn người mua, dù thế những tiếng mặc cả, tranh chấp, rao hàng truyền vào tai cho thấy cuộc sống bình thường đang trở lại, cắn một miếng bánh hỏi:” Một cái bánh vừng 3 tiền?”
Vân Chiêu cười híp cả mắt:” Mọi người đều coi học sinh mới 8 tuổi đã trở thanh tri huyện là thành tựu lớn nhất, không biết rằng trong mắt học sinh, có thể mua một cái bánh vừng giá ba tiền chính là thành tựu lớn nhất.”
Từ tiên sinh đứng lại nhìn cái quán bán bánh vừng kia, nhìn người ta xếp hàng mua bánh vừng vừa mới ra lò, mặt đầy vẻ hài lòng:” Một tuần hương bán được 12 cái bánh, được 36 tiền.”
Vân Chiêu phì cười, tiên sinh còn đếm cả cái đó:” Bằng đấy tiền lấy đăng ký hộ tịch đi tới kho lương có thể mua được sáu cân lương thực.”
“ Cái gì, giá lương thực của huyện Lam Điền đã hạ xuống còn sáu tiền một cân rồi sao?” Từ tiên sinh chấn kinh, ông không ngờ mình ở trên núi một thời gian mà trong huyện đã có biến hóa nghiêng trời lệch đất như thế:
“ Không phải, không phải, trong chuyện này liên quan tới nhiều thủ pháp kinh doanh, học sinh cũng không nói thấu được bí quyết của người ta, ví như làm bánh vừng cần gạo trắng, mà gạo trắng lại có giá khác với kê, cốc, mạch, tính ra phiền toái lắm.” Vân Chiêu xua tay:” Có điều nếu bán một cái bánh vừng giá ba tiền, vậy thì mỗi cái bánh kiếm một tiền vẫn là có thể, đó là lợi ích mà học sinh nhường cho bách tính, để họ đem nuôi gia đình, tiên sinh còn nói học sinh chỉ quan tâm tới phú hộ nữa thôi.”
Hiện giờ giá lương thực ở Quan Trung đắt như vàng, nếu Vân Chiêu muốn kiếm lợi thì đã mang ra ngoài bán, Từ tiên sinh sực tỉnh: “ Phải rồi, ngươi không sợ có người mang lương thực giá thấp của ngươi ra ngoài bán à?”
“ Không sợ ạ, mỗi hộ chỉ có thể được mua một lượng lương thực giá thấp có hạn, huyện nha đảm bảo khẩu lương của bách tính với giá thấp, chứ không để cho có dư để đem bán.”
“ Vậy cái bánh vừng này là thế nào?”
Vân Chiêu mỉm cười lấy trong lòng ra vài đồng tiền đưa Từ tiên sinh.
Từ tiên sinh xem thật kỹ, chỉ thấy tiền màu vàng óng, chữ in rõ ràng, cầm trong tay khá đầm, không nhẹ hều như tiền đồng nơi khác, chấn kinh hạ giọng xuống: “ Ngươi, ngươi tự ý đúc tiền, có biết đây là tội gì không?”
Vân Chiêu nhìn tiên sinh của mình: “ Tiên sinh nói gì thế, học sinh giờ là quan viên Đại Minh, làm việc gì cũng tuân theo luật pháp, Thiểm Tây có cục đúc tiền, tiền này do họ đúc đấy, học sinh mang số tiền sứt mẻ cần thay với đồng nhờ họ đúc lại tiền bằng đúng số tiền đem đổi, sau đó có được loại tiền này.”