La Gia Phúc – cái tên từng là niềm tự hào của làng Tống Thân – cuối cùng cũng trở về. Ông ta ngồi trên chiếc xe buýt cũ kỹ, ánh mắt hờ hững nhìn ra bên ngoài cửa kính mờ bụi, tâm trạng nặng nề chẳng khác gì bầu trời chiều đang nhuộm dần sang xám. Mấy chục năm không đặt chân về, nơi từng là quê hương của ông ta vẫn không có gì thay đổi: lạc hậu, nghèo nàn, mục ruỗng như chính những ký ức mà ông ta luôn muốn quên.
Ngay từ lúc đặt chân xuống sân bay, La Gia Phúc đã chau mày. Từng bước trở về làng như từng nhịp gõ lên hồi chuông báo động trong lòng ông. Trong khi đó, vị luật sư và người trợ lý đi theo ông lại không giấu nổi vẻ háo hức. Họ nhìn quanh, không giấu nổi sự tò mò trước cái gọi là “quê hương” của ông chủ – nơi mà họ từng nghe nhắc đến chỉ qua vài câu chửi thề và tiếng thở dài.
Trên xe buýt, chỉ lác đác vài hành khách. La Gia Phúc ngồi phía cuối, tay cầm chặt bản hợp đồng mà luật sư đã chuẩn bị từ trước, mắt lướt qua những điều khoản liên quan đến quyền khai thác tài nguyên. Luật sư ghé sát tai ông, thì thầm:
“Giám đốc La, theo quy định hiện hành, bất cứ mỏ vàng nào được phát hiện đều là tài sản quốc gia, cá nhân không được chiếm dụng. Nhưng nếu chuyện này không bị báo cáo, chúng ta vẫn có thể lách luật. Nếu như đúng như ông nói, dân trong làng đã lâu không liên lạc với thế giới bên ngoài, thì chỉ cần giải quyết xong đám người trong đoàn làm phim là mọi chuyện sẽ ổn.”
La Gia Phúc cười khẩy một tiếng, giọng đầy khinh thường: “Một đám làm phim nhỏ xíu, chẳng qua thêm vài đồng là xong. Bịt miệng họ dễ như bịt mắt đứa trẻ con. Mà cái xe c.h.ế.t tiệt này sao mà hôi thế không biết.”
Trợ lý lập tức mở cửa sổ xe, gió núi lạnh buốt ùa vào. Đường đất nhỏ hẹp, chỉ vừa đủ cho hai xe tránh nhau. Họ vượt qua mấy chiếc xe bán tải cũ kỹ đang chở quan tài. Trợ lý liếc nhìn, khẽ nói:
“Giám đốc La, chắc là xe tang lễ ạ.”
La Gia Phúc quay đầu nhìn, ánh mắt tối lại: “Xui xẻo thật.”
Xe lắc lư mãi mới dừng ở một ngã ba khi trời vừa chập choạng. Một người đàn bà đứng ở đầu xe hô lớn bằng chất giọng đặc sệt vùng quê: “Làng Tống Thân tới rồi, ai xuống thì xuống đi!”
La Gia Phúc bước xuống, hai chân vừa chạm đất, mùi bùn đất ẩm mốc lẫn mùi nhang khói cũ kỹ khiến ông ta cảm thấy khó chịu. Trước mặt là ngôi làng cũ kỹ với dãy núi âm u phía xa – nơi lấp ló những ngôi mộ nồi đất phủ rêu đen sì giữa rừng cây hoang lạnh.
Ông ta đứng yên, tim bỗng đập nhanh như đánh trống. Càng tiến gần cổng làng, bước chân ông ta càng chậm lại, như thể có thứ gì đó đang giữ chặt lấy ông từ phía sau, không cho ông đi tiếp.
Liệu Ninh Tuyết có lừa ông ta không? Nhưng nó là con gái ông, từ nhỏ đến lớn chưa từng nói dối, huống hồ chuyện mỏ vàng là chuyện của nhiều năm trước, khi nó còn chưa ra đời. Chẳng lẽ nó biết được chuyện năm xưa? Tấm ảnh mà nó gửi cho ông – nơi ánh sáng phản chiếu rõ ràng thỏi vàng nhô ra từ kẽ đá – ông đã kiểm tra kỹ, thậm chí còn đưa cho thợ vàng xem, không thể giả được.
Khi còn đang do dự, tiếng pháo vang rền từ cổng làng khiến cả ba người giật mình. Một đoàn người từ làng kéo ra, đánh chiêng, đánh trống, mặt ai nấy đều nghiêm nghị đến rợn người. La Gia Phúc cau mày, ánh mắt dò xét từng gương mặt.
Phía trước đoàn người là trưởng làng Tống Thân – người từng ôm ông ta khi còn nhỏ – giờ đây tóc bạc, lưng còng, đi cạnh là mấy cụ già mà ông ta chỉ còn nhớ loáng thoáng qua những cái tên. Cả Ninh Tuyết cũng có mặt trong đoàn người ấy. Cô ta đứng đó, nở một nụ cười gượng gạo, gượng đến mức khiến lòng La Gia Phúc lạnh đi.
Có gì đó không ổn.
Trưởng làng tiến lên, siết c.h.ặ.t t.a.y ông ta như thể chào đón một anh hùng trở về: “Gia Phúc, lâu lắm rồi không gặp! Mọi người trong làng ai cũng xúc động khi biết cậu trở về lo chuyện hiếu sự cho ông bà. Yên tâm, tối nay sẽ chu toàn mọi việc.”
La Gia Phúc sững người. Ánh mắt ông vô thức liếc sang mấy chiếc xe tang lễ đỗ ven đường – chính là những xe mà họ đã vượt qua lúc đi đường. Cái lạnh lan dần từ gan bàn chân lên tới đỉnh đầu. Nhìn lại nụ cười giả lả của Ninh Tuyết, ông ta cuối cùng cũng hiểu. Con gái ruột của ông – nó đã lừa ông.
Trước mặt bao người, La Gia Phúc đành cắn răng chịu đựng, không thể làm ra trò cười cho thiên hạ. Ông ta được đưa về căn nhà cũ kỹ, nơi đã được dọn dẹp sạch sẽ như chuẩn bị sẵn cho sự trở về của ông.
Ông ta bước vào bếp, nhìn quanh, ánh mắt dừng lại ở góc tường nơi từng xuất hiện thỏi vàng trong tấm ảnh. Nhưng nơi đó giờ chỉ có vài nhánh cỏ khô. Không có vàng. Không có hy vọng. Chỉ còn sự thật trần trụi – ông ta bị lừa đến tận nơi này.
Đến chiều tối, sau khi gặp đủ mặt các bậc trưởng bối và bàn bạc chuyện dời mộ cùng đội tang lễ, La Gia Phúc mới có cơ hội gọi Ninh Tuyết vào phòng để hỏi cho ra lẽ. Cửa vừa khép lại, ông ta đã gầm lên:
“Mày giỏi lắm, dám lừa cả cha ruột mày về cái nơi khốn kiếp này!”
Ninh Tuyết không né tránh, ngẩng mặt lên đối diện với ánh mắt đầy giận dữ của cha mình: “Lẽ ra ông phải về từ lâu để dời mộ cho ông bà. Ông làm ra bao nhiêu tiền, mà để cha mẹ ruột mình bị chôn sống trong mộ nồi đất như vậy, không thấy hổ thẹn à?”
La Gia Phúc giơ tay lên, tưởng chừng sẽ đánh con gái, nhưng rồi lại hạ xuống, run lên vì tức giận: “Mày thì biết cái gì! Đây là phong tục của làng Tống Thân! Ai cũng vậy cả!”
Ninh Tuyết cười lạnh: “Phong tục đó đã bị bỏ từ đời ông bà rồi! Ông biết rõ mà vẫn bắt họ c.h.ế.t theo cái kiểu đó? Ông không có hiếu, giờ còn muốn tôi với em trai phải hiếu thảo với ông sao?”
Tim La Gia Phúc đập dồn dập. Ký ức từ năm xưa hiện về như một cơn ác mộng. Ngày đó, ông ta đưa cha mẹ đến mép hố, nơi đã được đào sẵn. Ông nói thẳng vào mặt họ: nhà này không nuôi nổi một người mẹ cần thuốc thang mỗi ngày, càng không nuôi được một người cha tàn tật. Nếu họ còn sống, ông ta sẽ c.h.ế.t đói. Nếu muốn con cái sống, họ phải chết.
Mộng Vân Thường
Cha mẹ ông – người thì run rẩy, người thì rơi nước mắt – vẫn không cầu xin ông một lời. Họ im lặng, bước xuống hố như thể tự nhận tội.
Ninh Tuyết chậm rãi nói tiếp: “Ngày xưa các người đối xử với ông bà tôi thế nào, giờ đến lượt các người, có khác gì đâu?”
Ông ta lắp bắp: “Đó là luật lệ... là phong tục... Chúng ta đã sống ở đây bao đời, tất nhiên phải giữ lễ nghi truyền thống. Mày nghĩ mọi thứ mày có hôm nay là từ đâu mà ra?”
“Là từ m.á.u và sinh mạng của ông bà tôi! Nhưng yên tâm, ông khỏi phải nói. Tối nay, mộ sẽ được dời như ông muốn. Cứ chuẩn bị mà tiễn biệt đi, cha à.”
La Gia Phúc không nói được thêm lời nào nữa. Trong lòng ông ta, không chỉ là sợ hãi, mà còn là cảm giác bị kéo tuột vào một hố sâu không đáy. Đêm đó, trời không trăng không sao, gió lạnh quẩn quanh như tiếng khóc ai oán vọng lại từ những ngôi mộ nồi đất phía sau làng. Một đêm tang tóc đã được định sẵn – mà ông ta, chính là nhân vật chính trong đó.