Anh biết Trương Khánh Chúc dạo gần đây đang hoạt động nghĩ cách ở lại xưởng chế tạo máy móc tỉnh, nhưng nhân viên trong xưởng chế tạo máy móc tỉnh cũng người nào việc ấy, công nhân cũng toàn là con cái kế thừa sự nghiệp của cha, cha nghỉ hưu thì con lên thay, hoàn toàn không có vị trí nào trống.
Anh cảm thấy cơ hội thành công của Trương Khánh Chúc rất mong manh, nhưng anh không nói thẳng mà chỉ nói rằng anh muốn đến xem cửa hàng bách hóa và nhà sách, mua một thứ gì đó cho vợ con, ở lại nhiều nhất là thêm hai ngày nữa.
Hôm nay, xưởng trưởng Lý mời Chu Minh Dũ đến nhà ăn ăn cơm, tiện thể muốn trò chuyện về cuộc đời và tương lai với anh.
Ông ta bỏ tiền ra gọi thêm vài món khác như thịt xào, cá đù chiên vàng, sườn xào chua ngọt, gỏi sen, anh cảm thấy đây đều là những thứ nông thôn không có, anh nhất định sẽ rất thích.
Mở đầu nói về những chuyện liên quan đến công việc, xưởng trưởng Lý bắt đầu lảm nhảm: “Chu à, cậu thực sự chưa từng đi học sao?”
Chu Minh Dũ kìm lại sự chột dạ, biết mình lần này quá trớn rồi, cũng may đã xuyên không đến bảy tám năm, anh và Mạc Như bù thêm các kiểu.
Anh cười nói: “Chú Lý, thực sự chưa từng đi học, lúc nhỏ nhà nghèo, cháu cũng chưa hiểu huyện, học một năm thì về nhà rồi. Cũng may sau đó bí thư đại đội đã nhiều lần tổ chức lớp học xóa mù chữ, dù cho mưa to gió lớn cũng phải đi, cháu cũng đi học nên biết được vài chữ.”
Xưởng trưởng Lý rất cảm khái: “Mặc dù cậu chưa từng đi học, nhưng rất có năng lực tự học.”
Không cần nói dối chuyện này, xưởng trưởng Lý cũng không tìm hiểu việc của từng nhà. Tuy Chu Minh Dũ thực sự chỉ đến lớp xóa mù chữ có vài ngày, nhưng lần nào cũng nói thế, bảy tám năm sau có thể coi như thật rồi.
Lần trước các cán bộ về nông thôn cắm điểm, Chu Thành Chí và những người khác còn nói trường học nợ Chu Minh Dũ một bằng tốt nghiệp. Tuy chưa từng đi học, nhưng vẫn có trình độ, nên phát bằng tốt nghiệp mới đúng.
“Chú Lý đừng có lừa cháu, cháu chỉ biết có vài chữ, thích buôn bán những vật dụng gia đình này, những chuyện khác thì qua quýt.” Chu Minh Dũ rất khiêm tốn.
Xưởng trưởng Lý cười, giục anh ăn nhiều tau: “Cậu nói chỉ đi học có vài ngày, nhưng tôi thấy cậu không thua kém những người đi học ở trường. Không nói đến lớn, chỉ nói đến học sinh cấp ba, không được, cấp ba không được, trường trung cấp chuyên nghiệp ư?” Ông ta lắc đầu: “Cũng không được.”
Cuối cùng, xưởng trưởng Lý gật đầu: “Ít nhất cũng phải mà một sinh viên đại học, tôi thấy cậu không thua kém những nhân viên kỹ thuật tốt nghiệp đại học.”
“Chú Lý quá khen rồi.” Chu Minh Dũ chắp váy tay cười hì hì, anh tiếp tục ăn rau, thịt lợn xào quá già, tay nghề kém xa vợ anh.
Chà, ra ngoài lâu như thế, nhớ nhà quá.
Nhớ vợ, con gái và con trai rồi.
Cũng nhớ cả gia đình.
Tán gẫu thêm vài câu, xưởng trưởng Lý nhìn Chu Minh Dũ, hỏi: “Minh Dũ, tôi cho cậu một cơ hội, hay là cậu đến xưởng chế tạo máy móc chưa chúng tôi làm việc, cậu thấy thế nào?”
“Hả?” Chu Minh Dũ ngẩn người, kinh ngạc nhìn ông ta.
Xưởng trưởng Lý rất hài lòng khi nhìn thấy phản ứng của anh, giật mình rồi chứ gì, ha ha.
Xưởng trưởng Lý cho rằng mình đã cho đi lợi ích lớn như thế, Chu Minh Dũ chắc chắn sẽ đồng ý, ông ta cười nói: “Cậu đến đây thì không cần làm công nhân ở phân xưởng nữa, trực tiếp vào phòng kỹ thuật, cho cậu lương cấp ba, sau này mỗi năm tăng một bậc, chẳng mấy chốc đã có thể tăng đến cấp tám, cậu thấy thế nào?”
Ông ta đã suy nghĩ mấy ngày mới đưa ra quyết định.
Cháu trai của vợ đã nhờ anh giúp chuyển hộ khẩu từ vùng nông thôn sang xưởng chế tạo máy móc, anh không làm được thì trình độ cháu trai chưa đủ, những người bạn thân khác cũng có nhiều người đến nhờ anh giúp, anh cũng không nhận lời.
Nào ngờ lại chủ động mở miệng làm giúp Chu Minh Dũ, ông ta còn cảm thấy bất ngờ.
Chu Minh Dũ cũng hoàn toàn ngẩn người, không ngờ xưởng trưởng Lý lại làm điều này cho anh, một người nông dân, từ đại đội vượt thẳng công xã, huyện, khu đến xưởng chế tạo máy móc tỉnh làm việc, nếu không có mối quan hệ và công lao to lớn thì căn bản không thể nào.
Một nông dân bình thường muốn vào thành phố thực sự còn khó hơn cả lên trời.
Nhưng nếu có mối quan hệ thì lại là chuyện rất đơn giản.
Chỉ cần có xuất thân tốt, mối quan hệ vững, đã thông qua kiểm tra chính trị, xưởng chế tạo máy móc chấp nhận, Chu Minh Dũ chuyển quan hệ hộ khẩu và lương thực rất dễ dàng, còn có thể dẫn vợ con ra ngoài.
Xưởng trưởng Lý nhìn bộ dạng ngơ ngác của Chu Minh Dũ, ông ta cười, giục anh ăn thịt: “Đang tuổi ăn tuổi lớn, ăn nhiều chút, góp phần thật tốt vào công cuộc xây dựng xã hội chủ nghĩa.”
Nhìn thấy mái tóc hoa râm và nụ cười hiền từ của xưởng trưởng Lý, Chu Minh Dũ gần như không nói ra được những lời chối từ.