Tô Lai Bảo ngồi thụp xuống đất, lại bắt đầu khóc rưng rức.
Tô Căn Sinh nói với anh ta: "Lúc trước bảo các cậu đừng bán lương thực, các cậu lại không nghe. Đến lúc giao lương thực thì nhà các cậu giao ít nhất, tôi phải đối xử công bằng với tất cả mọi người."
Trong đội sản xuất có bao nhiêu người, đâu chỉ có gia đình họ là đói thảm nhất, trách ai được đây?
Hai vợ chồng không nói gì nữa, họ cũng hối hận, càng đói thì càng hối hận.
"Thôi được rồi, tôi đã nói hết những gì cần nói, chúng tôi đi đây."
Tô Lai Bảo tiễn họ ra cửa: "Cảm ơn nhé."
"Chúng tôi không làm vì lời cảm ơn của cậu."
Quách đại nương nói: "Ngày mai cậu nên đến trạm y tế xem có thuốc xổ không, phải để lũ trẻ tống hết bùn đất trong bụng ra."
"Bọn cậu cũng nên siêng năng hơn, quanh đây có núi, xong việc đồng áng thì lên núi tìm kiếm. Dù là vỏ cây, lá cây, chỉ cần ăn được thì mang về tích trữ. Lúc đói khát có thể dùng tạm, còn hơn là ăn bùn đất. Đừng trông mong vào chị gái cậu mãi, cô ấy còn có gia đình riêng. Năm đói kém thế này, cô ấy giúp cậu một lần đã là không dễ dàng rồi."
"Cậu thấy tôi nói có đúng không?"
Tô Lai Bảo gật đầu.
Sau khi mọi người rời đi, anh ta đóng cửa và đi vào phòng ngủ. Hứa Đại Nữu đang ngồi nhai khoai lang khô, không biết đã ăn bao nhiêu rồi.
Tô Lai Bảo vội chạy đến giật lấy túi lương thực: "Ăn như thế này thì lãng phí quá! Xay ra thành bột, thêm rau dại rồi nấu thành cháo, số này có thể ăn được mấy ngày đấy!"
Hứa Đại Nữu đói quá không thể kiềm chế được: "Múc nửa bát bột ngô ra đây, tôi nấu cháo cho con gái út."
Tô Lai Bảo nhìn hai đứa con trai đang nhìn chằm chằm: "Cho Đại Trụ và mấy đứa uống chút nữa."
Nghe thấy thế, Đại Trụ lập tức đi lấy bát.
Tô Lai Bảo múc nửa bát bột ngô từ túi ra.
Nói là nửa bát nhưng thực ra chỉ tầm một phần tư, anh cẩn thận đổ hết bột dính ở mép bát trở lại túi rồi đưa bát cho Hứa Đại Nữu: "Cho thêm nhiều nước vào."
Hứa Đại Nữu dù anh không nói cũng sẽ cho thêm nước, cô ta cũng muốn uống một chút. Đã lâu lắm rồi không được uống cháo nấu từ bột ngô.
Con gái út nằm trên giường, sợ mẹ quên không pha nước đường đỏ cho mình, nên vội nói: "Mẹ, con muốn uống nước đường đỏ."
Hứa Đại Nữu tiếc rẻ, trừng mắt nhìn con: "Có bột ngô rồi, còn đòi gì nữa? Sau này uống!"
Cô bé ứa nước mắt.
Nhà không còn nồi gang, chỉ còn lại một cái nồi đất từ nhiều năm trước. Hứa Đại Nữu dùng nồi đất nấu một nồi cháo bột ngô. Khi nấu xong, cả nhà mỗi người một nửa bát, quây quần quanh nồi uống.
Bột ngô vào bụng, Hứa Đại Nữu cảm thấy thoải mái hơn nhiều: "Đây mới là lương thực thật sự."
Có lương thực trong bụng, đầu óc cô ta cũng trở nên minh mẫn hơn, cô ta chọc chọc Tô Lai Bảo: "Chị gái gửi lương thực cho Quách đại nương, anh nghĩ xem, liệu họ có nuốt lương thực của chúng ta không?"
Tô Lai Bảo liếc nhìn vợ: "Thế nào? Cô định đi hỏi à? Nếu cô không sợ đắc tội với người ta thì cứ đi."
Hứa Đại Nữu không dám hỏi: "Chị gái cũng thật là, sao không gửi thẳng cho chúng ta."
"Lúc trước nếu không phải tại cô, chị tôi có lạnh nhạt với tôi như bây giờ không?"
Tô Lai Bảo hối hận, chẳng còn muốn nói chuyện với vợ. Nhớ lại chuyện lương thực trong nhà, anh nói: "Nếu cô dám kể ra chuyện nhà có lương thực, đặc biệt là nói cho bên nhà mẹ cô biết, thì chúng ta đừng sống với nhau nữa! Không có cô, có khi tôi và chị gái lại càng thân thiết hơn."
Hứa Đại Nữu lắc đầu: "Tôi chắc chắn sẽ không nói." Cô ta cũng dặn dò mấy đứa con: "Các con cũng đừng nói, nói ra là người ta sẽ đến ăn trộm đấy! Trộm mất thì nhà mình hết ăn!"
Ba đứa trẻ gật đầu, cô bé út nói: "Bà ngoại còn chẳng cho con uống canh rau dại."
Tô Lai Bảo chỉ vào Hứa Đại Nữu: "Cô nhìn xem, nhà mẹ cô ra làm sao!"
Hứa Đại Nữu cũng giận nhà mẹ đẻ, lòng dạ họ còn không bằng người chị dâu cả mà cô từng đắc tội.
"Ước gì chị cả có thể về thăm nhà một chuyến..."
"Con cũng mong cô về." Đại Trụ nói.
Nhị Trụ: "Con nhớ Cố Tưởng và Cố Niệm, chắc chắn họ không bị đói..."
"Mẹ, tại sao cô không về?" Cô bé út ngẩng đầu hỏi.
Người mà cả nhà họ Tô mong ngóng, Tô Chiêu Chiêu lại chẳng để trong lòng. Sau khi gửi lương thực, cô không còn mơ thấy gì nữa.
Cô bắt đầu nghi ngờ liệu có phải trước đây linh hồn của nguyên chủ báo mộng cho cô hay không.
Hay là cô có tâm hồn Thánh mẫu, đã chấp nhận thân phận của nguyên chủ nên không đành lòng để em trai của nguyên chủ c.h.ế.t đói?
Tô Chiêu Chiêu không thừa nhận mình là "Thánh mẫu", vì trong thời đại của cô, đó là một lời mỉa mai.
Cô làm sao có thể tự chửi mình được chứ?
Thế nên, chắc là chuyện liên quan đến tâm linh thôi.
...
Tô Chiêu Chiêu vừa xuống xe, phát hiện hai người lính đang đứng ở ngã ba.
Bọn họ nhận ra Tô Chiêu Chiêu, thấy cô liền chào: "Chào chị dâu."
"Chuyện gì vậy?"
Người lính đáp: "Thủ trưởng sắp xếp chúng tôi đứng gác ở đây."
Tô Chiêu Chiêu nghĩ ngợi liền hiểu ra lý do, cô mỉm cười: "Cảm ơn các cậu."
Khi cô về đến nhà, Cố Hành đã ở nhà rồi.
"Sau này ở các ngã rẽ đều sẽ có điểm gác à?" Tô Chiêu Chiêu vừa treo túi lên vừa hỏi.
Cố Hành gật đầu: "Hai lối vào khu gia đình đều có điểm gác, ngày đêm đều có người trực."
Mấy hôm trước, một hộ gia đình ở ven khu gia đình bị trộm đột nhập. Tên trộm bị bắt tại chỗ, không ai khác mà là một người dân làng gần đó. Lý do rất đơn giản, vì muốn có cái ăn. Anh ta biết chắc rằng ở đây có lương thực, nên lợi dụng ban đêm leo tường vào sân nhà.
Thực ra, dạo này có khá nhiều gia đình trong khu bị người dân đến gõ cửa xin ăn. Lúc Tô Chiêu Chiêu ở nhà, cô đã gặp trường hợp này, những cụ già gầy gò dẫn theo trẻ con, đói đến héo mòn, chỉ muốn xin một miếng ăn, nhìn mà đau lòng.
Hôm nay khi vào thành, Tô Chiêu Chiêu cũng thấy nhiều người từ các vùng quê kéo lên thành phố để xin ăn.
Sau vụ mùa thu hoạch, đời sống của người dân vẫn chẳng dễ thở hơn chút nào, họ vẫn đói, đồng ruộng không đủ lương thực, chỉ còn cách vào thành phố xin ăn để mong kiếm chút gì đó.
Những gì tận mắt chứng kiến còn khiến người ta choáng ngợp hơn cả chữ nghĩa trong sách vở.
Đến mùa đông, lá cây cũng rụng hết, cuộc sống của người dân sẽ càng thêm khó khăn.
Quân đội bắt đầu kiểm soát khu gia đình từ bây giờ, không cho người lạ vào ra, cũng là vì sợ đông người sẽ phức tạp.
Khi con người đói đến mức không chịu đựng được nữa, họ có thể làm bất cứ điều gì.
Tô Chiêu Chiêu nhớ trong sách có nói đến việc xây dựng khu nhà gia đình. Không biết là năm nào nhỉ?
Chờ đến khi khu nhà gia đình được xây xong, các gia đình sẽ không còn sống phân tán như bây giờ nữa.
An ninh chắc chắn sẽ được đảm bảo tốt hơn nhiều.
Cố Tưởng và Cố Niệm vừa về nhà đã lôi ra những thứ trong túi áo.
Lạc, ngô, đậu nành, mỗi thứ một chút, đặt trên bàn thành hai nắm nhỏ.
Cố Hành nhìn lướt qua: "Hai đứa vừa đào ổ chuột đồng đúng không?"
Cố Niệm chớp mắt: "Bố ơi, sao bố biết?"
"Đoán thôi." Hồi nhỏ bố cũng từng đào ổ chuột đồng, sao lại không biết được chứ.
Cố Niệm: "Anh con tìm ra cái hang to lắm, trong đó có nhiều lương thực lắm, nhà mình ai cũng có phần, mỗi người một nắm."
Tô Chiêu Chiêu dặn hai đứa: "Ngày mai tan học đừng đi nữa, khoai lang nhà mình đã đến lúc thu hoạch rồi, về nhà đào khoai."
Hai anh em gật đầu, chạy ra ngoài rửa tay.
"Mẹ ơi, tối nay ăn gì?" Cố Tưởng hỏi.
"Bánh nướng bột ngô rồi xào thêm một đĩa lá khoai lang được không?"
"Được ạ! Làm ít thôi, tối ăn no vừa phải là được rồi."
"Chuyện đó con khỏi lo." Tô Chiêu Chiêu vào bếp.
Ngày hôm sau, hai anh em tan học về nhà, cầm cuốc ra vườn đào khoai lang. Cố Tưởng đào, Cố Niệm ngồi bới đất bám trên củ khoai. Khi Tô Chiêu Chiêu và Cố Hành về đến nơi, đã có một đống khoai chất đầy trên mặt đất.
"Chỗ đất nhà mình trồng chắc được tầm một ngàn cân khoai lang nhỉ."
"Chắc cũng gần đấy." Cố Hành gật đầu, xắn tay áo lên nhận lấy cuốc từ tay Cố Tưởng.
Buổi tối cả nhà chỉ ăn khoai lang, không nấu gì khác. Khoai lang hấp xong, ai nấy đều ôm khoai mà cắn.
"Mẹ ơi, dây khoai nhà mình còn dùng không?" Cố Niệm hỏi sau khi cắn một miếng khoai lang.
Cả nhà đã thu hoạch hết khoai lang, dây khoai chất đầy một đống trong sân.
Tô Chiêu Chiêu vốn định để Cố Hành mang dây khoai cho nhà bếp của quân đội. Nhà bếp còn nuôi lợn và cừu, mớ dây khoai già cứng không nhai nổi này rất hợp để nuôi gia súc.
Nghe Cố Niệm hỏi vậy, cô liền nói: "Con có ý gì khác à?"
Cố Niệm gật đầu: "Con có thể mang cho bạn con không ạ? Nhà bạn ấy khó khăn lắm, không có gì để ăn."
"Bạn con là con của nhà ở đội sản xuất gần đây à?"
Cố Niệm gật đầu: "Bạn ấy đã nghỉ học rồi. Hôm qua con và anh gặp bạn ấy, bạn ấy dắt em gái lên núi tìm rau dại, gầy đến mức con suýt không nhận ra."
Tô Chiêu Chiêu thở dài: "Được rồi, con mang đi cho bạn ấy đi, cho hết cũng được. Dây khoai nhà mình, các con tự sắp xếp nhé."
Nhà còn nửa giỏ khoai lang nhỏ, Tô Chiêu Chiêu thấy chúng nhiều rễ quá nên đã chọn riêng ra. Nghĩ một chút, cô nói tiếp: "Nhà còn nửa giỏ khoai nhỏ, việc phân chia cũng giao cho các con."
Hai anh em nhìn nhau,... cái này thì thôi khỏi đi.
Hai đứa đều trải qua cuộc sống khó khăn, khả năng hào phóng có hạn, nhưng cũng không từ chối.
Tô Chiêu Chiêu không vui lắm, nghĩ đến hai năm tới, cô chỉ mong ngày tháng này trôi qua nhanh.
Trong khu gia đình, nhà nào trồng khoai lang cũng được mùa, cả khu ngập tràn mùi thơm của khoai lang hấp.
Nhà Vương Xuân Hoa thu hoạch được hai ngàn cân khoai lang, bà chạy sang hỏi Tô Chiêu Chiêu xem định làm gì với số khoai lang này.
"... Để thế này chắc không được đâu, nhà chúng ta không có hầm, để lâu sẽ bị thối mất."
"Hay là làm bột khoai lang nhỉ?" Nhà bột khoai đã hết từ lâu, giờ cũng không mua được.
"Như thế lãng phí quá!" Vương Xuân Hoa không đồng ý, làm bột khoai lang chỉ lấy được phần tinh bột, phần xác khoai còn lại không ăn được thì bỏ phí mất.
"Hay là làm khoai khô để trộn bột mì, có thể làm bánh bao hoặc mì sợi, lại để được lâu."
Tô Chiêu Chiêu nghĩ ngợi rồi gật đầu, ngon thì không ngon lắm, nhưng no bụng vẫn quan trọng hơn: "Vậy nhà em cũng làm khoai lang khô."
Làm bột khoai khô từ toàn bộ khoai lang cũng tốn kha khá công sức.
Đầu tiên phải rửa sạch khoai lang.
Sau đó thái thành lát rồi phơi khô, khi khô thì xay thành bột.
Tô Chiêu Chiêu dẫn hai đứa con làm việc mấy ngày liền, đợi đến khi khoai đã phơi khô, cô lại mượn cối đá về để xay thành bột.
Sáng hôm sau, cô thử dùng bột khoai để hấp bánh bao.
"Dính răng quá."
Không chỉ dính răng mà còn ngọt.
"Cô cho thêm bột ngô vào thì sẽ đỡ dính răng hơn." Vương Xuân Hoa gợi ý.
Tô Chiêu Chiêu thêm bột mì vào, quả nhiên bánh đỡ dính hơn nhiều, làm mì sợi cũng rất ổn.
Tô Chiêu Chiêu không quan tâm đến dây khoai và nửa giỏ khoai nhỏ trong nhà, mấy hôm sau, lần lượt dây khoai hết sạch, rồi khoai nhỏ cũng vơi dần, cho đến khi không còn lại một củ nào.
Hai anh em như vừa hoàn thành được một việc trọng đại, vui sướng suốt mấy ngày.
Cho đến hôm đó, hai đứa hớt hải chạy về nhà.
"Mẹ! Mẹ!"
"Sao thế? Sao thế?" Tô Chiêu Chiêu phủi tay dính đầy bột mì bước ra khỏi bếp.
Cố Niệm chỉ ra ngoài: "Có hai người đến ở cổng."
"Có hai người đến thì sao, có gì mà các con vội vàng thế."
Dạo này có nhiều người đến thăm người thân trong quân đội, hầu hết là người từ quê lên. Ở quê họ sống không nổi nữa, chỉ còn cách lên tìm chỗ dựa.
Vì thế mà mấy nhà trong khu gia đình đều rối loạn cả lên.
"Cô ấy nói cô ấy tên là Tô Lai Đệ." Cố Tưởng nói.
Hai anh em từ nhỏ đã nghe mẹ kể rằng mình có một người dì tên là Tô Lai Đệ, thất lạc từ nhỏ. Nghe thấy tên ở cổng gác, cả hai đứa đều bị sốc!
Tim Tô Chiêu Chiêu khẽ đập mạnh, không lẽ lại trùng hợp vậy sao?
Dù trùng hợp hay không, cũng phải xem qua mới biết được.
Cô vội rửa tay, bước ra cổng thì đúng lúc thấy hai người lính dẫn một người phụ nữ ăn mặc rách rưới, đầu tóc rối bù đi qua trước nhà.
Người phụ nữ đó cầm theo một túi vải vá chằng vá đụp, tay dắt theo một cậu bé gầy gò.
Cậu bé nhìn khoảng tám, chín tuổi, khuôn mặt đen nhẻm loang lổ, khi thấy Tô Chiêu Chiêu và hai đứa trẻ, cậu bé tò mò liếc nhìn, nhưng ngay sau đó vội vàng cúi gằm xuống.
Còn người phụ nữ, suốt cả quãng đường cô ta chỉ cúi đầu đi theo sau người lính.
Tô Chiêu Chiêu lên tiếng: "Tiểu Chu."
Người lính tên Tiểu Chu dừng lại: "Chào chị dâu."
Tô Chiêu Chiêu nhìn người phụ nữ cúi đầu, hỏi: "Người thân của nhà ai vậy?"
"Người nhà của Liên doanh trưởng, em đang định dẫn họ qua đó."
Tô Chiêu Chiêu thực sự không thể nhận ra liệu đây có phải em gái của nguyên chủ hay không, vì trong ký ức của cô, khi họ thất lạc, cô ấy chỉ là một bé gái nhỏ.
Người phụ nữ trước mặt cô bây giờ không giống người ngoài ba mươi, mà trông già hơn, như người đã bốn mươi, năm mươi tuổi, tóc cũng đã lấm tấm bạc.
Cuộc sống ở quê khổ cực, lao động quá sức khiến người ta trông già hơn tuổi cũng là bình thường. Khi cô vừa đến đây cũng trông chẳng khác gì.
Thấy cô ta, Tô Chiêu Chiêu lại nhớ đến dáng vẻ của mình khi dẫn hai đứa con đến tìm chồng. Cô khi ấy và người phụ nữ này giờ, thật giống nhau.
"Vậy cậu đi làm việc của mình đi."
Tiểu Chu đáp lời, rồi dẫn người tiếp tục đi về phía trước.
Tô Chiêu Chiêu quay lại hỏi con gái: "Vừa nãy cậu ta nói là Liên doanh trưởng đúng không?"
Cố Niệm gật đầu: "Dạ đúng. Mẹ ơi, cô ấy có phải là dì không?"
Tô Chiêu Chiêu nói: "Giờ mẹ vẫn chưa rõ, dù sao trùng tên là chuyện bình thường. Các con cũng đừng ra ngoài nói bậy, cũng đừng hỏi han gì, dù sao họ cũng đã vào rồi, chắc chắn sẽ ở lại một thời gian. Để mẹ từ từ điều tra xem."
Hai anh em gật đầu.
Không thể vì một cái tên mà vội vàng nhận người thân được.
