"Nhỏ gì mà nhỏ? Lão tử khi mới bằng tuổi nó đã có thể mang s.ú.n.g rồi! Lớn vậy rồi mà vẫn không phân biệt tốt xấu!"
Thấy ông càng nói càng nặng lời, Vương Xuân Hoa liếc nhìn ông một cái: "Ông khoe cái gì, năm ông bằng tuổi nó mới đi chăn bò cho địa chủ thôi."
Trong phòng, sau khi kêu la xong, Chu Tiểu Quân ngước đôi mắt mờ mịt lên hỏi chị: "Chị ơi, còn được ăn trứng luộc không vậy?"
Ở phía nhà Cố, Cố Hành cũng đang giáo dục hai đứa trẻ.
Giống như anh vừa nói với Chu Chính uỷ, trẻ con không hiểu chuyện, thì từng chút một giải thích cho chúng nghe, để tránh chúng nghe sai hoặc hiểu lầm trong lòng.
Cố Tưởng và Cố Niệm vẫn rất xa lạ với từ "tư sản". Ở nông thôn, chúng chỉ nghe nói về địa chủ, tư sản là gì, chúng không biết.
Cố Hành bắt đầu giải thích cho chúng biết tư sản là gì.
"Đơn giản, tư sản là những người sở hữu nhiều tài nguyên. Họ kiếm lợi nhuận thông qua đầu tư vào nhà máy, doanh nghiệp, v.v."
Cố Tưởng hỏi: "Thế họ khác gì địa chủ vậy?"
"Thứ địa chủ sở hữu nhiều là đất đai, còn tư sản thì là tiền. Địa chủ khai thác nông dân bằng cách cho thuê đất, còn tư sản khai thác công nhân để lấy giá trị thặng dư."
Cố Niệm gật đầu, nói: "Gia đình Nghiêm Học Văn không thuê công nhân, cậu ấy giống chúng ta, là giai cấp vô sản, thầy cô bảo chúng ta là những chiến sĩ vĩ đại của giai cấp vô sản!"
"Đúng vậy."
Cố Niệm lại hỏi: "Vậy tư sản và địa chủ đều là kẻ xấu à? Ở quê chúng ta đều phải đả đảo địa chủ."
Cố Hành dừng lại một chút, nói: "Trong thời kỳ kháng chiến, cũng có nhiều nhà tư bản hỗ trợ quốc gia bằng tài chính và vật lực, giúp đỡ rất nhiều cho cuộc kháng chiến. Nhà tư bản không phải tự nhiên xuất hiện, mà là sản phẩm của bối cảnh thời đại đặc biệt..."
Cố Hành liệt kê một số ví dụ, như một số tư sản tự nguyện quyên góp vốn và vật tư, cung cấp lương thực, quần áo và các nhu yếu phẩm cho binh sĩ tiền tuyến; còn một số khác tận dụng lợi thế ngành công nghiệp của mình để sản xuất vật tư quân sự, tạo nền tảng vững chắc cho chiến tranh. Cũng có những người trực tiếp tham gia quân đội, dũng cảm chiến đấu, hy sinh vì tổ quốc.
"Chúng ta không thể đơn giản coi tư sản là kẻ bóc lột hay kẻ thù, mà nên nhìn nhận họ toàn diện từ góc độ lịch sử về vai trò và đóng góp của họ. Với bất kỳ một nhóm hay cá nhân nào, chúng ta cũng cần giữ thái độ khách quan và công bằng."
Cố Tưởng nghe xong nói: "Con hiểu rồi, mọi giai cấp đều có người tốt và người xấu, chúng ta không thể đánh đồng cả một tập đoàn người. Dù gia đình thím Vu là tư sản tốt hay xấu, cũng không liên quan gì đến Nghiêm Học Văn, cậu ấy không sai, chúng ta không nên mắng cậu ấy, cậu ấy là con trai của bác Nghiêm, là con của quân nhân, giống như chúng ta."
Cố Hành cười xoa đầu: "Nếu không tốt, chúng ta sẽ chỉnh lại cho tốt."
Tô Chiêu Chiêu mang hộp bánh bao đã hấp vào vào phòng, nói: "Bố các con đã giảng giải rồi, các con biết là tốt rồi, đừng ra ngoài nói loạn với ai. Bố nói với các con là để các con có cái nhìn riêng, không phải là để các con ra ngoài giáo dục người khác."
"Hơn nữa, bất kể khi nào, đừng bao giờ dễ dàng gán mác cho người khác."
Cố Tưởng và Cố Niệm đều gật đầu: "Chúng con biết rồi, mẹ."
Cố Hành cười nhìn cô một cái.
"Đến ăn bánh bao thôi."
Nghiêm gia.
Vào phòng ngủ, Nghiêm Quang mới có thời gian hỏi Vu Huệ Tâm: "Em họ này là em mời tới à?"
Vu Huệ Tâm ngồi trước bàn trang điểm, nhìn vào gương thoa kem: "Không phải, em ấy tự đến thôi..."
Cô giải thích lý do tại sao Cao Nguyệt đến đây.
"Trước đó em có nói với anh rồi, bảo anh nhìn xem, rồi giới thiệu cho em ấy một đối tượng. Giờ anh cũng thấy đấy, em đâu có nói sai, em ấy vừa xinh đẹp, lại còn là thành phần trí thức, vừa tốt nghiệp trung học cơ sở."
Nghiêm Quang nhíu mày: "Hoá ra là để tránh lên phía Bắc khai hoang nên chạy đến đây."
Vu Huệ Tâm liếc nhìn anh ta một cái: "Chẳng lẽ không nên tránh? Chỗ đó là nơi thế nào chứ? Một cô gái mười tám tuổi có thể đi đến đó sao?"
"Nơi nào là thế nào? Muốn làm nên chuyện lớn thì phải tìm nơi mình có thể thể hiện giá trị bản thân mà rèn giũa."
Nghe lời anh nói, Vu Huệ Tâm cũng không kìm được: "Anh nói gì cơ?"
Nhiều năm làm vợ chồng, Nghiêm Quang mới nói mấy lời, cô đã phát hiện ra dấu hiệu không tốt.
Nghiêm Quang nhìn cô một cái, đút tay sau lưng đi dạo trong nhà, suy nghĩ một lát mới mở lời: "Nếu phía Bắc muốn thành lập đội quân xây dựng, chắc chắn sẽ rút người từ các quân khu, anh sẽ đi!"
Lời này đối với Vu Huệ Tâm như sét đánh ngang tai!
"Ý anh là sao? Văn bản rút người đã được ban hành chưa?" Cô nhanh chóng kéo anh, hỏi: "Tại sao lại là anh? Chúng ta có thể nghĩ cách không đi được không?"
Nghiêm Quang nắm lấy tay cô, nhìn cô nói: "Vẫn chưa có, ý anh là nếu có, anh sẽ nộp đơn."
Vu Huệ Tâm hiểu ra, tức giận khoát tay, đập mạnh vào anh hai cái: "Anh dám! Nếu anh dám đi! Chúng ta sẽ ly hôn!"
Nghiêm Quang bất lực: "Đừng tuỳ tiện nhắc đến hai từ này!"
"Sao lại không được nhắc? Đừng nghĩ tôi đang doạ anh, nếu anh thật sự đi, tôi sẽ dắt con theo, rời xa anh."
Vu Huệ Tâm tức giận đến mức chảy nước mắt: "Tôi chưa bao giờ thấy anh như vậy! Ở quân khu không tốt sao? Gần Hải Thành, muốn mua gì đi cũng có thể mua được, so với Bắc Kinh chúng ta ở đây chẳng khác gì, họ hàng bạn bè cũng đều ở đây..."
"Cuộc sống đang yên đang lành thế này, sao anh lại đòi đi lên phía Bắc? Anh không nghĩ cho chúng ta, thì cũng phải nghĩ cho Tiểu Văn, anh lên đấy, con sẽ phải làm thế nào? Anh có nghĩ đến tương lai của nó không? Bên đó lạnh như vậy, nó có thích nghi được không?"
Nghiêm Quang châm một điếu thuốc hút, vẻ mặt trong lớp khói thuốc không rõ ràng: "Được rồi, anh mới chỉ nói như thế thôi, chuyện đội quân xây dựng chưa có gì."
Vu Huệ Tâm: "Hết phía Bắc còn có Tân Cương, đừng nghĩ rằng tôi không biết ý định của anh, nhanh chóng bỏ ý nghĩ đấy đi, nếu không, ngày anh đi cũng là ngày chúng ta nhận giấy ly hôn!"
Sau khi nói xong, cô thở phì phì ra ngoài.
Nghiêm Quang ngồi trong nhà thở dài.
Cao Nguyệt trong phòng khác nghe thấy tiếng ồn ào, lòng lo lắng, lặng lẽ mở cửa khám phá, thấy Vu Huệ Tâm ra ngoài đi đến sân, suy nghĩ rồi đi theo sau.
"Chị… có phải anh rể tức giận chuyện em đến đây không?"
Vu Huệ Tâm nhanh chóng lau sạch vết nước mắt trên mặt, quay đầu mỉm cười nói: "Không phải vì em, mà là chuyện khác, bọn chị cãi nhau một chút thôi."
Cao Nguyệt cúi đầu: "Nếu vì em làm anh chị cãi nhau, em… em... ngày mai em sẽ rời đi luôn."
Vu Huệ Tâm: "Thật sự không phải vậy, em yên tâm ở đây, nhà này chị làm chủ!"
Cao Nguyệt gật đầu: "Cảm ơn chị."
Vu Huệ Tâm bảo cô đi ngủ.
Cao Nguyệt vào nhà, nằm trên giường, vẫn còn đang suy nghĩ.
Bảo sao mọi người đều nói chị họ tìm được một mối hôn sự tốt.
Với thân phận như vậy, chị còn dám to tiếng nói chuyện với anh rể. Vừa rồi cãi nhau, chỉ nghe thấy giọng chị ấy, anh rể là một quân nhân, nhưng gần như không nghe ra anh nói gì.
Một quân nhân lại bị một tiểu thư con nhà tiểu tư sản áp đảo không thể nói được lời nào, nếu chuyện này lan truyền ra ngoài, bạn của cô chắc chắn sẽ không tin.
Cao Nguyệt đột nhiên tự tin tràn đầy, tin chắc mình cũng có thể tìm được một người như vậy.
