Không gian chìm vào tĩnh lặng.
Đầu óc Thích Dao ù đi, không kiểm soát nổi mà nhớ lại khoảnh khắc viết lá thư ngày ấy.
Thiếu nữ mười mấy tuổi, lòng đầy tâm sự, lải nhải kể đủ thứ chuyện vụn vặt.
Nói cậu bạn ngồi sau lưng suốt ngày lén hút thuốc trong lớp, thật đáng ghét. Sau này cô nhất định sẽ ghét cay ghét đắng những người hút thuốc.
Cô kể hôm nay lần đầu tiên lên thành phố, là để mua sách. Xe buýt lắc lư làm cô hơi chóng mặt, nhất định phải ngồi cạnh cửa sổ mới chịu được.
Cô nói chương trình trao đổi thư này vì lên lớp 9 mà phải kết thúc, nhưng cô không muốn dừng lại.
Người bên kia rất thẳng thắn hỏi lại: “Vậy cậu muốn thế nào?” Khiến cô tức đến phát hộc máu. Lật ra mặt sau mới phát hiện cậu ấy đã viết sẵn địa chỉ trường học cùng mã bưu chính.
Chỉ là… không có tên họ.
Họ lỡ mất cơ hội giới thiệu bản thân một cách đàng hoàng, để rồi về sau, dù nhắc lại vào bất cứ lúc nào, cũng đều thấy kỳ lạ.
Thế là mới có chuyện Thích Dao hỏi tên cậu, còn người kia thì nửa đùa nửa thật hỏi lại: “Cậu từng đọc Quất tụng chưa?”
Lần cô lên thành phố đó, còn cẩn thận ôm về từ hiệu sách một quyển Sở từ, lật đi lật lại đọc rất nhiều lần, nhưng không hiểu được gì. Cuối cùng, cô tự tiện đặt cho cậu một biệt danh: “S”.
Khi ấy còn nghĩ, cái tên này hợp với cậu ấy thật, vì cậu ấy béo tròn, trông cũng rất “mũm mĩm”.
Ai mà ngờ được…
“Cái nốt ruồi này sao lại biến mất rồi?”
Mười năm sau. Người kia ngồi trên sofa, chậm rãi hỏi một câu như thế.
Thích Dao rũ mắt, nhìn chằm chằm vào dấu chấm nhỏ đen sẫm trên bức ảnh trong tay anh, im lặng một lúc.
“Giới giải trí rất tin vào phong thủy. Ông chủ của tôi cũng cảm thấy vị trí nốt ruồi này không tốt, nên lúc nào cũng bảo tôi trang điểm che đi.”
Câu này, trước đây cô cũng từng nói một lần rồi.
Dụ Gia Thụ kéo kéo khóe miệng, động tác lười biếng tựa lưng ra sau ghế, ánh mắt lại lạnh nhạt vài phần.
“Thế trước đây tôi đã nói với cậu thế nào?”
Anh có vẻ không vui.
Thích Dao mơ hồ nhận ra điều đó, hơi ngơ ngác ngẩng đầu, chạm phải ánh mắt không khác nào ngày xưa của anh.
Thời gian quay ngược trở lại, trở về những nét chữ non nớt trên trang giấy của thiếu nữ.
“Cậu nói… liệu có người nào, từ lúc sinh ra đã định sẵn sẽ trở thành con kiến trong bùn lầy không?”
Năm 15 tuổi, Thích Dao ngồi bên cửa sổ trong căn lớp học cũ kỹ, bị tiếng khóc nức nở đè nén nào đó đánh động, lặng lẽ hồi tưởng về cuộc đời bấp bênh của mình.
Vừa chào đời, cô đã là một đứa trẻ bị bỏ rơi, bị vứt trước cổng cô nhi viện. Họ tên là gì, quê quán ở đâu, hoàn toàn không biết.
Họ của cô là do bốc thăm mà có, còn tên là do bà đặt, mang ý nghĩa “ngọc đẹp”.
Nhưng sau này tìm hiểu kỹ mới biết, chữ đó thực ra chỉ có nghĩa là “một viên đá giống như ngọc” mà thôi.
Dù có kỳ vọng tốt đẹp đến đâu, cũng không thể chống lại hiện thực. Cô thấy cái tên này, chẳng khác nào cuộc đời mình.
Điều kiện ở viện không tốt lắm. Mười mấy đứa trẻ chen chúc trong một căn phòng, giường tầng xếp chật kín.
Có đứa khỏe mạnh, có đứa khuyết tật, đêm khuya khóc rống, tiếng nức nở nối tiếp nhau, khiến người ta không thể ngủ ngon.
Thích Dao từ nhỏ đã rất ngoan, nửa đêm đi chân trần, giẫm lên ánh trăng, xuống giường giúp cô Nhậm dỗ dành bọn trẻ.
Lên bảy tám tuổi, có một gia đình muốn nhận nuôi một bé gái trạc tuổi con gái đã mất của họ. Lựa chọn mãi, cuối cùng trong rất nhiều đứa trẻ ở cô nhi viện, họ chọn trúng cô.
Cô rất vui. Cảm giác như mình sắp có một gia đình rồi.
Cô cẩn thận ngồi vào xe, rón rén bước vào căn phòng không thuộc về mình kia. Nhìn rèm cửa màu hồng đung đưa theo gió, đầu giường bày đầy gấu bông cùng búp bê xinh xắn, vừa dè dặt vừa vui mừng.
Nhưng bạn có biết điều tàn nhẫn nhất trên thế gian này là gì không?
Là trao cho người ta thứ mà họ khao khát nhất, rồi lại dễ dàng cướp đi.
Chẳng bao lâu sau, cặp vợ chồng nhận nuôi cô ly hôn trong hòa bình, thản nhiên gửi cô trở lại cô nhi viện.
Hôm ấy, Thích Dao đứng một mình trước cổng viện, nhìn chiếc xe phóng đi, không chút chần chừ. Cô cũng không rõ tâm tình mình lúc đó.
Khổ sở sao?
Có lẽ là không.
Chỉ là từ giây phút đó, cô biết mình sẽ không còn kỳ vọng vào bất cứ điều gì nữa.
Cô thấy mình giống như vết gỉ sắt loang lổ trên cánh cổng sắt cũ kỹ, giống như những cành dây leo khô héo rủ xuống, giống như những vết bút chì mờ mờ trên vở bài tập, âm thầm, xám xịt.
Cô cứ thế từng bước từng bước làm theo quy củ. Được bà ngoại viện trưởng đón về nuôi nấng, được đưa đi học, hạ thấp mọi kỳ vọng đối với tất cả mọi thứ. Rồi dần dần, tất cả dường như đều trở nên dễ dàng hơn.
Đi học sao? Trường trung học cộng đồng là được rồi. Dù thành tích có tốt đến đâu, nơi đó cũng là đỉnh cao nhất mà cô có thể với tới. Sách vở sao? Đều là sách mà người ta quyên góp cho cô nhi viện, có mới có cũ, cô đã đọc đi đọc lại vô số lần…
Cô viết: Nếu không phải vì cậu, có lẽ tớ cũng sẽ không kiên định đến vậy trong việc học, có khi còn cảm thấy làm một công nhân bình thường ở ngoại ô cũng không tệ.
Viết đến đây, cô gái nhỏ trào phúng mà cười.
“Cặp vợ chồng đó thực ra mỗi đêm đều cãi nhau đến khuya. Cô cho là mất con rồi thì là mất, còn chú thì nghĩ rằng một khi đã nhận nuôi thì phải có trách nhiệm với tớ.”
“Họ cãi nhau ngày càng gay gắt, cuối cùng thậm chí còn ly hôn trong hòa bình. Ai cũng cảm thấy tớ không còn lý do để tồn tại, đưa trả tớ lại.”
“Cậu có biết lý do họ đưa ra là gì không?”
“Họ không hề nhắc đến sai lầm của mình khi tùy tiện quyết định nhận nuôi, mà lại nói với bà vì dưới khóe mắt phải của tớ có một nốt ruồi lệ.”
“Người có nốt ruồi như thế sinh ra đã không may mắn, số khổ, khổ nạn cũng không bỏ qua tớ.”
Lúc đó Thích Dao đứng trong góc nghĩ: Sao trên đời lại có những người quá đáng như vậy?
Dù bà đã cầm chổi đuổi họ ra ngoài, sau đó làm thủ tục nhận cô về nhà nuôi dưỡng, nhưng câu nói đó vẫn không thể nào không ghim chặt vào lòng cô.
Như một cây cỏ độc, dây leo có gai, còn mọc ra những chiếc móc sắc bén, đâm sâu vào trái tim non nớt.
Mỗi khi cuộc sống không thuận lợi, câu nói ấy lại trỗi dậy từ nơi sâu thẳm trong cơ thể vào một đêm nào đó, đâm thẳng vào tim cô. Cảm giác như được tưới bằng máu đầu tim, đau đến mức cô nói không ra lời.
Đôi khi Thích Dao tự hỏi, có khi nào câu nói đó là thật không?
Có phải vì nhận nuôi cô mà cặp vợ chồng kia mới ly hôn?
Có phải vì phải nuôi cô ăn học mà sức khỏe của bà ngày càng sa sút?
Cô Nhậm ngày nào cũng tranh cãi với gia đình vì công việc, đến mức gia đình tan vỡ, cuối cùng dọn vào viện ở, có phải cũng là tại cô hay không?
Sự hoảng sợ, áp lực to lớn như một ngọn núi đè nặng lên cô, khiến cô không thể thở nổi.
Đến giờ cô mới thôi, cái gì cũng chưa từng nói.
Tiếng khóc bên ngoài cửa sổ không thể kìm nén nổi, âm thanh nức nở kéo cô ra khỏi hồi ức.
Thiếu nữ trầm mặc, gạch bỏ tất cả những gì vừa viết.
Đã có người khóc rồi, cô không muốn phụ họa.
Người đối diện đã cho cô quá nhiều giá trị về mặt cảm xúc, cô không muốn lúc nào cũng làm phiền cậu ấy.
Không ai có nghĩa vụ trở thành thùng rác cảm xúc của người khác. Đa số cảm xúc của con người, đều phải tự mình tiêu hóa.
Thế nhưng những lời cô đã gạch đi, những cảm xúc cuộn trào cô dự định tự gánh chịu, lại nhận được hồi đáp trong bức thư tiếp theo.
Con tem mệnh giá một đồng hai được dán ngay ngắn. Người nhận là “71”. Thích Dao mở ra xem, nét chữ phóng khoáng, câu đầu tiên vẫn đơn giản như mọi khi, chỉ hai chữ—
“Nhảm nhí.”
Chữ viết có phần cẩu thả nhưng vẫn sắc nét, có thể tưởng tượng được dáng vẻ cậu ấy tùy ý viết xuống hai chữ này.
“Nốt ruồi lệ rất đẹp, sự nhạy cảm cao là một món quà.”
Nét vẽ của chàng trai vụng về, vẫn có thể nhận ra hình vẽ một bàn tay. Vài nét phác thảo đơn giản nhưng vẫn thấy rõ từng đốt ngón tay. Ở gốc ngón giữa bàn tay phải, anh chấm một nốt ruồi.
“Thầy bói nói, nốt ruồi mọc ở đây thì sẽ chết sớm, nhưng tôi vẫn đang viết thư cho cậu đây.”
“Cậu đã nghe câu này bao giờ chưa? ‘Sóng ép cành trúc cúi xuống rồi lại vươn lên, gió thổi góc núi tối sầm rồi lại sáng rõ.’”
—Lúc đó anh nói thế nào nhỉ?
Nét chữ quen thuộc hiện lên rõ ràng trước mắt, mười năm sau hàng mi Thích Dao run lên. Cô cảm nhận được dòng thời gian cuộn trào lướt qua cơ thể, trái tim nhói lên một cảm xúc chua xót, khẽ mở miệng, như hòa vào giọng nói năm đó của anh.
“Nếu vận may không tốt, vậy hãy thử dùng dũng khí.”
Dũng khí…
Câu nói kia đã đồng hành cùng cô qua tất cả các kỳ thi thời học sinh, cùng cô bước lên trước ống kính cùng sân khấu lần đầu tiên, cùng cô sải bước trên thảm đỏ, lễ trao giải.
Không ai sinh ra đã may mắn.
Chúa im lặng không nói, thần Phật từ bi, nhưng chỉ có bản thân ta mới có thể tỉnh táo nhìn thấu tất cả.
“Lúc đó tôi chạy ba con phố mới tìm được một thầy bói ở khu phố cổ, còn tưởng cậu quên rồi cơ.”
Cằm Dụ Gia Thụ hơi nâng lên, vẻ lạnh nhạt vốn có thu lại, hàng mày giãn ra, anh thờ ơ kéo về chủ đề chính.
Anh nghiêm túc nhìn cô, từng lời từng chữ thấp giọng nói:
“Cậu là người vào thẳng vòng chung kết, biết không?”