Nhưng hoàng đế không tin tất cả mọi người đều cảm thấy như vậy, hắn cho rằng đã là người thì ai mà không tham lam ích kỉ, nhất là đám gia hỏa bụng đầy oán khí này. Vì thế trong đám đại thần, hắn chọn ra Lý Ấu Tư, là đồng hương của Trương Cư Chính, vị này là tiến sĩ năm Gia Tĩnh thứ 26, làm thị lang đã vài chục năm, khó có thể tiến thêm. Theo hắn thấy, Lý Ấu Tư này chắc chắn sẽ không thể từ chối việc tốt rơi xuống đầu. Vì vậy hắn dùng trung chỉ trực tiếp ủy nhiệm Lý Ấu Tư làm thượng thư. Đâu ngờ Lý Ấu Tư dưới sức ép của dư luận mà không dám tiếp chỉ. Hắn viết lên một đạo tấu chương: 'Đình thôi chính là lệ của tổ tông, nay hoàng thượng lại chọn từ trong đại thần ra vi thần, quả thật khiến quần thần bực bội, thần xin được không làm. ' Trong tấu chương đã nói rõ, hắn sẽ không đảm nhiệm chức vị này, hơn nữa còn bóng gió vạch ra mưu đồ của Vạn Lịch, đó chính là muốn từ việc này tạo thành lệ, sau này bỏ đi đình thôi, thu lại quyền bổ nhiệm và bãi miễn vào tay.
Vạn Lịch thẹn quá hóa giận, lời của hắn chính là quy củ, sao có thể để ngươi tùy ý từ chối được? Vì vậy hắn hạ một đạo ý chỉ nghiêm khắc khiển trách, nói Lý Ấu Tư ngươi không tiếp chỉ chính là kháng chỉ, kháng chỉ thì chịu tội gì, Lý Ấu Tư hắn tự mà nghi đi. Lý Ấu Tư thấy vậy cũng không chịu thua, liền viết mỗi ngày một đơn xin từ chức, nhưng hoàng đế vẫn im lặng không đồng ý. Một tháng sau, Lý Ấu Tư không nhận được câu trả lời thuyết phục, liền tự động từ quan về quê.
Cuối cùng Vạn Lịch cũng phải chịu, lệnh đình thôi một lần nữa, nhưng lần này các đại thần không chấp nhận, nói bọn họ đã đình thôi hợp pháp rồi, hoàng đế cứ lựa chọn một trong hai người đó là được. Hai bên không bên nào chịu nhường, kết quả Lục Quang Tổ rời chức đã nửa năm, mà chức vị vẫn còn để trống, sự vụ trong bộ tạm thời được tả thị lang Vương Tích Tước quản lý.
Tới tháng 7, Lữ Điều Dương qua đời, Vạn Lịch hạ lệnh cho các đại thần đề cử người thích hợp, nhưng khi hắn nhìn thấy danh sách trình lên, suýt chút nữa là lại đập bàn. Bởi vì trên danh sách có đề hai cái tên, chính là Đào Đại Lâm và Tôn Lung.
Vạn Lịch vì việc chọn người cho chức vị Lại bộ thượng thư đã tức đến sôi máu, không ngờ lần này các đại thần vẫn dám đề cử hai người đó, rõ ràng là muốn làm khó dễ Vạn Lịch hắn. Vì thế hắn lại dừng việc bổ nhiệm lần nữa.
- oOo-
Vạn Lịch nghĩ mãi cũng không hiểu, rõ ràng hắn đã đánh ngã Thẩm Mặc, vây cánh của y trong quân sự và chính trị cũng đã bị hắn loại bỏ hơn một nửa, những người còn lại thì quan hệ rời rạc, nhưng vì sao hắn vẫn cảm thấy khó khăn, vô lực?
Đáp án thật ra cũng đã được lịch sử chứng minh, hơn nữa cũng cách không xa thời của hắn là mấy. Mặc dù hắn thuộc làu ghi chép của tổ tông, nhưng hắn cũng không thể hiểu hết được, hoặc là hắn không muốn chấp nhận hiện thực, rằng thời của hắn so với tổ tông của hắn đã rất khác, tuy cùng ngồi một chỗ trên điện ngọc, nhưng quyền lực đã không như xưa nữa rồi.
Vạn Lịch vô cùng sợ hãi, hắn cảm thấy cái bản thân phải đối mặt chính là đêm tối thăm thẳm, trong đêm tối lại ẩn chứa một lực lượng hủy diệt, đủ để làm hại bản thân hắn. Vì để bảo vệ mình, ngoài việc đấu tranh với ngoại thần, thì hắn rất chú ý tới việc nâng đỡ nội thần, hắn trông cậy vào lũ thái giám có thể lớn mạnh, đủ sức che chở cho hắn.
Vì thế hắn mới thiên vị những tên thái giám không ra gì này, thậm chí chỉ sợ bọn chúng không đủ sức mạnh để đấu lại với đám đại thần không coi hắn ra gì kia.
Cho nên đối với việc dân chúng chống lại thái giám khâm sai, Vạn Lịch hắn cũng không trách tội Trương Thanh, ngược lại còn nhân cơ hội mà bắt kẻ không vừa mắt Tôn Lung đến Bắc Kinh, thậm chí còn muốn hắn tự sát, ý muốn giết gà dọa khỉ. Nhưng đúng lúc này trưởng hoàng tử được sinh ra, thái hậu ý chỉ cho đại xá thiên hạ, lại khiến Tôn Lung tránh được một kiếp. Nhưng Tôn Lung tội chết có thể thoát, nhưng cũng mang vạ vào thân. Vạn Lịch tự mình hạ chỉ xuống 'Trở lại nguyên quán, vĩnh viễn không được bổ nhiệm', không cho hắn một cơ hội Đông Sơn tái khởi.
Lúc đó Vạn Lịch cảm thấy sung sướng, nhưng việc này về sau gây hậu quả thế nào, chính hắn cũng không thể ngờ được.
- oOo-
Dù cho là ai, thì khi nhận được 10 chữ này, đồng nghĩa với đường quan lộ đã chấm dứt. Bởi vì từ khi lập quốc tới nay, bất cứ kẻ nào cho dù năng lực có lớn tới đâu, có hậu thuẫn mạnh thế nào, nếu như đã về vườn thì không bao giờ có thể lên đài một làn nữa, chưa từng có ngoại lệ. Ngay cả đến như Từ các lão, cũng không tránh được số mệnh như vậy.
Nhưng kinh nghiệm cũng chỉ là một phần, nếu như dựa vào kinh nghiệm có thể biết được tương lai, thì tương lai cũng không còn là tương lai nữa. Rồi cũng sẽ có một ngày, ngoại lệ sẽ xuất hiện, đó mới chân chính gọi là tương lai...
Tôn đại nhân vì lo cho dân chúng mà suýt bị hoàng đế hại chết, đã nổi danh khắp thiên hạ. Từ lúc hắn bị tống vào đại lao, thì lập tức có vô số quan viên, thân sĩ, thậm chí bách tính bình thường xin minh oan cho hắn. Ngày hắn rời khỏi kinh thành, được bách quan tiễn tới tận cổng thành, nâng cốc bình thơ, tình cảm dạt dào, không hề có nỗi buồn chia li, mà lại là niềm vui đại thắng, tất cả đều không thèm quan tâm tới cảm nhận của hoàng đế.
Tôn Lung một đường nam hạ, nơi đâu cũng được các phủ huyện nhiệt tình chiêu đãi, không chỉ có các quan mở tiệc, mà bách tính thân sĩ cũng tranh nhau ra nghênh đón, thậm chí có người đi bộ mấy trăm dặm, từ tỉnh khác tới chỉ để được nhìn tư thế oai hùng của vị thanh thiên đại nhân này.
Tôn Lung mặc dù nổi danh khắp thiên hạ, nhưng hắn không hề làm cao, đối với những người tới tiếp dón mình đều nhiệt tình tiếp đãi, không quản giàu nghèo, quan hay là dân, tất cả hắn đều nói chuyện thân thiết, lấy chân thành đối đãi.
Có người hỏi hắn, ngài mất công nói chuyện với những người như họ thì có lợi gì? Hắn mỉm cười nói: 'Ta coi mỗi người đều là thánh nhân'. Người hỏi nghe vậy trong lòng dâng lên sự kính phục.
Càng đi về phía nam, hắn càng nhận được sự tiếp đón nồng nhiệt. Ngày trở lại Nam Kinh, ở thành Kim Lăng muôn người đều đổ ra đường, long trọng nghênh tiếp anh hùng trở về. Đồng niên Cảnh Định Hướng, Kim Đạt, còn có đệ đệ của hắn là Tôn Đĩnh cũng ở trong hàng ngũ đón hắn.
Ở nhà Tôn Đĩnh đã bày sẵn tiệc rượu, mọi người kéo hắn về ăn uống no say. Sau khi ăn uống xong, Tôn Đĩnh trêu hắn:
- Lão ca huynh thật là hoành tráng, những ngày ăn cơm tù cũng không uổng phí.
Tôn Lung cũng phụ họa theo:
- Đại ca này một đường nam hạ, quả đúng là có chút nở mày nở mặt.
- Thật đáng ngưỡng mộ. Tôn Đĩnh cười tủm tỉm:
- Thật ra nếu huynh bị đình trượng khiêng về, chắc chắn sẽ được hoan nghênh hơn.
- Ngươi bao nhiêu tuổi rồi, nghiêm chỉnh một chút đi. Tôn Lung nói rồi quay sang Cảnh Định Hướng:
- Nói chuyện về thư viện đi.
- Sao, ngươi đồng ý dạy học rồi à? Cảnh Định Hướng vui vẻ nói:
- Tới Sùng Chính thư viện đi, ta sẽ không bạc đãi ngươi.
- Lập Phong huynh mà gia nhập, thì Quỳnh Lâm ta như hổ thêm cánh rồi. Tế tửu Quốc Tử Giám Nam Kinh Kim Đạt cũng hưng phấn xoa tay:
- Huynh học vấn sâu xa, lần này nếu huynh gia nhập, thì Lưu đô đại hội ta nắm chắc mười phần.
Chương 908: Quỳnh Lâm thiên hạ (1)Quỳnh Lâm học phái chỉ là hậu sinh của các học phái Vương Học. Năm Gia Tĩnh 45, trong thịnh hội của các học phái Vương Học tại Linh Tể cung ở Bắc Kinh, Giang Nam tiên sinh Thẩm Chuyết Ngôn đã lên nói chuyện, tập trung vào vấn đề các học phái Vương Học xem nhẹ tu dưỡng, đề cao huyền hoặc, nói rằng đây chỉ là các học phái xa vời thực tế, và đề xuất Thực Tâm học từ hư phản thực.
Nhưng Thực Tâm học cũng không phải tự nhiên xuất hiện, mà cũng phải trải qua quá trình hơn 10 năm, ngược dòng lịch sử có thể tính vào lúc Quỳnh Lâm xã thành lập.
Năm Gia Tĩnh 40, chính là lúc văn xã ở Đông Nam rầm rộ, là thời kì mà người đọc sách đều liên kết với nhau. Lúc đó có 7 thanh niên đến từ Thiệu Hưng, tại Thu Tuyết am ở Hàng Châu cùng nhau lập nên một hội nhóm, gọi là Quỳnh Lâm xã. Thoạt nhìn thì Quỳnh Lâm xã lập nên là vì mục đích rèn luyện khoa cử, nhưng thực tế lại hợp mưu hợp sức, nhằm phục hưng Đại Minh. Trong lời kêu gọi của Quỳnh Lâm xã có viết: Ngày xưa Quan Trương kết nghĩa, là để cứu Hán thất; Quản Bảo kết giao, ý chí ở thiên hạ. Nay vương triều Đại Minh, trong triều kết bè đảng, bên ngoài có Yêm Đáp, giặc Oa, quốc sự điêu đứng, sinh linh đồ thán, giang sơn bất ổn, họa chỉ trong sớm tối. Thư sinh chúng ta một lòng vì nước, hận không thể máu chảy đầu rơi, mong có được cái dũng của Quan Trương, có được cái chí của Quan Bảo. Vậy nên kế sách của chúng ta hiện nay, chỉ có thể lấy đồng tâm để có cái dũng của Quan Trương, lấy hợp lực để có cái chí của Quan Bảo... Vì thế ngày hôm nay, ngày mùng 6 tháng 8 năm 34 Gia Tĩnh, lập nên 'Phục hưng xã' để chung sức chung lòng, chấn hưng Đại Minh, tế thế cứu dân, vứt bỏ vinh nhục cá nhân, nguyện vì tương lai Hoa Hạ.
Lời kêu gọi hùng hồn này không những không bị biến mất theo thời gian, mà thấm sâu vào huyết quản của Quỳnh Lâm chư tử. Từ đó tới nay trải qua 25 năm thời gian, thủy chung chưa từng phai nhạt.
Nhưng chỉ có chí hướng không là chưa đủ, nếu muốn biến mộng tưởng thành hiện thực, thì ngoài nỗ lực còn phải có một phương hướng đúng đắn. Vì vậy vấn đề lớn nhất lúc thành lập Quỳnh Lâm xã, chính là tìm ra được con đường đúng đắn để đi.
Thẩm Mặc được trời ưu đãi, đương nhiên là có chủ trương, nhưng y biết rõ, con người đối với việc được người khác chỉ bảo, sẽ không cảm nhận sâu sắc bằng tự mình cảm nhận, trải qua. Vì thế trải qua thời gian rất dài, y cũng cố gắng không bộc lộ, mà chỉ từ từ đề xuất ý kiến, dẫn dắt những thanh niên ưu tú này, để họ tự thân suy nghĩ, hi vọng họ có thể tự tìm được đáp án.
Mấy năm nay Vương Học phát triển mạnh, có rất nhiều người là tín đồ của Tâm học. Suy nghĩ của bọn họ chính là phải thoải mái hoạt động, không bị bất cứ quyền uy nào ràng buộc. Dựa trên cơ sở đó, Thẩm Mặc cùng với Tào Bạch Vân Vân tiên sinh Trần Hiến Chương độc lập suy nghĩ, dũng cảm hoài nghi các tư tưởng truyền thống, cũng giới thiệu tư tưởng này cho mọi người ở Quỳnh Lâm xã, cuối cùng cũng khiến họ rũ bỏ gông cùm Lý học, mạnh dạn nghi vấn tất cả kinh điển, bao gồm cả tư tưởng Tâm học... Bởi vì qua quá trình bọn họ tự mình cảm nhận và trải qua, người tiếp thu tư tưởng Tâm học dù ở trong hay ngoài triều, tuy biểu hiện của họ hoàn toàn khác với Trình Chu Lý Học, nhưng nếu nhìn vào tình thế xã hội, chính trị, thì Tâm học đối với việc cải tổ lại trị, tăng cường biên phòng, cải thiện cuộc sống chỉ có hiệu quả rất nhỏ.
Mọi người trong Quỳnh Lâm xã dành ra thời gian rất dài, để kiểm nghiệm kinh điển của Tâm học một lần nữa, mà đối với các đại học phái cũng tiến hành nghiên cứu, cuối cùng bọn họ rút ra một kết luận: Dương Minh Tâm học, bao gồm cả các chi phái của nó, chỉ là bất mãn với xã hội hiện tại, nhưng làm cách nào để trừ bỏ tận gốc tệ nạn xã hội, thì không có bất kì một học phái nào có được cách làm cụ thể. Đây chính là một loại trạng thái bất mãn nhưng vô vọng, dẫn đến tình thế của các học phái sau Vương học, một là theo chiều hướng nói suông, hai là nói và làm không đồng nhất. Vì vậy mới sinh ra tình thế bức bách như hiện nay...
Cho nên những người trẻ tuổi kia có một kết luận: không cần biết là Chiết Trung học phái, hay là Thái Châu học phái, đều chỉ là trốn tránh hiện thực. Với tư tưởng như vậy, thì làm sao có thể giải quyết được tệ nạn kéo dài lâu ngày của quốc gia, làm sao có thể thúc đẩy quốc gia phát triển?
Vì thế 'Từ hư phản thực' đã trở thành lựa chọn tất nhiên, nhưng phải tiến hành như thế nào? Mọi người trong Quỳnh Lâm xã thảo luận trong thời gian dài, cuối cùng đi tới thống nhất: một là đem tư tưởng thực học vào Vương Học, hoặc là hiện thực hóa Dương Minh Tâm học. Cho dù làm thế nào thì cũng chỉ là một mục đích, đó là kết hợp Tâm học và Thực học, tạo nên tư tưởng 'thực tâm thực học'. Nhưng cũng bởi vậy mà khiêu chiến với các thế lực truyền thống.
Lúc này, thân phận của mọi người trong Quỳnh Lâm xã cũng có chuyển biến, đã trở thành quan viên của triều đình. Có lúc Từ Vị muốn từ quan không làm, muốn chuyên tâm xây dựng tư tưởng 'thực tâm thực học', nhưng lại bị Thẩm Mặc khuyên ngăn: Lịch sử từ cổ chí kim cho thấy, nếu chỉ thuần túy tư tưởng học thuật tự thân vận động, thì không có cách nào tác động tới hiện thực chính trị. Vì vậy y cho rằng phải tích cực theo chính trị, rồi từ trong chính trị lập nên tư tưởng gắn liền với thực tế.
Sau đó trong hơn 10 năm, bảy người chung sức thì ít mà xa cách thì nhiều. Trời nam đất bắc, mặc dù vẫn duy trì thư từ qua lại, nhưng sau khi tách ra, từng người trong họ lại tự có cơ hội của mình, rồi lập ra tư tưởng của bản thân. Trong đó thành công nhất ngoại trừ Thẩm Mặc, thì còn có Từ Vị và Tôn Lung. Sau đó Thẩm Mặc tập hợp quan điểm của những người còn lại, sáng lập nên Thực Tâm học với hệ tư tưởng hoàn chỉnh, lấy tư tưởng của hai người làm chủ đạo.
Từ Vị thì nhấn mạnh học vấn phải hữu ích với quốc sự, tránh việc học tập giáo điều, đến lúc quốc gia cần thì không đáp ứng được. Tôn Lung thì đề xuất 'Tu thân, trị thiên hạ đều là một việc', hắn đề xướng: Đạo trị quốc phải gắn với thực tế, phản đối nói suông, phản đối quan liêu hình thức. Những người còn lại cũng phê phán tệ nạn xã hội đương đại từ nhiều mặt, cuối cùng Thẩm Mặc đúc kết lại, tạo nên cơ sở vững chắc để thành lập hệ tư tưởng Thực Tâm học.
Thực Tâm học coi trọng đạo đức cá nhân và kiến công lập nghiệp như nhau. Nếu muốn lập công lao sự nghiệp, nhất định phải lấy Tâm học làm tâm, lấy kinh tế thực học làm thể. Tâm mạnh mà thể yếu thì không đủ sức, lí luận suông, hại nước hại mình. Tâm yếu mà thể mạnh thì sẽ mất đi ràng buộc,, cuối cùng cũng hại nước hại mình. Vì vậy phải chú trọng cả hai, không được xem nhẹ bên nào.
Một người trí tuệ vào bậc nhất đương đại, kết hợp cùng với Thẩm Mặc có 500 năm kiến thức, trải qua hơn 10 năm, cuối cùng cũng hình thành nên lý luận hoàn chỉnh cho Thực Tâm học. Sau khi gây chấn động tại Linh Tể cung, thì đã lan truyền ra với tốc độ kinh người.
Nhưng điều khiến mọi người kinh ngạc chính là, tứ đại học thuyết đương đại không ngờ lại không phê phán gì học thuyết mới nảy sinh này. Bởi vì các học thuyết đương thời đều có thể tìm được điểm tương đồng với học thuyết mới.
Mặc dù bị Tâm học chèn ép, nhưng Lý học vẫn là quan học như trước, khoa cử vẫn là Chu Tử học. Cho nên quan điểm của Lý học, cũng chính là quan điểm của Thực tâm học về vấn đề triều đình. Có học giả Lý học còn nói, dưới sự độc tôn của Tâm học, thì Thực Tâm học đúng là sự quay lại của Lý học, vì thế vui vẻ nhìn nó lớn mạnh. Còn với Thái Châu học phái, minh chủ của Vương Học, thì thấy Thực Tâm học rất gần với mình, hơn nữa lại có nhiều cải tiến, vì thế hết sức ủng hộ nó phát triển, cũng tích cực tiếp thu những điều hay của nó. Chiết Trung học phái thì chịu ảnh hưởng lớn nhất, bởi vì Chiết Trung học phái và Quỳnh Lâm thất tử coi như là người một nhà. Về phần thực học, với chủ trương học vấn phải có ích với quốc gia, tuy không có nhiều người theo đuổi, nhưng chỉ cần có Cao Củng, Trương Cư Chính thì cũng không phải tầm thường. Theo bọn họ, Thực Tâm học chính là Tâm học kết hợp với thực học, vì vậy không những không phản đối, mà còn toàn lực ủng hộ.
Cho nên lúc Thực Tâm học bắt đầu xuất hiện, thì đã có đủ thiên thời địa lợi nhân hoà, chỉ cần vài chục năm thời gian, cũng đã trở thành một đại học phái đương đại, tức Quỳnh Lâm học phái. Hơn nữa còn có xu thế hấp thu dung hợp các học phái khác: Ngày xưa Quan Trương kết nghĩa, là để cứu Hán thất; Quản Bảo kết giao, ý chí ở thiên hạ. Nay vương triều Đại Minh, trong triều kết bè đảng, bên ngoài có Yêm Đáp, giặc Oa, quốc sự điêu đứng, sinh linh đồ thán, giang sơn bất ổn, họa chỉ trong sớm tối. Thư sinh chúng ta một lòng vì nước, hận không thể máu chảy đầu rơi, mong có được cái dũng của Quan Trương, có được cái chí của Quan Bảo. Vậy nên kế sách của chúng ta hiện nay, chỉ có thể lấy đồng tâm để có cái dũng của Quan Trương, lấy hợp lực để có cái chí của Quan Bảo... Vì thế ngày hôm nay, ngày mùng 6 tháng 8 năm 34 Gia Tĩnh, lập nên 'Phục hưng xã' để chung sức chung lòng, chấn hưng Đại Minh, tế thế cứu dân, vứt bỏ vinh nhục cá nhân, nguyện vì tương lai Hoa Hạ...
Chương 908: Quỳnh Lâm thiên hạ (2)Sở dĩ có xu thế hiếm thấy này, chính là vì lúc hình thành nên Thực Tâm học, Quỳnh Lâm học phái không có tư tưởng thiên kiến bè phái, mà là tích cực hội nhập rộng rãi với các học phái khác. Vì xuất hiện muộn, nên nó tiếp thu được hầu hết sở trường của các phái, tạo nên học thuyết hoàn thiện cho mình.
Nhưng Thực Tâm học cũng không phải chỉ tiếp nhận một cách thụ động, mà là mạnh dạn sửa đổi. Sửa đổi thế giới quan 'Khí và lý là hai' của nho gia, chủ trương 'Khắp thiên địa đều là khí'. Khí ở đây là vật chất thực thể, là bản nguyên của vạn vật, hơn nữa nó biến động liên tục, từng giây từng phút đều thay đổi. Còn cái gọi là lý, chính là trật tự vạn vật lên xuống, âm dương động tĩnh, là sự lưu hành vận chuyển của khí. Nhân loại dựa theo tư tưởng này, rồi truy theo căn nguyên, sẽ phát hiện bổn nguyên của thế giới.
Cho nên nó cho rằng thế giới có thể nhận biết, vạn vật vận hành đều có quy luật riêng, mà sự phát hiện quy luật đó, chính là truy nguyên, truy nguyên thì có thể đạt được hiểu biết. Điều này dường như giống với con đường của Trình Chu ngày trước, nhưng truy nguyên của Lý học, có phần giống với cách thức tỉnh ngộ của thiền tông hơn. Con đường của thánh hiền chính là: 'Hôm nay hiểu một vật, ngày mai một vật khác, dần dần trở nên thông suốt, cuối cùng là biết thiên lý', con đường này tuy có điểm bắt đầu, nhưng dường như lại không có điểm kết thúc. Điều đáng buồn cho những ai bước trên con đường này, chính là chỉ có hai kết cục, một là tỉnh ngộ thành thánh, hai là thất bại hoàn toàn, tốn công vô ích.
Còn truy nguyên của Thực Tâm học lại là từng bước phát triển, cho rằng thánh hiền cũng không phải sinh ra đã biết, mà phải trải qua thời gian học học tập, nhiều năm tích tiểu thành đại, mới từ lượng biến đổi về chất, rồi mới hiểu được 'Đại đạo', trở thành thánh hiền. Như vậy có thể thấy được lợi ích rõ ràng, đó là cho dù cuối cùng không thể trở thành thánh nhân, nhưng cũng có thể trở thành con người toàn vẹn, hiền nhân, đạt được đại thành tựu, đại thỏa mãn.
Đồng thời, Thực Tâm học cũng đưa ra hướng dẫn rõ ràng cách thức để đạt được truy nguyên. Truy nguyên để tìm ra lý, chính là phát hiện ra chân lý trừu tượng đằng sau thế giới chúng ta có thể nhìn thấy bằng mắt thường. Bởi vậy, truy nguyên không phải có thể thực hiện được bởi thuần tư duy - suy nghĩ tách rời thực tế, mà phải dựa trên cơ sở thực tiễn, trải qua thực tiễn kiểm nghiệm cùng luận chứng lôgic chặt chẽ, cuối cùng mới có thể rút ra được bản chất vận động của các loại sự vật trong thế giới khách quan. Loại bản chất và quy luật này chính là chân lý mà chúng ta luôn khổ cầu.
Về từ 'logic', mọi người cũng không xa lạ, Tô Châu thông dịch cục phiên dịch một quyển [Logic học], đã xuất bản được hơn 20 năm, hơn nữa có thể truy tới Tiên Tần thời Mặc tử. Nó có thể phân biệt rõ thị phi, xét rõ ràng rối loạn, điểm quan trọng của nó chính là tìm tòi nghiên cứu, xác định rõ sự liên quan giữa vạn vật.
Thực Tâm học cho rằng, sở dĩ học giả biện luận không thể phân rõ thị phi, chính là vì thiếu logic, do đó mới xuất hiện các loại ngụy biện che mắt thế nhân. Chỉ có logic mới có thể làm lộ rõ ngụy biện, sửa chữa sai lầm của ngụy biện, dẫn mọi người tới hiểu biết đúng đắn.
Cho nên khóa thứ nhất của Quỳnh Lâm học phái, chính là học tập logic, ai không thông qua kiểm tra logic, thì không được mở miệng luận kinh. Mà mỗi câu nói của học giả, đều phải hợp logic, nếu như xảy ra tình trạng trước sau mâu thuẫn, hoặc là mâu thuẫn với thực tế, thì phải thừa nhận sai sót, cũng phải duy trì im lặng trong một đoạn thời gian, trong thời gian đó phải tự xem lại logic của bản thân.
- oOo-
Thực Tâm học sáng lập lên, điều đầu tiên chính là 'Tu tề trị bình', vạch ra cho các văn nhân Trung Quốc đang mê man bất lực một con đường sáng. Vì thế khi vừa xuất thế, đã thu hút rất nhiều người, nhất là những thanh niên nhiệt huyết, hầu như tất cả đều vứt bỏ sở học trước kia mà gia nhập Quỳnh Lâm học phái. Mà thái độ cởi mở của Thực Tâm học: 'Ba trăm sáu mươi nghề, nghề nào cũng có thể trở thành thánh hiền' đã thu hút một lượng lớn bách tính bình dân, người làm công thương nghiệp gia nhập. Chỉ trong mấy năm ngắn ngủi, Quỳnh Lâm học phái đã phát triển lớn mạnh, nhất là ở Đông Nam, gần như từng châu, huyện đều có nơi dạy học của nó.
Rút kinh nghiệm từ Vương Học ngư long hỗn tạp, Quỳnh Lâm học phái lập nên một giới luật nghiêm ngặt. Tôn Lung lập ra 24 yêu cầu đối với việc dạy học cũng như đọc sách, cũng chính là 24 giới luật. Trong đó 'Tứ yếu' là mục đích gia nhập Quỳnh Lâm học phái, 'Nhị hoặc' là nói về thái độ trong lúc học tập, 'Cửu ích' nói nên lợi ích của việc dạy và học, còn 'Cửu tổn' nói tới chín loại hành vi gây tổn hại tới người đọc sách.
Ngoại trừ giới luật, thì còn có nghi thức nghiêm ngặt. Nghi thức do Chử Đại Thụ lập nên, bao gồm 11 điều, quy định về việc dạy học. Ví như việc Tôn Lung lần đầu dạy học ở Sùng Chính thư viện, chính là ví dụ rõ nhất.
Trước ngày giảng một ngày, trưởng thư viện đã cung kính mang thánh của Khổng Tử và Mạnh Tử tới đặt ở giảng đường. Ngày diễn ra nghi thức, đầu tiên là đánh trống ba hồi, toàn bộ những người tham gia buổi lễ quần áo chỉnh tề, đi tới trước thánh thư lễ 4 lễ, sau đó đi tới trước bài vị tứ hiền: Mặc tử, Chu Hi, Dương Minh tiên sinh và Bạch Vân tiên sinh hành lễ.
Sau đó mọi người tiến vào giảng đường, phân chia ngồi hai bên bục giảng, người nghe giảng thì ngồi khoanh chân dưới đài, trước nghe một đoạn kinh điển tán dương bản phái, sau đó người đứng trực sẽ châm hương vòng cho mọi người tĩnh tọa trầm tư. Đợi khi hương cháy xong, thì chủ giảng sẽ lên giảng bài, sau đó là khoảng thời gian để giải thích nghi vấn của người nghe.
- oOo-
Lần này chủ giảng là Tôn Lung, không chỉ là một trong Quỳnh Lâm thất tử, mà còn là một trong ba người đặt nền móng 'Thực Tâm học'. Mấy năm nay hắn vẫn dốc sức quảng bá và lưu truyền kinh nghĩa bản phái, nhưng bởi vì thân phận quan viên triều đình, cho nên rất ít tham gia dạy học. Bây giờ hắn đã bị tước quan thành dân, ngược lại trở thành cái lợi cho bản môn. Vì vậy tin tức hắn dạy học tuy không có nói rõ trên báo chí, nhưng người trong học phái ở vùng Giang Chiết vẫn ùn ùn kéo tới, chỉ trong 3 ngày ngắn ngủi đã tụ tập hơn 7000 người.
Mặc dù Sùng Chính thư viện dạy học không ngừng cả năm, nhưng cũng không có đủ chỗ cho một lượng lớn người như vậy. Vì thế Cảnh Định Hướng đành phải hô hào môn chúng bản địa Nam Kinh, nhường cơ hội nghe giảng cho đồng môn từ xa tới, mới có thể mới miễn cưỡng giải quyết vấn đề.
Trước học giả của Quỳnh Lâm học phái, Tôn Lung luận đàm về việc phản đối nói suông, không chỉ phê bình Vương Học, mà còn công kích Trình Chu Lý Học rất mạnh. Hắn chủ trương 'Không nói điều phức tạp, mà lấy chân thực làm gốc. Không nói lời cao xa, mà thực hiện theo quy trình'. Vì thế bài giảng hôm nay có nội dung là 'Giữa tâm tính và công lao sự nghiệp có mối tương quan hay không? '.
Sở dĩ có nội dung bài nói này, chính là vì hắn nhạy cảm phát hiện, trong Quỳnh Lâm học phái có không ít học giả có suy nghĩ 'trọng Thực khinh Tâm'. Đây tuy đúng là sự sửa đổi đối với sự nói suông của Tâm học và Lý học, nhưng lại là làm quá mọi việc.
Tôn Lung nhắc nhở môn chúng, nếu chỉ chú trọng tâm tính mà quên binh, nông, công, thương thực dụng, thì sẽ rới vào rỗng tuếch; nhưng nếu quá sa đà vào thực dụng mà thiếu tâm tính, thì cũng sẽ bị mất đi bản tính.
Tôn Lung giảng giải bằng ngôn ngữ tinh tế, ý nghĩa sâu xa, nội dung sâu sắc, lời lẽ dễ hiểu, logic chặt chẽ, người nghe đều có cảm thụ sâu sắc. Sau khi giảng xong, các môn chúng bắt đầu đặt câu hỏi. Đầu tiên là các câu hỏi ngoài lề, dần dần các câu hỏi cũng hỏi tới vấn đề mọi người quan tâm.
Chương 908: Quỳnh Lâm thiên hạ (3)Người đứng đầu Lang Gia thư viện ở Trừ Châu hỏi:
- Năm ngoái tiên sinh có bài đăng trên [Tân tri báo], nói việc lập nên trường học không chỉ vì đạo tạo sĩ tử, càng không phải vì khoa cử, mà là để cho tất cả các bộ máy trị thiên hạ đều xuất phát từ trường học, do đó bắt đầu chuẩn bị việc lập trường học. Học sinh xin hỏi, thư viện của chúng ta sau này nên phát triển theo con đường nào?
- Lời ấy là nói về tương lai của thư viện. Thư viện của chúng ta hiện nay không chỉ còn là nơi dạy học, mà còn là nơi giảng kinh luận chính. Các xu hướng mới của quốc gia cũng từ đó bắt đầu, dân tộc cũng lấy đây làm chỉ hướng. Bởi vậy thư viện chúng ta phải gánh vác một trách nhiệm trọng đại, phải lấy thiên hạ là nhiệm vụ của mình, giáo hóa tứ phương, từ triều đình tới nông thôn, khiến cho ai ai cũng hăng hái phấn đấu. Dừng lại một chút rồi nói:
- Về lâu về dài, thì phải tạo nên một lực lượng dư luận lớn mạnh để bảo vệ xã tắc. Chỉ có như vậy, mới có thể khiến cho bọn đạo tặc gian tà sợ hãi chính khí, để cho quân an mà quốc cũng được bảo vệ.
- Đa tạ chỉ giáo. Vị trưởng thư viện kia ngồi xuống, rồi lại có người đứng lên hỏi:
- Lời của tiên sinh cùng với quan điểm trong [Minh di đãi phóng lục] của Phu Sơn tiên sinh rất giống nhau, có phải ngài cũng tán thành quan điểm kinh thế hãi tục này?
[Minh di đãi phóng lục] mới xuất bản được mấy năm, nhưng đã là đệ nhất kỳ thư trong nước. Trong đó viết 21 bài, trong phần mở đầu [Nguyên quân] đã vạch trần không thương tiếc tội ác của đế vương phong kiến, nói rõ đế vương chính là tên giặc duy nhất hại nước hại dân. Bởi vì hoàng đế tự cho mình là người đứng đầu thiên hạ, nên coi đất đai dân chúng tứ phương là tài sản riêng của mình, bóc lột thiên hạ tới tận cốt tủy, li tán nam nữ, lấy việc phục vụ một người là chuyện đương nhiên. Giả sử thiên hạ mà vô quân, thì người người đều có quyền tự quyết số phận của mình... Những lời đại nghịch bất đạo này trong 200 năm qua chưa từng có người nào dám nói, nhưng người viết ra cuốn sách này lại dám lớn tiếng kêu gọi, coi hoàng đế là cái hại to lớn của thiên hạ, là kẻ 'Bóc lột thiên hạ'. Cũng thẳng thắn hô hào 'Thiên hạ là chủ, quân là khách'.
Có thể nói, từ thời Tiên Tần đến nay đã 2000 năm, chưa có bất kì ai, bất kì quyển sách nào lại to gan lớn mật như vậy, phê phán chế độ quân chủ không thương tiếc. Quyển sách được bí mật in mấy vạn quyển, sau khi xuất bản đã tạo nên tiếng vang rất lớn, được truyền bá rộng rãi, khiến cho huyết mạch không biết bao nhiêu người sôi sục.
Có người nói, cuồng nhân Lý Chí của Thái Châu học phái, sau khi đọc được quyển sách này thì coi như chí bảo, lập tức chạy tới ngọn Vĩnh Phong ở Giang Tây, tìm tới ẩn sĩ Hà Tâm Ẩn, người đã ẩn cư nhiều năm, không màng thế sự.
Hà đại hiệp vừa nhìn qua quyển sách này thì đập bàn đứng dậy, mừng rỡ như điên nói: 'Có được vô thượng chân ngôn này, cho dù chết cũng không hối tiếc. ' Hôm sau liền thu thập hành lí, cùng Lý Chí hạ sơn, trở lại thế gian dạy học. Hắn không dạy thứ gì khác, chỉ dạy quyển sách này. Với danh vọng lớn của Hà Tâm Ẩn, khiến cho hầu như không ai không biết tới quyển sách này. Danh ngôn 'Quân chủ là cái hại lớn nhất của thiên hạ', 'Thiên hạ là chủ, quân là khách' không ai không thuộc.
Có lẽ là những thuyết pháp này vô cùng kinh thế hãi tục, cũng hợp với danh cuồng hiệp của hắn, cho nên thế nhân đều quy cái danh tác giả của quyển sách này cho hắn.
- oOo-
Vấn đề này khiến Tôn Lung không biết trả lời thế nào, là một trong những người đứng đầu Quỳnh Lâm học phái, lời nói của hắn sẽ đại biểu cho thái độ của cả học phái, chỉ cần hơi vô ý là sẽ rước lấy những phiền phức không cần thiết. Hắn chăm chú quan sát người đặt câu hỏi, nói:
- Ngươi là Cố Thúc Thời?
- Học sinh chính là Cố Hiến Thành. Người nọ hơi bất ngờ đáp.
- Bài diễn thuyết 'Vì công bằng thiên hạ' năm ngoái của ngươi đến giờ ta vẫn còn nhớ rõ. Tôn Lung vuốt râu cười:
- Ta muốn hỏi cảm nghĩ của ngươi là thế nào?
- Học sinh vẫn cảm thấy mê muội. Cố Hiến Thành đáp:
- Có lúc cảm thấy Phu Sơn tiên sinh nói rất có lí, có lúc lại cảm thấy đó là tà thuyết mê hoặc hại nước hại dân.
- [Minh di đãi phóng lục] lấy Hạ Thương Chu mà đả kích tình hình chính trị đương thời. Tôn Lung chậm rãi nói:
- 21 bài của nó nói rõ các mặt quân thần, quân chính, trường học, công thương, lại có cuồng luận hoang đường. Về phần phân biệt thế nào, thiết nghĩ không cần ta phải nói chứ?
- Nếu chỉ xem phán đoán suy luận, thì không thấy có gì sai logic, vì thế học sinh mới cảm thấy mê muội. Cố Hiến Thành nói:
- Nếu như thực sự như lời Phu Sơn nói, thì chúng ta trung quân chẳng phải là sai sao? Dừng một chút lại nói:
- 16 năm trước, học sinh được nghe Ôn Lãng tiên sinh biện luận dưới Tam công hòe ở Quốc Tử Giám Bắc Kinh, trong lòng rung động không ngớt. Sau đó lại đọc được sách của Phu Sơn tiên sinh, cho nên học sinh không biết phải làm sao.
- Cái Quỳnh Lâm học phái của ta giảng chính là học thuật về tự do. Về phần làm thế nào, ta cũng không thể dạy cho ngươi được. Tôn Lung chậm rãi nói:
- Nếu như ngươi còn cảm thấy mơ hồ chưa rõ, thì có thể xếp sách vở, xuống núi du lịch một phen, xem thực ra thế đạo là thế nào, lúc đó chắc chắn sẽ không mê muội nữa... Nói đến đây, ánh mắt của hắn cũng nhìn về chân trời phía xa, trong lòng dâng lên suy nghĩ: Giang Nam, ngươi bây giờ đang ở đâu? Cuối cùng đã nghĩ thông suốt chưa?
- oOo-
Thượng Hải, phố Miếu Tiền, trong trà lâu.
Tân nhiệm tri phủ đại nhân đang cố hết sức trấn an mọi người, tuy tuyển tú đã qua từ lâu, nhưng hôm nay bầu không khí trong trà lâu vẫn ồn ào như cũ, hình như trà khách đang sôi nổi bàn tán chuyện gì.
Lúc đầu mọi người cũng chỉ tự mình uống trà, nói chuyện phiếm. Sau đó khi Trần quan nhân tới, nói ra tin tức cuối cùng cũng đã xử xong vụ án tròn hai năm trước, kết quả là giữ nguyên hiệu lực của khế ước.
Mọi người kinh ngạc nói:
- Sao trên báo không thấy nói đến? Trần quan nhân vẻ tự đắc nói:
- Báo thì ngày mai mới có chứ.
Mọi người tuy rất có lòng tin với Trần quan nhân, nhưng cũng có rất nhiều người cảm thấy rất khó tin. Mấy người có đất cho thuê đều thấy bất ngờ, Hầu chưởng quỹ bi thảm nói:
- Sao lại có thể như vậy được? Lẽ nào quan phủ muốn thấy chúng ta phá sản hết sao? Hắn làm chưởng quỹ ở phường vải được vài chục năm, cũng có chút tích lũy. Nhưng hắn cảm thấy kiếp thương nhân chìm nổi, cho nên kiếm được bao nhiêu đều gửi về quê nhà mua đất, qua nhiều năm cũng tích được hơn 100 mẫu, quả thực cũng là một địa chủ có cỡ.
Bởi vì tình hình sáp nhập thổ địa ở Đông Nam rất diễn ra rất nghiêm trọng, có đến 8 phần 10 nông dân bị mất đất. Mặt khác, công thương nghiệp lại phát triển, tạo cơ hội cho nông dân mất đất vào làm công. Dưới tình hình này, các địa chủ mà muốn giữ nông dân lại cho mình, thì chỉ còn cách kéo dài thời gian thuê đất, thậm chí áp dụng cách điền chế vĩnh viễn, mới có thể làm cho nông dân có cảm giác được sở hữu đất, từ đó mới lưu lại làm ruộng.
Quan trên lại quyết định bắt các bên phải tuân theo khế ước đã được lập ra. Mà các khế ước trong tay Hầu chưởng quỹ đều là khế ước vĩnh viễn. Giá cả mà tăng lên gấp đôi, thì thu nhập của hắn giảm đi một nửa, hơn nữa còn không có cơ hội thu địa tô, điều này làm cho hắn phải đấm ngực giậm chân, kêu cha gọi mẹ.
- Để ta chỉ cho lão đầu ngươi, ngươi hãy bán mấy mảnh đất đó đi. Mã lục gia cười nói:
- Đổi ra thành tiền, sau đó chúng ta góp vốn buôn bán cái gì đó, chẳng phải là mau phát tài sao?
- Mau cái gì mà mau. Hầu chưởng quỹ ủ rũ nói:
- Đất thì đáng bao nhiêu tiền? Rồi ôm quyền nói với mọi người xung quanh:
- Chư vị, ta bán nửa giá, vừa bán vừa cho, có ai muốn mua không?
Tất cả trà khách đều lắc đầu.
- Đó, thấy rồi chứ? Hầu chưởng quỹ buông hai tay chán nản.
Chương 908: Quỳnh Lâm thiên hạ (4)- Thôi được rồi lão Hầu. Chu lão đầu nửa an ủi, nửa châm chọc:
- Đất ngươi mua đều bằng tiền của ngươi, cho dù không lãi lớn thì cũng lãi nhỏ. Ngươi còn có cổ phần trong phường vải, mấy năm nay giá vải thay đổi 3 lần, lợi lãi đều bị thương gia các ngươi chiếm hết, còn kêu nghèo nỗi gì? Con hắn mở phường dệt, mấy năm nay tuy quy mô mở rộng không ít, nhưng lợi nhuận lại giảm đi hơn nửa, cho nên hắn không chịu được Hầu chưởng quỹ than khổ như vậy.
- Lão ca ngươi lại sai rồi. Hầu chưởng quỹ phiền muộn:
- Hiện tại cái gì không quý? Tiền thuê nhà xưởng, nhân công đều tăng, mà cạnh tranh lại khốc liệt. Mới đây lại nghe nói hoàng đế nói đến chuyện thương thuế, nếu thực sự là thế, thì ta chỉ có nước thắt cổ.
Khách nhân trên lầu hai hầu hết là giới công thương, bọn họ chẳng mấy quan tâm đến việc thuê ruộng đất, nhưng lại rất lo lắng về chuyện thương thuế. Vừa nghe Hầu chưởng quỹ nhắc tới việc này thì tất cả mọi người liền quay sang Trần quan nhân - người rất thông thạo tin tức, hỏi:
- Tin đồn này rốt cuộc có phải là thật không?
- Đúng vậy, Trần đại nhân, báo chí vì việc này mà cả ngày ầm ĩ, chúng ta cũng cảm thấy sợ hãi, mong ngài hãy nói cho chúng ta một tin tức chính xác. Hầu chưởng quỹ lấy gói thuốc trong lòng ra, nhìn Trần quan nhân mong mỏi.
Trong lòng Trần quan nhân cũng cười khổ, hắn cũng chỉ là một quan lại nhỏ, đâu có thể biết được chính xác chuyện triều đình. Nhưng thấy nhiều người đang nhìn mình như vậy, nên cũng ra vẻ hiểu biết mà nói:
- Hôm trước xem công báo, thấy Cấp sự trung Mã Kiền Mã khoa trưởng có nói, vì triều đình tu sửa tường thành, lăng tẩm, nên phí tổn tăng rất nhiều, quốc khố cũng cạn kiệt từ lâu. Hoàng đế hạ chỉ, năm nay chỉ dùng một nửa thuế để mua lương, phần còn thiếu thì lấy từ Thái Thương bù vào.
- Vậy có đủ không?
- Như muối bỏ biển. Trần quan nhân lắc đầu:
- Còn sáu tỉnh phương bắc mấy năm liên tục đại hạn, đang kêu gọi triều đình cứu tế. Hơn nữa Vạn Lịch hoàng đế hiện nay cực kỳ tham tiền, liên tục yêu cầu triều đình tăng thuế.
- Tăng thì cứ tăng, cũng không ảnh hưởng tới thương nhân chúng ta. Chu lão hán nhe răng cười:
- Đại Minh triều đã 200 năm, làm gì có lúc nào thu thương thuế?
- Ngươi nói vậy không phải. Trần quan nhân nói:
- Thật ra triều đình nghị luận việc thu thương thuế đã được vài chục năm, trên báo cũng cả ngày nói tới, về việc này còn đang đấu tranh gay gắt, hơn xa những gì người thường có thể tưởng tượng. Nhấp một ngụm trà lại nói tiếp:
- Thật ra mà nói, công thương phát triển tới nay đã vài chục năm, đã tạo nên bao nhiêu đại tài chủ? Ở Đông Nam chúng ta, người có 10 vạn lượng trở xuống không dám tự nhận quá giàu, còn trên 1 vạn thì nhiều không kể nổi. Không nói đâu xa, chỉ nói các vị ngồi đây thì cũng phải hơn một nửa nhiều hơn số này. Nói rồi hắn giơ một ngón tay lên.
Mọi người chỉ cười cười, hiển nhiên lời hắn nói chẳng sai.
- Nhưng gánh vác thuế của quốc gia, lại toàn là nông dân trồng trọt. Trần quan nhân lắc đầu:
- Việc này không biết nói thế nào, không biết nói thế nào...
- Không phải là có ti Thị bạc sao? Lập trường khác nhau, cái nhìn của mọi người cũng khác nhau:
- Hơn 1000 vạn lượng bạc 1 năm chắc cũng đủ rồi chứ?
- Các ngươi nói chuyện ngày xưa à. Trần quan nhân vẫn lắc đầu:
- Hơn 1000 vạn lượng là khi Thẩm các lão còn tại vị, hiện giờ thì số thuế áp giải lên kinh thành liên tục giảm dần theo từng năm. Hôm trước ta uống rượu với đồng liêu ti Thị bạc, bọn họ nói năm nay được 400 vạn lượng là tốt lắm rồi. Nói rồi cười lặng lẽ:
- Đâu phải đại hộ nào cũng nộp thuế đầy đủ, bọn họ đời nào chịu đem bạc trắng giao không cho hoàng đế.
- Còn thập đại thuế quan thì sao? (thuế quan: cơ quan thu thuế)
- Đừng nói tới các thuế quan này, cũng chỉ thêm được 10 vạn lượng bạc. Trần quan nhân lắc lắc đầu:
- Ta thấy cũng không được tích sự gì.
- Thuế thương mấy năm trước không có, thì sau này cũng sẽ không có đâu. Mã lục gia tự tin nói:
- Nếu trước đây đã không có, thì bây giờ làm sao mà có?
- Làm gì có đạo lí nào như vậy? Tổ chế nói như vậy sao? Trần quan nhân mỉm cười:
- Chỉ là lừa người mà thôi. Ngươi phải xem hàng công khanh trong triều, có bao nhiêu người xuất thân từ Đông Nam chúng ta? Chỉ biết nghĩ tới việc hiện nay không phải thu thuế, không chịu nghĩ sâu xa.
- Công khanh hiện tại đúng là xuất thân từ Đông Nam chúng ta rất nhiều. Mọi người cảm thấy may mắn:
- Lúc đình nghị, chắc chắn là sẽ không thông qua.
- Chỉ sợ hoàng đế sẽ bỏ qua ngoại đình. Trần quan nhân thở dài, vẻ mặt phức tạp:
- Để mặc cho bọn thái giám vơ vét của cải.
- Chắc không phải vậy chứ? Mọi người vẫn còn nhớ việc tuyển tú năm ngoái, nghe vậy thì thấy phiền muộn:
- Chỉ nghe nói thái giám thời Chính Đức làm hại thiên hạ, lẽ nào lịch sử lại tái diễn?
- Ai mà biết được? Trần quan nhân mặt hiện vẻ lo lắng:
- Từ năm đó đến nay, hoàng thượng bỏ bê triều chính, không phê tấu chương, không bổ nhiệm chức quan còn trống, làm ngoại đình tê liệt, quyền lực từ đầu tới cuối chỉ ở trong tay nội đình. Vốn phải do nội các phiếu nghĩ, sau đó khoa thần sao chép lại chỉ dụ, nhưng hiện tại thường xuyên hạ chỉ trực tiếp xuống bộ...
Đang khi nói chuyện thì nghe có tiếng người lên lầu, mọi người nhìn ra thì thấy Tần lão bản và một trung niên đang lên. Mọi người cười chào hỏi:
- Tần lão bản, mau tới nghe Trần quan nhân bàn luận tình hình chính trị đương thời. Thẩm Mặc cười nói:
- Các vị cứ tự nhiên, hôm nay có một vị bằng hữu tìm ta. Nói rồi chỉ tay về phía một cái bàn yên tĩnh trong góc, nói với trung niên kia:
- Lữ huynh, mời sang bên này.
Người được gọi là Lữ huynh gật đầu, cũng quay sang cười cười với mọi người, sau đó theo Thẩm Mặc tới chiếc bàn trong góc, một tiểu nhị vội vàng chạy tới, lau lại bàn một lượt, rồi mang trà bánh lên.
Thấy hai người không có ý tham gia, mọi người lại dời chú ý về phía Trần quan nhân, nói:
- Nói tiếp thôi.
Nhưng sắc mặt Trần quan nhân lại có chút trắng bệch, mông hơi nhấc lên, tựa như trên ghế có gai vậy. Hắn nhìn về phía người gọi là Lữ huynh mới vào kia, thấy họ Lữ kia khẽ lắc đầu với mình thì như trút được gánh nặng, vội vơ cái mũ của mình rồi chắp tay nói với mọi người:
- Chư vị, ta chợt nhớ còn có việc phải làm, chúng ta gặp lại sau. Sau đó vội vàng cắp mông ra về, khiến cho mọi người không hiểu ra làm sao.
Trần quan nhân vừa đi, mọi người cũng không còn ai để hỏi, lầm bầm mấy câu rồi lại tiếp tục dùng trà, trong trà lâu dần dần yên tĩnh trở lại.
- oOo-
Chỉ có người ngồi ở bàn trong góc này mới biết nguyên nhân Trần quan nhân vội vàng bỏ đi, Thẩm Mặc mỉm cười nói:
- Xem ra thuộc hạ của ngài sợ ngài như sợ hổ.
- Ha ha. Lữ huynh kia chính là người năm ngoái cùng đi thuyền về nước với Thẩm Mặc - Lữ Khôn Lữ tướng công. Hắn bưng li trà lên, nhẹ thổi bọt nói:
- Như ngươi thấy đấy, ta lúc nào cũng rất bình dị dễ gần. Chỉ là tên này không đứng đắn, lại láu cá, nên mới bị ta chỉnh đốn cho một chặp. Bỗng nhiên lại cười:
- Không nói chuyện hắn nữa. Năm ngoái ta nghe được ngươi muốn mở trà lâu, ta tưởng chỉ là nói chơi, không ngờ hôm nay lại thấy đâu ra đấy.
- Tại hạ cũng không ngờ Lữ huynh lại ở trong nước, còn làm tri phủ Thượng Hải nữa. Thẩm Mặc cười nói:
- Thật sự là đáng mừng.
- Ây da. Lữ Khôn cười nói:
- Ta tới Trung Nam trước, kiếm được cái danh cử nhân, sau đó ở Nam phủ Kinh lược làm một chức tham nghị tứ phẩm suông, vài chục năm mới lên được chức tri phủ Thượng Hải tam phẩm, có gì mà đáng chúc mừng.
- Chức tri phủ Thượng Hải này, ngay cả tuần phủ nhị phẩm cũng không bằng được. Thẩm Mặc cười nói:
- Cho nên vẫn đáng chúc mừng.
- Ha ha ha. Lữ Khôn khoát tay nói:
- Ta chẳng phải là người ham làm quan, làm quan nào có được tự do như lúc trước? Nếu có thể lựa chọn, ta nguyện về Xiêm La làm quốc cữu.
Thẩm Mặc nghe lời này liền hiểu, gật gật đầu rồi đổi đề tài:
- Đại nhân bớt chút thì giờ đến đây, không biết có điều gì chỉ giáo?
- Ta đến gặp bạn cũ không được sao? Lữ Khôn cười ha ha nói:
- Ta quay về đây được một năm, chủ yếu ở lưỡng kinh, cho nên vẫn chưa có cơ hội tới gặp. Nói cho vui vậy, chứ hơn một năm không tới, lần này tới chắc chắn là có việc.
- Tần mỗ thực sự là được ưu ái quá đâm sợ. Thẩm Mặc cười nói:
- Hôm nay đại nhân cứ ở đây, chúng ta uống xong trà thì sang Hiểu Nguyệt lâu bên cạnh uống vài chung.
- Ôi, ta đâu có nhàn nhã được như ngươi. Lữ Khôn cười khổ nói:
- Hôm nay ta sẽ không làm phiền. Rồi nói thẳng:
- Ngoài việc tới thăm Tần huynh, còn có một mục đích quan trọng nữa, đó là xin ngươi xuất sơn.
- Ta? Vẻ mặt Thẩm Mặc kinh ngạc:
- Thượng Hải này tàng long ngọa hổ, bao nhiêu thanh niên tuổi trẻ tài cao đang chờ tri phủ đại nhân mời gọi, ngài tìm một lão bản trà quán như ta làm chi?
- Đừng giả bộ nữa, Thượng Hải tàng long ngọa hổ, không phải là chính ngươi sao? Lữ Khôn nói xong, lôi từ túi xách bên người ra một quyển sách dày, đặt trước mặt Thẩm Mặc nói:
- Văn chương trong này, ta vinh dự được đọc qua không dưới 8 lần.
Thẩm Mặc giở qua giở lại, thì ra là một quyển sách được ghép từ các tờ báo được cắt ra, trình tự thời gian thì bắt đầu từ lúc y tới cách đây 1 năm, đều là bút danh của y đăng trên các báo lớn. Y cười khổ nói:
- Quả thật trong thành Thượng Hải, không có gì là qua mắt được tri phủ đại nhân ngài.
- Nói vậy cũng không đúng, ta cũng mất rất nhiều công sức mới có thể tìm được đến đây. Lữ Khôn hưng phấn nói:
- Lúc trước trên thuyền ta chỉ biết ngươi là người đại tài. Nhưng chỉ tới khi đọc được những bài văn này, ta mới biết tiên sinh có cái tài phò quốc của Quản Trọng, Nhạc Nghị...
Chương 909: Hoạn quan hùng khởi (1)Hơn 1 năm nay, Thẩm Mặc đăng không dưới trăm bài chính luận trên hơn 10 tờ báo, đủ các thể loại phân tích về hiện trạng Đại Minh, phần lớn là để cho Quỳnh Lâm xã có thể hiểu được. Nhưng bởi vì nói trúng chỗ ngứa, nêu được chỗ lợi hại của thế sự đương thời, hơn nữa thế còn mạnh như thác đổ, khiến mọi người đều như tỉnh cơn mê, vì vậy trong giới chính luận có tiếng tăm không nhỏ.
Thế nhưng trước mặt Lữ Khôn đang khát tài như khát nước, y vẫn bình thản, nhấp một ngụm trà rồi nói:
- Sau này nếu ngài có chuyện gì, có thể gọi ta một tiếng là được.
Lữ Khôn hiểu ý của y, bèn gật đầu nói:
- Cũng được, Tần huynh có nhã ý nhàn vân dã hạc qua ngày thế này, ta cũng không nên phá đám. Nói rồi cười ha ha:
- Cũng không cần phải sau này, bây giờ cũng có chuyện nhờ Tần huynh chỉ giáo.
- Mời nói. Thẩm Mặc gật đầu, nhìn Lữ Khôn rót trà cho mình.
- Hôm qua trên báo có đăng [Tình hình chung về ngự chỉ], Tần huynh có đọc qua chưa? Thấy Thẩm Mặc gật đầu, Lữ Khôn nói tiếp:
- Phía trên có một thánh chỉ về Chức tạo, Tần huynh có đọc qua không? (Chức tạo: hàng dệt may)
- Đã xem qua. Thẩm Mặc gật đầu nói:
- Hình như trong đó có viết, nhiệm vụ Chức tạo tơ lụa ở Đông Nam trước kia là do ngũ phủ Tô, Tùng, Hàng, Gia và Hồ đảm nhiệm. Hiện nay tăng thêm Chiết Giang, Phúc Kiến, cùng các tỉnh thuộc Nam trực đãi: Trấn Giang, Thường Châu, Huy Châu, Thượng Hải, Ninh Quốc, Dương Châu, Quảng Đức, mỗi nơi đảm nhiệm một phần.
- Trí nhớ Tần huynh thật tốt. Lữ Khôn tán thưởng, gật đầu nói:
- Thượng Hải cũng vinh dự được nhận 5 vạn cuộn, còn lại các tỉnh thì từ mỗi nơi một khác, từ 1 vạn tới 7 vạn cuốn. Như vậy lượng tơ lụa áp giải vào kinh của cục Chức tạo Giang Nam hàng năm sẽ tăng từ 4 vạn cuộn lên 25 vạn cuộn. Rồi cười khổ nói:
- Vị hoàng đế này của chúng ta thực sự là ham muốn quá lớn. Năm kia lấy lí do cưới cửu tần, đã tăng thành 10 vạn cuộn. Năm ngoái lại lấy lí do cưới trưởng công chúa, thánh đản cho thái hậu, mà đề xuất tăng lên 15 vạn cuộn. Năm nay thì chẳng cần lí do gì, chỉ đơn giản muốn tăng thêm hạn ngạch, còn nói con số này là đã đủ dùng, rõ ràng là muốn nhất lao vĩnh dật, cứ thế này rồi chắc chắn sẽ thành cái lệ.
- Đúng thế, cho dù trong cung có hơn 2 vạn người, nhưng chỉ cần một nửa hạn ngạch trước kia là đã đủ dùng cả 4 mùa, chưa kể còn đủ cho hoàng đế ban thưởng hoặc làm việc khác. Thẩm Mặc khó hiểu nói:
- Thật không biết hoàng thượng muốn nhiều tơ lụa như thế làm gì? Lẽ nào chỉ vì muốn lấp đầy khố phòng?
- Tần huynh có điều không biết, người tham tài thường keo kiệt, vị hoàng đế này của chúng ta từ lúc đăng cơ đến nay còn chưa ban thưởng cho ai cái gì. Mặc dù hậu phi, thái giám thỉnh thoảng cũng được thưởng, nhưng cũng chỉ là mấy cuộn mà thôi, chẳng khác nào sợi lông trâu. Lữ Khôn nói rõ ràng:
- Hoàng đế muốn nhiều tơ lụa như vậy, chính là muốn mở cửa hiệu cho riêng mình.
- Trong thiên hạ còn có gì không phải của vua? Còn đi mở cửa hiệu tranh lợi với bách tính làm gì? Thẩm Mặc lắc đầu:
- Cứ như vậy sẽ hại chết biết bao nhiêu nhà làm tơ lụa?
- Đúng thế, một cuộn tơ lụa thành phẩm có giá 62 lượng, 25 vạn cuộn là 1500 vạn lượng. Hàng năm mà bỏ ra một lượng tơ lụa thế này, các cơ sở Chức tạo ở mỗi phủ làm sao có thể chịu nổi? Lữ Khôn lo âu nói:
- Nhưng mà những tơ lụa này áp giải vào kinh không phải là để dùng, mà là để bán. Với loại buôn bán không cần vốn thế này, cửa hàng của hoàng thượng chắc chắn sẽ bán giá thấp hơn các nơi khác, lúc đó các sản nghiệp tơ lụa khác phải làm sao? Nếu cứ tiếp tục làm vậy, thì nghề tơ lụa của Đại Minh biết sống thế nào?
- Từ xưa tới nay chưa thấy vị hoàng đế nào tham tài như vậy. Lữ Khôn căm giận:
- Hoàng đế cứ nghĩ vàng bạc, tơ lụa như là rác không bằng. Vạn Lịch hoàng đế của chúng ta, muốn vơ vét của cải mà đi tranh lợi với cả bách tính hay sao?
- Lẽ nào đại thần không khuyên can sao? Thẩm Mặc nhẹ giọng hỏi.
- Sao không khuyên? Lữ Khôn cười khổ nói:
- Những tấu chương như vậy đều bị hoàng đế giấu nhẹm đi, không để ý tới.
- Đại thần đều có thái độ như vậy, lẽ nào hoàng đế mặc kệ? Thẩm Mặc giật mình:
- Chẳng lẽ không sợ đại thần làm loạn sao?
- Có lẽ lúc trước còn kiêng nể, nhưng hiện tại thì đã không còn sợ nữa rồi. Lữ Khôn nói:
- Mấy năm qua hoàng thượng đã làm cho lực lượng của nội đình tăng lên nhanh chóng, hiện tại hoàng đế coi ngoại đình chỉ là công cụ trị quốc, còn bản thân hoàng thượng khi muốn làm gì, đều trông cậy vào trung quan. Mà bọn thái giám có tên nào là không hám tài? Vì thế đương nhiên sẽ không bỏ qua cơ hội kiếm chác thế này. Lữ Khôn nói đến khát khô cả cổ, nâng li trà lên uống một hơi hết sạch, Thẩm Mặc nói tiếp thay hắn:
- Xem ra việc này đã định rồi.
- Đúng vậy. Lữ Khôn hạ giọng nói:
- Thực không dám giấu, vừa rồi thừa dịp đến Nam Kinh tham gia hội nghị, các châu phủ chúng ta đã thống nhất với nhau chỉ làm cho có lệ, đến lúc đó thì tất cả đều không hoàn thành nhiệm vụ, từ đó cũng cho hoàng thượng thấy, việc này quả thật không thể làm được.
- Cách này cũng chưa phải là cách hay. Thẩm Mặc thản nhiên nói:
- Sợ rằng sẽ tạo cớ cho bọn thái giám tự mình động thủ.
- Phải, ta cũng lo lắng như vậy, nhưng thân trong quan trường, cũng phải theo số đông mà thôi. Lữ Khôn than thở một tiếng:
- Thật ra 5 vạn cuộn tơ lụa đối với Thượng Hải mà nói, thì cũng không phải là gánh nặng gì, nhưng cũng không thể nào làm khác với đồng liêu, quả thật là rất khó xử.
- Đúng là một vấn đề. Thẩm Mặc uống một ngụm trà, nói:
- Có điều cũng không phải là không có cách...
- Tần huynh mau nói. Lữ Khôn nghe vậy hai mắt sáng ngời...
- oOo-
- Trong quan trường khó tránh khỏi có lúc gặp phải tình huống khó xử thế này. Thỏa hiệp với thái giám thì đắc tội với đồng liêu, nếu không thỏa hiệp thì lại đắc tội với thái giám, còn nếu đùn đẩy, thì lại đắc tội với cấp trên.
- Đúng thế. Lữ Khôn gật đầu nói:
- Chẳng may xử lý không tốt thì sẽ đắc tội cả hai bên. Rồi lại cười giảo hoạt:
- Có điều ta tin chắc vạn sự trong thiên hạ kiểu gì cũng có giải pháp, cho nên mới phải tới tìm Tần huynh chỉ giáo một phen.
- Với loại tình huống này, nếu như không muốn bị ảnh hưởng thì đừng nên chủ động tham gia tranh cãi, nhất là không nên công khai tỏ rõ thái độ. Thẩm Mặc chậm rãi nói.
- Có thể trốn được sao? Lữ Khôn nhíu mày nói:
- Điểm thứ nhất của Chức tạo thái giám chính là Thượng Hải rồi.
- Còn bao nhiêu ngày nữa thì đến Thượng Hải?
- Hơn 10 ngày nữa.
- Thời gian vậy là đủ rồi, ngươi hãy cho người loan tin tức ra ngoài. Thẩm Mặc cười nói:
- Chỉ cần thương nhân tơ lụa nghe được phong thanh, chắc chắn là sẽ bán hết hàng.
- Vậy lấy gì báo với Chức tạo thái giám? Lữ Khôn nói:
- Ngươi hãy nói rõ một chút, từ ngày chúng ta ở Xiêm La tới giờ đều là thích gì làm nấy, nhưng giờ thì phải hết sức cẩn thận.
- Đầu tiên phải tỏ thái độ chân thành, biểu thị bản thân hoàn toàn ủng hộ việc trong cung, quyết không làm cho công công thất vọng. Thẩm Mặc cười nói:
- Sau khi tỏ thái độ, mới từ từ nói tới sự tình cụ thể, lúc đó làm ra vẻ tiếc hận nói cho bọn chúng, rằng khi nhận được thánh chỉ thì đã quá muộn, tơ lụa Thượng Hải đều đã tiêu thụ hết ra bên ngoài, phải đợi tới đầu xuân sang năm mới có thể kéo lại được.
- Chắc chắn bọn chúng sẽ nổi giận, ngươi lại cho bọn chúng một liều 'Thanh nhiệt tán': ám chỉ rằng dân tình Ngô Trung điêu ngoa, không phục Vương hóa, cho nên không tới lúc vạn bất đắc dĩ thì không sử dụng thủ đoạn mạnh. Cuối cùng cho bọn chúng một liều 'Thuốc an thần': nói cho bọn chúng rằng mọi việc đều nằm trong tay của ngươi, sang năm mỗi một xưởng tơ lụa lớn ở Thượng Hải đều sẽ ưu tiên hoàn thành nhiệm vụ trong cung. Dừng một chút lại nói tiếp:
- Người tươi cười không ai nỡ đánh, còn cách quan hệ tốt với bọn thái giám, chắc không cần ta phải nói chứ? Có điều ngươi phải chú ý nội đình, ngoại đình khác nhau, ngươi là quan văn, không được thân cận với bọn thái giám quá. Tiếp xúc ít nhưng chất, đừng ngại bỏ tiền vốn ra.
Chương 909: Hoạn quan hưng khởi (2)- Nói chung tất cả chỉ vì mục đích đuổi bọn ôn thần này khỏi Thượng Hải. Thẩm Mặc nói:
- Cho bọn chúng đi làm loạn nơi khác. Mà nơi khác chắc chắn sẽ có chuyện, đợi chuyện lớn lên thì sẽ có cái đích khác cao hơn để bọn chúng nhắm vào, ngươi cũng sẽ không bị ảnh hưởng gì.
- Nghe những lời này của ngươi, chẳng khác nào một lão lăn lộn quan trường cả đời vậy. Lữ Khôn nghe thấy thì mắt cứ trố ra.
- Đây chỉ là cách cứu một mình ngươi mà thôi. Còn chẳng có tác dụng gì với đại cục. Nét mặt Thẩm Mặc chẳng có gì vui mừng:
- Năm ngoái tuyển tú, năm nay Chức tạo, bọn thái giám làm sao mà bỏ qua Đông Nam béo bở được.
- Chẳng lẽ không có cách nào trị lũ thái giám này sao? Lữ Khôn căm giận nói.
- Có, chỉ cần Lữ huynh không sợ phiền phức. Thẩm Mặc thản nhiên nói.
- Ây cha. Lữ Khôn có chút xấu hổ cười nói:
- Ngươi cũng biết, ta phải vì gia tộc của mình.
Thẩm Mặc cười gật đầu, sau đó không nói gì nữa. Nếu như không phải những thế gia đại tộc này lúc nào cũng chỉ vì lợi, không có được một lập trường cứng rắn, thì y cần gì phải mai danh ẩn tích, sống yên lặng ở chỗ này chứ?
- oOo-
Lữ tri phủ đến thăm đã làm đảo lộn cuộc sống yên binh của Thẩm Mặc. Thỉnh thoảng lại có một văn nhân nổi danh đến nhà hỏi thăm, đàm kinh luận đạo cùng y. Y còn thường xuyên nhận được thiệp mời tới dự trà hội, tham gia thi xã gì đó, nhưng Thẩm Mặc cũng không để ý tới các loại thiếp mời này.
Thế nhưng vào một buổi tối, y tìm ra được bộ y phục đặc biệt vải trắng viền đen. Đứng soi trước gương, y nghe tam nương tử hiếu kỳ hỏi:
- Đây là thâm y sao? Cả ngày đều thấy các loại áo quần lố lăng, giờ nhìn loại y phục cổ điển này cũng có cảm giác khác lạ.
- Phải. Đây là thâm y của Chu triều. Nàng xem, ống tay áo thì tròn, cổ áo lại vuông, còn có đai lưng. Thẩm Mặc vừa chỉnh y phục, vừa giải thích.
- A. Tử Trương viết cho cha mẹ, cũng viết trên đai lưng. Dứt lời lấy bút ra, viết lên trên đai lưng hai chữ ngay ngắn: 'Sắc nan. ' (Sắc nan: ý nói việc hiếu kính với cha mẹ phải xuất phát từ tâm, chứ không phải chỉ là hành động bề ngoài)
Thẩm Mặc nhìn đai lưng màu ngà voi bị viết hai chữ to màu đen, thì trừng mắt nói:
- Năm đó Trương Nghi còn viết lên đùi nữa đó, nàng có muốn thử không?
- Chàng vô sỉ! Tam nương tử không chịu nổi, vội vàng tránh ra.
Thẩm Mặc lau lau một phen, nhưng vẫn không được sạch sẽ, trong nhà cũng không tìm thấy đai lưng nào khác, đành phải lật mặt khác để dùng.
Thấy tâm tình của y hơi dịu xuống, tam nương tử vội tới gần nói:
- Chờ chàng quay về, thiếp sẽ viết cái kia... Có được không?
-... Thẩm Mặc lắc đầu, khẽ than một tiếng:
- Sắc nan... Ta bây giờ còn không thể về Thiệu Hưng dập đầu trước phần mộ phụ thân. Thực ra y cũng đã nghĩ tới việc này, cũng đã lén trở về, nhưng Thiết Sơn nói cho y biết, bên cạnh từ đường và phần mộ tổ tiên của Thẩm gia luôn có phiên tử Đông Xưởng thường trú, chỉ cần có người đến bái tế là sẽ bị quy kết có quan hệ với Thẩm Mặc.
Có nhà mà không thể về, khiến hắn mỗi khi nhớ tới thì lại thấy buồn bã.
Tam nương tử không muốn thấy hắn khổ sở, nói tránh đi:
- Chàng ăn mặc thế này để đi đâu?
- Ngày mai ta tới Hoàng Phố thư viện. Thẩm Mặc thấp giọng nói.
- Thiếp cũng đi, cả ngày nhìn trà quán buồn bực muốn chết. Tam nương tử liền vui vẻ.
- Ta đi tế tự tiên sư Khổng Tử, phụ nữ như nàng đi làm gì? Thẩm Mặc lắc đầu nói.
- Nữ tử thì làm sao? Thiếp cũng là môn sinh của tiên sư mà. Tam nương tử bất bình nói:
- Lúc nào cũng lên báo tuyên truyền bình đẳng, còn tư tưởng bản thân mình thì lại rất ngoan cố.
- Nhưng ta sẽ trai giới 2 ngày. Thẩm Mặc bất đắc dĩ nói.
- Thiếp cũng ăn giống chàng.
- Ta vừa mới tắm rửa xong.
- Ta là phụ nữ, cơ thể tự có mùi hương. Nói rồi đưa cánh tay trắng như tuyết đến trước mũi Thẩm Mặc.
Thẩm Mặc đẩy ra nói:
- Ây! Chính vì mùi hương của nàng nên nàng mới không được đi.
- Vì sao?
- Tiên sư không thích.
- Nói bậy! Đại phu bảy mươi tuổi được ban gậy, thưởng xe, được lấy vợ, có cả Chu công chi lễ. Phu tử há chẳng phải là đại phu? Chẳng phải 70 tuổi? Tam nương tử lý lẽ hùng hồn nói. (Tương truyền những năm đầu Tây Chu nam nữ lạm tình, Chu công thấy vậy không được, vì vậy quy định nam nữ trước khi kết hôn không được tùy tiện có quan hệ, phải chờ đến ngày kết hôn mới được. Sau đó mọi người gọi quy định này là Chu công chi lễ. Hiện tại Chu công chi lễ chỉ việc phu thê cùng phòng xảy ra quan hệ, là cách nói uyển chuyển của việc quan hệ, có khi có ý khôi hài)
Thẩm Mặc hối hận đã dạy nàng đọc sách, đành phải đầu hàng:
- Thôi được rồi, nhưng mặc nam trang đi, để tránh ầm ĩ.
- oOo-
Ngày hôm sau, hai người giao trà lâu cho tiểu nhị trông nom, rồi ngồi xe ngựa tới Hoàng Phổ thư viện.
Hoàng Phố thư viện ở nơi ngoại ô yên tĩnh, xe ngựa ra khỏi thành hơn mười dặm mới tới. Thư viện tường trắng ngói xanh đen, tùng bách xanh ngắt, lặng yên đứng bên bờ sông Hoàng Phố. Bố cục thư viện là 'Tả miếu hữu học' - trái là miếu, phải là học đường. Hai người chưa đi tới đại môn đã thấy một miếu thờ sừng sững. Hai mặt miếu thờ có khắc đề từ 'Hoàng Phố thư viện' và 'Bách gia chư tử'. Lúc tam nương tử nhìn kĩ mới nhận ra, đề từ này không ngờ là của Thẩm Mặc, bèn trêu:
- Người nào đó cũng yêu đề từ quá chứ?
Mặt già Thẩm Mặc không khỏi đỏ lên, còn chưa kịp nói thì đã nghe có tiếng quát:
- Tên hậu sinh ngươi sao dám bất kính với Giang Nam tiên sinh? Tiếng nói phát ra từ những khách nhân đang tới, bọn họ cũng mặc thâm y của Chu triều, nghe tam nương tử trêu đùa thì không chịu được, vì vậy mới mở miệng trách mắng.
Tam nương tử trừng mắt, đang muốn phát tác thì bị Thẩm Mặc kéo lại:
- Khuyển tử còn chưa ra khỏi nhà, hôm nay lỡ cho tới đây, mong rằng chư vị tiên sinh dạy bảo.
- Biết sai mà sửa là tốt rồi. Người nọ nghe vậy cũng hòa hoãn lại:
- Hài tử bây giờ đúng là không chịu nghe lời dạy bảo. Sau khi hai người trao đổi danh hào, Thẩm Mặc mới biết đối phương gọi là Từ Tư Thành, hiệu là Vân Gian xá nhân.
- Từ huynh tới có một mình thôi sao?
- Không phải, còn có khuyển tử và giáo hữu của hắn. Từ Tư Thành chỉ về mấy nho sinh bên trái nói:
- Bọn chúng đang đi xem bia văn. Nói rồi gọi một tiếng:
- Tử Tiên, chúng ta nên vào thôi.
Trong đám nho sinh có một người quay lại, sau đó nói với ba nho sinh bên cạnh, rồi bốn người cùng tiếng vào đình.
Thẩm Mặc nhìn thấy ngoại trừ con trai của Từ Tư Thành ra, thì ba người còn lại không ngờ đều là người ngoại quốc.
- Qua đây gặp Tần tiên sinh. Từ Tư Thành giới thiệu cho Thẩm Mặc:
- Đây là khuyển tử Quang Khải, kia là ba vị giáo hữu của hắn, Quách Cư Tĩnh, Lợi Mã Đậu và Hùng Tam Bạt từ Âu Châu tới.
Thời đại này, hoặc ít ra là ở Thượng Hải, việc nhìn thấy người nước ngoài cũng bình thường như ăn cơm, nhưng Thẩm Mặc vẫn không giấu nổi kinh ngạc. Y không ngờ mình lại gặp được Từ Quang Khải và Lợi Mã Đậu trong truyền thuyết, cho nên chăm chú quan sát.
Những người còn lại đều nghĩ y thấy người Âu Châu mặc nho phục mà giật mình, vì thế cũng muốn ra vẻ, bèn dùng lễ tiết nho gia tiêu chuẩn nhất để thăm hỏi y, mở miệng nói ra cũng là Hán ngữ tiêu chuẩn nhất, ý muốn cho y càng thêm kinh ngạc. Có điều Thẩm Mặc bình tĩnh lại rất nhanh, thân thiết chào hỏi lại bọn họ.
Trong lúc đi vào, Thẩm Mặc hiếu kỳ hỏi Từ Tư Thành:
- Nhìn phục sắc của lệnh lang, chắc là giám sinh của Quốc Tử Giám Bắc Kinh?
- Vâng, lần này nó về là để chuẩn bị khoa cử. Từ Tư Thành có chút mệt mỏi:
- Nhưng cả ngày nó chỉ làm chuyện đâu đâu, nếu cứ thế này thì khoa cử làm sao mà kham nổi.
- Cha, sao cha nói việc con làm là chuyện đâu đâu chứ? Từ Quang Khải có dáng vẻ của người trên dưới 30 tuổi, vóc dáng không cao, nhưng rất có sức sống, hắn cười phản bác:
- Cái con làm chính là truy nguyên, truy nguyên đấy.
- Sách [Vật lí] kia ta cũng đã xem qua. Lão Từ rất hiểu suy nghĩ của con mình, nói:
- Quả thật có rất nhiều điều mới mẻ, nhưng vấn đề là khoa cử không thi tây học. Lão Từ mỗi khi tìm được cơ hội, là lại tận dụng dạy con trai.
Từ Quang Khải nghe vậy ngượng ngùng, cười cười không nói gì.
Chương 909: Hoạn quan hưng khởi (3)Qua đại môn, dàn tế đã được dựng lên, bầu không khí cũng trang nghiêm hẳn. Bọn họ rốt cuộc là tới muộn, vì thế không ai nói gì, đều tự đi tìm chỗ đứng cho mình.
Mọi người mắt nhìn mũi, mũi nhìn tim, im lặng suy nghĩ, để lát nữa tới lúc tế tự có thể nói những lời thành kính. Tam nương tử thì hiếu kỳ trộm nhìn lên, nàng thấy trên hội trường cờ phướn dày đặc, ánh nến lấp lánh chiếu lên mọi người. Trước linh vị Khổng Tử trên dàn tế bày biện lợn, trâu, dê, ngoài ra còn có hoa quả... Chủ tế quan, bồi tự quan, phân hiến quan, cùng với thông tán, dẫn tán, minh tán, những người đọc lời cầu chúc, người hát... tất cả đều đã có chỗ đứng và cương vị riêng của mình. Tam nương tử thầm nghĩ, Khổng phu tử thật đúng là quá giỏi, không biết lão gia sau mấy trăm năm nữa có được thế nào không?
Thẩm Mặc nếu như biết nàng đang nghĩ gì lúc này, chắc sẽ lạnh dọc sống lưng.
Giờ lành vừa đến, chuông trống trên quảng trường đều vang lên, các nghi lễ tế tự cũng được bắt đầu. Tham tế viên dưới sự dẫn dắt của thông tán, đã chuyển sang lễ tế Khổng tử long trọng. Từ đầu đến cuối chia thành 6 phần: nghênh thần, sơ hiến, á hiến, chung hiến, triệt soạn, tống thần. Ngụ ý nghênh tiếp thần linh Khổng Tử, cúng tế thần linh Khổng Tử, bao gồm hiến lụa là gấm vóc trước linh vị Khổng Tử, hiến rượu, tuyên đọc chúc văn, cuối cùng là cung tiễn thần linh Khổng Tử.
Điển lễ là 'Tam hiến lễ'. Chủ tế quan sửa sang bào phục, sau khi rửa tay trong chậu đồng thì đến trước hương án dâng hương, tiến hành tam hiến lễ, chia làm sơ hiến lụa là, á hiến dâng hương, chung hiến dâng rượu. Tam nương tử thấy Lữ Khôn đứng ở trước đài, vốn tưởng rằng hắn là chủ tế quan, ai ngờ tới lúc chung hiến hắn mới lên đài.
Sau khi đại điển kết thúc, người trong thư viện chia tế phẩm cho khách, có người nói có được tế phẩm này sẽ được Khổng Tử bảo hộ, còn có thể tăng cường trí tuệ.
Đang trong lúc trang nghiêm thần thánh, nên trên quảng trường bầu không khí rất yên tĩnh. Nào ngờ đúng lúc này có tiếng một người Âu Châu kêu lớn, làm cho mọi người đều quay lại nhìn.
Chỉ thấy một người Âu Châu trẻ tuổi mặc thâm y, đang túm chặt một người Âu Châu hơn 40 tuổi, mặc trang phục giáo sư thư viện Âu Châu, vẻ mặt động la lên với đồng bạn. Hai người Âu Châu còn lại vẻ mặt cũng đang khiếp sợ.
- Hắn nói cái gì? Tam nương tử nhỏ giọng hỏi, nàng biết trượng phu của mình hiểu được tiếng tây.
-... Mặc dù Thẩm Mặc mấy năm nay nghiêm túc học tập tây văn, tuy đọc sách thì không có vấn đề gì, nhưng nghe lại không tốt lắm. Y to đầu cố nghe được một lúc, có chút xấu hổ ho nhẹ một tiếng:
- Hình như là nói bắt được kẻ phản bội rồi.
Ba người Âu Châu làm loạn chính là bằng hữu của Từ Quang Khải, hắn vội vàng chạy tới, ý bảo Hùng Tam Bạt bình tĩnh, sau đó thấp giọng hỏi rõ sự tình.
Mặc dù điển lễ có thể nói là đã kết thúc, nhưng để cho mấy người Âu Châu này làm loạn lên thì cũng không được, vì thế trưởng thư viện liền dẫn người tới, mặt bực bội hỏi nguyên do.
Vị giáo sư hơn 40 tuổi người Âu Châu kia thở dài nói:
- Bọn họ nói ta là tội phạm bị giáo đình truy nã...
- oOo-
- Phải, hắn chính là tội phạm đang bị truy nã. Người gọi là Hùng Tam Bạt nói lớn:
- Hắn tên là Kiều Nhĩ Đan Nặc Bố Lỗ Nặc, là dị đoan phản bội giáo đình, tội ác tày trời, ai đưa hắn tới Giê xu giáo hội sẽ được trọng thưởng.
- Ngậm miệng lại. Người lớn tuổi hơn là Quách Cư Tĩnh kéo Hùng Tam Bạt lại, nói:
- Ngươi đang di triệt, sao dám ồn ào như vậy? Hùng Tam Bạt lúc này mới bình tĩnh lại, bị Lợi Mã Đậu kéo về phía sau. [di triệt: một loại nghi thức bái tế của Cơ đốc giáo]
Có không ít người nhận ra Quách Cư Tĩnh, nói:
- Thì ra là Quách giáo chủ, cứ tưởng là thầy tu nào cũng nhã nhặn như ngài chứ.
Quách Cư Tĩnh trong lòng bực tức Hùng Tam Bạt lỗ mãng, hình tượng tốt đẹp khổ tâm xây dựng bấy lâu này coi như đi toong. Hắn ngượng ngùng chắp tay thi lễ với những người vây quanh, vẻ áy náy nói:
- Hắn vừa mới tới Trung thổ hơn một tháng, đối với lễ nghi Hoa Hạ còn chưa quen thuộc hết.
- Việc náo loạn điển lễ có thể tạm bỏ qua một bên. Thư viện trưởng của Hoàng Phố thư viện là Cảnh Định Lí, đệ đệ của đại nho Cảnh Định Hướng, hắn không cầu công danh lợi lộc, chỉ chuyên tâm học hỏi, có danh tiếng rất cao. Mặc dù hắn tôn trọng tự do tôn giáo, nhưng hắn không khoan nhượng với những giáo đồ phạm pháp, vì vậy vẻ mặt nghiêm trọng nói:
- Mời vị bằng hữu Âu Châu này nói một chút về hoàn cảnh của Bố giáo sư, nếu quả thật là tội ác tày trời, thì thư viện ta tuyệt đối sẽ không che chở. Quách Cư Tĩnh lại có chút lúng túng nói:
- Điều này nói ra thì rất dài.
- Vậy ngươi hãy nói ngắn gọn. Ở đây không ít người là học sinh của Bố Lỗ Nặc, bọn họ không thể nào tin được hắn lại phạm tội ác tày trời như vậy.
- Yên lặng! Cảnh Định Lí khẽ quát một tiếng, xung quanh thoáng chốc yên tĩnh lại:
- Mời Quách giáo chủ cứ từ từ nói.
- Là thế này. Quách Cư Tĩnh thầm than một tiếng, đành phải giải thích:
- Đại Minh có Nho giáo, Phật giáo, Đạo giáo, Cảnh giáo, còn có Thiên Chúa giáo sau này của chúng ta nữa, tất cả chỉ cần không phải là tà giáo thì đều có thể được tự do truyền giáo. Nhưng tại Âu Châu, hơn mười quốc gia lớn nhỏ chỉ theo Thiên Chúa giáo. Thiên Chúa giáo cung phụng thượng đế, giáo lý Phúc Âm của thượng đế là [Thánh kinh], [Thánh kinh] có địa vị tương đương với Tứ Thư Ngũ Kinh của các vị... À không, phải như [Hoàng Minh tổ huấn] mới đúng. Mà nhiệm vụ giữ gìn thánh kinh ở thế tục chính là của giáo hoàng và giáo đình. Thiên Chúa giáo duy trì tư tưởng cơ sở của toàn bộ xã hội, giữ gìn cho xã hội ổn định lâu dài. Nhưng tà thuyết dị đoan làm dao động tâm niệm của mọi người, làm xã hội chia năm xẻ bảy. Tựa như [Hoàng Minh tổ huấn], [Thánh kinh] là điều không thể nghi vấn, thế nhưng vị Bố Lỗ Nặc tiên sinh này lại dùng hết sức kích động nhân tâm. Hắn không thừa nhận điều mọi người thừa nhận, mà theo một số giáo lí khác tuyên truyền tự nhiên chủ nghĩa, phiếm thần luận. Hắn dùng một loại thơ dâm loạn phỉ báng thần chức và thể chế của giáo hội, vì vậy khiến cho mọi người công phẫn: cuối cùng khiến cho mọi người phỉ nhổ. Tám năm trước, tông giáo tài phán sở của giáo đình tuyên bố hắn có tội, đang định bắt hắn thì hắn biến mất khỏi Âu Châu. Cả Âu Châu còn đang suy đoán hắn đi đâu, thì ra hắn đã chạy trốn tới Thiên triều. Người thuyết giáo tự nhiên có khả năng miệng lưỡi, Quách Cư Tĩnh đem mọi chuyện nói ra trôi chảy, không nói tới Bố Lỗ Nặc phạm tội thế nào, mà chỉ tập trung nói tới sự nguy hại của hắn.
Nhưng học sinh trong thư viện cũng không bị hắn bịt mắt, lớn tiếng chất vấn:
- Bố giáo sư đã nói gì khiến các ngươi hận ngài như vậy?
Trong lòng Quách Cư Tĩnh biết rõ, sự nguy hại lớn nhất của Bố Lỗ Nặc đối với giáo đình chính là phiếm thần luận, nhưng ở Đại Minh này lại chính là nơi phiếm thần. Cho nên nếu cứ tiếp tục nói sẽ mang tới hiệu quả ngược lại:
- Tà thuyết của hắn thì có rất nhiều. Cũng giống như có người ở Đại Minh phản đối Thái tổ hoàng đế, thì người ngoại quốc chẳng thấy có gì quan trọng. Hắn cũng vậy, đối với các vị thì chẳng có gì, nhưng đối với bản giáo mà nói, thì hắn chính là mối hại lớn nhất. Dừng một chút lại nói:
- Đương nhiên hắn cũng nói những học thuyết phản nhân loại, như hắn khăng khăng coi Mặt Trời là trung tâm của vũ trụ, còn Trái Đất quay quanh Mặt Trời. Quả nhiên mọi người rất kinh ngạc, nhưng lại không phẫn nộ như ý muốn của Quách Cư Tĩnh. Hắn đã quên mất một việc, người Đại Minh 2000 năm qua vẫn duy trì quan niệm trời tròn đất vuông, nhưng vừa rồi lại bị thiên văn quan trắc của tây học phá vỡ. Suy nghĩ của sĩ phu Giang Nam đã thay đổi, tất cả đều bỏ qua ý niệm trước kia, mà tiếp thu học thuyết Trái Đất hình tròn. Bọn họ biết, sở dĩ bọn họ thấy mặt đất bằng phẳng, là vì Trái Đất quá lớn.
Chương 909: Hoạn quan hưng khởi (4)Đối với người Minh triều, thì việc tiếp thu Trái Đất tròn với việc Trái Đất quay xung quanh Mặt Trời chẳng có gì khác nhau, quan trọng là chứng minh được điều đó đúng.
Xử án thì không thể nghe lời một bên, vì thế Cảnh Định Lý hỏi Bố Lỗ Nặc:
- Ngươi có điều gì muốn nói không?
- Học thuyết của ta cũng giống như lòng kiên trì của ta, đều dựa trên tính toán số học và logic. Bố Lỗ Nặc bình tĩnh nói:
- Nhưng giống như lời Tô Đông Pha vĩ đại của các người đã nói, đó là không thể nhìn thấy núi Lư Sơn thực ra thế nào, chỉ biết rằng bản thân đang đứng ở trong núi. Cuộc sống của chúng ta trên địa cầu cũng không có cách nào thấy hết được. Nếu như không học tập một cách có hệ thống thiên văn và số học, thì rất khó hiểu đạo lí này. Dừng một chút lại nói:
- Trừ phi có một chiếc kính viễn vọng cực lớn, mới có thể cho mọi người nhìn thấy những hiện tượng thiên văn mắt thường khó thấy. Lúc đó ta mới có thể nói rõ đạo lí, để cho những người không biết thiên văn hiểu được.
- Thực sự là có loại kính thiên văn này. Mọi người nhìn về phía người nói, thì ra là thanh niên đi cùng ba người Âu Châu kia. Từ Quang Khải bước về phía trước một bước, nói:
- Học sinh đã thấy qua một chiếc kính thiên văn rất lớn ở Khâm Thiên Giám Bắc Kinh, có thể thấy rõ đồi núi, thung lũng trên Mặt Trăng. Có thể thấy rõ ngân hà không phải là sông trên trời, mà là do hàng ngàn vạn ngôi sao tập trung lại với nhau. Lời nói của hắn khiến cho mọi người vô cùng hứng thú, có người còn nêu ý kiến tới Khâm Thiên Giám Nam Kinh để xem, ở đó cũng có một chiếc kính như vậy. Bởi vì ở Đại Minh, thiên tượng đại biểu cho ý chỉ của ông trời, chỉ rõ đại sự, số phận... Cho nên trong dân gian cấm quan trắc thiên văn, chỉ có Khâm Thiên Giám ở lưỡng kinh là ngoại lệ.
Một loại tâm lí phá tan cấm kị tràn ngập trong lòng mọi người, mấy người có vai vế đề nghị tạo thành một đoàn quan sát gồm nhiều tầng lớp, theo Bố Lỗ Nặc tới Khâm Thiên Giám Nam Kinh, để xem thực ra Trái Đất có quay hay không?
Thấy bộ dạng mọi người nóng lòng muốn thử nghiệm, Thẩm Mặc lắc đầu cười khổ, hi vọng bọn họ không bị sự thật làm cho chán nản.
- oOo-
Một tháng sau, một đoàn quan sát 30 người gồm mọi tầng lớp ở Thượng Hải, xuất phát theo Bố Lỗ Nặc.
Khâm Thiên Giám Nam Kinh cũng đã được thông báo trước, đã đồng ý cho bọn họ mượn đài thiên văn lớn nhất thế giới để bọn họ quan sát.
Đoàn người quan sát ban ngày thì nghe Bố Lỗ Nặc giảng giải thiên văn, số học, buổi tối lại dùng kính thiên văn quan trắc những hiện tượng mới lạ.
Trong đoàn có 6 vị là người của mỗi tòa soạn báo, bọn họ ngoài việc ghi chép lại băn khoăn của mình, thì còn ghi lại những ý nghĩ của người khác, sau đó tổng hợp lại mang về Thượng Hải. Lần quan trắc này khiến cho người khác có cảm giác mới mẻ, đương nhiên thu hút sự quan tâm của các tòa soạn báo. Tin tức công bố ra làm chấn động Kim Lăng thành, sau đó cũng chấn động cả Thượng Hải, rồi truyền khắp Giang Chiết, Đông Nam.
Đoàn quan sát cũng đã nhìn thấy hình dạng của Mặt Trăng, lúc này mới biết Từ Quang Khải không nói chơi. Hóa ra nguyệt cung thiên kiều bách mị trong mắt người thường, thực ra lại có nhiều chỗ lồi lõm, bề mặt lại xấu xí như vậy. Phát hiện này khiến mọi người không thể nào chấp nhận được, ánh trăng được bao nhiêu người gửi gắm nguyện vọng lãng mạn, Nguyệt cung, Hằng Nga, thỏ ngọc... sao lại có vẻ xấu xí đến vậy?
Bí mật của ngân hà cũng được khám phá không bao lâu sau đó. Thì ra không có cái gọi là sông thần trên trời, mà chỉ là do vô số tinh thể tập trung một chỗ cùng phát ra ánh sáng mà thôi. Nếu như đây là sự thực, thì hệ thống thần linh Trung Quốc khác nào bị đổ vỡ? Điều này khiến cho những người bảo thủ ăn ngủ không yên.
Vì thế trên báo chí liền có rất nhiều bài phản bác, những người bảo thủ dùng kinh điển chứng minh, rằng ánh trăng không thể nào xấu xí như vậy. Có điều những bài này đều bị mọi người bác bỏ, nói những người bảo thủ chỉ biết bám lấy cái sai của cổ nhân, mà không chịu thừa nhận thiên tượng trước mắt. Bọn họ nói, trước đây chưa phát minh ra kính viễn vọng, mọi người dựa vào mắt thường cũng có thể tưởng tượng được hình dạng của vũ trụ, cho dù chưa chuẩn cũng có thể chấp nhận được. Nhưng hiện giờ rõ ràng đã thấy tận mắt, mà còn có người khăng khăng chối cãi, cũng thật là trò cười cho mọi người.
Sau đó hơn 10 ngày, những người quan sát vẽ ra một bản đồ Mặt Trăng đăng lên báo. Những nhân sĩ bảo thủ vẫn coi như không thấy, chỉ biết nói đây là những tà pháp mê hoặc dân chúng. Nhưng phong cách học tập 'Lời nói phải đúng sự thực' của Quỳnh Lâm học phái đã đi vào lòng người. Mọi người không còn mê muội như ngày trước nữa, mà là tin tưởng vào những chứng cứ thật sự, nhất là những gì có thể thấy được bằng mắt.
Cư dân Nam Kinh có rất nhiều thời gian rỗi, vì vậy dòng người xếp hàng để chờ quan sát cứ kéo dài dằng dặc, vì thế việc quan trắc không thể tiến hành một cách bình thường được. Những đại gia có tiền không muốn xếp hàng với bách tính bình dân, vì thế bọn họ nảy ra ý làm kính viễn vọng riêng cho mình... Ở cái thời đại dám mặc long bào ra khỏi cửa này, thì có điều gì mà họ không dám làm?
Với năng lực sản xuất mạnh mẽ và trình độ của công nghiệp hiện tại, chỉ trong 10 đã làm ra chế phẩm đầu tiên. Sau đó cứ cách 2 ngày, các công tượng lại làm được thêm một chiếc kính viễn vọng.
Các kính viễn vọng này được đặt ở các đại thư viện, chùa miếu, thậm chí một số nhà đại hộ cũng tự mua lấy một chiếc đặt ở nhà... Các nhà quyền quý tuy không có hứng thú với việc quan trắc, nhưng vì việc này trở thành một hiện tượng, cho nên cũng sắm lấy một cái cho bằng với mọi người.
Toàn dân đều rộ lên phong trào quan trắc, nhưng chẳng qua cũng chỉ là kiểm chứng lại những điều Bố Lỗ Nặc đã quan trắc được. Bố Lỗ Nặc thì đã sớm không còn hứng thú với những phát hiện này. Hắn vẫn không quên sứ mệnh của hắn, ngày ngày vẫn lặp lại công việc quan trắc nhàm chán. Việc quan trắc này hắn đã định làm từ lâu, nhưng khổ một nỗi hắn lại không có điều kiện thực hiện.
Hắn hướng ống kính về phía sao Mộc, thấy được hình tròn nhỏ màu vàng nhạt trên bề mặt của nó, điều này cho thấy các hành tinh quả thật rất gần các ngôi sao. Đồng thời hắn phát hiện, bên cạnh sao Mộc lúc nào cũng có bốn điểm sáng nhỏ, gần như xếp thành một hàng thẳng, tựa như Mặt Trăng bên cạnh Trái Đất vậy, hắn cho rằng đó là vệ tinh của sao Mộc. Điều này cho thấy không phải tất cả các thiên thể đều quay quanh Trái Đất. Cuối cùng hắn cũng có được chứng cứ quan trắc đầu tiên, để chứng minh thuyết Nhật tâm hắn theo đuổi.
Điều này còn xa mới có thể đả kích thuyết địa tâm của Thiên Chúa giáo, nhưng đối với người Đại Minh mà nói, điều này đã quá đủ. Bởi vì điều này nói rõ, thiên thể vận hành tự có quy luật riêng, mà không phải vận động theo sự kiện quan trọng như học thuyết truyền thống nói.
Có người đại nghịch bất đạo, hướng ống kính về hướng trời bắc. Ở đó có một ngôi sao có vẻ đứng bất động, còn các ngôi sao khác quay quanh nó, vì thế từ trước tới nay vẫn được coi là Tử Vi đế tinh... Qua quan trắc, mọi người mới phát hiện nó cũng chẳng khác gì các ngôi sao khác, không hề có khí tím vây quanh như trong truyền thuyết. Hơn nữa thông qua các kiến thức thiên văn, mọi người cũng biết được nguyên nhân nó đứng im cũng chỉ là tình cờ, vì nó nằm trên trục quay của Trái Đất, cho nên có cảm giác các ngôi sao khác quay quanh nó.
Kết luận này được Thái Châu học phái hết sức ủng hộ. Lý Chí và Hà Tâm Ẩn vốn định tới Nam Kinh tham gia Lưu Đô đại hội, nhưng khi biết được phát hiện này thì lập tức biến mất không thấy dấu vết. Sau đó mới biết, hai người trốn trong nhà cự phú Nam Kinh Thiệu Phương, vừa bổ sung lại tri thức thiên văn, vừa quan trắc thiên tượng, ngay cả Tết âm lịch cũng không chịu về nhà.
Hai năm đã trôi qua, hai người vẫn ở trong đó. Nhưng trên báo chí đã đăng một loạt bài của bọn họ. Trong loạt bài [Quan tinh], bọn họ đã chứng minh rõ ràng đạo trời của Trung Quốc 2000 năm qua chỉ là lời nói suông. Hiện tại thực tế đã chỉ rõ, những học thuyết đó đã không còn giá trị.
Có người nói các học giả Lý học khi đọc được loạt bài của hai người thì thất hồn lạc phách, nhưng không ai có thể phản bác lại điều gì, bởi vì hai người dùng chính thực tế chứng minh. Loạt bài này quả thật đã làm rung chuyển Đại Minh, phải biết rằng tinh tú đại biểu cho thiên mệnh, mà đại biểu của thiên mệnh là gì? Chẳng phải là hoàng đế sao?
Nếu như chứng minh được không hề có sự tồn tại của thiên mệnh, thì khác nào chối bỏ sự địa vị thần thánh của hoàng đế?
Chương 910: Thậm vu phòng xuyên (1)Mùa xuân năm Vạn Lịch 11 đã được định trước là sẽ viết vào sử sách. Mấy tờ báo lớn năm ngoái dựa theo cách quan trắc thiên văn của Âu Châu, liệt kê được trong khoảng trăm năm qua có khoảng hơn 200 lần nhật thực và nguyệt thực. Cũng dự đoán được nhật thực và nguyệt thực trong vài chục năm tới. Ngay cả bắt đầu, kết thúc lúc nào cũng đều được ghi lại rõ ràng.
Theo dự đoán, hai tháng tới sẽ có nguyệt thực từng phần, ba tháng tới sẽ có nhật thực từng phần...
Điều này khiến cho các học gia Lý học vô cùng hoang mang, bọn họ nghĩ tới nghĩ lui, muốn ngăn cản hiện tượng này xảy ra. Chỉ khi ngăn cản được điều này, thì mới có thể trừ khử được những tà thuyết mê hoặc người khác kia. Nhưng bọn họ làm sao có thể ngăn được? Bọn họ cũng không biết phải làm thế nào, chỉ biết tối ngày thành kính cầu khẩn, ngoài ra còn xin cao tăng, đạo trưởng giúp đỡ, thậm chí ngay cả mục sư Thiên Chúa giáo cũng được nhờ.
Thế nhưng tất cả bọn họ dù dốc hết công sức, lộ hết tài năng, cũng không thể nào ngăn cản được hiện tượng nhật thực, nguyệt thực xảy ra. Dưới con mắt của dân chúng Đông Nam, hai hiện tượng này diễn ra đúng như dự đoán, không sai lệch một chút nào. Điều này khiến mọi người hoàn toàn tin tưởng, rằng thiên tượng là có quy luật riêng của mình, mà không phải do một thế lực thần thánh nào tạo nên. Mọi người ngoài sự thán phục, còn có sự sợ hãi, một số người trước đây chưa bao giờ dám hoài nghi, nhưng lúc này cũng bắt đầu dao động.
Trong trà quán của Thẩm Mặc, nhiều trà khách cũng đang sụt sùi.
- Sao có thể như vậy chứ? Giọng của Chu lão hán run run:
- Lẽ nào Ngọc Hoàng đại đế, Tây Vương Mẫu, Quan Âm bồ tát đều là giả sao?
- Quá là tà môn. Mã lục gia xoa cằm nói:
- Không ngờ chúng ta lại ở trên một quả cầu hình tròn, nếu như vậy thì việc 6 năm trước có người đi vòng quanh Trái Đất là sự thật sao? Ta tưởng rằng bọn họ lừa bịp chứ?
- Làm sao có thể là lừa bịp được chứ? Trần quan nhân vẫn với vẻ thông hiểu, hơi xem thường lắc đầu nói:
- Lúc trước ta đã nói, vài chục năm trước người Âu Châu đã đi vòng quanh Trái Đất rồi, chỉ tại các ngươi không tin mà thôi.
- Này. Hầu chưởng quỹ vung vẩy tờ báo nói:
- Về mặt này người Âu Châu quả thật rất giỏi, trên báo nói có rất nhiều người đã học theo tây học.
- Thật sao? Vậy Nho học của chúng ta làm sao bây giờ? Mã lục gia mặc dù không đọc sách, xem báo, nhưng rất có lòng yêu nước.
- Ngươi nói cái gì vậy? Trần quan nhân cười nói:
- Chuyện lần này thực sự là đòn đau với người đọc sách, truy nguyên những hơn 2000 năm, nhưng bây giờ mới biết thế nào là vật lí đích thực. Nghĩ lại ngày xưa chỉ biết nói suông, quả thật là thấy xấu hổ.
Thẩm Mặc đang miên man suy nghĩ, đột nhiên thấy các trà khách nói nhỏ hẳn đi, y bình tĩnh lại lắng nghe, thì ra mấy người này đang bàn tán về vấn đề cấm kị...
- Các ngươi nói xem hoàng đế vẫn là do ứng thiên mệnh mà lên chứ? Hầu chưởng quỹ rụt rè hỏi:
- Hàng năm hoàng thượng diễn luyện lễ nghi, chẳng phải vẫn rước lấy chê cười hay sao?
- Chuyện này đừng có nói nhiều. Trần quan nhân cau mày:
- Hoàng đế chính là hoàng đế, không có chút quan hệ nào với các ngôi sao trên trời cả.
- Ta không đồng ý, bách tính khắp nơi ở Cửu Châu vì sao vẫn phải quỳ trước hoàng đế? Đó là bởi vì hoàng đế là thiên tử, là con trai của ông trời. Chu lão đầu lắc đầu nói:
- Nói trắng ra chính là không nể mặt tăng cũng phải nể mặt phật, phải nể ông trời chứ. Nếu như không có mối quan hệ này, sao hoàng đế có thể làm mọi chuyện mình muốn được.
- Các ngươi còn chưa hiểu sao? Đó là do người ta lừa gạt dân chúng chúng ta thôi. Mã lục gia chẳng hề để ý nói:
- Con mẹ nó, các ngươi một đám không ngu không ngốc, thế mà cũng bị lừa nửa đời người.
- Xin các ngươi đừng có nói nữa. Trần quan nhân lại ôm quyền năn nỉ:
- Ai biết những trà khách ở đây liệu có phiên tử của Đông Xưởng hay không?
Trần quan nhân nói xong lời này khiến ba người còn lại hoảng sợ. Mã lục gia không nhịn được nhìn chung quanh trà lâu một vòng, nói lớn:
- Ở nơi đây có phiên tử Đông Xưởng không? Có không?
Các trà khách lắc đầu cười, hắn xòe hai tay nói:
- Trần đại nhân người xem, không có phiên tử.
- Cho dù là có, thì bọn chúng sẽ nhận chắc. Trần quan nhân buồn phiền muốn hắt li nước trà vào tên ngốc này.
- Trần đại nhân xin bớt giận. Hầu chưởng quỹ cho hắn chút mặt mũi nói:
- Nói tới hoạn quan, nghe nói bên Huy Châu không ổn rồi...
Tất cả trà khách nghe vậy thì lặng im một lúc. Trần quan nhân hạ giọng nói:
- Chúng ta phải cảm tạ tri phủ đại nhân. Không có tri phủ đại nhân, thì chúng ta cũng sẽ chẳng khác Huy Châu bây giờ. Trần quan nhân cảm thán:
- Hoàng thượng cho Chức tạo thái giám Trình Thủ Huấn quyền lực quá lớn, không chỉ cho hắn ở quan phòng khâm sai, còn cho hắn đặc quyền mật báo bất cứ lúc nào, còn cho quyền điều độ quan lại, chuyên nắm giữ sắc chỉ để hành sự. Hắn còn không nghe giáo huấn của Trương Thanh, không những dẫn theo phiên tử Đông Xưởng hộ vệ, còn tuyển mộ hơn nghìn tên lưu manh phương bắc làm tay sai. Hắn mang theo nhiều tay sai như vậy, chắc chắn là không có ý đồ tốt, chắc chắn là muốn lấy thịt đè người, hổ ăn thịt lợn.
Trình Thủ Huấn là người Huy Châu phủ, có câu thỏ không ăn cỏ gần hang, nhưng Trình Thủ Huấn thì ngược lại. Người ta nói hắn vì không có cơm ăn, nên mới phải làm thái giám. Có lẽ là hắn quá hận phú thương đại hộ quê nhà, cho nên mới biến họ trở thành mục tiêu trút giận. Có người nói mỗi lần hắn ra ngoài luôn mang theo một đội xe ngựa, đi đầy đường, đội ngũ phía trước bê khâm mệnh bài ở hai bên sơn son thiếp vàng, đội ngũ phía sau thì cầm mộc bài ở hai bên, một tấm mộc bài ghi: Tố cáo phú thương đại hộ làm giàu trái pháp luật đi theo mộc bài này, một tấm mộc bài ghi: Tố cáo quan lại giấu châu báu đi theo mộc bài này, do bốn vị kỵ sĩ giáp trụ khiêng, uy vũ còn hơn cả đốc phủ đi tuần.
- Sở trường của hắn chính là tuyển người mật báo, tố cáo phú hộ che giấu đồ phạm pháp... Thời đại này tiểu dân còn chẳng theo quy củ, huống chi kẻ có tiền? Trần quan nhân sắc mặt ảm đạm; - Phàm là người bị tố giác, đầu tiên sẽ bị gông đưa đi diễu phố, sau đó ném họ vào thủy lao, ngày đêm ngâm nước không cho ăn, còn lệnh cho tiểu tốt đánh đập, làm cho người đó muốn sống không được, muốn chết không xong, đành phải hiến dâng gia sản cầu sống. Điều này khiến cho các phú hào đại hộ sợ hãi, phải bỏ chạy khỏi quê nhà.
- Trời ạ, họa Chính Đức đã tái hiện rồi. Hầu chưởng quỹ mặt trắng bệch:
- Các quan viên đại thần sao không làm gì chứ?
- Có chứ sao không. Trần quan nhân lắc đầu nói:
- Nam trực Lưu Án Đài yêu cầu Trình Thủ Huấn dừng lại. Trình Thủ Huấn đáp lại: Ta và ngươi đều phụng lệnh làm việc, không ai quản được ai. Lưu Án Đài cũng không biết làm thế nào. Trình Thủ Huấn còn nhiều lần tuyên bố với bên ngoài: Ta là môn sinh của thiên tử, phụng mật chỉ hành động, bộ viện không được điều tra, Khoa đạo không được hạch tội. Ngự sử nghe vậy liền tấu ngay lên với hoàng thượng, nhưng hoàng đế sau khi biết thì lặng im không nói gì. Từ đó về sau hoàng thượng đều không để ý tới chương sớ dâng lên của Nam Kinh cửu khanh, lưỡng kinh Khoa đạo, còn Trình Thủ Huấn vẫn bình yên ở Huy Châu như trước.
- Vì sao hoàng thượng lại không rõ thị phi như vậy? Lẽ nào bởi vì Trình Thủ Huấn thỉnh thoảng lại đưa vàng bạc vào trong cung? Mã lục gia oán giận nói.
- Hoàng thượng muốn tỏ thái độ coi trọng thái giám. Trần quan nhân thở dài.
Thẩm Mặc ở bên cạnh nghe bọn họ nói chuyện, đột nhiên rèm cửa bị vén lên, Mã Nguyên sắc mặt trắng bệch tiến đến, ghé sát vào tai y nói:
- Lão bản, trên đường đang hỗn loạn, hình như là đi về phía chúng ta.
Thiết Sơn ở bàn bên cạnh nghe thấy vậy thì ném khăn lau sang một bên, cùng Thẩm Mặc chạy về phía cửa hậu. Tam nương tử và Mã Nguyên bám sát theo sau. Trà khách còn chưa hiểu chuyện gì thì bốn người đã chạy mất dạng.
- Có chuyện gì vậy nhỉ? Mọi người quay sang nhìn nhau.
Có mấy trà khách dường như dự cảm có chuyện không hay sắp xảy ra, cho nên một đám kéo nhau rời khỏi trà lâu.
Hầu chưởng quỹ nói:
- Chúng ta cũng nên đi thôi. Trời cũng không còn sớm nữa rồi.
- Trà vừa mới pha, còn chưa kịp uống mà. Mã lục gia chẳng hiểu gì cả.
Lúc này màn che cửa bị xé toang, một đám ăn mặc hung hãn theo thế xông vào. Thoáng chốc cả một lũ đã tràn qua cửa chính, bước chân bọn chúng khiến trà lâu bị đạp cho rung chuyển. Các trà khách hoảng sợ vội đứng lên, định chạy đi theo lối cửa sau thoát thân.
- Tất cả đứng yên không được nhúc nhích. Trong tay lũ hung ác lăm lăm đao thương, đèn đuốc sáng choang chặn hết cửa ra vào.
Chương 910: Thậm vu phòng xuyên (2)- Mấy vị huynh đệ, ta là Trần kinh biện của nha môn, các người từ đâu đến? Trần quan nhân cố gắng trấn định nói.
- Đông Xưởng. Tên phiên tử đầu sỏ lạnh lùng nói một câu. Bên cạnh hắn có một nam nhân mặc thường phục đang thì thầm to nhỏ vào tai hắn, ánh mắt thì nhìn thẳng về phía đám người Trần quan nhân.
- Có phải các ngươi vừa rồi khẩu xuất cuồng ngôn, phỉ báng hoàng thượng? Tên đầu sỏ nhìn chằm chằm về phía mấy người Trần quan nhân nói.
- Không có, không có, tuyệt đối không có. Mấy người Trần quan nhân thề thốt:
- Mấy người chúng ta hàng ngày chỉ ở đây uống trà. Những người ở đây đều biết chúng ta đều là người hiền lành.
- Là ai nói hoàng thượng là trò cười? Là ai nói hoàng thượng lừa các ngươi? Tên đầu sỏ gằn từng chữ:
- Nếu như không tên nào khai nhận thì bắt hết tất cả cho ta. Nói rồi trừng mắt liếc Hầu chưởng quỹ:
- Có phải ngươi nói hay không? Hầu chưởng quỹ sợ đến nỗi toàn thân run rẩy, chỉ biết lắc đầu như giã gạo.
- Vậy bắt hết lại cho ta. Tên đầu sỏ không nhịn được vung tay lên nói:
- Bắt về rồi từ từ điều tra. Mấy tên phiên tử lao lên định bắt người, Trần quan nhân sợ hãi nói:
- Ta là mệnh quan triều đình, các ngươi không thể bắt ta.
- Chỉ là một tên kinh biện nho nhỏ, có gì mà dám to mồm? Nam nhân mặc thường phục kia nói:
- Hôm nay ta nghe các ngươi nói chuyện, còn tưởng là tri phủ Thượng Hải chứ. Trần quan nhân lúc này mới nhận ra, người này là một trà khách lúc nãy ngồi trong góc, nhưng cũng không dám nhiều lời, chỉ dám thận trọng nói:
- Đó đều là ta xem từ công báo mà ra, ta chỉ là một kinh biện nho nhỏ, làm sao có thể biết được gì...
Nam nhân mặc thường phục ra ngoài trước lúc Trần quan nhân nói xằng bậy, bởi vậy hắn không nói gì nữa, chỉ nói:
- Dẫn đi.
- Khoan đã. Mã lục gia sắc mặt tái nhợt nói:
- Là ta hồ đồ, những lời xằng bậy vừa rồi đều là ta nói, không liên quan gì tới bọn họ.
- Lục gia... Ba người còn lại kích động nhìn Mã lục gia.
- Bây giờ thừa nhận đã muộn. Tên đầu sỏ cười xảo trá:
- Bốn tên hảo bằng hữu các ngươi tới nhà lao tán gẫu đi.
Lũ phiên tử áp giải bốn người tới cửa trà lâu, liền bị Mã Nguyên ngăn cản:
- Tiểu nhân là lão bản của trà lâu này, chư vị sai gia vất vả rồi, mau vào trong uống chén trà đi.
- Uống cái đầu ngươi, mau tránh ra. Lũ phiên tử tức giận nói.
- Nếu là lão bản thì hãy đi cùng chúng ta. Tên đầu sỏ muốn lôi Mã Nguyên đi để kiếm chác thêm chút ít.
- A, sai gia tha mạng, tiểu nhân không dám. Mã Nguyên vừa nói vừa đưa lên xấp ngân phiếu.
- Bọn họ truyền bá tà thuyết mê hoặc người khác trong trà lâu, ngươi đừng có ngăn cản. Tên đầu sỏ cầm lấy xấp ngân phiếu giơ lên gần ngọn đèn nhìn, giọng nói liền hòa hoãn trở lại:
- Thế nào cũng phải dẫn đi một chuyến. Lên công đường sẽ rõ trắng đen...
Đợi lũ phiên tử áp giải năm người đi khỏi, trà khách mới dám thò đầu nhìn ra:
- Chuyện này là thế nào vậy? Mọi khi nói qua nói lại chục câu, cũng không có bắt người cơ mà.
- Huynh đệ chớ có nói nhiều. Người bên cạnh vỗ vai hắn nói:
- Trước khác nay khác rồi. Sau đó mọi người kinh hãi mà tản dần đi...
*****************
Bảy ngày trước, Bắc Kinh, Tử Cấm thành, Đông Noãn các.
- Thực sự là buồn cười!
Vạn Lịch hoàng đế càng gầy hơn so với 2 năm trước, nét mặt xanh đen, in dấu sự miệt mài quá độ, túi mắt cũng rất nặng, không giống một thanh niên mới ngoài 20 tuổi, mà như một người 30. Hắn quét đổ hết tất cả thư tịch trên bàn xuống đất, phẫn nộ quát:
- Cái đám Đông Nam bang này, thật sự là khinh người quá đáng!
Bọn thái giám co rúm lại quỳ trên mặt đất, cả đám kinh hồn, nhìn đại điện thật sâu, đều dự cảm được thời khắc long trời lở đất sắp đến.
- Tìm người nội các đến đây, trẫm muốn giết người! - Trong cơn thịnh nộ, Vạn Lịch đứng lên, rút ra Long Uyên kiếm treo ở phía sau.
Vừa nhận được triệu hoán, thành viên nội các lập tức chạy tới Càn Thanh cung.
Thái giám đã thu dọn Đông Noãn các lại như cũ. Vạn Lịch hoàng đế ngồi trên long ỷ, bên hông treo thanh kiếm đế vương.
Lấy Chư Đại Thụ dẫn đầu, các đại thần quỳ gối dưới ngự giai, trên mặt đều hiện vẻ bất an.
Vạn Lịch không cuồng nộ như vừa rồi. Hắn hít sâu một hơi dài, giọng lạnh lùng đến nỗi lạc giọng đi:
- Chư vị các lão đều học phú ngũ xa, cần phải là sách nào cũng đọc chứ.
- Hồi bẩm bệ hạ, học hải vô nhai.- Án lệ, nên Chư Đại Thụ đáp lời. Hắn nhỏ nhẹ nói:
- Ai cũng không dám nói sách nào cũng đọc.
- Không hổ là Chư thủ phụ được xưng các lão cá chạch, thực sự là trơn không lưu tay.
Mặc dù Vạn Lịch có mẫu thuẫn rất sâu với nội các, nhưng ít ra vẫn vẫn duy trì khách khí mặt ngoài, chưa từng không lưu tình chút nào như lần này:
- Nếu như ta tiếp tục hỏi, ngươi khẳng định sẽ nói chưa đọc qua. Vậy ở ngay chỗ này mở mang kiến thức, cũng đọc cho chư vị các lão nghe một chút.
Thái giám liền bưng cái mâm đến trước mặt Chư Đại Thụ, Chư Đại Thụ nhìn bìa sách, nỗi bất an trên mặt liền biến thành sợ hãi. Chỉ thấy năm chữ to thể chữ lệ [Minh di đãi phỏng lục].
- Đọc thiên đầu tiên.- Vạn Lịch lạnh lùng hạ lệnh.
- Vâng.
Chư Đại Thụ thầm than một tiếng, rồi hắn chậm rãi vươn tay, cầm lấy quyển sách, mở ra trang đầu tiên, bắt đầu chậm rãi đọc:
- Hữu sinh chi sơ, nhân các tự tư dã, nhân các tự lợi dã. Thiên hạ hữu công lợi nhi mạc hoặc hưng chi, hữu công hại nhi mạc hoặc trừ chi. Hữu nhân giả xuất, bất dĩ nhất kỷ chi lợi vi lợi, nhi sử thiên hạ thụ kỳ lợi, bất dĩ nhất kỷ chi hại vi hại, nhi sử thiên hạ thích kỳ hại... (Khi mới sinh ra, con người đều tự tư tự lợi, thiên hạ có lợi ích chung nhưng không ai đi tạo dựng, có tai họa chung nhưng không ai đi xóa bỏ. Có người đứng ra thì không muốn lấy lợi ích của bản thân để làm lợi cho người trong thiên hạ; không muốn lấy tai hoạ cho bản thân để giúp thiên hạ tránh được họa...)
- Hậu chi vi nhân quân giả bất nhiên, dĩ vi thiên hạ lợi hại chi quyền giai xuất vu ngã, ngã dĩ thiên hạ chi lợi tẫn quy vu kỷ... (Đời sau làm nhân quân thì lại không như vậy. Họ cho rằng lợi hại đại quyền của thiên hạ đều xuất phát từ bản thân. Ta lấy hết cái lợi của thiên hạ quy về mình...)
Đọc đến đây, giọng hắn dần dần nhỏ đi.
- Tiếp tục! - Vạn Lịch lạnh lùng nói.
- Hoàng thượng, những lời tà đạo như vậy, thần không đành lòng đọc tốt, càng không dám đọc ra.- Chư Đại Thụ đáp.
- Lúc này chưa đến đâu hết.- Vạn Lịch cười lạnh:
- Đọc tiếp đi, trò hay còn ở phía sau đấy.
- Thần không dám.
- Không dám, ngươi còn có chuyện không dám? - giọng Vạn Lịch đột nhiên trở nên sắc bén:
- Đọc, đừng để anh hùng hảo hán của Quỳnh Lâm xã mất mặt!
Mồ hôi nhỏ xuống tong tong, Chư Đại Thụ không ngờ, ngay cả điều này hoàng đế cũng biết.
- Không đọc đúng không? - Vạn Lịch không hề có tính kiên trì, ánh mắt chuyển hướng thứ phụ Trần Ân Dục:
- Ngươi tới đọc đi!
Trần Ân Dục đành phải cầm lấy quyển sách, đọc tiếp đoạn Chư Đại Thụ bỏ dở:
- Nhìn thiên hạ thành sản nghiệp to lớn, truyền cho tử tôn để mà hưởng thụ vô tận...
(Tư tưởng của Hoàng Tông Hi trong [Minh di đãi phỏng lục] thể hiện tư tưởng dân chủ phản phong kiến. Hoàng Tông Hi phản đối quân chủ chuyên chế. Tư tưởng của ông sản sinh ảnh hưởng nhất định đối với tư tưởng Cách Mạng dân chủ của giai cấp tư sản sau đó.)
Cứ như vậy một bài văn chương 500 chữ phải cần đến sáu vị Đại học sĩ mới đọc xong, cuối cùng người nào cũng đầu đầy mồ hôi, mặt tái mét. Chương 910: Thậm vu phòng xuyên (3)Mặc dù đã xem qua một lần. Nhưng Vạn Lịch vẫn cảm giác khuất nhục như bị thông ass, đến sau đó các đại thần đọc gì, hắn đã không còn nghe được rồi, chỉ là đang thì thào tự lặp lại:
- Thế nhưng người nguy hại lớn nhất đối với quốc gia chỉ có vua thôi! Hiện nay người trong thiên hạ ghét vua, coi như kẻ cướp, nhìn như độc tài... Thế nhưng người nguy hại lớn nhất đối với quốc gia chỉ có vua thôi...
Thân Thời Hành đọc xong đã lâu, thấy hoàng đế hình như không bình thường, đành phải nhẹ giọng gọi:
- Bệ hạ...
- Ôi ôi.
Vạn Lịch phục hồi tinh thần lại, ánh mắt hồi lâu mới tập trung được, gân xanh trên trán nhảy thình thịch, đoạn cười lên như thần kinh:
- Trẫm giao quốc gia này cho các ngươi thống trị, tin tưởng các ngươi như người thân, mà các ngươi lại hồi báo trẫm như thế sao? Một bộ Nhị Thập Nhất Sử, từng có ngôn luận đại nghịch bất đạo như vậy sao?
Trong giọng của Vạn Lịch lẫn lộn sát khí cùng kinh nghi:
- Quốc gia này, các ngươi bảo trẫm phải làm thế nào?
- Hoàng thượng bớt giận.- Chư Đại Thụ vội vàng nói:
- Triều đại nào đều có các loại Di Hành, cố ý nói chuyện giật gân để hấp dẫn ánh mắt mọi người. Hắn không đại biểu được người đọc sách của Đại Minh, càng không đại biểu được triệu ức thần dân của hai kinh mười ba tỉnh.
(Di Hành là văn học gia danh sĩ những năm cuối Đông Hán. Vì nói năng lỗ mãng làm tức giận Tào Tháo, bị trục xuất tới Kinh Châu chỗ Lưu Biểu, sau lại vì nói năng lỗ mãng bị đưa tới chỗ Hoàng Tổ thái thú Giang Hạ, cuối cùng bị Hoàng Tổ giết.)
- Triệu ức thần dân tự nhiên là trung.- Vạn Lịch âm trầm nói:
- Nhưng người đọc sách của Đại Minh triều, bất trung!
- Xin hoàng thượng thu hồi lời này.- Chư Đại Thụ dập đầu nói:
- Không thể bởi vì cá biệt một người mà đều phủ định người đọc sách thiên hạ!
- Cá biệt một người? - Vạn Lịch hai mắt trừng trừng, cheng một tiếng, rút ra bảo kiếm sáng loáng, cầm trong tay phẫn nộ vung lên:
- Cho họ xem, cá biệt một người này có thể làm ra cái gì!
Hai thái giám liền khiêng lên một cái rương sách, rồi đổ hết báo chí thư tịch bên trong ra trước mặt các vị các thần.
- Đây chỉ là Đông Xưởng thu thập được từ mấy thành Nam Kinh, Tô Châu, Thượng Hải, Hàng Châu. Các loại ngôn luận đại nghịch bất đạo nhiều đến mức phát khiếp.
Vạn Lịch cầm kiếm đi xuống ngự giai, thanh âm vang vọng mà sắc bén:
- Những sách báo này là một mặt, những thư viện ở Đông Nam cả ngày lẫn đêm tuyên giảng cái gì 'hư quân', ngang nhiên tùy ý chửi bới trẫm! Còn tổ chức cái gì xem thiên tượng, muốn chứng minh trên đời không có thiên mệnh! Trẫm cũng không phải thiên tử gì hết...
Vạn Lịch càng nói càng tức giận, khó áp chế được cả người run lên, rồi đứng cũng không vững phải dùng kiếm chống đất, hai mắt đỏ bừng, có cả nước mắt chảy ra.
Các đại thần cho rằng hoàng đế giận đến điên rồi, vội vàng cúi đầu sâu xuống. Khách Dụng lại biết, đây là do hoàng thượng nghiện thuốc lá, vội vàng từ trong tay áo móc ra bao thuốc, nhanh nhẹn châm một điếu màu trắng như tuyết, hai tay dâng lên trước mặt Vạn Lịch.
Vạn Lịch vươn cánh tay run rẩy, cầm lấy hít sâu một hơi, trên mặt lúc này mới có chút huyết sắc, phun ra một hơi khói thuốc dài, Vạn Lịch lại như không có việc gì:
- Vừa rồi nói đến đâu rồi?
- Có người muốn chứng minh trên đời không có thiên mệnh, hoàng thượng cũng không phải thiên tử.- Khách Dụng đáp.
- Ngươi thấy thế nào? - Vạn Lịch như quên các đại thần, tự mình đi hỏi thái giám.
- Khải tấu hoàng thượng.- Khách Dụng lập tức quỳ xuống, lớn tiếng nói:
- Trong này có dự mưu! Nhất định là có người sai khiến ạ!
*****************
Lấy Chu Đại Thụ dẫn đầu, các các thần quỳ gối dưới ngự giai lúc này sợ hãi đã biến thành khủng hoảng, bọn họ rốt cuộc ý thức được, một trận lao tù đã lan đến cả triều, mắt thấy sắp không thể tránh được rồi.
Trải qua tiết mục giữa giờ, Vạn Lịch trái lại không cuồng nộ như trước. Hắn hít sâu một hơi thuốc, như là lẩm bẩm:
- Có dự mưu, có người sai khiến, phải điều tra ra, điều tra ra!
Rất nhanh biến thành khuôn mặt tươi cười, tươi cười đến âm trầm, hắn nhẹ nhàng mà hỏi Chu Đại Thụ:
- Nói cho trẫm, là ai sai khiến, có phải là Chư các lão ngươi không?
Chu Đại Thụ cố ưỡn cổ lên, trầm giọng nói:
- Hồi bẩm hoàng thượng, thần chưa bao giờ tham dự qua bất cứ một sự kiện cùng loại nào, cũng không nghe nói qua bất cứ một tổ chức cùng loại nào.
Giọng Vạn Lịch càng dịu đi, cũng càng khiến người nổi da gà:
- Trẫm sẽ không truy cứu ngươi, ngươi không đáng chống đỡ thay kẻ khác, nói cho trẫm.
- Còn không nói thật đi. 'Hư quân' đối ứng chính là 'thực tướng', thực tướng a thực tướng, đây không phải là lý tưởng của đám các lão các ngươi sao?
Lúc này hai mắt Vạn Lịch đã đảo đến trắng dã:
- Trẫm đã hiểu. Mặc dù Thẩm Mặc đã chết mấy năm nay, nhưng lý tưởng của y vẫn còn, tổ chức của y vẫn còn. Các ngươi trước tiên sai khiến người mắng trẫm thành cứt chó. Tiếp theo bức trẫm thoái vị. A không, phải nói là làm một 'hư quân', còn các ngươi thì làm thực tướng, Đúng hay không!
Giọng điệu âm trầm, hoàn toàn bất đồng với giọng điệu hơi càn rỡ lúc bình thường của Vạn Lịch hoàng đế.
Từng mũi tên nhọn liên tục phóng tới, bắn hết lên người Chu Đại Thụ và các vị các thần. Mọi người tại giờ khắc này đều tuyệt vọng, phía sau là vực sâu không đáy, đã không có đường lui, trái lại đã không có sợ hãi.
Sau một vòng giao lưu bằng ánh mắt, Chu Đại Thụ đã nhìn ra tất cả mọi người chuẩn bị liều mạng can gián. Thân là thủ phụ, hắn không thể để cho cục diện chuyển biến xấu đến tình trạng không thể vãn hồi.
- Khải tấu hoàng thượng! - Vừa muốn mở miệng, lại bị Thân Thời Hành tranh trước:
- Vi thần có bản điều trần!
Vị Thân các lão này thờ phụng 'bách ngôn bách đương, bất như nhất mặc', hắn giành mọi người nói trước, thật sự là ngoài dự liệu của mọi người.
- Tốt! Tốt! - Vạn Lịch chậm rãi gật đầu nói:
- Cuối cùng cũng có người nguyện ý nhận lấy cái nợ này. Thân sư phó, trẫm biết ngươi không giống như họ, đem lời nên nói nói với trẫm, trẫm sẽ không trách tội ngươi.
Thân Thời Hành chỉ cảm thấy lòng trầm xuống. Nhưng đánh cược một ván thiên cổ với quân vương, tuyệt đối không thể có chút khiếp đảm. Hắn cắn răng giữ bình tĩnh, không nhìn hoàng đế, mà đưa ánh mắt nhìn đống sách báo đầy đất, lớn tiếng tấu:
- Thần lấy tổ tông của mình bảo đảm với hoàng thượng, nội các chưa từng xem qua sách báo như vậy!
Vạn Lịch nhìn Khách Dụng nở nụ cười, là nụ cười âm trầm tìm kiếm sự ăn ý:
- Thấy rồi chứ? Người nào cũng không kém người nào. Không đến Hoàng Hà chưa từ bỏ ý định, không cho trẫm nắm lấy cái cổ, họ sẽ không thừa nhận.
- Thân các lão, là anh hùng hảo hán, thì dám làm dám nhận.- Khách Dụng liền phụ họa hoàng đế:
- Ngài là cao túc của Thẩm các lão, sao không biết một chút nào được chứ?
- Chớ có vũ nhục lão sư ta! - Thân Thời Hành thoắt cái nhìn sang Khách Dụng, ánh mắt sắc bén nói:
- Thẩm các lão một tiếng quang minh lỗi lạc, trung trinh vô nhị, đây đã là cái quan định luận rồi, sao lại cho phép ngươi tùy ý ô nhục?
Khách Dụng đang hầm hầm nhìn Thân Thời Hành, Thân Thời Hành cũng không tỏ ra yếu kém chút nào, cũng nhìn chằm chằm Khách Dụng.
Vạn Lịch mắt lạnh nhìn hai người nhìn nhau, biết ngày hôm nay tên đã lên dây cung, không thể không bắn rồi. Nộ khí từ từ áp chế, đấu chí lạ càng bị kích thích, lạnh lùng nói: - Thân các lão, nếu như ngươi không khai ra chủ mưu phía sau màn, trẫm đành phải bảo Đông Xưởng bắt người, thà giết nhầm còn hơn bỏ sót. Một trận bát thiên đại ngục có nổi lên hay không, chỉ bằng vào một câu nói kế tiếp của Thân các lão đó.
Thân Thời Hành vẫn như giếng cổ không dao động, hắn nhìn Vạn Lịch thật sâu:
- Đúng! Nội các quản giáo vô phương, đến nỗi có chó điên đi sủa khắp nơi, đó là cái tội đầu tiên của chúng thần. Nội các vốn nên sớm phát hiện những kẻ mắng quân phụ thế này, kịp thời xử lý, để giảm ảnh hưởng xấu đến mức thấp nhất, nhưng mà lại phát hiện còn trễ hơn cả hoàng thượng, đó là cái tội thứ hai của chúng thần. Hai tội này, chúng thần tự khó thoát khỏi trách phạt.
Vạn Lịch nhìn sang Khách Dụng, không hề giấu đi sự chế nhạo:
- Bội phục rồi chứ? Đây là các lão của Đại Minh triều, da dày tâm đen miệng cứng, bản lĩnh lớn nhất, chính là nói dối không chớp mắt!
Khách Dụng gật đầu:
- Rất đúng!
Trong mắt Thân Thời Hành từ từ tràn đầy vẻ tuyệt vọng, nhưng vẫn nhìn Vạn Lịch với vẻ mặt thành khẩn.
Chương 910: Thậm vu phòng xuyên (4)Vạn Lịch cũng nhìn sang hắn:
- Thân sư phó, trẫm lại gọi ngươi một tiếng sư phó. Trẫm muốn hỏi ngươi, ở trong lòng ngươi, là ân sư gì đó của ngươi, chỗ dựa vững chắc của ngươi, đồng đảng của ngươi nặng, hay hoàng thượng là trẫm đây nặng hơn?
- Ân sư của thần đã chết, càng không phải là đồng đảng của ai hết.
Thân Thời Hành biết không những tính mệnh thân gia của mình, còn có tính mệnh thân gia của vô số người, đều quan hệ với câu trả lời hiện tại của mình. Hắn cắn răng, cố ưỡn người lên:
- Thần là trạng nguyên của năm Gia Tĩnh 41, là môn sinh thiên tử. 20 năm trước thần từ Hàn Lâm viện đảm nhiệm Biên tu, sau đó thăng thị độc, thăng học sĩ, thăng thượng thư, mãi cho đến 3 năm trước đây thăng liệt đài các, thân chịu hoàng ân ba đời! Muốn nói chỗ dựa vững chắc, bệ hạ mới là chỗ dựa vững chắc của thần!
Các các thần ngày hôm nay thật phải nhìn Thân Thời Hành với cặp mắt khác xưa, một trận đại họa cùng đại ngục cả triều, rốt cuộc bị hắn loại bỏ đi không còn.
Tiếng leng keng vang vọng trong đại điện. Lửa giận trong lòng Vạn Lịch quả nhiên tiêu tan đi không ít, hắn thở dài nói:
- Là xảo ngôn lệnh sắc hay là lời từ đáy lòng, trẫm hiện tại phân không rõ.
Rồi hắn nhìn mấy vị đại thần khác:
- Các ngươi cũng đừng vội biểu quyết tâm, trẫm không muốn nghe, hiện tại trẫm chỉ muốn nhìn hành động.
- Chúng thần lập tức điều tra rõ việc này! - Các các thần như gặp đại xá, đồng loạt lớn tiếng nói.
- Nhưng mà.- Vạn Lịch chậm rãi nói:
- Loại thiên cổ gièm pha này, dù sao cũng phải có người đứng ra phụ trách chứ?
- Tội thần hiểu rồi...
Chu Đại Thụ lộ vẻ sầu thảm, rồi tháo xuống mũ ô sa trên đầu.
**********
Càn Thanh cung, Đông Noãn các.
Các các đã lui ra, thái giám Càn Thanh cung Khách Dụng quỳ xuống bóp chân cho Vạn Lịch, ti lễ thái giám Trương Hoành, nội xưởng đề đốc Tôn Hải thì quỳ xuống chỗ lúc nãy các các thần quỳ.
Thần thái Vạn Lịch uể oải mà buồn chán:
- Mấy năm nay, trẫm mở quốc khố cho các ngươi dùng, đó là vì cái gì?
- Mau chóng phát triển Đông Xưởng.- Nội xưởng đề đốc Đông Xưởng, Tôn Hải là đặc vụ lớn nhất, vội vàng cung kính nói:
- Để phân ưu thay chủ tử gia.
- Đây là ngươi phân ưu cho ta đấy hả? - Vạn Lịch cầm lấy quyển [Minh di đã phỏng lục], ném mạnh vào người Tôn Hải:
- Nếu không phải Trình Thủ Huấn nam hạ giám sát chức tạo, có phải là giang sơn của trẫm bị người khác đoạt đi rồi cũng còn chưa rõ chân tướng không.
Thật ra bọn thái giám lấy được bạc từ trong quốc khố, tám phần mười đều cắt xén ra để tiêu xài. Hai kinh mười lăm tỉnh, ngoại trừ dưới chân thiên tử không dám giở trò, địa phương hơi xa một chút, thì một cắc một đồng không nỡ xài. Bởi vậy Đông Nam oanh oanh liệt liệt náo loạn đã nhiều năm, nhưng Vạn Lịch vẫn không rõ chân tướng. Tôn Hải vội vàng dập đầu như giã tỏi nói: - Đông Xưởng vừa mới trùng kiến không được ba năm, nhân thủ chưa chuẩn bị đủ, huấn luyện cũng theo không kịp, nô tài vì cam đoan kinh sư, lực lượng giỏi giang đều ở lại Bắc Kinh, phía nam khó tránh khỏi lơi là...
- Đại thần không thể tin, nội thị ngu xuẩn như lợn.- Vạn Lịch phiền muộn nói:
- Sao trẫm có thể bớt lo được chứ?
- Hoàng thượng bớt giận, nô tài đã điều tra trở ngại ở Nam trực và Chiết Giang, cũng triệu tập nhân mã nam hạ.- Tôn Hải vội vàng biểu quyết tâm, đưa ra bảo đảm:
- Nhất định sẽ làm đám cuồng đồ vô quân vô phụ này biết sự lợi hại của hoàng thượng!
- Coi như một câu tiếng người.- Vạn Lịch hơi nguôi ngoai, nhìn sang Trương Hoành:
- Trương công công, ngươi thấy thế nào?
- Khi lão nô vừa đến ti Lễ giám, Từ các lão vẫn là thủ phụ, từng nhớ kỹ ông ấy vài lần tiếc nuối việc này, "thôn dân là người không có lý lẽ nhất, vừa nghe cái gì liên quan đến đất đai thì bảo là quỷ quốc, nói 'ngày khác thiên hạ có việc, tất bắt đầu từ đây'. Chính lệnh của triều đình, không thể thi hành ở đất đai, mà nhân tình giả dối, có thể nhẫn được những việc người không thể nhẫn.
Trương Hoành xưa nay không quá thích khoe khoang, lần này thái độ cũng rất rõ ràng:
- Đại án mưu nghịch lần này, chính là kết quả trong mắt thôn dân không có vương pháp quân thượng, địa phương quan trường kỳ nuông chiều. Lão nô thấy nội các đại thần như có ý đồ xử lý nhẹ việc này. Hoàng thượng nhất thiết đừng để họ thực hiện được ý đồ, nhất định phải nghiêm tra xử lý, thà giết nhầm còn hơn bỏ sót, tuyệt đối không thể để nghịch tặc phá hủy gốc rễ của xã tắc!
Trương công công sở dĩ có thể dưới tình huống không thế nào nịnh hót hoàng đế mà còn ngồi ổn cái bảo tọa của ti Lễ giám, dựa vào là nhãn lực xài vào những giờ phút then chốt thế này -- hắn biết vào lúc này, người đứng đấu thái giám như mình nên tỏ thái độ gì.
- Nói rất đúng.- Vạn Lịch quả nhiên thỏa mãn:
- Đại tổng quản đúng là không giống với đám thùng cơm này.
- Lão nô cho rằng, những lời nói đại nghịch bất đạo sở dĩ có thể truyền đi ai ai cũng biết, người viết quyển sách này nhiên là kẻ khởi xướng, nhưng nếu như sớm hai ba mươi năm, khẳng định không gây nỗi sóng to gió lớn gì, tám phần mười sẽ bị coi là ăn nói khùng điên, không ai để ý tới.
- Vậy hiện tại vì sao? - Vạn Lịch có chút thất vọng.
- Bởi vì có báo chí truyền bá, có thư viện cả ngày tuyên giảng, dân chúng lại là kẻ ngu muội. Cái gọi là miệng nhiều người xói chảy vàng, nghe được nhiều cũng sẽ tin.- Trương Hoành thong thả nói.
- Chính là đạo lý này.- Vạn Lịch nặng nề gật đầu:
- Vậy nên xử lý thế nào đây?
- Đầu tiên, những kẻ viết quyển sách này, nơi xuất bản quyển sách này, bán quyển sách này, nói chung những người có quan hệ trực tiếp đến quyển sách này, hết thảy phải lập kế hoạch bắt lại hết.- Trương Hoành tàn nhẫn nói:
- Dùng đại tội mưu nghịch dính líu cả nhà, để răn đe kẻ khác!
- Đồng thời, phàm kẻ chuyển tải, vọng truyền hoặc là tích cực bình luận quyển sách này, cũng lấy đồng tội luận xử! - Trương Hoành đằng đằng sát khí nói:
- Báo chí không có vấn đề, cũng phải ngừng kinh doanh chỉnh đốn... Hoàng thượng, nội dung ở trên báo, thân sĩ bách tính đảo mắt là có thể thấy được, ảnh hưởng thật sự quá lớn, cho nên phải khống chế nó ở trong tay hoàng thượng.
- Ừm. Vạn Lịch gật đầu, ý bảo hắn nói tiếp.
- Lão nô tạm thời chỉ nghĩ ra được nhiêu đó thôi.- Trương Hoành tỏ vẻ ngượng ngùng cười.
- Nói không sai, đã rất hiếm có rồi, tuy nhiên còn một việc cực kỳ quan trọng chưa nhắc đến.- Vạn Lịch chỉ tay vào ngăn kéo thứ hai trên giá sách:
- Tìm cho trẫm bí chiết mà trước khi Trương Tứ Duy đưa đây.
Khách Dụng vội vàng đi qua tìm, quả nhiên đã tìm được bản bí chiết kia, hắn không khỏi bội phục trí nhớ của hoàng đế.
- Đọc từ trang thứ 3.
- Vâng.
Khách Dụng mở ra tấu chương kia, nhẹ nhàng đọc lên:
- Làn gió tư nhân giảng học, trước năm Chính Đức chưa bao giờ gặp trong lịch sử. Gia Tĩnh tới nay, Vương Học đại thịnh, làn gió giảng học hưng thịnh khắp thiên hạ. Đương thời người đọc sách, ngôn tất xưng "Lục Vương Vương Thẩm", nếu như ai còn nói chuyện Trình Chu, các đồng kiều sẽ coi hắn không khá nổi. Dưới tình thế như vậy, sinh viên quan học không còn có hứng thú đối với Trình Chu Lý Học, đều mời danh sư Vương Học tới trường học khai giảng. Quan học số lượng hữu hạn, Vương môn chúng nhân chỉ e Tâm học truyền đi không rộng, lại đều sáng lập thư viện. Hiện tại, thư viện tại toàn quốc có gần 1000 nơi. So sánh với số lượng môn sinh, sinh viên quan học các cấp của Đại Minh chẳng qua là muối bỏ biển, bé nhỏ không đáng kể. Mấy năm nay khinh nhân không còn xem sách thánh hiền, thi khoa cử chính đồ, mà là một lòng một dạ nghĩ làm sao lập dị. Triều đình sáng lập trường học, nguyên ý là nuôi trồng nhân tài để quản lý quốc gia. Các đại sư Tâm học danh chấn triều dã sáng lập thư viện, mục đích lại là theo ý nguyện của họ xúi giục thanh niên sĩ tử, làm sao có được địa vị ngang với triều đình. Nếu cứ để mặc những người này tiếp tục hồ đồ, chắc chắn năm sau, triều đình chẳng phải thành một cái thùng rỗng rồi?
- Nếu như chỉ luận bàn học vấn nhu cầu đạo thuật, sự nguy hại của nó cũng không thấy ngay, nhưng mà lấy Hà Tâm Ẩn, Lý Tán, La Nhữ Phượng, những người dẫn đầu của Vương Học Thái Châu phái, đều là hạng người xích thủ bác long xà, ly kinh bạn đạo, ngang nhiên coi rẻ nhân luân, công kích triều chính, mặc ý nói xấu hoàng thượng cùng triều đình, để thu ánh mắt người đời. Những nơi đi qua muôn người đều đổ xô ra đường, vô số thanh niên vô tri lạc đường hãm sâu vào. Hôm nay thư viện bục giảng các nơi hầu như biến thành trận địa công kích triều đình, không chỉ ngộ nhân tử đệ, càng tạo thành nguy hại cực lớn đối với sự yên bình của xã tắc.