Ta đã trở thành con của bà.
Bà dẫn ta đi khắp chợ, tặng trứng đỏ cho từng nhà. Mọi người đều bảo bình thường bà rất tiết kiệm, không ngờ lần này lại hào phóng như vậy.
Thật ra, nếu không phải phụ thân ta—tên Tú tài rẻ mạt—cứ đòi tiền bà, thì bà đã tích góp được không ít bạc.
Bà sống cả năm chỉ với hai bộ quần áo vải thô vá chằng vá đụp, thay phiên nhau mặc. Mùa đông chỉ khoác thêm một chiếc áo bông bên trong. Tóc bà được buộc bằng khăn vải xanh, không có lấy một món trang sức nào. Còn son phấn, đừng nói đến—cuộc sống của bà chẳng giống một người phụ nữ chút nào.
Nhưng bà ăn uống cũng khá. Dù không có gạo trắng, hằng ngày vẫn có thịt để ăn.
Còn ta, điều ta quan tâm nhất cũng chỉ là bữa ăn.
Tuy vậy, bà vẫn may cho ta một bộ đồ bằng vải bông, còn cắt hai dải vải đỏ buộc thành hai búi tóc nhỏ trên đầu ta.
Ta gọi bà là "mẫu thân," bà run lên, toàn thân cứng đờ!
Mặt bà đỏ bừng, giọng thô lỗ bảo rằng: "Nhà này đâu phải nhà giàu có gì mà kêu mẫu thân."
Ta đổi gọi "nương" bà cũng không đáp, nghĩ mãi rồi bảo ta gọi bà là "đại nương."
Ta ưỡn thẳng ngực, theo sau đại nương ra quầy bán thịt, ngày tháng trôi qua thật nhanh.
Năm nay ta đã sáu tuổi.
Có mụ mai mối đến, nói muốn se duyên cho bà.
Người được giới thiệu là Trương thợ rèn, thê tử ông ấy đã mất ba năm rồi, giờ ông quyết định tìm một người mới để cùng chung sống.
Nhà Trương thợ rèn có một đứa con trai, tên là Thạch Đầu, lớn hơn ta hai tuổi.
Từ khi mụ mai mối đến nhà, Thạch Đầu ngày nào cũng chạy sang nhà ta.
Vì đại nương nấu ăn rất ngon, bà nấu canh xương hầm trên lửa nhỏ, hương thơm lan tỏa cả ba con ngõ.
Thạch Đầu uống một cách thỏa mãn: “Nương, cho con thêm bát nữa.”
Đại nương mắng cậu: “Thằng ranh con, còn dám léo nhéo, ta tống cổ ra ngoài bây giờ…”
Nhưng bà chưa bao giờ đuổi cậu ra ngoài.
Bà rất thích trẻ con.
Tiếc là cuối cùng Thạch Đầu cũng không trở thành con của đại nương, vì Trương thợ rèn lại thay đổi ý định, ông cưới Vương tam nương bán đậu phụ.
Ta nhìn Vương tam nương, thấy bà ấy cũng chỉ được mỗi làn da trắng hơn, cười nhiều hơn, dung mạo cũng không đẹp hơn đại nương là mấy. Thực ra, nếu nhìn kỹ, đại nương của ta không hề xấu.
Thỉnh thoảng bà cười, khuôn mặt sáng bừng như mặt trời lớn, rực rỡ lấp lánh.
Tiếng cười của bà vang dội như tiếng chuông lớn!
Nhưng Trương thợ rèn bảo ông là nam nhi, không muốn cưới một người có sức mạnh còn lớn hơn mình.
Ngay cả Tú tài viết thư thuê cũng lắc đầu bảo rằng, đàn bà phải dịu dàng, yếu ớt như liễu trước gió mới khiến người khác thương cảm.
Ta nghe mà thấy thật buồn cười!
Tối hôm đó, nhân lúc trời tối, ta lén múc một gáo phân heo, bôi đầy lên cổng nhà Trương thợ rèn.
Đám cưới của đại nương không thành, khiến những lời bàn tán xì xào xung quanh cũng không tránh khỏi. Nhưng đại nương vẫn ngày ngày bán thịt, trên mặt không lộ chút thay đổi nào.
Có người hay chuyện đến hỏi bà: “Vương tam nương đã lớn tuổi rồi, Trương thợ rèn cưới bà ta về chẳng khác nào cưới một bà mẹ để chăm sóc.”
“Ta thấy Tưởng đại tẩu còn tốt hơn Vương tam nương nhiều, ít ra bà bán thịt còn kiếm được nhiều hơn bán đậu phụ.”
“Thật tiếc quá, sao Trương thợ rèn lại không chọn bà, mà lại lấy Vương tam nương nhỉ?”
Sao lắm kẻ lắm lời thế chứ!
Ta đã sáu tuổi rồi, ở chợ này đủ lâu để hiểu được lời hay lẽ dở.
Rõ ràng bọn họ đang cười nhạo rằng chẳng ai thèm lấy đại nương của ta!
Ta tức giận chống nạnh…
“Bốp!” Đại nương quăng mạnh con d.a.o lên thớt.
“Từ đầu đến cuối ta có nói muốn cưới Trương thợ rèn à? Mặt hắn đen như đáy nồi, còn cái hàm răng vàng khè hôi thối đó, ai mà thèm chứ.”
Ai bảo bà không biết nhìn mặt! Đừng nghĩ bà trông vậy mà không có gu, bà vẫn thích những người thư sinh trắng trẻo.
Đặc biệt, bà rất ngưỡng mộ những người biết chữ.
Suy nghĩ của bà bị phơi bày ra, trở thành câu chuyện cười mỗi khi người ta ngồi ăn uống tán gẫu.
Họ còn bảo bà là đầu óc không bình thường, rõ ràng bị kẻ biết chữ bỏ rơi, mà vẫn không chịu bỏ cuộc.
Bà nghiến răng làm một việc khiến ai nấy đều phải há hốc mồm.
Bà gửi ta vào học viện.
Bà thích người đọc sách, nhưng không chỉ là đàn ông đọc sách.
Trong lòng bà, người đọc sách không có mùi hôi, trên người họ tỏa ra hương thơm của tri thức.
Đó là một học viện dành cho nữ tử trong thị trấn, nơi dành riêng cho những tiểu thư con nhà giàu có.
Bà đã vét sạch túi để nộp học phí cho ta, còn sợ ta bị bắt nạt nên mang thịt lợn đến nhà của trưởng học viện nhiều lần.
Phu nhân của trưởng học viện cảm kích lòng thành của bà, hứa sẽ chăm sóc tốt cho ta.
Thực ra, ta cũng không cần được chăm sóc đặc biệt, vì mỗi ngày ở học viện ta đều rất vui vẻ.
Đọc sách vui, viết chữ vui, tính toán lại càng vui hơn…
Những tiểu thư đó lúc nào cũng thơm phức, tài lớn nhất của họ cũng chỉ là chu môi, thốt ra vài lời chua chát đầy gai nhọn.
Họ thậm chí còn không biết cách trợn mắt, ha ha ha.
Hằng ngày ở chợ, ta nghe mấy vị tẩu tẩu cãi nhau mãi, đặc biệt là đại nương của ta, không ai địch nổi bà ấy.
Sự ác ý của các tiểu thư đối với ta hoàn toàn vô hại.
Chưa kể, ác ý của họ đối với một đứa con nhà nghèo như ta cũng nhanh chóng biến mất.
Vì ta học rất giỏi, nổi bật, thu hút sự chú ý của các phu tử.
Trưởng viện vuốt râu khen rằng, ta là đứa trẻ chăm chỉ và có năng khiếu nhất mà ông từng gặp.
Ông còn bảo rằng nếu ta sinh ra trong một gia đình có chút thân phận, tương lai sẽ rất rộng mở.
Chẳng hạn như hiện nay, người được sủng ái nhất là Tích Quý phi, năm xưa bà ấy nổi danh khắp kinh thành, với bút pháp nhỏ nhắn thanh tú đẹp tuyệt vời, mới khiến bệ hạ say đắm, cùng nhau viết nên một mối tình như thêu hoa trên gấm.
Nhưng tiếc rằng, ta sinh ra ở chốn bần hàn, tất cả chỉ là ảo tưởng.
Không ai biết tại sao đại nương lại cho ta đi học, mà còn học suốt năm sáu năm liền.
Năm ta mười ba tuổi, những gì cần học ta cũng đã học xong, nhưng không thể tham gia kỳ thi.
Ta nghĩ đến việc bàn với đại nương dừng học, muốn trở về cùng bà bán thịt, mổ lợn.
Ta muốn trở thành một nữ đồ tể hiểu biết đầy mình.
Không ngờ, hôm đó trưởng viện từ huyện về, mang theo tin tức: “Quý phi nương nương đang chọn đồng học cho tiểu Công chúa, không quan tâm xuất thân, chỉ cần là những cô gái chăm chỉ, có năng khiếu.”
Dĩ nhiên, đồng học của Công chúa cũng không được quá xấu xí, dung mạo phải đạt yêu cầu.
“Huyện chúng ta có một suất, chọn ngày đến huyện nha thi tuyển.”
Tin tức về kỳ thi nhanh chóng lan truyền khắp nơi, đặc biệt là trong giới tiểu thư nhà giàu, ai nấy đều háo hức muốn tham gia.
Ba ngày trước khi thi, đại nương đã nghỉ bán thịt, dẫn ta lên chiếc xe bò để đi đến huyện thành.
Trước giờ thi, bà còn căng thẳng hơn cả ta.
Ta nhe răng cười với bà, rồi như con khỉ, xoay người bước vào cổng sau huyện nha.
Kỳ thi không khó, nhưng kéo dài cả một ngày.
Không có thông báo trước, cũng không cho người nhà mang cơm vào, nên trưa hôm đó các thí sinh phải nhịn đói.
Ta còn chịu đựng được, nhưng một số tiểu thư yếu ớt, đến chiều vừa đói vừa nóng, có người ngất xỉu tại chỗ.
Tối thi xong, bước ra ngoài, đại nương dẫn ta đến một quán ăn nhỏ, gọi một mâm bánh bao bột trắng nóng hổi để ăn thật đã.
Bà không hỏi ta thi thế nào, còn ta vừa nhai bánh vừa thao thao bất tuyệt kể lại tình hình. Đề thi không khó, ta đều làm được.
Nhưng có một điều kỳ lạ là trước khi làm bài, bọn họ kiểm tra thân thể của thí sinh. Một bà mụ mặt đen ngó kỹ từng đứa từ trên xuống dưới, thậm chí còn kiểm tra răng, ngửi cả nách của chúng ta.
Đại nương không biết chữ, cũng chưa từng trải qua chuyện thi cử, nghĩ ngợi rồi nói: “Có lẽ là vì phải hầu hạ Công chúa, nên sợ người có mùi hôi nách sẽ làm Công chúa khó chịu.”
Ta gật đầu lia lịa, thấy có lý.
Sau đó, ta không quay lại học viện nữa, theo đại nương ra chợ bán thịt, chờ kết quả thi.
Lạ thật, mấy ngày nay người đến mua thịt nhiều hơn hẳn.
Nhưng đại nương không vui, mặt đen sì, vung d.a.o lọc xương, trừng mắt nhìn mấy gã tiểu nhân cứ liếc mắt nhìn ta.
“Con bé trông thật xinh xắn, trong làng mình đứa nào cũng phải đứng sau nó về dung mạo rồi.”
Vương tam nương đã sớm giảng hòa với đại nương, giờ đây hai người thường ngồi tán chuyện.
“Thêm vài năm nữa sẽ dễ tìm nhà chồng thôi, tiếc là con trai nhà ta, thằng Thạch Đầu, chẳng xứng với nó.”
Vương tam nương đã già, con trai và con gái bà với chồng cũ đều đã lập gia đình, giờ bà xem Thạch Đầu như con trai mà yêu thương.
Đại nương cười vang như chuông: “Thạch Đầu nhà ngươi với con bé con nhà ta chẳng khác gì, trong đầu chỉ có mỗi chuyện ăn, cả hai đều là đám trẻ mãi không lớn!”
“Nhưng thằng nhóc nhà họ Lâm kia thì không tệ, tiếc là mẫu thân nó…”
Vương tam nương nhắc đến cặp mẹ con họ Lâm mới chuyển đến làng cách đây vài năm, nghe nói họ xuất thân từ một gia đình giàu có, giờ thì sa sút.
Lâm công tử khoảng mười sáu, mười bảy tuổi, dung mạo tuấn tú, trẻ như vậy đã đỗ Tú tài.
Mẫu thân của Lâm công tử làm nghề may thuê để nuôi sống hai mẹ con, nhưng bà không coi trọng dân buôn bán ở chợ.
Dù quần áo cũ kỹ, nhưng bà luôn giặt sạch sẽ, khăn đội đầu lúc nào cũng gọn gàng.
Mỗi chiều tối, bà ta lại xách giỏ, bước đi đầy kiêu hãnh, nhanh nhẹn đến chợ, nhặt rau thừa.
Bà không nói chuyện với ai, dù có người hàng xóm đi ngang chào hỏi, bà ta cũng vờ như không nghe thấy.
“Loại người mắt cao hơn đầu thế kia, chắc chắn không muốn kết thông gia với nhà ta rồi.” Đại nương nói chuyện với Vương tam nương, còn ta đứng sau lưng lắng nghe.
